Þjóðviljinn - 12.09.1989, Blaðsíða 1
Þriðjudagur 12. september 1989 154. tölublað 54. árgangur
Samvinnubankinn —
Sverrir dregur SIS í land
Bankaráðsmenn Sjálfstœðisflokks og Framsóknarflokks sameinast um samning Sverris og Guðjóns. Kaupverðið ofmetið á
rösklegamiljarð króna. Lúðvíkjósepsson: Eina sjáanlega skýringin að Sambandið rambi á barmi gjaldþrots
Slæm fjárhagsstaða Sambands-
ins réði öðru fremur hinu háa
kaupverði á hlutabréfum í Sam-
vinnubankanum. Landsbankinn
hefur sem kunnugt er gert drög
að kaupum á 52% hlutafjár í
Samvinnubankanum fyrir 828
miljónir króna og telja Lúðvík
Jósepsson og Eyjólfur K. Sigur-
jónsson fulltrúar Alþýðubanda-
lags og Alþýðuflokks í bankaráði
Landsbankans kaupverðið allt of
hátt. Samkomulagið, sem Sverrir
Hermannsson gerði án þess að
aðrir bankastjórar kæmu þar
nærri, var samþykkt með þremur
atkvæðum gegn tveimur. Voru
það fulltrúar Sjálfstæðisflokks og
Framsóknarflokks sem greiddu
því atkvæði sitt.
- Eina sjáanlega skýringin á
þessu háa kaupverði er að Sam-
bandið rambi á barmi gjaldþrots.
Landsbankinn á ekki að greiða
þann böggul heldur ættu forráða-
menn Sambandsins að leita til
ráðamanna þjóðarinnar um lausn
á þessum vanda, sagði Lúðvík
Jósepsson í gær. Hann lagði
ásamt Eyjólfi K. Sigurjónssyni
fram bókun um vinnubrögð og
afgreiðslu málsins á fundi bank-
aráðs Landsbankans á sunnudag.
f bókun um vinnubrögð bentu
þeir ma. á að aðeins einn af þrem-
ur bankastjórum Landsbankans
hafi samið um kaupverðið án
þess að tillaga um það hafi
nokkru sinni verið rædd í banka-
ráði. Ennfremur hafi bankamála-
ráðherra ekki veitt heimild fyrir
kaupunum enda hafi bankaráðið
ekki óskað eftir heimildinni.
Þannig hafi lög um viðskipta-
banka verið brotin og vekja þeir
einnig athygli á að 7 sólarhringar
liðu frá því að opinberlega var
tilkynnt um samkomulagið þar til
þeir fengu svonefnd „minnis-
atriði vegna samnings um
kaupin“ í hendur. Þá hafði hinn
samningsaðilinn haldið fjöi-
mennan stjórnar- og trúnaðar-
mannafund um samkomulagið
og samþykkt það fyrir sitt leyti.
f bókun Lúðvíks og Eyjólfs um
afgreiðslu málsins telja þeir
kaupverðið á hlutabréfunum frá-
leitt enda jafngildi það 1600 milj-
óna króna verði alls bankans.
Þeir telja einnig fráleitt að skuld-
binda Landsbankann næstu 15 ár
til að veita Sambandinu jafn
mikil lán með sama hætti og nú og
það að auka þau lán ef umsvif
Sambandsins aukast. Sama gildir
um loforð til að veita kaupfé-
lögum og dóttur- og samstarfsfyr-
irtækjum þeirra óskerta lánafyr-
irgreiðslu um ókominn tíma. í
bókuninni benda Lúðvík og Eyj-
ólfur þó skýrt á að þeir séu ekki á
móti því að Landsbankinn kaupi
yfirráðarétt yfir Samvinnubank-
anum.
í fréttum Sjónvarpsins í gær
sagði Sverrir Hermannsson þess-
ar bókanir vera uppfullar af rang-
færslum. Lúðvík Jósepsson segir
bókanirnar hinsvegar vera gerðar
eftir þeirra bestu vitund og þeim
gögnum sem þeim voru gefin.
Hann kannaðist ekki við neinar
rangfærslur í bókununum.
- Samvinnubankinn var í fyrra
metinn á 587 miljónir króna en
nú hefur verð hans minnkað um
60 miljónir þannig að nettó verð
bankans er aðeins rúmlega 500
miljónir króna. Engu að síður
hefur Sverrir Hermannsson á
eigin spýtur gert samkomulag við
Guðjón B. Ólafsson um kaupverð
á 52% í bankanum sem jafngildir
Ný ríkisstjórn Steingríms Hermannssonar, semtókvið völdum ásunnudag. Mynd: Pjetur Sigurðsson.
Fjármagnsskattur
Barist við vindmyllur
ÞorsteinnPálsson stóryrturgagnvart skattlagningu sem engin áform eru um.
Ólafur Ragnar Grímsson: Algert rugl
Þingflokkur Sjálfstæðisflokks-
ins samþykkti á flmmtudag
ályktun gegn skattlagningu á ið-
gjöld og vaxtatekjur lífeyrissjóða.
I sjónvarpsfréttum kaUaði Þor-
steinn Pálsson ráðherra ríkis-
stjórnarinnar „berrassaða ræn-
ingja og þjófa“ og að Sjálfstæðis-
flokkurinn myndi aldrei líða
þennan þjófnað. Ólafur Ragnar
Grímsson, formaður Alþýðu-
bandalagsins segir þennan mál-
flutning Þorsteins og þingflokks
Sjálfstæðisflokksins algert rugl
og baráttu við vindmyllur.
Ólafur sagði Þorstein og félaga
hafa kosið sér það hlutverk að
slást við vindmyllur og eigin hug-
aróra. Þeir gefi út harðorðar yfir-
lýsingar um tillögu ríkisstjórnar
um skattlagningu lífeyrissjóða,
og virðist samkvæmt ummælum
Þorsteins ætla að byggja
stjórnmálabaráttuna í vetur á
þeirri afstöðu. Þetta væri hins
vegar algert rugl. Engar tillögur
hefðu komið fram innan ríkis-
stjórnar um að flytja frumvarp í
þessa veru.
í drögum að fjárlagafrumvarpi
er ekki reiknað með einni einustu
krónu í skatttekjum af lífeyris-
sjóðum, að sögn Ólafs RagnarsJ
Allur málflutningur Þorsteins (
Pálssonar og þingflokks Sjálf-j
stæðisflokksins virkaði sem hið'
fullkomna grín og farsi þar sem
allt væri komið í einn rugling.
„Það hvarflar þess vegna að
manni hvort Þorsteinn Pálsson og
Sjálfstæðisflokkurinn ætli að
kjósa sér hlutverk vindmylluridd-
ara í íslenskri pólitík," sagði
Ólafur Ragnar.
Staðreyndir málsins væru þær,
að í áliti nefndar sem vann að
tillögum um skattlagningu fjár-
magnstekna, væri skýrt tekið
fram að hún reiknaði ekki með
tekjum af skattlagningu lífeyris-
sjóða. Það virtist sem Þorsteinn
og félagar hefðu annað hvort
ekki viljað eða ekki nennt að lesa
alla skýrslu nefndarinnar, heldur
aðeins valið eina blaðsíðu en
gleymt öllum hinum.
I skýrslunni gerir nefndin grein
fyrir skattlagningu fjármagns-,
tekna í ýmsum löndum og hvern-
ig hún gæti verið í þróuðu fjár-
magnskerfi, þar sem lífeyrissjóð-
ir hafa lengi verið þróaðar stofn-
anir líkt og bankar og trygg-l
ingarfélög, sagði Ólafur Ragnar.
Út frá grundvallarreglum um
samræmt kerfi í Vestur-Evrópu,
væru fjármagnstekjur lífeyris-
sjóða á almennum grundvelli
sama eðlis og aðrar fjármagns-
tekjur. Vegna sérstöðu íslenskra
lífeyrissjóða, sem margir hverjir
væru mjög ungir og hefðu byggt
upp fjármagn sitt á tímum þar
sem verðbólga brenndi upp fé,
væri ekki gerð tillaga um að skatt-
gja þá í skýrslu nefndarinnar.
Jlafur Ragnar sagði að Þor-
steinn Pálsson hefði getað komist
að öllu þessu, hefði hann bara
lesið skýrsluna í stað þess að
hlaupa fram með írafári og stór-
yrðum, kallandi ráðherra þjófa
og ræningja.
-hmp
um 1600 miljónum fyrir allan
bankann, þar af er gert ráð fyrir
að 525 miljónir séu greiddar út.
Þessu hljótum við að mótmæla,
sagði Lúðvík í samtali við Þjóð-
viljann í gær.
- Kaupverðið virðist við fyrstu
sýn vera ákaflega hátt og þarf að
skýra það vandlega áður en
gengið verður frá kaupunum,
sagði Jón Sigurðsson viðskiptas-
ráðherra í gær. Hann sagðist hafa
beðið um öll gögn vegna málsins
og verða gögnin einnig send ríkis-
endurskoðun og bankaeftirlitinu
en kaupin á Samvinnubankanum
eru háð samþykki viðskiptaráð-
herra.
-þóm
Miðstjórn Ab
Sterkari
ríkisstjóm
Miðstjórn Ab samþykkti
nýja ríkisstjórn meðyfir-
gnœfandi meirihluta.
Ólafur Ragnar Grímsson:
Ánægður með þennan
eindregna vilja
Miðstjórn Alþýðubandalagsins
samþykkti með öllum þorra at-
kvæða gegn fjórum nýtt stjórn-
arsamstarf með þátttöku Borg-
araflokks á miðstjórnarfundi um
helgina. Ný ríkisstjórn tók sfðan
við völdum á ríkisráðsfundi á
Bessastöðum á sunnudag, þar
sem þeir Júlíus Sólnes og Oli Þ.
Guðbjartsson tóku við ráðherra-
embættum fyrir Borgaraflokk-
inn. Júlíus verður fyrst um sinn
ráðherra Hagstofu íslands en
tekur við ráðuneyti umhverfls-
mála um áramót og Óli verður
dómsmálar áðherra.
Ólafur Ragnar Grímsson, for-
maður Alþýðubandalagsins, seg-
ist vera mjög ánægður með þann
eindregna vilja sem fram hafi
komið á fundinum gagnvart nýrri
ríkisstjómarþátttöku. Flokknum
væri mikilvægt að hafa svo ein-
dreginn og breiðan stuðning í
stjórnarsamstarfi.
Að sögn Ólafs mun þessi
stuðningur miðstjórnarinnar
gera flokknum kleift að beita sér
með áhrifaríkari hætti innan
stjórnarinnar í málum sem hann
leggi áherslu á. Niðurstaða
miðstjómar sýni mjög skýra pól-
itíska afstöðu gagnvart framtíð-
inni. „Miðstjórn vill að ríkis-
stjórnin hafi sterka stöðu til að
koma sínum stefnumálum fram,“
sagði ólafur Ragnar.
I ljósi þess að fyrir rúmu ári
vom skiptar skoðanir um þátt-
töku Borgaraflokks í ríkisstjórn,
sagði Ólafur að það væri sér dýr-
mætt að fá jafn eindregna stuðn-
ingsyfirlýsingu gagnvart þeirri
breytingu sem nú hefur verið
gerð á ríkisstjórninni. Þessi
breyting gerði bæði Alþýðu-
bandalagið og ríkisstjórnina
sterkari en áður.
-hmp