Þjóðviljinn - 07.12.1989, Side 1

Fimmtudagur 7. desember 1989 210. tölublað 54. órgangur
.......- ..— 1 1 .......... .......... ..........
Kjaramál
Borgin a botninum
Getur munað nœr20þúsund á mánaðarlaunum starfsmanna Reykjavíkurborgar og annarra sveitarfélaga. Kristín AÓlafsdóttir:
Framkvœmdagleðinákostnaðlágralauna. SkorumáSjálfstœðismennaðnotatœkifœriðí nœstu samningum og leiðrétta misrœmið
Það er ekki það sama brunavörður og brunavörður, a.m.k. ekki þegar kemur að kauptaxta. Byrjunarlaun brunavarða í
Keflavík eru 54.223 krónur en færi þeir sig um set, yfir til Reykjavíkur, lækka launin um 10.013 krónur, verða 44.210
krónur á mánuði.
Mikill launamunur getur verið
í samskonar störfum eftir því
í hvaða sveitarfélagi þau eru unn-
A ustur-Þýskaland
Ríkis-
flokkur
að hrynja
r
Ifyrradag sagði af sér öll forusta
austurþýsku öryggisiögregl-
unnar, þar á meðai að líkindum
æðsti maður hennar, Wolfgang
Schwanitz. í gær sagði Egon
Krenz af sér embættum forseta og
formanns Þjóðvarnarráðs og
þegar þar á eftir var ráðið Ieyst
upp. Manfred Gerlach, leiðtogi
frjálsdemókrata, hefur verið sett-
ur forseti til bráðabirgða. Ákveð-
ið hefur verið að þing Sósíalíska
einingarflokksins hefjist þegar
n.k. föstudagskvöld.
Ljóst er að Sósíalíski einingar-
flokkurinn, sem alráður hefur
verið í ríki þessu frá stofnun þess
fyrir fjórum áratugum, er í algerri
upplausn og er spá fréttamanna
og talsmanna vesturþýskra
stjórnmálaflokka sú að hann eigi
sér ekki viðreisnar von. Það sem
endanlega gróf undan flokknum
virðist einkum hafa verið reiði sú
meðal almennings, sem vaknaði
er ákærur um spillingu hlóðust að
höfðum fyrrverandi ráðamanna.
Sú reiði beindist og gegn Krenz,
vegna náins samstarfs þeirra
Honeckers um langt skeið. Hann
hafði sagt af sér stöðu aðalritara
ríkisflokksins á sunnudag og má
nú ætla að ferli hans í
stjórnmálum sé lokið. Forusta
öryggislögreglunnar mun hafa
gugnað vegna harðra ásakana um
seinagang í rannsókn á spilling-
armálum.
Upplausn Þjóðvarnarráðs þyk-
ir verulegum tíðindum sæta, þar
eð það er æðsta stjórn hersins.
Að vísu er svo látið heita að það
verði ekki leyst upp nema til
bráðabirgða. Óvíst er hvort ráðið
leysti sig upp að eigin frumkvæði
eða að tilmælum ríkisstjórnarinn-
ar. Krenz sagði af sér forseta-
embætti á fundi ríkisráðsins, sem
tengt er því embætti. Á sama
fundi var Gerlach útnefndur for -
seti til bráðabirgða. Því embætti
fylgja að vísu ekki teljandi völd.
Frjálsdemókratar voru til
skamms tíma mjög undirgefnir
kommúnistaflokknum, en út af
því hefur brugðið upp á síðkastið.
Sú ákvörðun bráðabirgða-
stjórnar Sósíalíska einingar-
flokksins að flýta setningu flokks-
þingins er túlkuð sem örvænt-
ingarfull tilraun til að blása ein-
hverjum kjarki í hann á ný. Segir
starfshópurinn í tilkynningu að
flokkurinn verði á þinginu að
segja endanlega skilið við alla
stalínsku ásamt með einokun og
misnótkun valds, sem og að
breyta sér í nútíma sósíalista-
flokk. Reuter/-dþ.
in og nær undantekningalaust eru
launin lægst í ríkasta sveitarfélagi
landisins, Reykjavíkurborg. í
samanburði launataxta 11 starfs-
stétta milli 12 sveitarfélaga kemur
fram að borgin borgar lægst í 10
tilfelium, en Seltjarnarnesbær
vermir botnsætið í einu tilfelli.
Launamunurinn er mestur í
launum verkstjóra en þar munar
18.914 krónum á mánaðar-
launum í Reykjavík og á Akra-
nesi, þar sem hæstu launin eru
greidd. Víða er munurinn á
hæstu og iægstu töxtunum 8-12
þúsund krónur en hann fer aldrei
niður fyrir 4500 krónur.
Á borgarstjórnarfundi í kvöld
munu borgarfulltrúar minnihlut-
ans leggja fram tillögu um að
borgarstjórn noti tækifærið í
komandi samningum og rétti hlut
starfsmanna borgarinnar gagn-
vart starfsmönnum annarra
sveitarfélaga.
- Mér þætti það aumt ef Sjálf-
stæðismenn kynnu ekki að skam-
mast sín og höfnuðu því að nota
tækifærið í næstu samningum til
að bæta stöðu starfsmanna höf-
uðborgarinnar, sagði Kristín Á.
Ólafsdóttir, borgarfulltrúi Al-
þýðubandalagsins.
Upplýsingar um launamuninn
eru fengnar úr yfirliti sem fulltrú-
ar minnihlutans óskuðu eftir að
Bandalag starfsmanna ríkis og
bæja gerði. Þau 12 sveitarfélög
sem könnunin náði til eru, auk
Reykjavíkur: Seltjarnames,
Kópavogur, Hafnarfjörður,
Akranes, ísafjörður, Sauðár-
krókur, Akureyri, Dalvík, Nes-
kaupstaður, Vestmannaeyjar og
Keflavík. Gefin em upp byrjun-
arlaun og hæstu laun hverrar
starfsgreinar samkvæmt taxta. í
ljós kom að Akraneskaupstaður
og Sauðárkrókur greiða oftast
bestu launin. Þar sem mesti
launamunurinn kom fram, hjá
verkstjórum í hæsta launaflokid,
eru launin á Akranesi 78.411
Fjármálaráðherra lagði í gær
fram á Alþingi nýtt lagafrum-
varp um breytingu á tekju- og
eignasköttum einstaklinga.
Frumvarpið er flutt í tengslum
við ákvörðun ríkisstjórnarinnar
um að virðisaukaskattur skuli
vera 24,5% eða 0,5% lægri en
gildandi söiuskattur.
Sú breyting mun fela í sér um
1% lækkun á framfærslukostnaði
heimilanna, um 2% lækkun mat-
væla og 8-9% lækkun einstakra
tegunda matvæla.
Til þess að vega á móti þessu
tekjutapi rikissjóðs verður tekj-
uskattsprósenta hækkuð um 2%
krónur en í Reykjavík er taxtinn
59.497 krónur, munurinn er eins
og áður sagði 18.914 krónur.
Námskeið og annað sem hækkað
getur launin er hvergi tekið með í
útreikningana þannig að hér er
um fullkomlega samanburðar-
hæfar tölur að ræða.
- Þessar upplýsingar skjóta
óneitanlega skökku við þar sem
Reykjavíkurborg er þekkt fyrir
rikidæmi langt umfram önnur
úr 30,8(32,8%. Helmingi þessar-
ar skattahækkunar verður síðan
varið til þess að hækka barnabæt-
ur og persónuafslátt um 4%. í
heild munu tekjuskattsbreyting-
arnar koma þannig út, að hjón
með tvö börn, annað yngra en 7
ára og með jafna tekjuskiptingu,
munu lækka í sköttum ef sam-
eiginlegar tekjur eru undir
120.000 kr. á mánuði, en skatt-
byrðin þyngjast eftir því sem
tekjurnar aukast upp úr því.
Þannig mun breytingin hafa í för
með sér 1,1% kaupmáttar-
aukningu fyrir 70.000 kr fjöl-
skyldutekjur á mánuði en 1,5%
kaupmáttarrýmun fyrir 400.000
sveitarfélög landsins. Afleiðing
launastefnu borgarinnar eru ör
mannaskipti og skortur á starfs-
fólki. Jafnvel á samdráttartímum
eins og nú vantar td. tugi manns
til starfa á dagvistarheimilum.
Lágu launin er ein skýring á
miklu framkvæmdafé borgarinn-
ar en það er með öllu óverjandi
að kaupa framkvæmdagleðina
því dýra verði að búa starfsmönn-
um borgarinnar svo þröngan kost
kr. fjölskyldutekjur. Gagnvart
einstæðum foreldrum með lág
laun mun þessi breyting koma
enn hagstæðar út, eða samsvara
2,2% kaupmáttaraukningu fyrir
foreldri með 50.000 kr. mánað-
artekjur.
Lagafrumvarpið felur einnig í
sér breytingu á eignaskatti ein-
stakhnga til lækkunar, og kemur
sú lækkun einkum tekjulágu fólki
til góða, þar sem undanþága frá
hærra eignarskattsþrepinu verð-
ur tekjutengd. Jafnframt verður
hærra eignarskattsþrepið lækkað
um helming úr 1,5% í 0,75%.
Með þessum breytingum mun
þeim einstaklingum sem lenda í
að það bitni á þjónustu hennar,
sagði Kristín.
I úrtakinu völdust 11 fjöl-
mennar starfsgreinar sem finna
má í flestum sveitarfélaganna en
það eru iðnaðarmenn, verk-
stjórar í lægstu röðun, aðstoðar-
fólk á dagvistarheimilum, fóstr-
ur, skrifstofufólk í lægstu launa-
flokkum, bókaverðir, sjúkralið-
ar, læknaritarar, skólaritarar og
brunaverðir. iþ
hærra þrepinu fækka um helming
úr 1600 í 700-800. Fullt háþrep
eignaskatts kemur fyrst til álagn-
ingar hjá einstaklingum með yfir
140.000 kr. mánaðarlaun.
Ólafur Ragnar Grímsson fjár-
málaráðherra sagði á blaða-
mannafundi í gær að með því að
draga úr verðlagssköttum og
auka hlutfall beinna skatta væri
verið að samræma íslenska skatt-
akerfið því sem gerðist í nág-
rannalöndum okkar. Jafnframt
væri sú tekjujöfnun sem í frum-
varpinu fælist framlag ríkisstjóm-
arinnar til komandi kjarasamn-
inga.
-ólg
S kattkerfisbreyting
Breyting til tekjujöfnunar
Nýttfrumvarp um tekju- og eignaskattsbreytingu felur í sér kaupmáttaraukningu láglaunafólks og
kaupmáttarskerðingu hálaunafólks miðað við núgildandi skattkerfi.