Þjóðviljinn - 03.01.1990, Blaðsíða 7

MINNING
Jóhannes Steinsson
F. 19. des. 1914 - D. 24. des. 1989
Fornvinur minn Jóhannes
Steinsson er látinn, nýorðinn 75
ára. Við lát hans rifjast upp þeir
dýrlegu dagar fyrir tæpri hálfri
öld þegar við vorum báðir ungir
og fullir bjartsýni um framtíð sem
þá sást ekki fyrir endann á þrátt
fyrir heimsstríð. Við héldum
hópinn nokkrir ungir menn og
vorum að undirbúa okkur undir
bókmenntastörf sem við þótt-
umst kallaðir til, hver með sínum
hætti. Tveir höfðu þegar gefið út
bækur, þeir Ólafur Jóh. Sigurðs-
son og Jón úr Vör. Við hinir vor-
um vonarpeningur sem enn átti
langa þyrnibraut ófama að fyrstu
bókum. Einkum Jóhannes
Steinsson. Þó var hann sá sem allt
snerist um, enda var hann gest-
gjafi okkar og hrókur alls fagnað-
ar.
Væntanlega hefur hann þá
loksins getað snúið sér að ritstörf-
um af fullum krafti, því þegar ég
kom til landsins í fyrra eftir 25 ára
fjarveru komst ég á snoðir um að
hann átti nánast fullbúið smá-
sagnasafn í handriti. En þá var
Stella orðin veik og þrek hans
sjálfs svo bilað að það entist varla
til annars en daglegra heimsókna
í fjarlæg sjúkrahús, ýmist í Kefla-
vík eða Reykjavík, eða alla leið
upp að Reykjalundi. í full tvö ár
hélt hann uppteknum hætti að
heimsækja Stellu daglega og taldi
það ekki eftir. En móður var
hann stundum þegar ég hringdi til
hans í Garðinn héðan frá Akra-
nesi, líkt og ellin væri farin að
þjarma að honum. Og þó var
hann alltaf hress í tali.
Síðustu mánuðina hjúkraði
hann konu sinni heima eftir að
batinn hófst. Þá komst handritið
loks í hendur útgefanda.
Síðan sofnaði hann á aðfara-
nótt aðfangadagsins og vaknaði
ekki aftur til að forvitnast um
svör útgefanda. Kannski lágu þau
honum í léttu rúmi. Hann hafði
þrátt fyrir allt lokið ætlunarverki
sínu þó að seint væri.
Hannes Sigfússon
STAÐGREÐSLA 1990
Hann hafði fótað sig betur í til-
verunni en við hinir að því leyti
að hann var kvæntur maður og
hafði stofnað heimili þar sem
hann gat boðið inn gestum. Ég
hef lýst gestrisni þeirra hjónanna
með þessum hætti í Flökkulífi:
„Jóhannes Steinsson og Stella
kona hans, eða Kristín eins og
hún raunar heitir, bjuggu á ris-
hæð í leiguhúsnæði í vesturbæn-
um. Jóhannes vann í jámsteypu
og varð að mæta snemma til
vinnu á morgnana, en þrátt fyrir
það nutum við gestrisni hans
langt fram á nótt oftar en einu
sinni í viku. Stella sat við hann-
yrðir og hlustaði á endalausar
rökræður okkar sem aldrei leiddu
til neins sem líktist skynsamlegri
niðurstöu... Venjuleg hjón með
komabarn í svefnherberginu sem
ugglaust hélt fyrir þeim vöku þeg-
ar við vomm famir, og í þokka-
bót urðu að fara snemma á fætur
til að sinna daglegum skyldu-
störfum - venjuleg hjón hefðu
verið útslitin og hundleið á gest-
um eftir nokkrar vikur, en Jó-
hannes og Stella entust til að taka
á móti okkur viku eftir viku,
mánuð eftir mánuð. Ekki veit ég
hvaðan þeim komu kraftar. Bæði
vom þau fremur smávaxin og
grönn, en glaðlyndi þeirra var
sannkölluð guðs gjöf. Aldrei rif-
ust þau svo að við heyrðum.
Alltaf vom þau brosleit þegar við
komum... Þau vom eins og tví-
burar að skapferli og útliti..
Vináttuböndin við þau hjónin
rofnuðu aldrei, jafnvel þótt langt
yrði stundum milli vina. Sumir
fóru utan í striðslok og „forfröm-
uðust“ með ýmsum hætti. En
Jóhannes varð um kyrrt bundinn
skyldustörfum, og stritaði jafn-
framt við að byggja reisulegt hús
yfir vaxandi fjölskyldu. Um
tveggja áratuga skeið var hann í
fullu starfi í vélsmiðjunni Héðni
og þótti afburða verkmaður. Þó
mun draumurinn um ritstörf
alltaf hafa leynst innst í sefa, enda
tókst honum að semja leikrit í
miðjum önnum, sennilega að
næturþeli. Það var frumsýnt í
Hafnarfirði við góðar undirtektir
í byrjun sjötta áratugarins og hef-
ur síðan verið tekið til sýningar
víða um land. Það hét Nóttin
langa.
Þráin til frekari ritstarfa hefur
líklega ýtt undir þá djörfu
ákvörðun hans að segja upp fast-
launuðu starfi og gerast bóndi
austur í sveitum, þá miðaldra
maður. En frístundir bóndans
hafa sjálfsagt verið stopulli en
hann hafði gert ráð fyrir, enda
varð lítið úr nýjum ritverkum.
Það fór því svo að þau hjónin
brugðu búi þegar yngsta dóttirin
var orðin stálpuð, og eftir nokkra
viðdvöl í Vík í Mýrdal settust þau
að suður með sjó þar sem Jó-
hannes vann sem skrifstofumað-
ur fram að eftirlaunaaldri.
SKAfTHLUTfALL OG
PERSÓNUAFSLÁTTUR
ÁRÐ1990
Breyting á almennu skatthlutfalli og persónuafslætti hefur ekki í för meö sér aö ný
Skattkort verði gefin út til þeirra sem þegar hafa fengiö skattkort. Launagreiöanda ber
hins vegar aö nota ofangreint skatthlutfall og upphæð persónuafsláttar
viö útreikning staðgreiðslu.
Veita skal launamanni persónuafslátt í samræmi við þaö hlutfall persónuafsláttar sem
fram kemur á skattkorti hans.
\ SSK
RÍKISSKATTSTJÓRI
ÞJÓÐVILJINN - SIÐA 7