Þjóðviljinn - 17.10.1989, Blaðsíða 11

FRA KVIKMYNDAHATIÐ
I DAG
Hreinn og edrú
Bíóborgin er byrjuð að sýna
Hreinn og edrú (Clean and So-
ber) eftir Glenn Gordon, kvik-
mynd sem er mjög í samræmi við
þá „dagskipan" að eiturlyf séu,
að Rússum frágengnum, höfu-
ðóvinur Bandaríkjamanna.
Aðalpersónan er alki og dóp-
isti sem er kominn upp í horn:
ung stúlka hefur dáið af of stórum
skammti af kókaíni í rúminu hjá
honum og þar að auki hefur hann
dregið til sín fé frá fasteignasölu
sem hann starfar við til að braska
með í kauphöllinni og reka með
því móti sín dópkaup. í þessari
klemmu leitar hann athvarfs á
meðferðarstofnun, ætlar að bíða
af sér stormana og tekur það
hreint ekki alvarlega sem þar fer
fram. Ekki í fyrstu. En þegar al-
vara lífsins kreppir enn að honum
dregst hann með hálfum huga inn
í meðferðarheiminn og nær ár-
angri áður en lýkur.
Myndin fer allvel með þessa
sögu, þótt einatt sé stiklað á
stóru. Alkinn og dópistinn (sem
Michael Keaton leikur með mikl-
um ágætum) verður ekki fyrir
neinni ævintýralegri hugljómun,
við höfum það jafnan í huga að
sagan gæti farið á hvorn veginn
sem væri. Hann er alla myndina
að reka sig á eigin ranghugmynd-
ir og sjálfsblekkingar. Sú erfið-
asta er eftir þegar út í hvunndags-
leikann er komin - en hún er sú
að hann geti með ástarsambandi
við konu sem útskrifast um leið
og hann bjargað sjálfum sér og
henni. Þetta er vitanlega áróðurs-
mynd með sínum hætti - og það
er hennar kostur sem slíkrar að
hún kemur erindi sínu á framfæri
í trúverðugri sögu, sem ekki er
hægt að afskrifa sem gamanmál
eða hasar. y ÁB.
Úrslitaorrustan
Þetta var kvikmyndin sem gaf
hinum unga Frakka, Luc Besson,
færi á að gera kvikmyndina Sub-
way árið 1985 og Le grand bleu í
kjölfar hennar. Þótt ótrúlegt megi
virðast var Besson aðeins 23 ára
þegar Le dernier combat, eða
Úrslitaorrustan, var frumsýnd
árið 1982. Ferill þessa leikstjóra
verður því að teljast með ólíkind-
um, burtséð frá ágæti myndanna
sem ýmist eru rakkaðar niður ell-
egar lofaðar í hástert.
Úrslitaorrustan er um margt
mjög ólík seinni myndunum
tveimur. Þetta er fútúrísk vís-
indaskáldsaga sem gerist eftir að
heimurinn hefur verið lagður í
rúst, trúlega af heimsstyrjöld
númer þrjú. Nokkrir menn hafa
lifað hörmungarnar af en lífsbar-
áttan er erfið í heimi þar sem vatn
og matur er af skornum skammti.
Það sem kemur áhorfandanum
enn meira á óvart er að samtöl
eru engin í myndinni vegna þess
að mannkynið hefur glatað hæfi-
leikanum til að tala. Myndin lýsir
svo baráttu á milli nokkurra ein-
staklinga í þessum harða heimi.
Þessari sögu, sem í raun er nær
ekkert vit í, er lýst á nokkuð
frumlegan hátt í svart-hvítum
litum. Verst er að sínemaskópið
fer forgörðum í litlum kvikmynd-
asölum Regnbogans og kraftmik-
ið djass-rokk frá Eric Serra verð-
ur því miður að ákaflega mónót-
ónskum hljóðgerflafrösum. Þess-
ir tveir þættir hafa verið á meðal
vörumerkja Bessons og því gætu
unnendur hans orðið fyrir von-
brigðum með þessa mynd þótt
hún sé að vissu leyti mjög athygli-
sverð.
Það kemur varla á óvart að
Besson leggur ekki mikið upp úr
nákvæmri uppbyggingu handrits-
ins enda ku það ekki hafa verið
löng lesning. Það samdi hann
ásamt leikaranum og síðar
leikstjóranum Pierre Jolivet sem
leikur aðalhlutverk í Úrslitaorr-
ustunni. Hann leikur hetju okkar
í myndinni, Jean Bouisse leikur
lækni sem aðstoðar hann og fleiri
í myndinni en Jean Reno, sem
leikið hefur í öllum myndum
Bessons, er ribbaldinn í mynd-
inni. Einnig bregður Fritz gamla
Wepper fyrir, en hann ættu menn
að þekkja betur sem Harry
Klein.
Úrslitaorrustan er í raun ekki
frumleg vísindaskáldsaga en frá-
sagnarmáti hennar er það hins-
vegar á stundum. Kvikmynda-
áhugamenn sjá hana líkast til að-
allega vegna þess að hún var
fyrsta mynd hins einstaka Luc
Besson.
-þóm
Fjölskyldan
Ettore Scola er án efa einn at-
hyglisverðasti kvikmyndastjóri ít-
ala í seinni tíð. Hann hefur fengið
ótal viðurkenningar fyrir hinar
mannlegu myndir sínar undan-
farna tvo áratugi eða svo og er La
famiglia, eða Fjölskyldan, enn
ein skrautfjöðrin í hatt hans.
Þeir sem sáu Le bal á Kvik-
myndahátíð árið 1985 sjá eflaust
margt sameiginlegt með henni og
Fjölskyldunni. Báðar gerast þær
eingöngu innan veggja eins húss
þótt saga þeirra spanni heila
mannsævi. Þær eru líka báðar
dæmi um fádæma hæfileika Scola
til að endurvekja andrúmsloft
fortíðar með samsetningu leik-
myndar, búninga og kvikmynda-
töku.
En þótt Ballið hafi verið allrar
athygli verð hefur Fjölskyldan að
flestu leyti vinninginn hvað varð-
ar leikstjórn Scolas. Myndin segir
frá fjölskyldu nokkurri í Róm frá
aldamótum fram á okkar tíma.
Sagan hefst með fæðingu sögu-
mannsins Carlo og þegar henni
lýkur hefur hann tekið við hlut-
verki sem ættfaðir fjölskyldunn-
ar. Myndin hefur að geyma ótal
skemmtilega hliðarþræði og
áhorfandinn er sífellt minntur á
hve langt er liðið á öldina með
vísan í sögufræga atburði. Það
sem heldur áhorfandanum þó
hvað best við efnið er hinn yndis-
legi húmor myndarinnar sem
sýnir í skemmtilegu ljósi hina
fjölbreyttu skapgerð ítölsku
þjóðarinnar. Á heimili fjölskyld-
unnar ægir saman öllum hugsan-
legum persónugerðum sem sjá til
þess að maður er skælbrosandi
allan tímann. Svo er auðvitað
rómantík, sorg, gleði og allt ann-
að sem gerir Fjölskylduna að un-
aðslega hlýlegri nostalgíu. -þóm
Ekki gráta elskan mín
Pleure pas my love, eða Ekki
gráta elskan mín, er ein af fjórum
frönskum kvikmyndum á Kvik-
myndahátíð og er hún um margt
dæmigerð kvikmynd frá
Frökkum. Þetta er fimmta kvik-
mynd leikstjórans Tony Gatliffs
og hefur hann jafnan fengist við
tilfinningaþrungnar myndir. Ekki
gráta elskan mín fellur vissulega
undir þann hóp án þess að gagn-
taka áhorfandann með tilfinningu
sinni.
Myndin segir frá einmana
ungum manni sem nýlega hefur
misst móður sína. Hún var á sín-
um tíma fræg leikkona en eftir lát
hennar fer hann til mannsins sem
uppgötvaði hana og er hann jafn-
framt faðir stráksa, án þess að
hafa vitað af því sjálfur. Myndin
greinir síðan ekki eingöngu frá
tilfinningum stráksins (sem lifir í
draumaheimi kvikmyndanna)
heldur einnig hvaða áhrif koma
hans hefur á samband föðurins
við ástkonu sína sem jafnframt er
leikkona.
Ekki gráta elskan mín er um-
fram allt falleg og vel unnin kvik-
mynd um atburði sem snerta til-
finningaveruna í okkur.
Leikkonan geðþekka, Fanny
Ardant, fer fimlega með hlutverk
leikkonunnar en hún fer einnig á
kostum í ítölsku myndinni Fjöl-
skyldunni.
-þóm
piÓÐVILIINN
FYRIR 50 ÁRUM
Nú þegar komið er fram í miðjan
mánuðinneru húsmæðurfarnar VÍOburÖÍr
að kvarta yf ir því að kaffiskammt-
urinn sé á þrotum og eins og
menn vita er sykur nær ófáan-
legur í bænum. Úr þessu má þó
bæta til mikilla muna með því að
taka upp meiri mjólkurdrykkju en
tíðkazt hefur að undanförnu.
17. október
þriðjudagur. 290. dagurársins.
Sólarupprás í Reykjavík kl. 8.24-
sólarlagkl. 18.01.
Iðja, félag iðnverkafólks í Reykja-
vik stofnað 1934. Karl Kautsky
látinn 1938.
DAGBÓK
APÓTEK
Reykjavík. Helgar- og kvöldvarsla lyfj-
abúöa vikuna
13.-19. okt. er í Breiöholts Apóteki og
Apóteki Austurbæjar.
Fyrrnefndaapótekiðeropiö um helgar
og annast næturvörslu alla daga 22-9 (til
10 frídaga). Síðarnefnda apótekið er
opiö á kvöldin 18-22 virka daga og á
laugardögum 9-22 samhliða hinu fyrr-
nefnda.
LOGGAN
Reykjavík
Kópavogur Seltj.nes sími 4
Hafnarfj
Garðabær sími 5
Slökkvilið og sjúkrabilar:
Reykjavík slmi 1
Kópavoqur
Seltj.nes
Hafnarfj sími 5
Garðabær
sími 1 11 66
11 66
11 66
11 00
11 00
11 00
11 00
11 00
LCKNAR
Læknavakt fyrir Reykjavjk, Sel-
tjarnarnes og Kópavog er í Heilsu-
verndarstöö Reykjavikur alla virka daga
frá kl. 17 til 08, á laugardögum og helgi-
dögum allan sólarhringinn. Vitj-
anabeiðnir, símaráðleggingarog tíma-
pantanir í síma 21230. Upplýsingar um
lækna og lyfjaþjónustu eru gefnar í sím-
svara 18888.
Borgarspítalinn: Vakt virka daga kl. 8-
17 og fyrir þá sem ekki hafa heimilis-
lækni eöa ná ekki til hans. Landspít-
alinn: Göngudeildin er opin 20-21.
Slysadeild Borgarspítalans: opin allan
sólahringinn sími 696600.
Hafnarfjörður: Dagvakt, Heilsugæslan
simi 53722. Næturvakt lækna simi
51100.
Garðabær: Heilsugæslan Garöaflöts.
656066, upplýsingar um vaktlækna s.
51100.
Akureyri: Dagvakt 8-17 á Læknamiö-
stöðinni s. 23222, hjá slökkviliðinu s.
22222, hjá Akureyrarapóteki s. 22445.
Farsími vaktlæknis 985-23221.
Keflavík: Dagvakt. Upplýsingar s. 3360.
Vestmannaeyjar: Neyöarvakt lækna s.
1966.
SJUKRAHUS
Heimsóknartímar: Landspftalinn: alla
daga 15-16,19-20. Borgarspítalinn:
virkadaga 18.30-19.30, helgar15-18,
og eftir samkomulagi. Fæðingardeild
Landspítalans: 15-16. Feöratimi 19.30-
20.30. Öldrunarlækningadeild Land-
spítalans Hátúni 10 B. Alla daga 14-20
og eftir samkomulagi. Grensásdeild
Borgarspítala: virka daga 16-19, helgar
14-19.30. Heilsuverndarstöðin viö
Barónsstíg opin alla daga 15-16 og
18.30-19.30. Landakotsspítali: alla
daga 15-16 og 18.30-19. Barnadeild:
heimsóknir annarra en foreldra kl. 16-17
daglega. St. Jósefsspitali Hafnarfirði:
alla daga 15-16 og 19-19.30. Klepps-
spitalinn:alladaga15-16og18.30-19.
Vestmannaeyjum: alla virka daga 15-
16og 19-19.30. Sjúkrahús Akraness:
alla daga 15.30-16 og 19-19.30. Sjúkra-
húsið Húsavík: alla daga 15-16 og
19.30-20.
ÝMISLEGT
Hjálparstöð RKI. Neyðarathvarf fyrir ung-
linga Tjarnargötu 35. Sími: 622266, opið
allansólarhringinn.
Sálfræðistöðin. Ráögjöf i sálfræöilegum
efnum.Sími 687075.
MS-félagið Álandi 13. Opið virkadagafrá
kl. 8-17. Siminner 688620.
Kvennaráðgjölin Hlaðvarpanum Vestur-
götu 3. Opið þriðjudaga kl.20-22,
fimmtudaga 13.30-15.30 og kl. 20-22,
sími 21500, símsvari.
Sjálfshjálparhópar þeirra sem oröið hafa
fyrir sifjaspellum, s. 21500, símsvari.
Upplýsingar um eyðni. Sími 622280,
beint samband við lækni/hjúkrunarfræðing
á miðvikudögum kl. 18-19, annars sím-
svari.
Samtök um kvennaathvarf, sími 21205.
Húsaskjól og aðstoð fyrir konur sem beittar
hafa verið ofbeldi eða orðið fyrir nauðgun.
Samtökin '78. Svarað er í upplýsinga- og
ráðgjafarsíma félags lesbía og homma á
mánudags- og fimmtudagskvöldum kl. 21-
23. Símsvari á öðrum timum. Síminn er
91-28539.
Bilanavakt rafmagns-og hitaveitu:s.
27311. Rafmagnsveita bilanavakt s.
686230.
Vinnuhópur um sifjaspellamál. Sími
21260 allavirkadagakl. 1-5.
Lögfræðiaðstoð Orators, félags laga-
nema, erveittísíma 11012 milli kl. 19.30
og 22.00 áfimmtudagskvöldum.
„Opið hús" krabbameinssjúklinga
Skógarhlíð 8 er „Opið hús" fyrir alla krabb-
ameinssjúklinga og aðstandendur þeirra á
fimmtudögum kl. 17.00-19.00.
Samtök áhugafólks um alnæmisvand-
ann sem vilja styðja við smitaða og sjúka
og aðstandendur þeirra. Hringið i síma91 -
22400 alla virka daga.
GENGIÐ
Sala
Bandaríkjadollar....... 61,31000
Sterlingspund........... 98,56500
Kanadadollar........... 51,94200
Dönskkróna............... 8,34720
Norskkróna............... 8,81900
Sænskkróna............... 9,48920
Finnsktmark............. 14,22180
Franskurfranki........... 9,59620
Belgiskurfranki.......... 1,54810
Svissn.franki........... 37,44120
Holl. gyllini........... 28,76310
V.-þýskt mark........... 32.47350
Itölsklíra............... 0,04485
Austurr.sch.............. 4,61500
Portúg. escudo........... 0,38490
Spánskur peseti.......... 0,51410
Japanskt yen............. 0,43505
(rsktpund............... 86,53000
KROSSGATA
Lárótt: 1 mikill4gufu6fiskur
7sögn9lamb12frost-
skemmd 14 ástfólginn 15
nuddi 16 hljódaðir 19 heita 20
gæfu 21 frumeindar
Lóðrótt: 2 spil 3 flakka 4 fóðr-
un 5 tunga 7 saltlögur 8 gunga
10 atlaga 11 fjall 13 dauði 17
fálm 18angan
Lausn á síðustu krossgátu
Lárótt: 1 enda 4 gáfa 6 ról 7
pakk 9 óhóf 12 vinir 14 dúa 15
eir 16 lerki 19 undi 20 ánni 21
inntu
Lóðrótt: 2 nóa 3 arki 5 fró 7
pöddur 8 kvaldi 10 hreinu 11
fomir 13 nýr 17 ein 18 kát
Þriðjudagur 17. október 1989 pJÓÐVILJINN - SÍÐA 11