Þjóðviljinn - 25.10.1989, Blaðsíða 6

ERLENDAR FRÉTTIR
Austur-Þýskaland
til þessa
300.000 íLeipzig, 40.000 íSchwerin, 10.000 í
Halle
Hátt á fjórða hundrað þúsund
manns safnaðist á mánudags-
kvöld saman í kröfugöngur og
mótmælafundi í borgum Austur-
Þýskalands og kröfðust frjálsra
kosninga, ferðafreisis og annarra
breytinga í frjálsræðisátt. Einnig
var látin í Ijós óánægja með að
almenningur hafði ekki verið
spurður álits er Egon Krenz var
hafinn til æðstu valda. Eru þetta
langfjölmennustu kröfu- og mót-
mælaaðgerðirnar hingað til þar-
lendis, frá því að andófsalda tók
að rísa gegn stjórnvöldum.
Þrátt fyrir gífurlegt fjölmenni
fór allt friðsamlega fram og lög-
regla skipti sér ekki af göngunum
og fundunum. Langmest var
þátttakan sem fyrr í Leipzig, þar
sem andófshreyfingin virðist hafa
mest fylgi, og að sögn talsmanna
lúthersku kirkjunnar tóku um
300.000 manns þar þátt í aðgerð-
unum. Austurþýska sjónvarpið
segir um 40.000 manns hafa mætt
á fundi í Schwerin í norðurhluta
landsins. Er það nýlunda, þar eð
lítið hefur verið um kröfu- og
mótmælafundi hingað til norðan
Berlínar. Um 10.000 voru á fundi
í Halle, álíka margir í Magdeburg
og þúsundir í Austur-Berlín og
Dresden.
Atburðir þessir benda ekki til
þess að almenningur sé ánægðari
en áður, þótt Honecker sé farinn
frá. Margir virðast gramir yfir því
að Krenz skuli vera látinn taka
við öllum embættum fyrirrennara
síns, sem auk þess að vera flokks-
leiðtogi var forseti og æðsti mað-
ur um varnarmál.
Reuter/-dþ.
Fjöldafundur
innar mest.
Leipzig 16. þ.m.-í þessari annarri mestu borg Austur-Þýskalandserfylgi andófshreyfingar-
Eþíópía
Stórsókn uppreisnaimanna
ppreisnarmenn i Norður-
Eþíópíu segjast hafa í s.I. viku
fellt hundruð manna af eþíópska
stjórnarhernum og tekið um 3800
til fanga í bardögum á svæðinu
milli smáborganna Weldiya og
Dese, vestanvert í fylkinu Wollo
(Welo). Er síðarnefnda borgin
höfuðstaður fylkisins.
A ustur-Þýskaland
Mótatkvæði greidd á þingi
Annað eins hefur þar aldrei áðurskeð: 26 greiddu atkvœði móti
útnefningu Krenz í forsetaembætti
pon Krenz, aðalritari Sósíal-
íska einingarflokksins, ríkis-
Færri fórust en
óttast var
Vitað er með vissu að 62 menn
fórust í jarðskjálftanum í Kalif-
orníu fyrir viku en 79 er saknað.
Manntjónið er eigi að síður miklu
minna en fyrst var óttast, er talið
var að yfir 270 manns hefðu far-
ist. Munar hér mest um að miklu
færri bílar voru á þeim kafla
tveggja hæða hraðbrautarinnar
sem hrundi saman en talið var í
fyrstu.
flokks Austur-Þýskalands, var í
gær kjörinn forseti landsins og
formaður Þjóðvarnarráðs þess,
en það þýðir að hann verður
æðsti maður um varnarmál. Var
það austurþýska þingið, Volks-
kammer, sem kaus Krenz í emb-
ætti þessi, eins og stjórnarskrá
gerir ráð fyrir.
En nú gerðist sá áður óheyrði
atburður í sögu þessa ríkis að 26
þingmenn af 500 alls greiddu at-
kvæði gegn útnefningu Krenz í
forsetaembætti og jafnmargir
sátu hjá. Nokkurt fát kom á
Horst Sindermann, þingforseta,
og starfsmenn þingsins við þessa
uppreisn á þingbekkjum og vafð-
Norðausturhluti landsins að mestu á þeirra valdi
Þetta átti sér stað á undanhaldi
stjórnarhersins frá Weldiya, sem
nú er á valdi uppreisnarmanna,
er virðast eiga skammt ófarið til
Dese, sem er um 250 km norð-
austur af Addis Ababa, höfuð-
borg Eþíópíu. Ef uppreisnar-
menn segja satt hér frá, sem líkur
benda til að þeir geri, er hér um
að ræða harla alvarleg tíðindi
fyrir Eþíópíustjórn Mengistus
Haile Mariam, er stjórnað hefur
landinu járnhendi frá því um
miðjan s.l. áratug. Uppreisnar-
menn hafa frá því í ágústlok verið
í sókn í suðvestur og suður frá
fylkinu Tígre, sem þá þegar var
að mestu á þeirra valdi, og munu
nú hafa unnið mikinn hluta fylkj-
anna Gondar og Wollo. Þýðir
þetta að norðausturhluti hinnar
eiginlegu Eþíópíu (Eritrea ekki
meðtalin) er að mestu á þeirra
valdi.
Þessir sigursælu uppreisnar-
menn berjast undir merkjum Al-
þýðufrelsisfylkingar Tígre og Al-
þýðulýðræðishreyfingar Eþíóp-
íu, er ruglað hafa reitum í banda-
lagi sem nefnist Alþýðubylting-
arlýðræðisfylking Eþíópíu. For-
ustumenn fylkingar þessarar
segja markmið hennar vera að
steypa af stóli stjórn Mengistus
eða að minnsta kosti knýja hann
til „þýðingarfullra" friðarvið-
ræðna.
Mengistu líst greinilega ekki á
blikuna, því að í fyrradag hóaði
ist fyrst í stað fyrir þeim að telja
mótatkvæðin. Þau munu greitt
hafa sumir þingmanna frjálsdem-
ókrata og kristilegra demókrata,
smáflokka sem hingað til hafa
verið þægir bandamenn ríkis-
flokksins, boðið fram á lista með
honum og fengið fyrirfram ák-
veðinn kvóta þingsæta að
launum. En nú eru flokkar þessir
farnir að sýna af sér visst sjálf-
stæði, líkt og hliðstæðir flokkar í
Póllandi áður.
Átta þingmenn greiddu at-
kvæði móti útnefningu Krenz í
embætti formanns Þjóðvarnar-
ráðs.
Reuter/-dþ.
hann hálfri miljón þegna sinna
saman á útifund í Addis Ababa
og kvað eþíópsku alþýðuna nú
verða að taka á sig rögg til að
„tortíma óvininum". Talsmaður
uppreisnarmanna segir stjórnar-
herinn hafa kallað lið mikið til
Dese frá Eritreu og Harar.
Eftir fréttum þessum að dæma
hafa uppreisnarmenn með téðri
sókn einangrað þann her Eþíópí-
ustjórnar, sem situr í stöðvum í
Eritreu, svo að við hann eru nú
vart aðrar samgöngur en í lofti.
Þar hefur verið tiltölulega
friðsamlegt undanfarið, en frið-
arviðræður stóðu yfir í s.l. mán-
uði milli Eþíópíustjórnar og Al-
þýðufrelsisfylkingar Eritreu í
Atlanta í Bandaríkjunum, að til-
hlutan Carters fyrrum Bandaríkj-
aforseta. Til stendur að þær við-
ræður verði teknar upp að nýju í
Nairobi 18. n.m.
Reuter/-dþ.
Mannskæð sprenging
23 manna er saknað eftir
sprengingu, sem varð í olíuefna-
iðjuveri í eigu olíufyrirtækisins
Phillips skammt frá Houston í
Texas sfðdegis á mánudag. Óttast
er að menn þessir flestir hafi far-
ist, og eitt lík hefur fundist. 124
brenndust og slösuðust, þar af
sex lífshættulega.
Fjölmennustu
kröfufundir
Sovétríkjaþing
Samþykkt að fella
niður flokkskvóta
ðstaráð (þing) Sovétríkj-
anna samþykkti í gær með
254 atkvæðum gegn 85 að fasta-
þingsæti kommúnistaflokks
landsins og annarra samtaka,
sem flest eru honum tengd, á
þjóðfulltrúaþinginu, skuli af
þeim tekin. Samkvæmt núgild-
andi reglum er þriðjungur sæta á
þjóðfulltrúaþinginu frátekinn
fyrir kommúnistaflokkinn og um-
getin samtök.
Margir þingmenn, sem tóku til
máls fyrir atkvæðagreiðsluna,
kváðu regluna um fráteknu þing-
sætin ólýðræðislega og gerðu þau
að verkum að vissir kjósendur
réðu yfir fleiri atkvæðum en einu.
Er niðurstaða þessi að óvilja
stjórnarinnar. Samþykkt þessari
verður bætt inn í stjórnarskrána,
þó því aðeins að sameinað þing,
þ.e. bæði æðsta ráðið og þjóð-
fulltrúaþingið ljái henni sam-
þykki sitt.
Æðsta ráðið samþykkti einnig í
gær stjórnarskrárviðbót, sem fel-
ur í sér að sovétlýðveldin 15 skuli
sjálf ákveða hvernig þau kjósi í
sín eigin æðsturáð. Þetta opnar
fyrir þeim möguleika að forsetar
lýðveldanna verði kosnir í
beinum kosningum, en Gorbat-
sjov Sovétríkjaforseti varaði við
því í fyrradag og kvað hættu á að
með því móti söfnuðust of mikil
völd í hendur of fárra.
Reuter/-dþ.
Gorbatsjov - æðstaráðið fer ekki
að öllum ábendingum hans.
Baker lofar Gorbatsjov
James Baker, utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna, lofaði í gær
í ræðu umbótastefnu Gorbat-
sjovs Sovétríkjaforseta og kvað
hana hafa átt þátt í að skapa ein-
stök skilyrði fyrir því að risaveld-
in þyrftu ekki að óttast hvort ann-
að í framtíðinni. Þessi ræða
Bakers er tekin sem merki þess,
að Bandaríkjastjórn Bush hafi nú
ákveðið að auðsýna Sovétríkja-
stjórn Gorbatsjovs meiri vin-
semd og traust en hingað til.
Eyðnin herjar írland
Eyðni breiðist hraðar út í ír-
landi en í nokkru öðru Evrópu-
bandalagslandi, að sögn þarlends
stjórnartalsmanns. Tala eyðni-
sjúklinga þar tvöfaldast á hverj-
um níu mánuðum, en á hverjum
tveimur árum í Bretlandi. 52
manneskjur hafa til þessa látist úr
eyðni í írlandi og áminnstur tals-
maður kvaðst óttast að útbreiðsla
sjúkdómsins yrði á næstunni
miklu hraðari þar en hingað til.
Mest kvíðaefni í þessu sambandi
eru sprautudópistar í Dublin, en
þeim fer fjölgandi.
6 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 25. október 1989