Þjóðviljinn - 12.07.1991, Blaðsíða 19
Krakkamir listrænu á Gagn og gaman námskeiði f Gerðubergi. Mynd: Þorfinnur.
ÆNSNAPRIKID
............WVVvxvv^. ^ -
Fornaldarskepnur og furðudýr
Núna þegar öll íslensk börn eru í
sumarfríi frá skólunum, þá er ekki þar
með sagt að þau sitji auðum hönd-
um. Sumir krakkar eru á fullu allt
sumarið að vinna sér inn pening, ým-
ist með því að bera út blöð, passa
litla krakka, rækta skólagarðinn sinn,
sveitakrakkar hjálpa til við bústörfin,
nokkrir eru að leika í kvikmyndum og
þannig mætti lengi telja.
Og fullt af krökkum eru á alls kyns
námskeiðum. (þróttanámskeiðum,
reiðnámskeiðum og listanámskeið-
um. í menningarmiðstöðinni Gerðu-
bergi í Breiðholti hafa krakkar verið í
listasmiðjum í sumar. Þær eru kallað-
ar Gagn og gaman. Þar eru nú 20
börn á þriggja vikna námskeiði og
með þeim eru fimm leiðbeinendur.
Námskeiðið kostar 7.500 kr. og börn-
in, sem eru 7-11 ára, koma alls stað-
ar að úr borginni. Sum eru keyrð,
önnur koma með strætó, og þau sem
búa næst labba.
Þegar konan á HÆNSNAPRIK-
INU heimsótti þau til að sjá, hvernig
unnið væri í listasmiðju, þá voru þau
að vinna í tveim hópum. Annar hóp-
urinn var að búa til alls konar fígúrur
úr gifsi. Hinn var að mála stórar
myndir á vegg.
Hvernig var
í fornöld?
Ég spurði, hvað ætti að verða úr
þessu.
Krakkarnir: Við erum að vinna
með sama þema allt námskeiðið.
Þemað okkar er FORNÖLDIN. Við
eigum að búa til vídeómynd um forn-
öldina. Svona teiknimynd. Við búum
til fullt af dýrum. Sum eru úr pappa og
sum úr gifsi. Svo málum við alls kon-
ar bakgrunna. Síðan festum við dýrin
með kennaratyggjói á bakgrunnana
og látum þau vera í mismunandi
hreyfingum. Og svo ertekin mynd.
Hænsnaprikið: Hvað vitið þið um
fornöldina?
Krakkarnir: Fyrst voru engir menn
til. En alls konar furðuleg dýr. Svo
þróuðust menn út af svona öpum.
Og þau sýna mér glæsilega
myndskreytta alfræðibók, sem eitt-
hvert barnið hefur komið með heim-
an að frá sér, og fletta upp á myndum
af forverum okkar mannanna.
Hp: Hvernig lifði þetta fólk?
Krakkarnir: Það leitaði sér að mat
og bjó í hellum. Svo teiknaði það
myndir inn í hellana.
Hp: Til hvers teiknaði það mynd-
ir?
Krakkarnir: Við vitum það ekki al-
veg. Kannski til að skreyta og hafa
fallegt hjá sér. Þetta voru myndir af
dýrum. Kannski veiðidýrum.
Hp: Hvernig veiddi fólkið?
Krakkarnir: Það kastaði steinum í
dýrin.
Hp: Haldið þið að það sé ekki erf-
itt að drepa dýr með steinkasti?
Krakkarnir: Jú. Maður verður að
hitta beint í hausinn.
Hp: Hvernig haldið þið, að það
hafi verið að vera bam í fomöld?
Krakkarnir: Leiðinlegt. Nei, gam-
an. Kannski var það erfitt. Það var
ekki alltaf til matur.
Hp: Hvað gerðu krakkar í forn-
öld? Hvemig léku þeir sér?
Krakkamir: Þeir léku sér að spýt-
um. Og dýrabeinum og steinum.
Hp: Leikið þið ykkur nokkurn tíma
að svoleiðis dóti?
Krakkarnir: Já. Það er skemmti-
legt. Svo æfðu þeir sig í að skjóta í
mark.
Hp: Til hvers?
Krakkarnir: Til þess að verða góð-
ir veiðimenn.
Hp: En fengu bömin að taka þátt í
veiðunum?
Krakkarnir: Nei. Bara þá til að
veiða lítil dýr. Kannski lömb.
Hp: Mynduð þið geta drepið
lamb?
Krakkamir: Nei.
Lönd spretta upp
Krakkamir útskýra fyrir mér stóra
bakgrunnsmynd, sem annar hópur-
inn er að Ijúka við að mála.
Krakkarnir: Þetta er sjórinn, sem
var til áður en löndin urðu til. Og þetta
hérna rauða og gula er neðansjávar-
eldgos. Það er að spretta upp land.
Hp: Hvaða land erþað? Erþað ís-
land?
Krakkarnir: Við vitum ekki hvaða
land það er. Það er bara eitthvert
land.
Hp: En vitið þið um eitthvert land,
sem hefur nýlega komið upp í svona
neðansjávargosi?
Krakkarnir hugsa sig um dálitla
stund áður en þau muna eftir Surts-
ey. Og þó að það sé skrýtið að hugsa
sér eina nýjustu eyju í heimi sem eitt-
hvert fornaldarland, þá fallast þau á
að einmitt svona hafi löndin orðið til í
fornöld. Svo komu örsmáar lífverur
og settust að. Svo komu blóm og jurt-
ir. Svo dýrin og seinast mennirnir.
Mennirnir sem bjuggu í hellum og
gerðu sér kofa og föt úr skinni. Sumir
klæddust strápilsum og voru með
hálfsfestar úr skeljum og beinum.
Svo urðu sum dýrin ógeðslega
stór eins og risaeðlurnar og það voru
til furðuleg flugdýr.
Hp: Afhverju dóu risaeðlurnar út?
Vitiðþiðþað?
Strákur í hópnum hrópar: Ég veit
það. Þær dóu úr matarskorti. Og
annar strákur bætir við: - Það var
stjarna sem sprakk rétt hjá jörðinni
og það kom svo mikill hiti, að þær
dóu.
Hp: En dó þá ekki líka allt annað
líf, efhitinn varofmikill?
Við þessu höfðu krakkarnir ekki
öruggt svar. Enda margar gátur
óleystar um fornöldina og mörgum
spurningum ósvarað. Og þegar ég
spyr þau hvort þau hafi verið svona
fróð um fornöldina áður en þau byrj-
uðu á námskeiðinu þá svara þau:
Krakkarnir: Nei, vissum mjög lítið.
Eiginlega ekki neitt. Jú, sum vissu nú
soldið fyrirfram. En nú kunna þau öll
meira og líka hvemig á að búa til
teiknimynd, eins og myndirnar í sjón-
varpinu.
Risasniglar
og smáhvalir
Svo sýna þau mér, hvernig þau
búa furðudýrin til úr vírneti, gifsi og
alla vega tuskum. Sum eru að móta
dýr, sem hafa aldrei verið til en gætu
kannski átt eftir að verða það. Því
þróunin heldur alltaf áfram og teg-
undirnar breytast. Kannski verður
einhvern tíma til risasnigill eins og sá
sem þau sýna mér. Og ein sjö ára
stelpa í hópnum er viss um að ein-
hvern tíma verði hvalir litlir.
Strákur: Nú er geirfuglinn orðinn
eins og fornaldardýr, af því hann er
útdauður. Mennirnir veiddu svo mikið
af honum af því hann gat ekki flogið.
En hvernig verður með þróun
dýrategundanna, hvort sniglar verða
risastórir og hvalir dvergvaxnir, það
leiðir framtíðin í Ijós. Við sem nú lifum
fáum ekki að sjá það, nema slík dýr
yrðu framleidd á tilraunastofum. En
einhverjir fá örugglega að sjá vídeó-
myndina sem krakkarnir í Gerðubergi
eru að framleiða. Hún verður sýnd,
þegar námskeiðinu þeirra lýkur.
Föstudagur 12. júlí 1991 NÝTT HELGARBLAÐ — S(ÐA 19