Þjóðviljinn - 10.10.1989, Blaðsíða 7

ERLENDAR FRÉTTIR
Ungverjaland
Flokkurinn leggur sig niður
Breytir sér í nýjanflokk sem svipar verulega til jafnaðarmannaflokka
og lýsir yfir stuðningi við fjölflokkakerfi og markaðsstefnu
Þau tíðindi urðu á þingi ung-
verska kommúnistaflokksins
um helgina að flokkurinn lagði
sjálfan sig niður og gerði sam-
dægurs úr sér nýjan flokk, sem
nefnist Sósíalistaflokkur og hefur
stefnuskrá sem mjög minnir á
jafnaðarmannaflokka Vestur-
Evrópu. Nafn flokksins, meðan
hann enn var kommúnistaflokk-
ur, hafði Iengi verið Sósialíski
verkamannaflokkurinn. Flokk-
urinn hefur ráðið lögum og lofum
í Ungverjalandi frá því að það
varð eins flokks ríki á árunum
eftir heimsstyrjöldina síðari.
Flokksþingið lýsti jafnframt
Bush sagður
vilja efnavopn
Bandaríska blaðið Washing-
ton Post skýrði svo frá í gær að
Bush forseti hefði ákveðið að
Bandaríkin héldu áfram fram-
leiðslu efnavopna og létu ekki
einu sinni staðar numið við það
þótt alþjóðlegur sáttmáli um
eyðingu slíkra vopna tæki gildi.
Blaðið hefur þetta eftir embættis-
mönnum nokkrum, sem það
nefnir ekki. Aðspurður vildi tals-
maður Hvíta hússins ekkert um
þetta segja.
Bandaríkjamenn
fá Nóbelsverðlaun
Tveir bandarískir vísinda-
menn, Harold E. Varmus og J.
Michael Bishop, 49 og 53 ára, fá
Nóbelsverðlaunin í læknisfræði
þetta árið, samkvæmt tilkynn-
ingu frá Karolinska institutet í
Stokkhólmi. Fá þeir verðlaunin
fyrir árangur í rannsóknum á
vexti krabbafruma.
Verkamannaflokkur
í sókn
Samkvæmt niðurstöðum
skoðanakönnunar nýtur Verka-
mannaflokkurinn breski nú fylgis
45 af hundraði þarlendra kjós-
enda, en 37 af hundraði eru
íhaldsflokks megin. Þýðir það að
Verkamannaflokkurinn myndi fá
50 þingsæta meirihluta í neðri
málstofu þingsins, ef kosið yrði
nú. En reglum samkvæmt þarf
ekki að efna til þingkosninga fyrr
en á miðju ári 1992 og litlar líkur
eru á að Margaret Thatcher vilji
hafa kosningar fyrr nema því að-
eins að flokkur hennar rétti sig af
frá því sem nú er.
Veiðiþjófar
slátra fílum
Stjórnvöld íTansaníu tilkynntu
í gær að s.l. þrjú ár hefði fílum í
stærsta þjóðgarði landsins fækk-
að úr 55,000 í 30,000. Væri fækk-
unin af völdum veiðiþjófa, sem
leita mjög á fílastofninn í þeim til-
gangi að ná í fílabein til að selja á
svörtum markaði. Tansanía beitir
sér fyrir því að samþykkt verði
alþjóðlegt bann við verslun með
fílabein.
90 fórust
í fellibyl
A.m.k. 50 manns fórust erfelli-
bylur að nafni Angela gekk yfir
norðurhluta Filippseyja á föstu-
dag. Flestir þeirra drukknuðu í
flóðum, sem fellibylurinn olli. 11
manns er saknað. Frá Filipps-
eyjum hélt Angela áfram til Kína
og varð a.m.k. 40 manns að bana
á eynni Hainan.
yfir fylgi sínu við að Ungverja-
land tæki upp fjölflokkakerfi og
þýðir það að kommúnistaflokk-
urinn fyrrverandi, sem enn er rík-
isflokkur, lætur af völdum ef
hann tapar í kosningum. Flokk-
urinn ætlast ennfremur til að eft-
irleiðis standi ríkisstjórnin þing-
inu reikningsskap ráðsmennsku
sinnar, en ekki einum
stjórnmálaflokki. Yfirlýst stefna
hins endurfædda flokks er að
Ungverjaland sé velferðarríki,
grundvallað á markaðsbúskap,
þar sem ríkisvaldið stuðli að
frjálsu framtaki en skattleggi
atvinnulífið til að tryggja afkomu
þeirra, sem minnst mega sin, og
til þess að halda megi uppi
sómasamlegu skóla- og
heilbrigðiskerfi. Einnig er í álykt-
un flokksþingsins um þetta lögð
áhersla á umhverfisvernd.
Flokkurinn fordæmdi og á
þinginu margt úr kommúnískri
fortíð sinni, þar á meðal það að
hann neyddi ungverska jafnað-
armannaflokkinn til að sameinast
sér 1948, Stalínstímabilið yfirleitt
og innrás Sovétmanna 1956 til að
bæla niður það sem flokkurinn
kallar nú alþýðuuppreisn, en
nefndi áratugum saman gagn-
byltingu. Eigi að síður finnst
frjálslyndum flokksmönnum að
ekki hafi verið gengið nógu langt
í því að losa sig við fortíð flokks-
ms og óttast þeir að hann muni
því verða fyrir fylgishruni í næstu
kosningum, sem að öllum líkind-
um verða frjálsar. Hefðarsinnar í
flokknum eru hinsvegar mjög
óhressir með umskiptin, sem orð-
in eru á honum, og kváðu sumir
þeirra hafa í hyggju að stofna nýj-
an kommúnistaflokk.
Nepszabadsag, dagblað
flokksins, hefur fellt úr blað-
hausnum „Öreigar allra landa,
sameinist!“ og sett í staðinn:
„Sósíalískt dagblað.“ í lögum
hins nýja flokks er hann skil-
greindur sem marxísk
stjórnmálasamtök, er sameini
hefðir kommúnisma og jafnaðar-
stefnu.
Reuter/-dþ.
Nató
Úttast upplausn Sovétríkja
Sú var tíðin að þvf var haldið
fram, að lífsnauðsynlegt væri
að vestræn ríki stæðu sameinuð
og hernaðarlega öflug til að gera
að engu meintar útþenslufyrir-
ætlanir Sovétríkja og austur-
blakkar. Enn er því haldið fram
innan Nató að grundvallarnauð-
syn sé að ríki þess séu hernaðar-
lega öflug og sameinuð, en nú er
gefin upp gagnstæð ástæða við þá
sem áður var, sem sé sú að Sovét-
ríkin séu á undanhaldi sem stór-
veldi og jafnvel hætta á að þau
leysist upp.
„Hættan stafar í mínum augum
ekki af útþenslusinnuðum So-
vétríkjum sem sækjast eftir yfir-
drottnun,“ sagði Richard Burt,
aðalsamningamaður Bandaríkj-
anna á ráðstefnunni í Genf um
langdrægar kjarnaflaugar, á laug-
ardag. „Nú stafar háski af hrörn-
andi veldi Sovétríkjanna, sem
meira að segja getur verið að
leysist upp.“ Taldi Burt að á slík-
um óvissutímum bæri að setja
þörfina á fullu samlyndi innan
Nató öllu ofar.“
Burt sagði þetta í ræðu á þing-
mannaráðstefnu Natóríkja, sem
staðið hefur yfir í Róm s.l. fjóra
daga. Manfred Wörner, fram-
kvæmdastjóri Nató og fýrrum
varnarmálaráðherra Vestur-
Þýskalands, ámælti þar sumum
aðildarríkja fyrir það að þau væru
nú hirðulausari um hermál en
áður hefði verið og tækju forskot
út á væntanlega friðarsælu er þau
héldu að ganga myndi í garð er
risaveldin hefðu náð samkomu-
lagi um frekari afvopnun.
Reuter/-dþ.
Austur-Þjóðverjar í Prag bíða eftir vögnum sem flytja eiga þá til Vestur-Þýskalands - 45,000 þeirra hafa flust
og flúið þangað s.l. fjórar vikur.
A ustur-Pýskaland
Agasöm afmælishátíð
Lögregla lét kylfur bylia á höfðum fólks sem hrópaði: „Ekkert of-
beldi!“ og „Við verðum hér“
Jafnframt því sem um s.I. helgi
var haldið upp á 40 ára afmæli
austurþýska ríkisins kom í
Austur-Berlín og flciri borgum tU
harðari átaka milli lögreglu og
mótmælafólks en nokkru sinni
fyrr síðan 1953, er uppreisn var
bæld niður af mikilli hörku. Að
sögn talsmanna lúthersku kirkj-
unnar þarlendis voru ef til vill um
700 manns handteknir í Austur-
Berlín yfir helgina og 80-100
slösuðust.
í Leipzig, Dresden, Potsdam
og Magdeburg kom einnig til
kröfu- og mótmælafunda og
átaka mótmælafólks og lögreglu,
en ekki er vitað hversu margir
slösuðust þar eða voru handtekn-
ir. Ókyrrt hefur verið í landinu
síðan á miðvikudag, er til mikilla
óspekta kom í Leipzig, en þar
virðist andstaðan gegn
stjórnvöldum hvað almennust.
Mótmælafólk kastaði þar grjóti í
lögreglu og lögregla og opinberir
fjölmiðlar segja það hafa hrópað
nasísk vígorð. Hinsvegar mun
mótmælafólk það, er hafði sig í
frammi um helgina, yfirleitt hafa
hegðað sér af fullri friðsemd.
Ekki dugði það þó til að fólkið
slyppi við ofbeldi lögreglunnar og
sérþjálfaðra liðsveita innanríkis-
ráðuneytisins, sem létu kylfur
bylja á höfðum fólksins meðan
það hrópaði: „Ekkert ofbeldi!"
Kröfu- og mótmælafundir
stóðu yfir í Austur-Berlín og
víðar frá því á laugardagskvöld
og meira eða minna fram á
sunnudagskvöld. Fólkið krafðist
umbóta og athyglisvert er að það
lagði áherslu á að það vildi verða
um kyrrt í landinu. Nafn Gorbat-
sjovs Sovétríkjaforseta var hróp-
að í kór, en hann var staddur í
Austur-Berlín sem gestur við af-
mælishátíðahöldin. Ráðamenn
þar í borg kenna vestrænum fjöl-
miðlum og „spellvirkjum" um
átökin.
Um 45,000 manns hafa undan-
famar fjórar vikur flust og flúið
frá Austur-Þýskalandi til Vestur-
Þýskalands.
Reuter/-dþ.
Heildarupphæö vinninga
07.1 Ovar 8.786.831
2 höfðu 5 rétta og fær hvor
kr. 2.593.071
Bónusvinninginn fengu 5
og fær hver kr. 106.806
Fyrir 4 tölur réttar fær hver
7.253 og fy ri r 3 réttar töl u r
færhverumsig473
VEISTU ...
að aftursætið
fer jafnhratt
og framsætið.
SPENNUM BELTIN
hvar sem við sitjum
í bilnum.
UUMfEROAB
RAD
Þriðjudagur 10. október 1989 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 7