Alþýðublaðið - 25.10.1921, Side 1
Gefið út aí Alþýðuflokknum.
1921
Þriðjudaginn 25. október.
246 tölabl
s r ... ii. .. ,-.t.; ... 1 , 'r.^=
Xola- og salttollarnir.
Það er fiður en svo, að Alþ.
blaðið mæli kohtollinum svoefnda,
eða nokk> uin öðrum tollum bót,
því það er algérlega mótfallið öll
ura toilum, hverju n*fni sera nefn
aat. En vegna þess, að „Vísir"
gerl’r tilraun til þess, að gera ót
gerðina að píslarvotti vegna kola-
tollsins, viljum vér le ðrétta nokk-
urn tnisskilning blaðsins.
Það er alveg rétt, að kolato!!
urinn var settur af Alþingi tii þess,
að vinna upp það tap, sem orðið
hafði ?.f bolasölu landsins, þegar
verst gekk f lok stríðsins. Enn
það tap stafaði af sölu kola undir
verði. Það er Ifka rétt, sð kolin
voru ekki flutt inn „sérstsklega*
handa ótgcrðinni. Þsu voru flatt
inn til afsota bæði fyrir ótgerðina
og aðra, en útgerðin naut góðs
af því, að þnu voru seld undir
verði, ekki síður en aðrir. Hafi
kolin á stríðsárunum ekki verið
lutt inn .sérstaklega* f þágu út
gerðarinnar, þá eru þau ekki held-
ur flutt inn sérstaklega f þágn
hennar nú. Það er þvf röng nið
urstaða sem »Vísirt kemst að,
þegar hann segir: „Það er þvf
algerlega rangt, að láta togara-
útgerðina bera tapið að mestu
leyti*. Togararnir flytja mikið af
kolum þeim, sem þeir nota á fs-
fi kiveiðum inn sjálfir og skipa
atdrei á land sumu af þeim. Af
þeim koium greiða þeír aldrei toll.
í sumar hafa þeir legið bundnir
við Hafnargarðinn, og eklci eytt
koluœ, svo vitanlegt sé, þann tfma.
Það er þvf ofsögura sagt, að segja,
að útgerðin beri tapið að mestu
leyti. Mislu fremur nsætti segja,
að almencingur bæri tapið að
miklu leyti Og einmitt þess vegna
á að afnema kolatðllinn þegar á
næsta þingi. Við skulum segja,
að ótgerðarmenn standi við það,
að greiða hverjum háseta 500 kr.
hærra kaup, ef tollurinn verði af
numinn, þá ættu þeir að geta
I
*
hækkað kaupið enn meir, ef salt
tollutinn verður Iíka afnuminn
En sð því ér kunnugir segja, mun
h*nn um nýár verða búinn að
greiða þvf nær upþ tapið, sem
varð á saltsölunni.
Þessir tveir tollar áttu að bæta
upp tap, sem landssjóður varð
fyrit á strlðsárunum, og þelr voiu
lagðir á þessar vörur með tiiliti
til þess, að notendur þeirra, eink-
um útgerðin hefði orðið þess hag
ræðis aðnjótandi á erfiðum tíœum,
að vörurnar voru seldar undir
verði.
Ef það nú er rétt, að útgerðin
þoli eins illa kolatollirm og Vísir
heldur, hve illa mun almenningur
þá ekki þola hann. Kolin verða
heimilin þó alt af að nota, en
togarar með engan eld undir kötl-
uaum þurfg engin kol og greiða
þvf engan skatt meðan þeir liggja
aðgerðalausir. Þeir sem atvinnu
hafa af togaraveiðunum þurfa aftur
á móti að grelða þenuan toll engu
sfður, þó þeir hsfi enga atvinnu,
ea því erfiðara eíga þeir með það
Og því ranglátari er tollurinn, sem
minna er í aðra hönd fyrir verka
manninn. Og það eru ekki ein
göngu þessir tollar, sem koma
þyngst niður á þeim, sem lakast
eiga með að greiða þá; allir tollar,
hverju nafni sem nefnast, eru remg■
látir. En vegna þess, að þessir
tveir tollar koma lítlð eftt við
buddu efnamannanna, láta þeir
blað sitt hrópa þá niður.
Það er vitanlega ágætt, þegar
andstæðingar vor jafnaðarmanna
fallast á, að kröfur vorar séu rétt-
mætar, en það er ieiðinlegt, þegar
ekkert verður kannske úr fram-
kvæmdunum, þegar á á að herða.
Auðvitað er það ekki rétt, að
togaraútgerðin beri kolatollinn að
mestu leytí, en það er auka atriði.
Aðal atriðið er það, að hann kem
ur nú niður á þeim, sem sízt mega
við þ'ví, að bera hann; alþýðunni.
En salttollurinn kemur tiltölulega
þyngra niður á þeirri útgerð en
öðruro, enda mun hann afnuminn
Brunatryggingar
á innbúi og vðrum
hvcrgl ódýrarf ®n hjá
A. V, Tuiínius
vátrygglngankrlfstofu
Elms klpaf ó lags h úsf nu,
2. hseð.
á næsta þingi. Fyr er það senni-
lega ekki hægt vegna Iaganna u»
hsnn Þes.sir toIUr báðir verða
r.ð falla úr gildi hið fyrsta, vegna
þess, að þcirra er ekki þörf og
vegna þess, að þéir koma niður
á'þeiœ, sem sfzt skyldf.
Beri útgerðir* todans illa, þá
bera atvinnnlausir og févana verka-
menn þá enn þá slður.
lanðbánalnr Xanaða.
Landbúnaðurinn á víðar erfitt
uppdráttar, en hér á landi. Kanada
hefir verið talið' mikið framtiðar-
land og ýmtir hafa haldið, að þar
mundi „gullið gróa.* Búskapur
hefir þar Ifka verið f blóma og
bændur f Ranada voru f uppgángi,
þegar hin „frjáTsa samkepni*
hleypti alheimsstríðinu af stokk-
unutu Eins og iðrir framleiðendur
græddu bændur þar vestra á fyrri
strfðsárunum, œeðan alt gekk í
loftinu og allar vörur þutu upp,
einkum þær er matarkins voru.
En nú er komið annað hijóð f
strokk þeirra kanadisku bændanna.
Þrátt íyrir það, þó skortur sé á
hveiti, kjöti og fieiri landbúnaðar
afurðum, víðsvégar um beim, ekki
sízt í Evrópu, minkar eftirspurn
eftir vörum þessum og verðið
lækkar. Verðfall evrópeískra pen-
inga á mikinn þátt f þessu. Þjóð-
irnar, sem eru í svelti geta bók-