Þjóðviljinn - 12.10.1989, Blaðsíða 7

FRETTIR
Tölvur
Tímasprenging á föstudegi
Þrír tölvuvírusar munugera vart við sigföstudaginn 13. október. Aðeins einnþeirra hefurgreinsthérlendis en alls hafa
greinst hérfimm tölvuvírusar
Föstudagurinn 13. hefur
löngum þótti hinn mesti ó-
lukkans dagur og eru margir sem
trúa því statt og stöðugt að hinir
hræðilegustu atburðir munu ger-
ast í hvert sinn sem slíkan dag ber
upp. Hingað til hefur þetta aðal-
lega verið bundið einhverri
hjátrú og dulspeki en möguleikar
eru á að þeir sem vinna við tölvur
verði fyrir einhverju tjóni á
morgun, föstudaginn 13. októ-
ber.
Tölvuvírusar hafa verið þekkt
fyrirbrigði um nokkurt skeið en
til eru nokkrir vírusar sem eru
gerðir með það fyrir augum að
skemma vinnu fyrir fólki á þeim
degi. Pað er því ekki að ástæðu-
lausu sem menn eru uggandi um
sín forrit og gögn og munu vafa-
laust margir taka afrit af öllu slíku
áður en föstudagurinn 13. rennur
upp
-1 rauninni er ekki svo mikið
að óttast hér á landi þennan um-
talaða dag. í dag eru þekktir 78
mismunandi tölvuvírusar í
heiminum en aðeins fimm þeirra
hafa fundist hér á landi. Af þess-
um fimm vírusum er aðeins einn
sem getur gert einhvern óskunda
föstudaginn 13. þannig að hættan
er ekki meiri en á öðrum tímum.
Tveir aðrir vírusar eru gerðir með
föstudaginn 13. í huga en þeir
hafa enn ekki fundist hér á landi,
sagði Friðrik Skúlason tölvufræð-
ingur hjá Reiknistofnun Há-
skólans og sérfræðingur í tölvu-
vírusum.
- Vírusinn sem getur gert
skaða á föstudaginn kallast Jerú-
salem vegna þess að þar var hann
fyrst greindur. Hann er út-
breiddastur af þessum þremur
vírusum og sá eini sem komið
hefur hingað til lands. Hann er
hengdur aftan í forrit og þegar
það er keyrt eyðir hann forritinu
og sjálfum sér í leiðinni.
- Hættulegasti vírusinn varð-
andi þennan dag er hinsvegar
svokallaður Data Crime sem er
algjör tímasprengja. Hann er
stilltur inná föstudaginn 13. októ-
Leiðrétt minningargrein
í minningargrein um Benedikt
Gíslason frá Hofteigi sem birtist í
blaðinu í gær urðu þau mistök, að
hluti málsgreinar féll niður og
skekkist við það samhengi. Petta
varð þar í greininni, í þriðja dálki
hennar, sem segir frá búskap
Benedikts í Hofteigi. Réttur er
textinn svona - innan sviga það
sem niður féll:
„Hann var kappsamur við
vinnu (og ætlaðist til þess sama af
öðrum. Féð var margt) og
landinu farnaðist vel. Það þarf
því engan að undra þótt Benedikt
héldi því fram með þeirri ákefð
sem honum var gefin að
sauðkindin og gróðurinn ættu
eðlilega samleið í þessu landi“.
Þjóðviljinn biðst velvirðingar á
þessum mistökum.
Friðrik Sigurðsson framkvæmdastjóri LFH og Magnús Þór Jónsson
auglýsingateiknari með merkið „hæng“.
Hængur á útfluttan gæðalax
Framvegis verður „hængur“ notað á útfluttan gæðalax. Landssamband
fiskeldis- og hafbeitarstöðva stóð fyrir hugmyndasamkeppni um gæða-
merki á lax frá sambandinu og hlaut Magnús Þór Jónsson auglýsinga-
teiknari fyrstu verðlaun fyrir merki sem hann kallar „hæng“. Auk þess
sem merkið verður notað á útfluttan gæðalax verður það einnig notað í
auglýsingar og til almennra kynningar- og markaðsmála á erlendum
mörkuðum. Merkið sýnir haus á hæng, orðu í íslensku fánalitunum og
tvo hálfhringi sem tákna að fiskurinn er alinn fiskur. Inni í hringunum
er slagorð á ensku: „Iceland for quality“ eða íslensk gæði. Þeir einir fá
að nota gæðamerkið sem uppfylla ströng gæðaskilyrði sérstaks gæða-
sambands Landssambands fiskeldis- og hafbeitarstöðva.
Ungbarnanudd
Verðandi og nýbakaðir foreldrar
geta lært ungbamanudd hjá Elín-
borgu Lárusdóttur félagsráð-
gjafa. Ungbarnanuddið er alda-
gömul aðferð til að viðhalda
heilsu og velferð barnsins, bæði
líkamlega, tilfinningalega og
andlega. Nuddið styrkir ónæmis-
kerfi líkamans, blóðrás og öndun
og hjálpar barninu að slaka á, los-
ar um spennu og streitu og stuðl-
ar að betri svefni. Upplýsingar
um námskeiðið veitir Elínborg
Lárusdóttir í síma 22275 og
27101.
Verðhækkunum
mótmælt
Á sambandsstjórnarfundi iðn-
nemasambands íslands 7. októ-
ber sl. var samþykkt ályktun þar
Friðrik Skúlason tölvufræðingur: Aðeins einn vírus fundist hérlendis
sem á að fara í gang föstudaginn 13. Mynd: Jim Smart.
ber 1989 sérstaklega og fer í gagn
á þeim degi eða síðar. Menn eru
því ekki ömggir þótt ekki sé unn-
ið við tölvuna þennan dag en
Data Crime eyðir öllu af harða
diski tölvunnar. Sá þriðji er S-
afríski vírasinn en hann er enn
mjög sjaldgæfur og tiltölulega
meinlaus. Aðrir kunnir vírasar
era ma. Austurríski vírasinn sem
skemmir 8. hvert forrit og Hass-
vírasinn sem birtir í öðra hverju
forriti „Your Computer is Ston-
ed“.
En hvaða vírusar eru þekktir
hérlendis auk Jerúsalems?
- Elstur er Boltavírasinn sem
lýsir sér þannig að bolti úr tölvu-
leik hoppar og skoppar á skján-
um. Alvarlegastur er Haustvíras-
inn en hann greindist bara
október-desember í sl. haust. Nú
lætur hann ekki á sér bera en ótt-
ast er að hann skjóti aftur upp
kollinum á sömu mánuðum.
Hann lýsir sér þannig að bókstaf-
irnir á skjánum detta einn af öðr-
um niður á botn skjásins og lenda
þar í einni hrúgu. Verst er þó að
forritin verða ekki söm á ný eftir
að hafa smitast af Haustvírasi. Þá
er íslenski vírasinn að sjálfsögðu
til hérlendis en hann er mjög
sjaldgæfur. Hann hefur einnig
fundist erlendis og fannst ma.
„endurbættur“ í ísrael. Sá fimmti
sem greinst hefur hér á landi kall-
ast Brain sem vísar til manns-
nafns en ekki heilans. Hann er
nokkur algengur erlendis en það
er varla hægt að segja að hann sé
til á íslandi því hann hefur aðeins
einu sinni fundist og var eytt sam-
stundis.
/ hvers konar tölvum er mesta
hættan á að verða fyrir tölvuvír-
us?
- Tölvuvírasar finnast aðallega
í einkatölvum, sérstaklega í Mac-
intosh og í svokölluðum PC-
tölvum. Erlendis er þetta miklu
meira vandamál og er talið að um
200 nýjar tölvur smitist af Jerú-
salem á hverjum degi í Banda-
ríkjunum en alls um 500 tölvur af
alls konar vírusum. Ég hef gert
forritið Lykla-Pétur til varnar
tölvuvírusum. Það leitar uppi vír-
usa, eyðir þeim og verndar bæði
gegn þekktum og óþekktum vír-
usum. Ég á haldgott safn vírasa
og hef prófað þá á Lykla-Pétri og
hefur honum ekki enn orðið
meint af. Hinsvegar er auðvitað
möguleiki á að búa til vírus gagn-
gert til að komast framhjá Lykla-
Pétri en til þess þarf mjög góða
þekkingu, sagði Friðrik Skúla-
son.
Það er því eins gott að hafa
vaðið fyrir neðan sig þegar unnið
er við tölvu og gera einhverjar
ráðstafanir til að smitast ekki.
Rétt einsog með aðra illræmda
vírusa er vissara að setja öryggið
á oddinn og nota „smokk" til
varnar tölvuvírusum. -þóm
sem mótmælt er harðlega þeim
verðhækkunum sem átt hafa sér
stað á undanförnum misseram,
sérstaklega frá gerð síðustu
kjarasamninga og ganga í ber-
högg við gefin loforð ríkisstjórn-
arinnar, einsog segir í ályktun-
inni. Jafnframt lýsir sambands-
stjórn INSÍ yfir fullum stuðningi
við verkfall Rafiðnaðarsambands
íslands og harmar að ríkisstjórn
sem kennir sig við félagshyggju
láti viðgangast að reynt sé að
berja niður verkfall fólks með
vinnubrögðum sem ekki hafa
áður þekkst í íslenskri verkalýðs-
sögu. „Sambandsstjórn Iðnemas-
ambands íslands gerir þá kröfu
að ríkisstjómin afneiti fráleitri
túlkun ríkislögmanns á réttmæti
verkfallsins og tryggi að forstöðu-
menn allra ríkisstofnana virði
verkfallið.
Áhugamenn um
mannfræði
í kvöld kl. 20 verður haldinn
stofnfundur Félags áhugamanna
um mannfræði. Tilgangur félags-
ins er að efla umræðu á íslandi
um mannfræði. Stofnfundurinn
verður í stofu 101 í Odda, hugvís-
indadeild Háskóla íslands.
Námskeið
um f jármál
einstaklinga
G-samtökin, samtök gjaldþrota
einstaklinga, munu standa fyrir
námskeiði um fjármál einstak-
linga og rekstur heimila. Fjallað
verður um helstu atriðin í fjár-
málum fólks og rekstur heimilis,
gerð fjárhagsáætlana, lánavið-
skipti og útreikninga í því sam-
bandi og viðbrögð við fjárhags-
örðugleikum. Leiðbeinandi
verður Sigurður Geirsson við-
skiptafræðingur og er námskeið-
ið haldið í samvinnu við MFA,
Menningar- og fræðslusamband
alþýðu. Námskeiðið verður hald-
ið í fundarsal Hlífar, Reykjavík-
.urvegi 64 í Hafnarfiði og verður
dagana 23., 24. og 25. október.
Nánari upplýsingar og skráning á
skrifstofu G-samtakanna í síma
91-652277 þriðjudaga og
fimmtudaga kl. 11-14, eða hjá
Grétari Kristjónssyni í síma 92-
16960 og hjá Tryggva Þór Aðal-
steinssyni hjá MFA í síma 84233.
Að deyja með reisn
Öldranarráð íslands gengst fyrir
ráðstefnu á föstudag kl. 13 í
Borgartúni 6. Annarsvegar verð-
ur fjallað um ný lög um málefni
aldraðra og verða framsögumenn
frá heilbrigðis- og tryggingamála-
ráðuneytinu og Pétur Sigurðs-
son. Hinsvegar verður fjallað um
efnið „að deyja með reisn“, þ.e.
vandamál sem tengjast virkri
læknisþjónustu þegar ekki verð-
ur séð að hún beri árangur. Fram-
sögumenn dr. Pálmi Jónsson
læknir og sr. Ölafur Oddur Jóns-
son. Námstefnustjóri er Gunn-
hildur Sigurðardóttir hjúkrunar-
forstjóri.
Hjörtur Nielsen í Mjóddina
Hjörtur Nielsen hefur opnað nýja verslun að Álfabakka 14 i Mjóddinni.
Á boðstólum verða sömu postulíns- og kristalsvörur og Hjörtur hefur
boðið uppá í versluninni í Templarasundi, Mattarósin, Renesance,
Hvíta stellið og Laukurinn auk Lindner varanna frá Þýskalandi. Versl-
unin i Templarasundi verður opin fram að jólum en síðan verður
verslunin eingöngu í Mjóddinni. í nýju versluninni verður myndlistar-
sýning stöðugt í gangi og er Margrét Jónsdóttir þar núna með sýnigu á
olíumálverkum.
Flmmtudagur 12. október 1989 ÞJÓÐVILJINN — SfÐA 7