Þjóðviljinn - 08.11.1989, Side 5

Iðunn Steinsdóttir. Drekasaga.
Myndir eftir Búa Kristjánsson. AB
1989.
Þetta ævintýri gerist í Blikabæ,
sem gæti verið venjulegt íslenskt
sjávarpláss, ef það stæði ekki
undir ótrúlega háu Furðufjalli. í
fjallinu býr dreki ferlegur og
manneskjur hafa horfið úr pláss-
inu. Hlýtur ekki drekaskrattinn
að hafa rænt þeim? Nei - drekinn
er reyndar eins og hver annar
ljúfur einstæðingur sem vill helst
BÆKUR
Ekki er allt
leika sér við börnin í plássinu, en
þau eru hrædd við hann og full-
orðnir vilja helst skjóta hann eða
stinga honum í tugthús. Þetta
bjargast þó allt þegar Anna litla
kemst að hinu sanna um gott
innræti drekans og verður
skrímslið hvers manns hugljúfi.
Fyrsti lærdómur: sýnið skilning
þeim sem eru öðruvísi.
En einhver hlýtur að vera
vondur í ævintýri. Hann heitir
reyndar Glæsir og á heima í kast-
ala allraefst í Furðufjalli og hefur
stolið fólki og sjálfri dagsbirt-
unni. Allt í tómri eigingirni og
fólsku, og er Glæsir þó manna
fríðastur sýnum. En börnunum í
plássinu tekst vitanlega að
skakka þann leik með aðstoð
drekans.
Annar lærdómur: Ekki er allt
sem sýnist: sá sem er forljótur er
Flug og bfll - Luxemborg
Bókaforlagið Matur og menn-
ing hefur gefið út bókina Flug og
bfll - Luxemborg, eftir Sigmar B.
Hauksson og Helgu Thorberg.
í aðfaraorðum að bókinni segir
m.a. að á síðustu áratugum hafi
Endur-
minningar
Stefáns
Jónssonar
Bókaútgáfan Forlagið hefur
sent frá sér bókina Lífsgleði á tré-
fæti með byssu og stöng eftir Stef-
án Jónsson rithöfund. Fyrir
tveimur árum sendi hann frá sér
æskuminningar sínar, Að breyta
fjalli, sem hlaut afbragðs við-
tökur. í þessari nýju bók segir
hann sögu ástríðunnar að veiða.
Stefán kveðst hafa vitað það allar
götur frá barnæsku að honum var
ætlað að veiða. Ævilangt hefur
hann skoðað umhverfi sitt augum
veiðimanns með öllu kviku og
kyrru - í öllu starfi sínu hefur
hann athugað viðfangsefnin af
sjónarhóli veiðimannsins og
glímt við þau með aðferðum
hans.
í kynningu Forlagsins segir
m.a.: „Bókin um lífsgleði á tré-
fæti er margslungin saga - full af
mannviti, hjartahlýju og óborg-
anlegum húmor. Öðrum þræði er
þetta hálfrar aldar lýsing ástríð-
unnar að veiða, sem er réttlæting
þess að lifa - þrátt fyrir allt. En
utan um þá sögu lykst önnur saga
af sálarháska unglings sem svipti
hann lífsgleðinni um árabil, uns
hann fann hana aftur.”
Lífsgleði á tréfæti með byssu og
stöng er 208 bls. Ámi Elfar
myndskreytti bókina.
orðið algjör bylting í samgöngu-
málum þjóðarinnar og því
breytist ferðavenjur íslendinga
stöðugt. Núorðið sé hægt að
fljúga nær daglega til Lúxem-
borgar og leigja þar bfla á mjög
hagstæðu verði.
Lúxemborg hefur verið kölluð
„hið græna hjarta Evrópu" og eru
það orð að sönnu því frá Lúx-
emborg er „stutt í allar áttir".
Síðan segir að bækur sem
auðveldi mönnum ferðalög um
hin ýmsu lönd Evrópu hafi verið
fáanlegar á öðrum tungum en
ekki á tungu feðranna fyrr en nú.
„Hér er valin sú leið að spanna
stórt svæði frekar en skrifa ítar-
lega um minni landsvæði. Fólk
hefur þannig fleiri möguleika
enda þótt ekki sé hægt að gera
þessum löndum eða landsvæðum
nein tæmandi skil. Þannig ætti
fólk að finna sól og sumar, sveita-
bæi og lítil þorp, stórborgir, fjall-
vegi, miðaldabæi að ógleymdum
Sjóferðin
mikla - ný
bamabók
Bókaútgáfan Lífsmark hefur
sent frá sér barnabókina „Sjó-
ferðin mikla” eftir Guðmund
Björgvinsson. Bókin segir frá
ævintýralegri siglingu fimm ára
stúlku í bleikri tunnu um
heimshöfin. Hún kemst í náin
kynni við fjölmörg sjávardýr á
leið sinni, borðar t.d. rækju,
leikur á hákarl o.s.frv. Að lokum
skolar henni á land í Afríku þar
sem hún hittir fyrir flesta þá sem
hún hefur hvað mestar mætur á,
Línu langsokk, Mikka mús, Ein-
ar Áskel og fleiri.
Þetta er fyrsta barnabók höf-
undar en hann hefur áður gefið út
nokkrar skáldsögur, matreiðslu-
bók og smáskáldsögu. Allar
myndirnar í bókinni eru eftir
höfund.
Myndskreytt
ævintýri
eftir átta ára
stúlku
Bókaútgáfan Forlagið hefur
sent frá sér ævintýrið Feiti strák-
urinn eftir Sól Hrafnsdóttur.
Söguna hefur hún sjálf mynd-
skreytt. Sól stundar nú nám í 2.
bekk Melaskólans, en söguna
samdi hún í fyrra þegar hún var 7
ára og er þetta ein af mörgum
merkum listasöfnum og forn-
minjum."
I bókinni er sagt frá merkum
stöðum, þjónustu við ferða-
menn, hvað hægt er að gera sér til
skemmtunar í Lúxemborg,
Frakklandi, Þýskalandi, Sviss og
Belgíu. -Sáf
sögum sem hún hefur samið og
myndskreytt. Svo mikið er víst að
Sól mun vera yngsti rithöfundur á
íslandi sem sendir frá sér bók á
þessu ári.
Eins og heiti sögunnar ber með
sér, segir hún frá stórum og feit-
um strák sem átti litla mömmu og
lítinn pabba. Strákurinn var sí-
svangur og alltaf þurfti mamma
hans að vera að búa til mat. Á
meðan mamma hans var að búa
til matinn, varð strákurinn alltaf
svengri og svengri - alveg þangað
til hann varð svo svangur að
hann.... Nei, nú segjum við ekki
meira, en svo mikið er víst að
Feiti strákurinn er ekkert venju-
legt ævintýri.
Ný Ijóðabók
eftir
Birgi Svan
Bókaútgáfan Forlagið hefur
sent frá sér ljóðabókina Á falla-
skiptum eftir Birgi Svan
Símonarson. Hún hefur að
sem sýmst
góður ( drekinn). Sá sem er fal-
legur er vondur (Glæsir).
Allt er það í góðu lagi. Og Ið-
unn Steinsdóttir hefur margt ann-
að til brunns að bera en elskuleg
viðhorf til málanna, hún er lipur
sögukona, fléttar laglega, kemur
hér og þar fyrir notalegri gaman-
semi sem einkum snýst um það
hvernig tengja má saman ævin-
týragóssið og einhvern „venju-
legan“ krakkaheim. f sama dúr
eru og litríkar myndir Búa Krist-
jánssonar. Það sem helst skal að
þessari sögu fundið er algengur
kvilli í nýsmíðarævintýrum, en
hann er blátt áfram sá að það er
eins og vanti lífsháskann í sögu-
vefinn. Ekki svo að skilja að ver-
ið sé að biðja um æsilega grimmd
við unga lesendur, en hinn frægi
sigur hins góða má heldur ekki
vera of skjótur, auðveldur og
fyrirsjáanlegur. ÁB
Fransí biskví
Saga frönsku íslandssjómannanna eftir Elínu
Pálmadóttir
Elín Pálmadóttir, einn
reyndasti blaðamaður Morgun-
blaðsins, hefur um 9 ára skeið
aflað sér mikilla gagna um sjó-
sókn Frakka á Islandsmiðum allt
frá 17. öld, en hámark þeirra náði
fram á þá tuttugustu. Almenna
bókafélagið gefur nú út rúmlega
300 bls. ritverk hennar um efnið,
Fransí biskví, í 9 köflum, hlaðið
nýjum upplýsingum og áður
óbirtum myndum.
Margt kemur á óvart í niður-
stöðum Elínar, t.d. fjöldi skip-
anna. Um 6000 franskir sjómenn
voru hér við land á vetrarvertíð
og fram á sumar, þegar mest var.
A þessum 300 árum er talið að
alls hafi 4000 þeirra látið hér lífið.
Elín segir sögu sem ekki hefur
áður verið rakin og sýnir m.a.
fram á hvernig franskir rithöf-
undar og baráttumenn fyrir vel-
ferðarmálum beindu athygli
frönsku þjóðarinnar að harðræði
því sem íslandssjómennirnir
bjuggu við. Það varð síðan til
þess að hérlendis reis almenn
heilsugæsla og sjúkrahús voru
byggð að frumkvæði erlendra að-
ila. I kjölfar franska flotans héldu
svo franskir prestar til landsins,
komu hér upp kaþólsku trúboði
og keyptu m.a. Landakotsjörð-
Elín Pálmadóttir ryður nýjar
brautir með bókinni um frönsku
íslandssjómennina.
ina í Reykjavík. Hins vegar telur
Elín sig geta sýnt fram á að blóðb-
löndun við Frakkana hafi verið
lítil sem engin, enda komu þeir
nær aldrei í land.
Það er einnig fróðlegt að lesa
að íbúar 4 borga í Frakklandi hafi
um skeið haft lífsviðurværi sitt af
íslenska fiskinum. Ekki síður það
sem Elín bendir á, að „jafnvel
íslandssagan hafi fengið skekkjur
vegna ókunnugleika á aðstæðum
þessa fólks“. ÓHT
e i t' 0 0 *> e » »í> *> t> ft» » t> «>t> e »
éí> *MH> iHK' 0 *Hf ♦>»
<hh> e <*> <mh> e »<u> *> <> e <>«<>
§ 9<M>%<>« MWÍH *■<>>' •' ..... “ “ “
0e#§»'í5*>*®Í>JÍ%í>
íh>
»«<>«i
€•*><>««
«<><>
/ ll i
IHH'iXHHH)
j<HXH>
i>#t\?*><;
_7<H>ii>ee
■*>.»<> <H>
-<><>*:
■00«
l £
lor
I
ÍHX
»t>V V v v ■ ■■
« <> *HH> 0 *> §<> *>000 000 00 0 0 *> 0 0 *> i
■00 0« o 0 *> 0 *> t'« 0 0 *> 0 *> i' 0 000000«
■§«*>*>§*>000000000 000« 00006«
0 *> i *> 0 *>*>*> t> 0 *MH> *HH> 00 <>*> 00 *> *> <
■ *>*>*> 0« *>*> i <> *><>«> *>«' *> *> <>*> *>«>*>*> §<>«
■ 00 *>*> *}§ 0 itx><} *H.'i *} 0 *>«> *HH>i*H' *
■ o t; o <>*>«*> <> *><>«>*>« o <><>«>*> *><> o <> «> <> *
H>ÍH> *>*)«<>«> *><>*> C000000000006*
liitsssamsfwtisft
iiiiiiiiiwlfciiiii
ioooooeooocoooocoeoc *}«<>«<><
<000 *)««<
>00 *>000000000000000000000«
JOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO*
uwuu>oooi>ooooooooeoooooo««
geyma úrval ljóða úr átta Ijóða-
bókum skáldsins sem út komu á
árunum 1975-1988.
Birgir Svan hefur fyrir löngu
vakið drjúga athygli fyrir skorin-
orð og listfeng ljóð sín - allt frá
því hann tók þátt í starfi Lista-
skáldanna vondu sem héldu
margfrægar bókmenntakynning-
ar á sínum tíma.
IÖGF&4ÍÖÍKANDBÖK FYRfR MN&9M&
4AFNT lAS&A S&'A iBKA
í kynningu Forlagsins segir
m.a.: „Birgir Svan yrkir um veru-
leika hvunndagsins án þess þó að
kveða sig í sátt við han. Ljóð hans
eru ögrun við hið blinda brauð-
strit, tilfinningasnauð samskipti,
ástleysi og lífsdoða. Hann bregð-
ur á leik með vanabundið orð-
færi, ögrar merkingarleysum
málsins á ærslafullan hátt.”
Lögfræðihandbók fyriralmenning
Bókaútgáfan Örn og Örlygur
hefur endurútgefið uppsláttarrit-
ið Lögbókin þín, eftir Björn Þ.
Guðmundsson, prófessor, sem
fyrst kom út árið 1973. Auk hans
vann að endurskoðun ritsins Stef-
án Már Stefánsson, prófessor.
Lögbókin þín er lögfræðihand-
bók fyrir almenning. í bókinni,
sem er nær 600 blaðsíður, eru
1500 uppflettiorð og um 1100 til-
vísunarorð. Efni bókarinnar er
skipað í stafrófsröð til þess að
auðvelda notkun hennar. Auk
þess eru í henni aðgengileg yfirlit
um rétindi sem menn öðlast á
hinum ýmsu aldursskeiðum og
um helstu refsingar við afbrotum
samkvæmt hegningarlögum.
Lögbókin þín spannar öll svið
íslensks réttar. Dregin eru fram
aðalatriði íslenskrar löggjafar á
þann hátt, að almenningi verða
not af og auðvelt er að skilja, en
jafnframt vitnað til viðkomandi
lagaákvæða og lögfræðirita þeim
til þægindaauka, sem nánar vilja
að gæta.
Mi&vikudagur 8. nóvember 1989 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 5