Þjóðviljinn - 18.10.1989, Blaðsíða 2

FRETTIR
Notum mikiðaf dýrum lyfjum
Meðþvíað ávísa alltaf á ódýrasta lyf lyfjaflokks má spara 300 miljónir
Mefnd á vegum heilbrigðisráðu-
neytisins telur að hægt verði
að draga úr notkun lyfja á næstu
þremur árum um 10%, með því
að koma í veg fyrir „óþarfa lyfja-
notkun". Guðmundur Bjarnason
heilbrigðisráðherra segir að
stefna beri að þvl að ná lyfjanotk-
un niður á svipað stig og þekkist í
Noregi. Norðmenn neyti minnsta
magns lyfja I Skandinavíu, 10%
minna en íslendingar, en sjúk-
dómatíðni þjóðanna sé svipuð.
Nefndin kemst að þeirri niður-
stöðu að ef læknar vísuðu alltaf á
ódýrasta lyf í hverjum lyfjaflokki
mætti spara um 300 miljónir og
sagði heilbrigðisráðherra að það
skref bæri að stíga hið fyrsta.
Miðað við neyslu síðasta árs á
yerðlagi 1. júlí þessa árs, greiða
íslendingar 3,5 miljarða fyrir lyf í
smásölu á ári.
A blaðamannafundi þar sem
niðurstöður nefndarinnar voru
kynntar, sagðist Guðmundur
Bjarnason vonast til þess að geta
átt gott samstarf um það við
lækna, að þeir vísuðu jafnan á
ódýrasta lyf. Nefndarmenn skrif-
uðu það á lélegt verðskyn lækna
og sjúklinga að ekki væri vísað á
ódýrasta lyfið, og þess vegna
hefði verið útbúin lyfjaverðskrá
sem dreift yrði til allra lækna.
Guðmundur sagði að þetta yrði
tekið fyrir í skrefum, þar sem dýr-
ustu lyfjaflokkarnir væru teknir
fyrir fyrst.
f áliti nefndarinnar kemur
fram að fullyrðingar um gífurlegt
lyfjaát íslendinga í samanburði
við önnur Norðurlönd fái ekki
staðist. Hins vegar gæti tilhnei-
gingar til að velja ný og þá dýrari
lyf þegar lyfjum er ávísað.
íslendingar hafa þó vinninginn
hvað varðar fúkkalyfjaát. Dag-
lega er ávísað 26,7 dag-
skömmtum af fúkkalyfjum á Is-
landi, ekki nema 10,1 í Dan-
mörku, 12,8 í Noregi og 15,3 í
Svíþjóð. Jón Bjarni Þorsteinsson
heilsugæslulæknir, sem sæti átti í
nefndinni, sagði að horfa yrði til
félagslegra þátta í þessu sam-
bandi. Islendingar væru td. mun
minna frá vinnu en Svíar en vildu
fá fúkkalyf um leið og þeir fyndu
fyrir einhverjum krankleika.
Pegar verðmunur á lyfjum var
skoðaður, leiddi athugun nefnd-
arinnar í ljós að heildsöluverð
reyndist svipað í Danmörku og á
íslandi, eða 470-480 krónur.
Smásöluverðið var hins vegar
18% hærra hér en í Danmörku.
Munurinn á heildsöluverði lyfja í
Svíþjóð og á íslandi reyndist vera
33%. Af þeim lyfjum semfengust
bæði í Danmörku og Svíþjóð,
reyndist munur á heildsöluverði
36,5% okkur í óhag. Inni í þess-
um samanburði voru ekki íslensk
lyf, sem að jafnaði eru ódýrari en
erlend lyf, samkvæmt áliti nefnd-
arinnar.
Nefndin kemst að þeirri niður-
stöðu að lækka megi dreifingar-
kostnað á lyfjum um 30-50 milj-
ónir. Þetta verði aðallega gert
með fækkun lyfsöluaðila og
landinu verði skipt upp í 15 lyf-
söluumdæmi. Einnig er bent á að
spara megi með því að lækka
álagningu á dýrustu lyfjunum og
að heimilað verði að rjúfa pakn-
ingar, þannig að sjúklingur sé
ekki látinn kaupa of stórar ein-
ingar af lyfjum að óþörfu.
-hmp
Veraldlegt og geistlegt yfirvald kirkjunnar-Óli Þ. Guðbjartsson ífyrsta
skipti sem dómsmálaráðherra á kirkjuþingi og herra Ólafur Skúlason í
fyrsta skipti sem biskup íslands á kirkjuþingi. Ljósmynd: Jim Smart.
Kirkjuþing
Skilgreining
dauðans
Siðfrœðileg sjónar-
mið til umfjöllunar.
Líffœraflutningur -
útflutningur - skil-
greining dánarstund-
ar og siðferðileg
handleiðsla
kirkjunnar
A 20. kirkjuþingi sem sett var í
gær verður hreyft stórum sið-
ferðilegum spurningum og teknar
ákvarðanir um hvernig kirkjan
vill svara spurningum sem í sam-
tímanum styðjast ekki við hefðir
eða viðtekin sjónarmið. Hér er
um að ræða hlutverk kirkjunnar
við handleiðslu við siðferðilegar
ákvarðanir einsog svokallaðan
líknardauða, líffæraflutninga á
milli manna og á milli landa. Bú-
ast má við að kirkjuþing sam-
þykki að gangast fyrir athugun á
siðfræðilegum sjónarmiðum hér
á landi, þar sem sérfræðingar
innan læknisfræði og siðfræði
munu að lokum skila álitsgerð til
næsta kirkjuþings um þessi mál.
Nýr biskup yfir íslandi herra
Ólafur Skúlason setti kirkjuþing í
gær og nýr kirkjumálaráðherra
Óli Þ. Guðbjartsson flutti ávarp.
Þess má geta að Óli er gamall
kirkjuþingsmaður sem „leikmað-
ur“ en hvarf af þeim vettvangi
jsegar hann gekk í Borgaraflokk-
inn. Önnur mál á kirkjuþingi eru
drög að reglugerð fyrir Hjálpar-
stofnun kirkjunnar og tilrauna-
námskrá fyrir fermingarstörf.
Kirkjuþingi lýkur 26. október.
fmg
Alþingi
Stefnuræða á mánudag
Samkvæmt starfsáætlun Al-
þingis mun forsætisráðherra,
Steingrímur Hermannsson, halda
stefnuræðu ríkisstjórnar sinnar
næst komandi mánudag. í ræðu
sinni mun Steingrímur vafalítið
færa rök fyrir þeim mikla halla á
fjárlögum sem stefnt er að á
næsta ári og þeim niðurskurði
sem ríkisstjórnin telur óhjá-
kvæmilegan, vegna almenns sam-
dráttar í þjóðfélaginu.
Fjármálaráðherra, Ólafur
Ragnar Grímsson, mun síðan
þremur dögum seinna, eða á
fimmtudag, hefja fyrstu umræðu
um fjárlög næsta árs. Önnur um-
ræða fjárlaga fer fram 6. desemb-
er og tveimur dögum fyrir jólahlé
Alþingis, 19. desember, fer
þriðja og síðasta umræða fram
um fjárlögin í Sameinuðu Al-
þingi. Jólahlé hefst samkvæmt
starfsáætlun 21. desember.
-hmp
Sýning Borgarskjalasafnsins
í anddyri Borgarskjalasafns Reykjavíkur, Skúlatúni 2, hefur verið
opnuð sýning sem ætlað er að gefa nokkra hugmynd um safnkost þess,
en um þessar mundir eru 35 ár síðan Borgarskjalasafnið var formlega
stofnað. Borgarskjalasafn Reykjavíkur var formlega stofnað 7. októ-
ber 1954 með samþykkt bæjarstjórnar og fluttust þá eldri skjöl borgar-
innar yfir til þess frá Þjóðskjalasafni, sem hafði haft þau til varðveislu.
Árið 1967 var svo Skjala- og minjasafni skipt í tvö aðskilin söfn.
Framan af kallaðist safnið Skjalasafn Reykjavíkur, en árið 1983 var
nafnið Borgarskjalasafn tekið upp. Borgarskjalasafnið er héraðsskja-
lasafn Reykjavíkurborgar og er hlutverk þess að varðveita skjöl og
aðrar skráðar heimildir sem hafa að geyma upplýsingar um starfsemi
og sögu Reykjavíkur og borgarstofnana.
Fosturskolinn
fullsetinn
Fósturskóli íslands er fullsetinn í
vetur og hefur fjöldi umsókna um
skólavist ekki verið meiri síðan
1979, en alls bárust skólanum 120
umsóknir. 80 nemendur voru
teknir inn á I. námsár og þurfti
ekki að neita neinum nemanda
sem uppfyllti kröfur um undir-
búningsmenntun. Allir nemend-
ur Fósturskólans luku tilskildum
prófum eða verkefnum síðasta
skólaárs, annað hvort sl. sumar
eða í haust. Enginn nemandi
heltist úr lestinni vegna verkfalls
HÍK, og teljast það góðar
heimtur.
Snót vill
vísitölu á laun
Verkakvennafélagið Snót krefst
þess að laun verði vísitölutryggð.
Félagsfundur Snótar sem haldinn
var 6. október mótmælir harð-
lega þeirri aðför að verkafólki
sem nú stendur yfir. „Þar sem
upplýst er að matvara hefur
hækkað rúmlega helmingi meira
en laun á undanförnum tveimur
árum og hækkun vaxta nú, hlýtur
verkafólk að krefjast þess að laun
verði vísitölutryggð," segir í til-
kynningu frá fundinum.
Hals-, nef- og eyrna í
Eyjum
Móttaka verður á vegum
Heyrnar- og talmeinastöðvar fs-
lands í Heilsugæslustöðinni í
Vestmannaeyjum dagana 21. og
22. október. Þar fer fram
greining Heyrnar- og talmeina og
úthlutun heyrnartækja. Sömu
daga að lokinni móttöku
heyrnar- og talmeinastöðvarinn-
ar verður almenn lækningamót-
taka sérfræðings í háls-, nef-, og
eyrnalækningum. Tekið erá móti
viðtalsbeiðnum í Heilsugæslu-
stöðinni Vestmannaeyjum.
Nýráðningar
hjá Hollustuvernd
Guðlaugur Hannesson hefur ver-
ið ráðinn fræðslufulltrúi Holl-
ustuverndar ríkisins en Guð-
laugur var áður forstöðumaður
rannsóknastofu stofnunarinnar.
Guðlaugur er ráðinn í eitt ár, frá
1. janúar 1990 til 31. desember
1990. Þá hefur verið ákveðið að
Franklín Georgsson gerlafræð-
ingur gegni starfi forstöðumanns
rannsóknastofu Hollustuverndar
ríkisins sama tímabil.
íslenskir dagar
hjá KEA
Um þessar mundir standa yfir ís-
lenskir dagar hjá KEA. Um 80
íslensk framleiðslufyrirtæki
kynna vörur sínar í öllum versl-
unum KEA en auk vörukynninga
eru ýmsar uppákomur í verslun-
unum.
Broadway kvatt
Um næstu mánaðamót mun
veitingahúsið Broadway heyra
sögunni til en þá mun Reykjavík-
urborg yfirtaka húsið og er ætlun-
in að breyta því í æskulýðsmið-
stöð. Það var árið 1981 að Ólafur
Laufdal hóf veitingarekstur í hús-
inu og hafa margir þekktir lista-
menn troðið fjalirnar á Broad-
way, jafnt erlendir sem innlendir.
Nægir að nefna stórstjörnur eins-
og Jerry Lee Lewis, Fats Dom-
ino, Herbie Hancock o.fl. Nú
standa yfir síðustu sýningar á
dægurlagahátíðinni Komdu í
kvöld, sem byggð er á lögum og
textum eftir Jón Sigurðsson
bankamann. Meðal söngvara má
nefna Ellý Vilhjálms, Ragnar
Bjarnason, Þorvald Halldórsson
og Þuríði Sigurðardóttur. Jón
leikur sjálfur á harmónikku og
stjórnar hljómsveitinni ásamt
Karli Möller.
Kennararáðningar
Valdinu
dreift
Svavar Gestsson:
Grunnskólarnir sjái
sjálfir um ráðningu
kennara. Liður í til-
tekt í menntamála-
ráðuneytinu
Mín stefna í menntamálaráðu-
neytinu númer eitt er valddreif-
ing, segir Svavar Gestsson,
menntamálaráðherra. Ráðherr-
ann hefur lagt fyrir ríkisstjórnina
frumvarp til laga, þar sem gert er
ráð fyrir að ráðning kennara við
grunnskóla verði á ábyrgð skóla-
stjóra og ráðning skólastjóra og
yfirkennara verði á ábyrgð
fræðsluskrifstofa hvers umdæm-
is. Þingflokkar stjórnarflokk-
anna hafa þetta frumvarp nú til
athugunar, að sögn Svavars.
í samtali við Þjóðviljann sagði
Svavar að þessar ráðstafanir væru
liður í almennri valddreifingar-
stefnu menntamálaráðuneytis-
ins. í ráðuneytinu væri nú unnið
að viðamikilli endurskipulagn-
ingu á starfsemi þess, sem gengi
út á að flytja þaðan skriffinnsku-
verkefni af margvíslegu tagi, sem
komið hefðu í veg fyrir að ráðu-
neytið gæti með eðlilegum hætti
sinnt stefnumótandi vinnu. Með
þessu vildi menntamálaráðuneyt-
ið sýna gott fordæmi. „Við segj-
um þar með við menningarstofn-
anir og skóla: Við erum að taka
okkur í gegn, fara yfir okkar
starfsemi lið fyrir lið og viljum að
aðrar stofnanir á vegum mennta-
málaráðuneytisins geri slíkt hið
sama,“ sagði Svavar.
Segja má að frumvarp um að
grunnskólar fari sjálfir með sínar
ráðningar, sé þriðji áfanginn í
þessum efnum í menntakerfinu.
Á síðasta þingi fékk
menntamálaráðherra samþykkt
tvö svipuð frumvörp. Það fyrra
gefur Háskólanum töluvert sjálf-
dæmi við ráðningu prófessora,
dósenta og lektora. En seinna
frumvarpið sem varð að lögum
snýr að ráðningu kennara við
framhaldsskóla, sem nú er á
ábyrgð skólameistara. -hmp
íslensk kjötsúpa
í pakka
Nú er hægt að kaupa íslensku
kjötsúpuna í pakka og það eina
sem kokkurinn þarf að gera er að
bæta vatni út í duft og láta sjóða.
Það er Toro sem hefur hafið
framleiðslu á súpunni í tilefni
þess að 25 ár eru liðin frá því að
Toro súpur voru fyrst seldar á ís-
landi. Það var Sigurvin Gunnars-
son matreiðslumeistari sem hafði
yfirumsjón með þróun vörunnar
en honum til aðstoðar voru mat-
reiðslumeistararnir Hilmar B.
Jónsson, Eyjólfur Kolbeins og
Sigurður Einarsson. Nú er verið
að kanna hvort bragðlaukar
Norðmanna kunni að meta súp-
una með hugsanlega markaðs-
setningu þar í huga..
2 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 18. október 1989