Þjóðviljinn - 08.09.1989, Blaðsíða 26

1 2 3 (vi 7 5 (o 7 7 ¥ 3 8 7 y i 8
<1 )0 )l 10 V 13 )7 Jí~ )3 ¥ )7 10 7F~
V 18 )l y n 10 7 20 3 13 ¥ 21 12 2 7
23 )l ZH 3 2 V )j 72 )3 ¥ Ut> 12 zr 3 17
25- S? t X<r 2 3 V ZJ 17 2 lo (p
6 77 X 77- )0 20 18 '3 27 X S2. )0 8 w~
2Ý 8 72 V )b 10 3 2 ¥ \7 10 3 22 22 S2
)7 10 X )X Z ) 3 ) 0 10 22 s \0 20 xH- )7
<y )(? Z )0 17 S? V 2£ 13 2H $2 2H 28 3
7 V 17 )S" 3 >3 V ZH sa b % II
w~ T 23 X 22 Z 3 3 y 30 27 J 17 S2 2H
IV' Z V X 27 3 Z 3 13 % n sa
S2 \H 10 8 27- Z 22 II J? 3 S2 18 )b 31
AÁBDÐEÉFGHIÍJKLMNOÓPRSTUÚVXYÝÞÆÖ
Krossgáta
Nr. 60
Setjið rétta stafi í reitina hérfyrir neðan. Þeir mynda þá karlmannsnafn.
Sendið þetta nafn sem lausn á krossgátunni til Þjóðviljans, merkt:
„Krossgáta nr. 60“. Skilafrestur er þrjár vikur. Verðlaunin verða send
vinningshafa.
7 20 17 13 17 13 3 7 10 2V

Lausnarorðið fyrir krossgátu nr. 57 var KÁLFATUNGUR. Dregið var úr
réttum lausnum og upp kom nafn Sigrúnar Gunnarsdóttur, Hjalta-
bakka 22, Reykjavík. Hún fær senda bókina Öspin og ýlustráið eftir
Harald Magnússon.
JohoSteintiedí
Þrúgur * ,
reiöinnar W
Verðlaun fyrir krossgátu nr. 60 er
hið klassíska meistaraverk Þrúg-
urreiðinnar, eftir John Steinbeck.
Mál og menning gaf út.
FJÖLSKYLDAN
SIGTRYGGUR
JÓNSSON
Að flýja vandann
Fyrir nokkrum vikum, þegar
ég hóf umræðuna um hjónaskiln-
aði, ræddi ég um það að hjóna-
skilnaðir væru oft flótti frá vand-
anum. Ekki væri tekist á við þau
vandamál, sem upp kæmu í
hjónabandinu, heldur hlaupist á
brott frá þeim. Nú langar mig að
hverfa aðeins til baka til þeirrar
umræðu, og eyða nokkrum orð-
um í hana í dag og næsta föstu-
dag. Ég hef það nefnilega á
tilfinningunni að við gerum meir
og meir að því að flýja vanda-
málin í daglega lífinu í stað þess
að takast á við þau.
Ég rekst oft á fólk, sem hefur
skilið, og augljóst er að annað
eða bæði hafa ekki verið tilbúin
til þess að takast á við þau vanda-
mál, sem upp hafa komið í hjóna-
bandinu. í stað þess að takast á
við þau og gera heiðarlega tilraun
til þess að leysa þau, taka of
margir þann kostinn að losna við
vandamálin með því að hlaupa
burt frá þeim. Skilja. Það er
reynar á fleiri sviðum í lífinu, sem
ég rekst á það að fleiri og fleiri
nqta flótta sem leið til að losna
við vandamál. Mér virðist sem
við höfum meir eða minna glatað
þeim eiginleika að ræða saman.
Hjón geta ekki rætt saman nema
um nauðsynlega, praktiska hluti,
foreldrar geta ekki rætt við börn-
in sín um annað en þessa sömu
hluti og trúnaðarvinum fækkar
um leið og ópersónulegum vina-
tengslum fjölgar. Tilfinninga-
málin komast aldrei á umræðu-
stig og um leið fjölgar þeim, sem
einangrast tilfinningalega.
Þetta er ef til vill ekki fögur
mynd, og sem betur fer á hún
ekki við alla, en ég er nokkuð
sannfærður um að þeim einstak-
lingum og fjölskyldum fjölgar
stöðugt, sem hún á við. Lítum
aðeins nánar á þetta. Kennum
við raunverulega börnum okkar
að bera ábyrgð á eigin líðan og
takast á við vanlíðan? Höfum við
tíma til að hlusta á þau og ræða
við þau? Ég held að það sé of
algengt að við gerum það ekki.
Það tekur miklu lengri tíma að
hlusta á þau og ræða við þau held-
ur en að taka af þeim ábyrgðina
og segja þeim hvað þau eigi að
gera. Én um leið vísum við þeim
tilfinningalega á bug. Hugsum
okkur dæmi. Unglingsstúlka
kemur til móður sinnar og segir
henni að strákarnir séu alltaf að
stríða sér. Alltof algengt er að
móðirin spyrji stuttlega: „Hvað
gera þeir?”, og gefi svo einfalda
ráðleggingu eins og: „Þú skalt
bara Táta þá eiga sig” eða „þeir
eru bara skotnir í þér” eða „þú
skalt bara stríða þeim á móti.”
Svona svör fela margt í sér. í
fyrsta lagi tekur móðirin ábyrgð
af stúlkunni. í stað þess að hjálpa
henni að finna réttu leiðina fyrir
sig, segir hún henni hvað hún á að
gera. Stúlkan lærir ekki að bera
ábyrgð á eigin líðan og leysa úr
henni með aðstoð. f öðru lagi er
þessi aðferð frávísandi á tilfinn-
ingar stúlkunnar. í stað þess að
hlusta eftir því hvernig stúlkunni
líður og hvaða hugrenningar bær-
ast með henni um hvers vegna
þeir stríði henni, en ekki hinum
stelpunum, hvort eitthvað sé að
henni eða hvort hún sé einmana
og vansæl, hlustar móðirin bara
eftir ytra umhverfinu, umbúðun-
um, og svarar úr frá því. f þriðja
lagi ýtir hún undir að þær mæðgur
fjarlægist hvor aðra tilfinninga-
lega. Stúlkan lærir að um tilfinn-
ingamál á ekki að tala, að móðir-
MATUR
Miðjarðarhafið
Eitt besta ráðið til þess að
gleyma grámanum á klakanum er
að fylla eldhúsið hvítlauks- og or-
egano ilmi sunnan frá Miðjarðar-
hafi. Margar leiðir eru til slíks og
verður hér einnar getið.
Við ætlum að búa til lasanju.
Til þess þarf í fyrsta lagi lasang-
japlötur, bólónessósu, hvíta
sósu og ost, eldfast mót, potta,
sleifar og eldavél með bakarofni.
Við byrjum á því að stilla ofn-
inn á 200 gráður og stingum eld-
fasta mótinu inn í hann svo það sé
heitt þegar réttinum verður kom-
ið fyrir í því.
Þá er það bólónessósan. í hana
þarf eftirfarandi:
Smjörklípu,
beikon,
sveppi,
gulrætur,
nautahakk,
kjúklingalifur,
hvítlauk,
túmatpúrru,
kjötkraft,
vatn,
rauðvín (eða hvítvín),
pipar,
múskat,
oregano og fleiri krydd eftir
smekk.
Eitt beikonbréf er opnað og
fleskið skorið í smáa strimla. 200
grömm (minna eða meira eftir
smekk) af sveppum hreinsaðir og
brytjaðir niður. Tvær meðalstór-
ar gulrætur brytjaðar niður.
Kjúklingalifurin hökkuð (hægt
að sleppa henni ef hún er ekki til á
heimilinu).
Smjörklípan brædd í þykk-
botna potti. Beikonið brúnað, þá
sveppum bætt í, þrjú hvítlauksrif
marin í hvítlaukspressu yfir
sveppina. 400 gr. af nautahakki
sett út í pottinn og það brúnað.
Hrært stöðugt í á meðan. Gulrót-
um bætt út í. Piprað og kryddað
með múskati. Túmatpúrru bætt í
og smá vatnsslettu. Einn kjöt-
kraftsteningur mulinn í pottinn.
Þetta er svo látið malla á meðan
hvíta sósan er gerð,en oregano
sett út í síðast.
í hvítri sósu er:
Hveiti,
smjörklípa,
rjómi,
múskat.
Smjörið brætt og tveir pelar af
rjóma hitaðir við lágan straum á
meðan. Hveitinu hrært út í
smjörið og rétt áður en suðan
kemur upp á rjómanum er hann
tekinn af hellunni og sósan bökuð
upp með honum. Kryddað með
múskati.
Ostur er rifinn. Gott að nota
sterkan óðalsost og blanda parm-
esan út í.
Nú er eldfasta mótið tekið úr
ofninum. Oregan sett yfir bólón-
essósuna og hún þynnt örlítið
með víninu.
Fyrst er helit þunnu lagi af
hvítri sósu f botn mótsins.
Ofan á hana eru settar lasanja-
plötur, eitt lag. Bólónessósa ofan
áplöturnar, þá hvít sósaogsíð-
ast rifinn ostur. Annað lag af las-
anjaplötum er sett ofan á rifna
ostinn, þá bólónessósa, hvít
sósa og að lokum rifinn ostur.
Þetta bakað við 200 gráður í
ofninum þar til osturinn er orðinn
fallega gullbrúnn.
Með þessu skal bera parmesan
ost og rauðvín og því getum við
lofað að haustdrunginn hverfur.
in hefur ekki tíma fyrir hana og
erfiðleika eða vandamál á að losa
sig við, líta framhjá þeim. Hún
lærir einnig að það eina sem hægt
sé að gera sé að vera sterk og
treysta aðeins á sjálfa sig. Hvað
getur hún þá gert við vanlíðan
sína? Það er erfitt að sitja einn
uppi með mikla vanlíðan, þannig
að auðveldast er að læra það að
koma sér burt þegar eitthvað,
sem getur valdið vanlíðan er í
uppsiglingu. Hlaupa út, skella
hurðum, Ieggjast fyrir framan
sjónvarpið og útiloka sig o.s.frv.
Þetta yfirfærir hún svo á allar að-
stæður, með vinum og síðar í
vinnu og gagnvart maka. Það get-
ur líka verið mjög gott að gleyma
öllu undir áhrifum vímugjafa.
Flótti í hvaða mynd sem er verður
lausn þeirra, sem aldrei læra að
bera ábyrgð á eigin líðan og tak-
ast á við hana.
Þeir, sem læra að nota flótta frá
erfiðleikum, takast bara á við ytri
aðstæður. Þeir skoða stanslaust
hverjum hlutirnir séu að kenna
og ásaka ætíð aðra fyrir þá stöðu
sem þeir eru í. Lausnin liggur
ætíð í því að aðrir eigi að gera
eitthvað til þess að þeim líði bet-
ur. Rifrildin í hjónabandinu
ganga stanslaust út á ásakanir og
leiða því til þess að hinn aðilinn er
stöðugt í vörn og raunveruleg
umræða um hvað geti leitt til
lausnar verður aldrei til. Að lok-
um verða rifrildin svo þrúgandi,
hjónin komin svo langt frá hvort
öðru og flóttaleiðin tiltæk með
skilnaði, að hún er valin. Hins
vegar fylgir oft tilfinningin um að
ekki hafi verið reynt til þrautar.
Peir sem hafa áhuga á að fræðast um eitthvert
ákveðið efni varðandi fjölskylduna geta skrif að.
Merkið umslagið: Fjölskyldan; Nýtt Helgarblað,
Þjóðviljanum, Síðumúla 6, Reykjavík.
26 SÍÐA - NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 8. september 1989