Dagblaðið Vísir - DV - 16.10.1995, Síða 15
MÁNUDAGUR 16. OKTÓBER 1995
15
Kjarabætur haföar af
láglaunafólki
Ein af mestu kjarabótum síöari
ára fyrir láglaunafólk eru húsa-
leigubætur. Ríkissjóður lagöi til
þessa verkefnis 400 milljónir á ár-
inu en sveitarfélögin um 200 miLj-
ónir króna. Til að ná þessu máli í
höfn á Alþingi þurfti að gera sam-
komulag við sveitarfélögin um að
þeim væri í sjálfsvald sett hvort
þau .veittu íbúum sínum húsa-
leigubætur eða ekki.
Tugir milljóna
Það verður að telja furðu sæta
að einungis 28 sveitarfélög sáu
ástæðu til að bjóða íbúum sínum
upp á húsaleigubætur sem ríkis-
sjóður greiðir þó að 60% hluta.
Þannig hafa mörg sveitarfélög í
landinu haft af fólki kjarabætur
sem getur skipt mörgum tugum
milljóna króna. Má þar nefna stór
„Það segir sína sögu að í það stefnir að
öll þau sveitarfélög sem tóku upp húsa-
leigubætur þegar þær komu til fram-
kvæmda um sl. áramót ætla að halda því
áfram.“
Þjóðhagsstofnun hefur metið að
húsaleigubætur muni auka ráð-
stöfunartekjur láglaunafólks um
allt að 17% en þær geta numið allt
að 21 þúsund krónum. Það svarar
til um 30% tekna lægst launaða
fólksins. Þegar litið er til stöðu og
fjölskyldugerðar þeirra 2000
manns sem fengið hafa húsaleigu-
bætur á þessu ári þá kemur í ljós
að námsmenn og einstæðir foreldr-
ar eru þar fjölmennur hópur eða
um 800 manns. Atvinnulausir er
um 250 og elli- og örorkulífeyris-
þegar milli 400 og 500 manns.
Sannað gildi sitt
Meðan verið var að koma mál-
inu í gegn á Alþingi urðu margir
til að gagnrýna húsaleigubæturnar
og fýrirhugaða framkvæmd þeirra,
þ.á m. sveitarstjórnarmenn. Nú
hafa húsaleigubæturnar ótvírætt
sannað gildi sitt. Það segir sína
sveitarfélög eins og Akureyri, Isa-
fjörð, Kópavog, Keflavík, Egils-
staði, Siglufjörð, Akranes, Borgar-
nes og Vestmannaeyjar.
Tvö þúsund manns fengið
allt að 21 þúsund á mánuði
í þeim sveitarfélögum sem
tryggt hafa íbúum sínum húsa-
leigubætur, en þar munar mest
um Reykjavík, hafa tæplega tvö
þúsund manns á fyrstu 8 mánuð-
unum fengið húsaleigubætur. 66%
þeirra eða 2/3 hluti er með tekjur
undir skattleysismörkum. Það seg-
ir okkur ótvírætt að sveitarfélög,
sem ekki greiða húsaleigubætur,
eru að hafa kjarabætur af fólk sem
verst er statt í þjóðfélaginu. Seint
hélt ég að það væri viðfangsefni
sveitarfélaga en eitt meginhlut-
verk sveitarfélaga er að halda uppi
öflugri félagsþjónustu við sína
íbúa.
Kjallarinn
Jóhanna Sigurðardóttir
alþingismaður
„Það sætir furðu að einungis 28 sveitarfélög sáu ástæðu til að bjóða tbú-
um sínum upp á húsaleigubætur sem ríkissjóður greiðir þó að 60%
hluta,“ segir m.a. í greininni.
sögu að í það stefnir að öll þau
sveitarfélög sem tóku upp húsa-
leigubætur þegar þær komu til
framkvæmda um sl. áramót ætla
að halda því áfram. Framkvæmdin
hefur verið hnökralaus en það var
helsta ástæðan sem sveitarfélögin
notuðu gegn' húsaleigubótum að
framkvæmdin yrði flókin.
Á að hafa kjarabótina af
fólki á næsta ári?
Nú reynir á hvort sveitarfélög,
sem ekki greiddu íbúum sínum
húsaleigubætur á þessu ári, ætlá
áfram á næsta ári að hafa þessa
miklu kjarabót af láglaunafólki en
1. nóvember nk. eiga sveitarfélögin
að hafa tilkynnt um þátttöku í
húsaleigubótum á næsta ári.
Hér er um að ræða upphæð sem
er á einum mánuði hærri en sér-
stök kjarabót sem lægst launaða
fólkið fær á öllu næsta ári vegna
síðustu kjarasamninga. Eiga ekki
íbúar sveitarfélaga, sem rétt eiga á
húsaleigubótum en °á ekki vegna
afstöðu sveitarfélaga, eitthvað van-
talað við sína sveitarstjórnar-
menn?
Jóhanna Sigurðardóttir
Gildi íþrótta fyrir íslensk ungmenni
Einn meginvandi flestra þeirra
sem hafa fengist og fást við félags-
störf barna og unglinga er að skort
hefur kannanir til þess að sanna
gildi þess og áhrif í uppeldislegum
skilningi. Að tilstuðlan mennta-
málaráðuneytisins og íþrótta-
nefndar ríkisins hefur nú ein slík
könnun verið gerð undir forystu
Þórólfs Þórlindssonar prófessors
og hafa niðurstöður hennar komið
út á bók.
Uppeldisgildi ótvírætt
Umrædd könnun náði til 8.530
barna og unglinga í 8., 9. og 10.
bekk íslenska skólakerfisins um
land allt og var svörun 80-90%. í
ljós kom að 70% nemenda á þessu
aldursskeiði iðka íþróttir einu
sinni í viku-eða oftar fyrir utan
skyldutíma í leikfimi í skólanum.
Og bendir flest til þess að þátttaka
fari vaxandi.
Fram kemur að mun fleiri piltar
en stúlkur iðka íþróttir reglulega.
Stúlkur eru í meirihluta þeirra
barna og unglinga sem aldrei iðka
íþróttir. Um það bil helmingur
nemenda alls staðar á landinu
iðka íþróttir tvisvar sinnum í viku
eða oftar. Hæst er hlutfallið á Vest-
urlandi 53,1%.
Auk þess að miðla íþrótta-
kennslu til nemenda sinna leggja
Kjallarinn
Hafsteinn Þorvaldsson
fulltrúi UMFÍ í íþróttanefnd
ríkisins
þjálfarar mikla áherslu á heilsu-
samlegt líferni og skaðsemi ávana-
og fíkniefha.
Og talið er að ströng fyrirmæli
þjálfara um heiðarleika og dreng-
skap muni fylgja nemendum
þeirra fram á efri ár.
Athygli vekur að mikil ánægja
ríkir með störf þjáifaranna hjá öll-
um bekkjardeildum og jafnframt
að þeir geri miklar kröfur um: Sig-
ur í keppni, drengilega framkomu
og heilbrigt líf. I ljós kemur að
þjálfarinn leggur höfuðáherslu á
tvö síðartöldu atriðin, sigur í
keppni kemur nr. 3.
íþróttir og neysla vímuefna
Könnunin leiðir í ljós að hlutfall
nemenda, sem reykja og neyta
áfengis og annarra vímuefna,
lækkar með aukinni íþróttaiðkun.
Þessi niðurstaða er okkur forustu-
mönnum íþróttahreyfingarinnar
mikið gleðiefni og sannar ótvírætt
gildi þess forvarnarstarfs sem við
teljum okkur vera að vinna í þágu
æskufólks á íslandi.
í ljós kemur að jákvæð fylgni er
á milli sjálfsvirðingar annars veg-
ar og íþróttaiðkunar, líkamsþjálf-
unar og getu í íþróttum hins veg-
ar. Líkamsmynd hefur eins og
sjálfsvirðingin jákvæða fylgni
varðandi íþróttaiðkanir.
íþróttaiðkun dregur úr þung-
lyndi, sömuleiðis færni og árangur
á íþróttasviðinu. Það á jafnt við
um pilta og stúlkur.
íþróttir, nám og skóli
Að lokum skal þess getið að
mjög jákvætt samband er með góð-
um námsárangri nemenda og
íþróttaiðkunum.
Að framansögðu broti af niður-
stöðum úr þessari gagnmerku
könnun er ljóst að könnunin hefur
sannað fullyrðingar okkar, og gott
betur, um jákvætt uppeldislegt
gildi íþróttaiðkana i góðum félags-
skap undir handleiðslu hæfra leið-
beinenda.
Hafsteinn Þorvaldsson
„ ... jákvæð fylgni er á milli sjálfsvirðing-
ar annars vegar og íþróttaiðkunar, lík-
amsþjálfunar og getu í íþróttum hins veg-
ar. Líkamsmynd hefur eins og sjálfsvirð-
ingin jákvæða fylgni varðandi íþróttaiðk-
anir.“
Með og
** ^ ■ ■
a moti
Samþykkt NAFO
mótmælt
Verðum að
mótmæla
„Fyrst og
fremst er ástæða
til aö gera at-
hugasemdir við
vinnubrögðin
þegar samþykkt
var að taka upp
sóknarstýringu
á Flæmska hatt-
inum. Þar er
ekki Við þann útgerðarmaöurá,
eina íslending Dal',ík-
að sakast sem
sat ársfundinn. Það er á hreinu að
íslensk stjórnvöld verða að mót-
mæla þessu. Ástæðurnar fyrir því
eru að forsendurnar fyrir því að
taka upp stjórnun eru engar,
hvorki vísindalegar né aðrar.
Menn vita ekkert um þetta og í
ljósi reynslunnar frá íslandi bend-
ir allt tii þess að rækjustofninn
þarna sé í uppgangi en ekki á nið-
urleið. í öðru lagi hefur það verið
stefna íslenskra stjórnvalda að
taka ekki upp sóknarmark. Þama
eru menn í alvöru að tala um að
taka upp framseljanlegt sóknar-
mark sem enginn veit hvernig
hægt er að framkvæma.
Vísindanefnd NAFO segir að
þarna sé rækjustofninn að hruni
kominn en það er ekkert sem styð-
ur þá kenningu. Meira að segja
tók NAFO-fundurinn ekki undir
álit vísindanefhdarinnar og ýtti
því út af borðinu sem ónýtu og
ekki eftir því farandi.
Þetta er því samsæri annarra
þjóða til að bola islendingum út af
þessú svæði eða að minnsta kosti
gera þeim erfitt fyrir að stunda
þetta af einhverju viti.“
Kapp-
hlaup
„Það er núm-
er eitt að ef
þetta verður gef-
ið frjálst þá
munu aörar
þjóðir svo sem
austantjalds-
þjóðirnar og
Spánverjar
senda stóran
flota þangað til
stjórnlausra
veiða. Þetta ger-
ist í kapphlaupi
um væntanlegan kvóta á svæðinu.
Á hinn bóginn er ljóst að fái sókn-
ardagarnir að standa þá er ísland
eina þjóðin sem getur bætt við sig
aflaheimildum á Flæmska hattin-
um. Þetta gerist vegna þess aö við
höfum verið með bæði lítil og af-
kastalítil skip á meðan fioti ann-
arra þjóða hefur á sömu slóðum
verið samsettur úr stórum og af-
kastamiklum skipum.
Áhættan af því að mótmæla
samþykktinni verður sú að þá
hrúgast allar þjóðir með flota til
þess að reyna að ná sér í aukna
veiðireynslu og á endanum munu
stjórnlausar veiðar leiða til þess
að ekkert verður eftir fyrir einn
eða neinn.
íslendingar munu tapa barátt-
unni um aukinn kvóta því sá floti
sem þarf í kapphlaupið er einfald-
lega ekki til hérlendis.
íslendingar myndu jafnframt
fara í auknum mæli til austan-
tjaldslandanna og leigja þar út-
gerðir og gera samninga upp á að
vinna rétt til veiða þarna. Þá
munu þær þjóðir njóta góðs af
þeim veiðum en ekki íslendingar.
Úr því sem komið er þá er
glórulaust að mótmæla samþykkt-
inni og viö verðum einfaldlega að
vinna út frá því að sóknarstýring-
in sé nauðsynleg í stöðunni.“
-rt
Pálmi Stefánsson,
útgerðarmaður á
ísafirðl.