Þjóðviljinn - 12.12.1989, Blaðsíða 2
FRETTIR
Sjómenn
Undir högg að sækja
Eiga ekki annarra kosta völ en sœkja kjara-
bœtur til viðsemjenda sinna
Kjör sjómanna hafa að undan-
r
Jón Torfi Jónsson, Svavar Gestsson menntamálaráðherra og Gerður Óskarsdóttir kynna niðurstöðu
könnunar menntamálaráðuneytisins í gær. Mynd: Jim Smart.
Skólamál
Forgangsmál skilgreind
Könnun menntamálaráðuneytis leiðir í Ijós aðflestir telja brýnastað
skólum verði tryggð meiri ogfjölbreyttari námsgögn. Svavar Gests-
son: Auðveldar heildarstefnumyndun sem hefur skort á
Svör þau sem menntamála-
ráðuneytið fékk við fyrir-
spurnum um hvað fólk teldi for-
gangsverkefni í skólum landsins,
sýna að langflestir svarendur
telja brýnast að skólarnir fái
meiri og fjölbreyttari námsgögn,
komið verði á einsetnum skóla og
aukin áhersla verði lögð á verk-
og listgreinar. Að auki leggja
svarendur mikla áherslu á að kjör
kennara verði bætt ásamt starfs-
aðstöðu þeirra og möguleikum á
endurmenntun. Svavar Gestsson
menntamálaráðherra segir svör-
in auðvelda ráðuneytinu myndun
heildarstefnu í menntamálum
sem hingað til hafi skort á.
í janúar á þessu ári sendi ráðu-
neytið bréf til grunnskóla, fram-
haldsskóla, foreldrafélaga, stétt-
arfélaga, sveitarfélaga og þing-
flokka, þar sem spurt var hvaða
verkefni þessir aðilar teldu brýn-
ust í grunn- og framhaldsskólak-
erfinu. Svör bárust frá 355 aðilum
og stóðu um 3.700 svarendur að
baki svörunum. Á blaðamanna-
fundi þar sem niðurstöðurnar
voru kynntar sagði Gerður Ósk-
arsdóttir ráðunautur mennta-
málaráðherra einn stærsta ávinn-
ing könnunarinar vera þær miklu
umræður sem hún hefði komið af
stað í skólakerfinu, sem annars
væri óvíst að átt hefðu sér stað.
Svörin sem bárust voru mjög
viðamikil og greinilegt að tölu-
verð vinna hafði verið lögð í þau,
að sögn ráðherra og aðstoðar-
manna hans. Þau voru síðan
flokkuð niður í efnisflokka og
raðað upp eftir því hve oft ein-
stakir flokkar voru nefndir.
Gerður sagði ekki síður mikil-
vægt að fá þær ábendingar sem
sjaldnar væru nefndar, þær gætu
ekki síður reynst mikilvægar.
Atriði eins og fækkun nem-
enda í bekkjum og jafnrétti til
náms lentu einnig ofarlega á for-
gangslista. Jón Torfi Jónsson,
sem hefur séð um framkvæmd
könnunarinnar, sagði að lands-
byggðarfólk hefði sérstaklega
verið mikið niðri fyrir þegar
jafnréttið var annars vegar.
-hmp
förnu sífellt farið versnandi
vegna aflasamdráttar undanfarin
ár. Þá hafa loðnuveiðar brugðist
á þessu hausti og ekki fyrirséð
hvort nokkur veiði verður á þess-
ari loðnuvertíð. Til viðbóar þessu
standa sjómenn frammi fyrir
samdrætti í botnfiskafla á næsta
ári þriðja árið í röð.
Jafnhliða aflasamdrætti og
aflabresti hefur skiptaverð til sjó-
manna stöðugt farið lækkandi
vegna hækkunar á olíuverði til
fiskiskipa. Sjómenn standa enn
frammi fyrir verulegum sam-
drætti í tekjum og jafnvel tekju-
missi vegna þessa. Það er því ljóst
að sjómenn eiga ekki annarra
kosta völ en sækja kjarabætur til
viðsemjenda sinna. Þetta er með-
al þess sem fram kemur í ályktun
formannafundar Sjómannasam-
bands fslands um kjaramál sem
fram fór á föstudag en samningar
sjómanna renna út um áramótin.
f ályktun fundarins er ríkis-
stjórnin vöruð við að sporna ekki
við verðhækkunum á nauðsynja-
vörum á sama tíma og tekjur
halda áfram að dragast saman.
Þess í stað boðar ríkisstjórnin
skatta- og vaxtahækkanir og
auknar álögur á launafólk. Fund-
urinn krefst þess að ríkisstjórnin
snúi af þessari óheillabraut og
hagi gerðum sínum með tilliti til
þess samdráttar sem nú er í
þjóðfélaginu ma. með því að
draga stórlega úr umsvifum hins
opinbera, beiti aðhaldi í verð-
lagsmálum og létti skattaálögum
af launþegum.
Að mati formannafundarins
verður ríkisstjórnin að gera sér
það ljóst að sífelldar hækkanir á
öllum sviðum samhliða
minnkandi tekjum hljóta að kalla
á hörð viðbrögð samtaka sjó-
manna. -grh
Fiskvinnsla
Fær ekki söluskattinn
Sjávarútvegsráðuneytið hefur
ákveðið að fella niður að svo
stöddu endurgreiðslu söluskatts
til fiskvinnslufyrirtækja vegna út-
flutnings í þessum mánuði.
Ákvörðun þessi er tekin í ljósi
þeirrar óvissu sem ríkir um fjár-
mögnun endurgreiðslunnar
vegna uppsafnaðs söluskatts við
kaup á aðföngum fiskvinnslunn-
ar. Aftur á móti verður sölu-
skattur vegna útflutnings í síðasta
mánuði endurgreiddur sam-
kvæmt auglýsingu frá því í októ-
ber. Endurgreiðsluhlutföllin
verða því þannig að hörpudisk-
vinnslan fær 2,5% í sinn hlut, fry-
sting, rækjuvinnsla og mjöl- og
lýsisvinnsla fá hvert um sig 2%,
sfldarsöltun, söltun, hersla,
lifrarlýsi og ísvarin og kæld flök fá
hvert fyrir sig 1%.
Ákvörðun um frekari endur-
greiðslu verður svo tekin í upp-
hafi næsta árs en sjávarútvegs-
ráðuneytið telur líkur benda til
þess að lækka þurfi endur-
greiðsluhlutföllin þar sem óvissa
ríkir um aukafjárveitingar til
endurgreiðslu uppsafnaðs sölu-
skatts.
-grh
Símaþjónusta
Hækkar til úttanda
Vegna gengísbreytinga munu
gjöld fyrir símaþjonustu til
útlanda hækka frá og með degin-
um í dag 12. desember um 11-
12% nema til Bandaríkjanna en
þar nemur hækkunin um 8-9,5%.
Þessi hækkun stafar af hækkun
á gengi SDR, sem er vegið með-
altal helstu gjaldmiðla, og gull-
franka frá því um miðjan júní í
sumar en þá var gjöldum síðast
breytt í samræmi við gengi.-grh
Alþjóðasamtök
um uppeldi barna
Stofnfundur fslandsdeildar
OMEP, alþjóðasamtaka um upp-
eldi barna innan átta ára áldurs,
verður haldinn í Norræna húsinu
í dag kl. 17. Alþjóðasamtökin
OMEP voru stofnuð 1948 og eru
50 lönd aðilar að þeim. Samtökin
hafa einkum látið sig varða rétt
barna í þjóðfélaginu, andlega og
líkamlega velferð barna og for-
varnarstarf í þágu barna. Enn-
fremur hafa þau á stefnuskrá
sinni að stuðla að þverfaglegum
rannsóknum á börnum og upp-
eldisskilyrðum þeirra. Fundar-
stjóri verður Guðrún Erlends-
dóttir hæstaréttardómari.
Jólaheimsókn í Borgarleikhúsiö
Jólatonleikar
í Fríkirkjunni
Samkór Kópavogs og RARIK
kórinn halda jólatónleika í Frí-
kirkjunni í Reykjavík á morgun,
miðvikudag. Á efnisskrá verða
gömul og ný jólalög ásamt negra-
sálmum. Einsöngvari verður Erla
Þórólfsdóttir og píanóleikari
Katrín Sigurðardóttir. Stjórn-
andi Samkórs Kópavogs er Stef-
án Guðmundsson og stjórnandi
RARIK kórsins er Violetta
Smid. Tónleikarnir hefjast kl.
20.30.
Guðmundur Gylfi
til ASÍ
Signý Sæmundsdóttir
Leikfélag Reykjavíkur hefur
boðið yngstu bekkjum grunn-
skóla Reykjavíkur í Borgar-
leikhúsið til að hlusta á nokkra
leikara flytja ljóð og söngva eftir
Jóhannes úr Kötlum. Dagskráin
byggir að mestu á ljóðum úr
kvæðabók Jóhannesar, Jólin
koma, sem margar kynslóðir
barna á íslandi þekkja vel.
Upplestur í Stúdenta-
kjallaranum
Sjö höfundar munu lesa upp úr
nýútkomnum bókum sínum í
Stúdentakjallaranum annað-
kvöld, miðvikudaginn 13. des-
ember kl. 21. Þetta er fjórða og
síðasta bókmenntakvöldið í Stú-
dentakjallaranum að sinni. Það
eru þau Sigfús Bjartmarsson,
Steinunn Ásmundsdóttir, Birg-
itta Jónsdóttir, Jón Örn Marinós-
son, Birgir Sigurðsson, Svava
Jakobsdóttir og Hrafn Gunn-
laugsson sem lesa upp. Allir velk-
omnir.
ísland og Efna-
hagsbandalagið
Fræðslusamtök um ísland og
Efnahagsbandalagið efna til al-
menns fundar á morgun, mið-
vikudag, kl. 18 í Gauk á Stöng.
Ræðumenn verða alþingismenn-
irnir Kristín Einarsdóttir, Hjör-
leifur Guttormsson og Páll Pét-
ursson, Gunnlaugur Júlíusson
hagfræðingur Stéttarsambands
bænda og Magnús Gunnarsson
frá Samstarfsnefnd atvinnurek-
enda í sjávarútvegi. Fundarstjóri
verður Gerður Steinþórsdóttir
formaður Kvenréttindafélags ís-
lands.
Aðalfundur íslenska
mannfræðifélagsins
íslenska mannfræðifélagið held-
ur aðalfund sinn í veitingastofu
Tr;knigarðs, Dunhaga 5, mið-
/íkudaginn 13. des. kl. 17,30.
Félagið var stofnað 1969 og
hefur staðið að mörgum fræðslu-
fundum fyrir almenning um
mannfræðileg efni og skildar
greinar. Að loknum aðalfundar-
störfum talar dr. Jens Ó.P. Páls-
son, forstöðumaður Mannfræð-
istofnunar háskólans, um starf-
semi stofnunarinnar og íslenska
mannfræðifélagsins.
Skýrtverðurm.a. frá þvíhverj-
ir muni flytja fyrirlestra á vegum
félagsins og Mannfræðistofnun-
arinnar á næsta ári.
Alþýðusambandið hefur ráðið
Guðmund Gylfa Guðmundsson
hagfræðing til starfa. Hann hefur
starfað hjá Fasteignamati ríkisins
frá árinu 1985. Guðmundur Gylfi
hóf störf 1. desember.
Lúsíuhátíð
íslensk-sænska félagið og Nor-
ræna húsið halda að vanda Lúsíu-
hátíð á Lúsíudaginn, miðviku-
daginn 13. desember kl. 20.30 í
Norræna húsinu. Þar koma fram
kór Kársnesskóla sem syngur
Lúsíusöngva og jólalög undir
stjórn Þórunnar Björnsdóttur.
Þá mun vísnasöngvarinn Hanne
Juul syngja og segja frá heilagri
Lúsíu. Lúsíuhátíðn er ætluð allri
fjölskyldunni, ekki síst yngri kyn-
slóðinni. Allir eru velkomnir
meðan húsrúm leyfir og að-
gangur er ókeypis.
Goethe á
háskólatónleikum
Háskólatónleikarnir á morgun
eru tileinkaðir textum Goethes.
Þetta eru ljóðatónleikar og eru
eingöngu lög við texta Goethes á
efnisskránni. Flytjendur eru
Signý Sæmundsdóttir sópran-
söngkona og Fríða Sæmunds-
dóttir píanóleikari.
Ný
gangbrautarljós
Kveikt verður á tvennum nýjum
hnappastýrðum gangbrautarljós-
um fimmtudaginn 14. desember
kl. 14. Önnur ljósin eru á Suður-
landsbraut á móts við húsið nr.
30. Hin Ljósin eru á Hofsval-
lagötu norðan Neshaga.
2 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 12. desember 1989