Þjóðviljinn - 22.09.1989, Blaðsíða 4

Böðvar Bragason lögreglustjóri er á beininu
Harðræði mætt
með hagræðingu
Að undanförnu hafa boristfréttir um aukinn
fjölda af brota og ofbeldis ýmiskonar á
götum borgarinnar. Þær hafa beint
kastljósinu að störfum lögreglunnar og
hvað hún hef ur á prjónum til að stemma
stigu við þessari þróun. Er þarna kannski
verið að mála skrattann á veginn til að þrýsta
á yfirstjórn peningamála til að láta af hendi
aukið fjármagn til löggæslunnar? Þeirri
spurningu og fjölmörgum öðrum er varða
störf lögreglunnar svarar Böðvar Bragason
lögreglustjóri í Reykjavíká Beininu í dag.
&
Eru þessar fréttir um aukið of-
beldi og afbrot í Reykjavík raun-
verulegar fréttir eða liður í kjara-
baráttu lögreglunnar?
- Ég held umræðan um þessar
upplýsingar sem fram hafa komið
sé liður í starfi okkar að miðia
upplýsingum um ástandið í borg-
inni til almennings. Kjarabarátta
Iögreglumanna er síðan sérmál
eins og kjarabarátta allra annarra
í landinu.
Þú vilt ekki meina að þarna sé
verið að mála skrattann á vegginn
til að fá aukið fjármagn frá hinu
opinbera til löggæslumála?
- Nei, ég lít svo á og reyndar
eru þessar upplýsingar unnar af
yfirstjórn lögreglunnar í því skyni
að upplýsa og uppfræða almenn-
ing og stjórnvöld og ekki í
neinum öðrum tilgangi.
Hvaða áform hefur lögreglan á •
prjónunum til að stemma stigu
við þessari þróun?
- Lögreglan hefur engin sér-
stök áform um breytingar á
starfsaðferðum. Hins vegar er
mér engin launung á því að ég hef
í fjárlagatillögum mínum fyrir
árið 1990 sagt að ég þyrfti að fá
minnst 23 ný stöðugildi til að geta
sinnt Iöggæslu í borginni með
sæmilegum hætti. En eins og vit-
að er nær löggæslusvæði Reykja-
víkurlögreglunnar alla leið uppí
Hvalfjörð.
Hefur þú einhverja von um að
fá heimild fyrir þessum stöðugild-
um?
- Ég vonast til þess að þeir sem
halda um pyngjuna taki þeim
rökum sem ég hef borið fram.
Hvaða rök eru það?
- Þau eru varðandi umferð-
armálin sem eru mjög alvarlegur
málaflokkur og ofarlega á verkef-
nalistanum. Þar hef ég fært rök
að því og nefnt þróun mannafla í
umferðardeild seinni árin að 11
manna aukning í þeirri deild væri
viðunandi.
Lögreglumenn halda því fram
að forvarnarstarfi lögreglunnar
sé ekki sinnt sem skyldi sökum
manneklu. Er það svo?
- Forvarnarstarfið á íslandi er
alveg nýtt starf. Nýtt í þeim bún-
ingi sem það er í dag. Forvamar-
starfi var sinnt hér á árum áður í
formi afbrotavarna. Fyrirtæki og
einstaklingar fengu upplýsingar
um það hvernig þau gætu hagað
sér. Það sem við erum að tala um
núna er það að reyna að fram-
kvæma á íslandi eitthvað af því
sem menn í mörg ár eru búnir að
framkvæma til dæmis á Norður-
löndunum í forvörnum. Við
erum farnir af stað í þessum efn-
um, viijum auka starfsemina og
ég hef beðið um tvær nýjar stöður
í forvarnardeild beint af þessum
sökum. Síðan geri ég mér vonir
um að það verði hægt að tengja
eftirlitið með veitinga- og vín-
veitingahúsum forvarnarstarf-
inu. Auka þar í vissum skilningi
forvarnir í landinu. Því ekki virð-
ist nú af veita varðandi veitinga-
hús.
Hvernig er háttað samstarfi
lögreglunnar við aðra aðila svo
sem borgaryfirvöld og félags-
málastofnanir í forvarnarstarf-
inu?
- Ég geri mér vonir um að við
séum á réttri leið þar. Við höfum
í gangi samstarfsnefnd við kjörna
fulltrúa í borgarstjórn og starfs-
menn borgarinnar og við höfum
komið á í gegnum hina nýju for-
varnardeild því sem ég vil kalla
gott samstarf við þá sem vinna að
félagsmálum í Reykjavík.
Þannig að samskipti lögregl-
unnar við þessa aðila hafa að þínu
mati verið á jákvæðu nótunum?
- Þau hafa verið það eftir því
sem ég veit. Ég leyfi mér að nefna
nýjasta átakið okkar í þessum
efnum sem var opnun úthverfa-
stöðvar í Breiðholti. Þar komu
starfsmenn félagsmáladeildar
mjög inní það mál ásamt fjöl-
mörgum öðrum. Ég tel þessa
starfsemi okkar í Breiðholtinu
vera mjög merkan áfanga í lög-
gæslustarfinu í borginni og von-
andi vísir að því sem við kunnum
að gera í framtíðinni.
Hefur lögreglan skýringu á or-
sökum þess að fjöldi afbrota og
ofbeldis hefur farið vaxandi í
borginni og hver er þáttur félags-
legra og efnahagslegra aðstæðna í
þessum efnum?
- Það er ekki lítið spurt. Það er
náttúrlega enginn vafi á því að
þetta munstur tekur breytingum
eins og allt annað í lífi fólks. Það
þarf ekki að telja upp fyrir okkur
hér allar þær breytingar á þjóðfé-
laginu sem verða á hverju einasta
ári. Ég tek bara fjölmiðlabylting-
una síðustu. Haldið þið að hún
hafi ekki haft einhver áhrif á
hegðunarmunstur? Guð hjálpi
okkur. Þannig að við erum kann-
ski að horfa á það sem er eðli-
legur vöxtur og verkir í hverju
þjóðfélagi. Ég er ekki viss um að
það hafi orðið einhverjar stökk-
breytingar sem kallað er í þessum
efnum á seinni árum. Við höfum
tilhneigingu til þess að láta svo-
lítið leiðast af umræðunni. Það
megum við ekki gera. Við verð-
um að reyna að láta leiðast af
réttum upplýsingum um fjölda
afbrota og svo framvegis. Það
sem við höfum af slíku bendir
ekki til stökkbreytinga.
Er einhver sérstakur þáttur í
þessum efnum sem er þér meira
áhyggjuefni en aðrir?
- Eg get ekki gert svona í fljótu
bragði gert upp á milli. Maður
hefur almennar áhyggjur af þess-
ari þróun en ég treysti mér ekki á
þessari stundu til að taka neinn
einn málaflokk út úr beinlínis í
þessu efni.
Hvaða áhrif hefur bjórinn haft
á störf lögreglunnar? Merkir hún
einhverjar breytingar á hegðun-
armunstri fólks frá því sem áður
var?
- Það er misjafnt hverju menn
svara. Sumir telja sig hafa orðið
vara við breytingar í betri átt og
aðrir ekki. Ég vil ekki kveða upp
neinn úrskurð um það. Ég veit
bara að áfengismagnið hefur
aukist og ég hef fram að þessu
talið að aukning á neyslu áfengis
væri nú ekki til þess að bæta
hegðun manna.
Hafa fleiri verið teknir grunað-
ir um ölvun við akstur eftir til-
komu bjórsins?
- Nei. Égheld að þettasé mjög
svipað hlutfall og verið hefur. En
það segir kannski ekki alla sög-
una. Löggæslan eða þungi eftir-
litsins hefur náttúrlega áhrif
þarna og það er staðreynd að við
höfum orðið að draga saman
starfsemi á ýmsum sviðum og þar
á meðal í umferðareftirliti. Það er
engin launung að við höfum orð-
ið fyrir skerðingu á því vinnu-
framlagi sem við getum haft til
eftirlits á síðustu tveimur árum.
Ég hef lýst þeirri skoðun minni að
það sé svo komið að það verði
ekki lengra gengið í niðurskurð-
arátt og þess vegna hef ég lagt
það til að við snúum til baka og að
á næsta ári fái ég aukningu um
tuttugu og þrjá starfskrafta. Ég
styð þetta líka með rökum að við
bættum við okkur nágranna-
byggðum hér án þess að fá sam-
svarandi aukningu í stöðugildum.
Er það ekki rétt að lögreglan
hefur fengið lækni til starfa í að-
allögreglustöðinni um helgar til
að taka blóðsýni úr ökumönnum
sem grunaðir eru um ölvun við
akstur?
- Jú, við höfum sem betur fer
reynt að mæta þessu harðræði
með hagræðingu og eitt af því er
að hafa lækni hér til staðar sem
flýtir fyrir allri afgreiðslu þessara
mála. Menn þurftu áður fyrr að
bíða uppá slysavarðstofu í hálf-
tíma, klukkutíma ef ekki lengur.
Nú er það fyrir bí og hægt að af-
greiða málin hér á skjótan og ör-
uggan hátt.
Nýlega var birt ný reglugerð
um sölu áfengis í veitingahúsum
sem tekur gildi 1. október. Hvaða
áhrif mun hún hafa á opnunar-
tíma þeirra staða sem fyrir eru og
þeirra sem ætlunin er að opna á
næstunni?
- Ég get nú ekki fullkomlega
svarað þessu vegna þess að það er
í mótun hvernig haldið verður á
málum í framhaldi af reglugerð-
inni sem tekur gildi um næstu
mánaðamót. Samkvæmt reglu-
gerðinni er gert ráð fyrir þrenns-
konar viðveruhúsum, það er að
segja veitingahúsum, skemmti-
stöðum og hótelum. Það er Ijóst
að svokölluðum veitingastöðum
er ætlað að hafa opnunartíma til
klukkan hálftólf virka daga og
síðan til eitt um helgar.
Skemmtistaðirnir aftur á móti
geta sótt um leyfi til þess að hafa
opið til klukkan eitt og þrjú og
hótelin hafa sama tíma. Það sem
gerir öllum aðilum erfitt fyrir í
þessu sambandi er að skilgreina
hvað er veitingahús og hvað er
skemmtistaður. Þetta virðist hafa
vafist fyrir mönnum í mjög mörg
ár og þrátt fyrir nýja reglugerð er
þetta óskilgreint ennþá. Þess
vegna hef ég tekið höndum sam-
an við borgaryfirvöld um að við
reynum að komast að niðurstöðu
í þessum efnum, helst fyrir 1. okt-
óber.
Undir hvað flokkast krárnar
(pöbbar)?
- Þarna kemurðu að kjarna
málsins. Deilan stendur um það
að mínu viti hvort ölkrámar eigi
að teljast til veitingahúsa eða
skemmtistaða. Það er augljóst að
þeir vilja telja sig til
skemmtistaða því það gefur þeim
lengri opnunartíma.
Hefur lögreglan orðið vör við
merkjanlegar breytingar á neyslu
fikniefna hvað varðar tegundir
þeirra og/eða aldurshópa?
- Þróun fíkniefnamála á ís-
landi fylgir nokkuð því sem gerist
annars staðar í veröldinni. Við
erum má segja nokkrum árum
kannski á eftir nágrannaþjóðum
okkar í þessu en kannski ekki. En
munstrið er það sama og það er
að verða merkjanleg breyting
núna í þá veru að kókaínið er að
koma hingað eftir að hafa flætt
yfir Bandaríkin og er núna að
nema land suður í Evrópu og hér
norðar í álfunni. Varðandi ald-
urshópana vil ég ekki fullyrða
neitt í því efni. Ég held að því
miður sé þetta svo að það sé ekki
um neina aðra þróun að ræða hér
en annars staðar þar sem um er
að ræða hæga og bítandi þróun og
aukningu.
Er flkniefnalögreglan nægilega
í stakk búin til að mæta þessari
holskeflu kókaíns?
- Það er mjög erfitt að svara
þessu og tengist í raun og veru
spurningunni um það hvenær
menn hafa næga löggæslu. Ég ef-
ast um að nokkur þjóð hafi getað
svarað þessu og við getum það
ekki heldur. Ég held að það svar
sem hægt er að gefa sé það að
hlutfallslega stöndum við sæmi-
lega miðað við nágrannaþjóðir
okkar.
Hver er hlutur kvenna í lög-
regluliði borgarinnar í dag?
- Ég hef ekki nákvæmar tölur
en ég gæti ímyndað mér að þær
væru um tuttugu. Við höfum haft
ágæta reynslu af störfum kvenna í
lögreglunni og ekkert nema mjög
gott að segja um framlag þeirra.
Eru konur að sækja I sig veðrið
innan lögreglunnar?
- Já, mér sýnist kvenfólk vera
að því eins og reyndar allsstaðar í
þjóðfélaginu og það er af hinu
góða. Karlpeningurinn hefur svo
sannarlega setið á hlut kvenna frá
upphafi vega.
Að lokum Böðvar. Er það van-
þakklátt starf að vera lögreglu-
stjóri I Reykjavík?
- Þessu get ég ekki svarað al-
mennt en ég skal svara fyrir sjálf-
an mig. Ég væri ekki í þessu starfi
nema af því ég hef áhuga á að
sinna því sæmilega. Auðvitað
verð ég fyrir aðfinnslum eins og
allir þeir sem sitja í umdeildum
störfum eða í störfum sem kunna
að vera umdeild. Ég mundi
kunna því illa og halda að
eitthvað væri að ef einhverjir
fyndu ekki að mínum störfum.
-grh
4 SÍÐA — NYTT HELGARBLAÐ Föstudagur 22. september 1989