Þjóðviljinn - 17.10.1989, Blaðsíða 2

FRETTIR
LIN
Hækkun námslána frestað
Svavar Gestsson: Framlag til LÍN samsvarar launum allra grunn skólakennara landsins.
LÍNfœr heimild til skuldbreytinga. Samstarfsnefnd námsmannahreyfinga:
Undrandi á fjárlagafrumvarpi
samtaka sem ættu
Samstarfsnefnd námsmanna-
hreyflnganna lýsir yfir undr-
un sinni og vonbrigðum með hlut
Lánasjóðs íslenskra námsmanna í
fjárlagafrumvarpi næsta árs. I
frumvarpinu virðist ekki gert ráð
fyrir 6,7% hækkun framfærslu-
grunns sem samið hefði verið um
við menntamálaráðherra. Svavar
Gestsson menntamálaráðherra
segir að hækkunin muni koma til
framkvæmda einhverntíma á
næsta ári, þótt hún komi ekki
strax 1. janúar eins og gert var
ráð fyrir.
í bréfi til menntamálaráðherra
frá samstarfsnefndinni er minnt á
samkomulag sem gert var í febrú-
ar um hækkun framfærslu í þrem-
uráföngum. Ráðherrann er síðan
spurður hvort skerða eigi náms-
lán á næsta ári.
Svavar Gestsson sagði Þjóð-
viljanum að LÍN hefði á næsta ári
3,7 miljarða króna til ráðstöfun-
ar. Af þeirri upphæð færi 1,1
milljaður til að standa undir af-
borgunum og vöxtum. LÍN hefði
verið heimilað að skuldbreyta
lánum í langtímalán og augljóst
að skuldbreytingar myndu
styrkja stöðu sjóðsins. Erfitt gæti
reynst að ná fram þriðja áfanga
hækkunar á framfærslugrunni,
sem ákveðinn hefði verið til að
leiðrétta skerðingu íhaldsins á
námslánum. Hafa yrði í huga
hvernig áraði almennt efnahags-
lega í þjóðfélaginu. Þjóðarbúið
tapaði 15 miljörðum á næsta ári
miðað við árin 1987-1988, sem
þegar hefði komið við láglauna-
fólk í landinu.
Að sögn menntamálaráðherra
leggur hann áherslu á að halda
framfærslugrunninum og ná fram
umræddri hækkun. Þetta gæti
gerst með skuldbreytingum og
etv. einhverjum breytingum á
annarri þjónustu LÍN, td. hvað
varðaði lán fyrir skólagjöldum og
ferðastyrki. Til þess að ná þess-
um markmiðum fram hefði hann
ákveðið að skipa nefnd með full-
trúum allra
fulltrúa á Alþingi og fulltrúum
námsmannahreyfinganna. Mark-
miðið með skipun nefndarinnar
væri að ná langtímasamstöðu um
LÍN, þannig að sjóðurinn gæti
reynst námsmönnum tryggari en
nú. Horfast yrði í augu við stór-
kostlega fjölgun námsmanna.
Umsvif LÍN á næsta ári, upp á3,7
miljarða, færi langt með að sam-
svara launum allra grunnskóla-
kennara í landinu.
-hmp
Kvikmyndir
Listahátíð framlengd
Sýnt fram að helgi vegna góðrar aðsóknar
Kvikmyndahátíð Listahátíðar
virðist hafa fallið í góðan
jarðveg því aðsóknin hefur verið
með eindæmum góð. Því hefur
verið ákveðið að framlengja há-
tíðina fram ý föstudag og sýna
stóran hluta myndanna aftur.
Þær myndir sem besta aðsókn
hafa fengið eru Himinn yfir Berl-
ín, Lestin leyndardómsfulla,
Blóðakrar, Salaam Bombay og
Fjölskyldan. Athygli skal vakin á
því að Lestin leyndardómsfulla
verður sýnd í síðasta sinn í kvöld
sem og Æskuástir og verða þær
því ekki í framlengdri dagskrá.
Aðrar myndir verða flestar sýnd-
ar aftur ef færeyska myndin Atl-
antshafsrapsódían er undan-
skilin.
í gær kom til landsins síðasti
gestur hátíðarinnar, breski
leikarinn Terence Stamp. Af því
tilefni var kvikmyndin The Hit
sýnd í gærkvöld og í kvöld verður
sýnd fyrsta kvikmynd hans, Billy
Budd. Þess má einnig geta að
kvikmyndin Testimony sem fjall-
ar um tónskáldið Sjostakovits
verður sýnd í fyrsta sinn í kvöld
og verður það eina sýning mynd-
arinnar í sal A. -þóm
Tígulsteinn á Aðventkirkjuna
Um þessar mundir er verið að
endurnýja þakiö á Að-
ventkirkjunni við Ingólfsstræti.
Þakið var orðið mjög skemmt og
því þurfti að ráðast í þessa fram-
kvæmd. Umhverfismálaráð
borgarinnar fór fram á að yfir-
bragði hússins yröi haldiö en á
þakinu var tígulsteinn. Aðventist-
ar urðu við því og var fluttur inn
rauður tígulsteinn frá Danmörku
og er nú verið að klæða þakið
með honum. Mynd Kristinn.
Porlákshöfn
Hafnarvörð-
umsagtupp
„Okkur fjórum sem vinnum
hér var sagt upp formlega frá og
með síðustu mánaðamótum með
þriggja mánaða fyrirvara. Hvað
þá mun taka við vitum við ekkert
um. Það virðist enginn vita neitt
um það hér né annars staðar,“
sagði Andrés Hannesson starfs-
maður á hafnarvigtinni í Þorláks-
höfn.
Um áramótin munu viðkom-
andi sveitarfélög Landshafna í
Þorlákshöfn, Rifi og Njarðvík-
um taka við rekstri þeirra úr
höndum ríkisins. Upphaflega
stóð til að þessi breyting tæki gildi
fyrir tveimur árum, en þá var
henni frestað til komandi ára-
móta.
Að sögn Guðmundar Her-
mannssonar sveitarstjóra í Þorl-
ákshöfn hafa engar ákvarðanir
verið teknar um endurráðningar
né um annað sem viðkemur
rekstri hafnarinnar. Guðmundur
sagði að á sínum tíma fyrir
tveimur árum hefðu átt sér stað
viðræður við samgönguráðuneyt-
ið en lítið hefði gerst í málunum
frá þeim tíma og til dagsins í dag.
„Hafnirnar hafa verið í við-
haldssvelti í mörg ár og þar þarf
að taka til hendinni. Spurningin
er hvort sveitarfélögin eigi að
standa straum af þeim kostnaði
eða hvort ríkið eigi að skila þeim
af sér í viðunandi ásigkomulagi.
En ég hef enga trú á öðru en að
þessi mál leysist fyrir áramótin og
við skulum segja að þetta stefni
allt fram á við þótt hægt fari,“
sagði Guðmundur Hermanns-
son. -grh
Hvernig hugsa börn?
Hvernig hugsa börn um efnis-
heiminn? nefnist fyrirlestur sem
Hafþór Guðjónsson framhalds-
skólakennari heldur á vegum
Rannsóknastofnunar uppeldis-
og menntamála. Fyrirlesturinn er
í Kennaraskólahúsinu við
Laufásveg og hefst kl. 16.30.
Öllum er heimill aðgangur.
295 miljónir
í felliþekjur
ISAL ætlar að verja 295 miljón-
um króna til að setja upp loft-
knúnar felliþekjur á 160 ker af
samtals 320 á þessu ári og því
næsta. Þessar felliþekjur munu
koma í veg fyrir töluvert af þeirri
mengun sem er í kerskálunum,
andrúmsloftið verður hreinna og
ennfremur næst umtalsverð vinn-
uhagræðing. Um síðustu mán-
aðamót var lokið uppsetningu
felliþekja á 40 ker í tilraunaskyni,
en samhliða uppsetningunni var
ákveðið að setja nýja súráls-
skammtara á kerin 40. Málm-
smiðjan smíðaði þekjurnar, en
Stálsmiðjan sá um uppsetningu,
Fram til þessa hafa verið notaðar
lausar álþekjur sem starfsmenn
hafa þurft að færa til með hand-
afli, nýju þekjurnar eru hins veg-
ar fjarstýrðar. Vonir standa til að
samningar takist við íslenskan
aðila um uppsetningu felliþekj-
anna.
Sænskar
rúnaristur
Rúnafræðingurinn Þórgunnur
Snædal heldur fyrirlestur um
sænskar rúnaristur í Norræna
húsinu í kvöld kl. 20.30. Fyrir-
lesturinn kallar hún „Hér skal
standa steinn nær brautu", og
fjallar hann um skyldleika þess-
ara rista við íslenskar fornbók-
menntir. Margar ristur eru í
bundnu máli og orðin virðast oft
vera sótt í Eddukvæðin. Nk. mið-
vikudag, 18. október, verður
Þórgunnur svo með fyrirlestur í
Þjóðminjasafninu þar sem hún
Bergljót S. Einarsdóttir og Ólöf Guðný Valdimarsdóttir.
Arkitektastofa í Hlaðvarpanum
Ný arkitektastofa hefur verið opnuð í Hlaðvarpanum, Vesturgötu 3.
Eigendur stofunnar eru arkitektarnir Bergljót S. Einarsdóttir og Ólöf
Guðný Valdimarsdóttir. Báðar hafa þær lokið námi í byggingarlist,
Bergliót frá Norges Tekniske Högskole en Ólöf frá Arkitektaskólan-
um í Arósum í Danmörku. Þær hafa báðar tekið þátt í fjölda samkepp-
na og unnið til nokkurra viðurkenninga.
fjallar um vandamál í sambandi
við varðveislu rúnasteina. Fyrir-
lesturinn kallast „Meðan steinn
lifir og stafir rúna“ og hefst hann
kl. 17.15.
Náttúrulækningar
og meðferð
gegn ofáti
Náttúrulækningafélag Reykja-
víkur verður með fræðslufund að
Hótel Lind við Rauðarárstíg í
kvöld kl. 20.15. Snorri Ingimars-
son yfirlæknir á Heilsuhælinu í
Hveragerði flytur erindi um nátt-
úrulækningar og. Axel Guð-
mundsson leiðbeinandi fjallar
um nýjar hugmyndir um meðferð
gegn ofáti. Einnig mun Regína
Stefnisdóttir formaður NLFR
fjalla um undirbúning fyrir 22.
landsþing Náttúrulækningafélags
íslands sem haldið verður í lok
mánaðarins. Fundurinn er opinn
almenningi.
Banaslys
Maður og kona létust þegar pall-
bíll rann út af vegi og út í Ljósa-
vatn í Ljósavatnshreppi aðfara-
nótt mánudags. Miki! hálka var á
veginum. Konan fannst í bílnum
Námskeið í
kvennasögu
Kvennasaga hefur fram til þessa
verið hornreka í menntastofnun-
um landsins en konur sem hafa
áhuga á kvennafræðum geta þó
bætt sér það upp með því að
sækja námskeið í kvennasögu
sem Helga Sigurjónsdóttir stend-
ur fyrir. Hún hefur á undanförn-
um árum haldið námskeið fyrir
konur þar sem fjallað er um ýmsa
þætti í kvennafræðum svo sem
sögu kvennabaráttu, stefnur og
strauma í kvennapólitík, kvenn-
amenningu og margt fleira. í
þessari viku hefst sex vikna byrj-
endanámskeið fyrir konur og
fjögurra vikna framhaldsnám-
skeið fyrir þær konur sem hafa
sótt námskeið hjá Helgu áður.
Bæði námskeiðin verða haldin í
Menntaskólanum í Kópavogi við
Digranesveg og verður kennt eitt
kvöld í viku á hvoru námskeiði,
tveir og hálfur til þrír tímar í
senn. Auk þess geta kvennahóp-
Helga Sigurjónsdóttir
ar og aðrir námshópar pantað
sérstakt námskeið og yrði þá
hvort tveggja staður og stund
ákveðið í samráði við hópinns,
t.d. um helgi, en það gæti hentað
hópum utan höfuðborgarsvæðis-
ins vel. Nánari upplýsingar og
innritun í síma 42337 á kvöldin
þegar lögreglan dró hann upp úr
vatninu en kafari fann svo mann-
inn drukknaðan í vatninu.
Tungan og tæknin
Tækniskóli íslands á 25 ára af-
mæli um þessar mundir og í tilefni
af því verða haldin svokölluð al-
menningserindi um ýmislegt sem
snertir skólann og tæknina.
Fyrstu erindin verða haldin á
morgun, miðvikudaginn 18. okt-
óber og nefnast þau „Tungan og
tæknin". Það eru þau Sigrún
Helgadóttir tölfræðingur og Sig-
urður Jónsson málfræðingur sem
munu fjalla um nýyrðasmíði í
tæknimáli í erindum sínum. Þau
ætla að gefa stutt yfirlit um nýyrð-
asmíð á íslandi, einkum síðustu
áratugina, og segja frá orða-
nefndum sem nú starfa. Þá munu
þau lýsa ýmsum aðferðum sem
notaðar eru þegar búin eru tii
orðasöfn fyrir hvers kyns tækni-
mál og gefin verða dæmi um orð-
asmíð úr nokkrum greinum, t.d.
tölvutækni og tölfræði. Flutning-
ur erindanna hefst kl. 17.15 í sal
skólans og er öllum heimill að-
gangur á meðan húsrúm leyfir.
2 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 17. október 1989