Dagblaðið Vísir - DV - 17.10.1995, Page 6
6
ÞRIÐJUDAGUR 17. OKTÓBER 1995
Fréttir
Sameiningarmál félagshyggjuaflanna ofarlega á baugi:
Efast um vilja Jóns
Baldvins til sameiningar
- segir Margrét Frímannsdóttir, nýr formaður Alþýðubandalagsins
Hverju þakkar þú sigurinn í for-
mannskjörinu um helgina?
„Þaö er ekki hægt að taka eitt-
hvaö eitt út úr og þakka því sigur-
inn. Þetta form sem viö tókum upp
viö formannskjörið og kynningar-
fundimir sem því fylgdu hafa haft
sitt að segja. Eg er líka sannfærö
um það að jafnréttisbaráttan skil-
aði mér umtalsverðu fylgi og síðast
en ekki síst þakka ég sigurinn góðri
vinnu minna stuðningsmanna."
Mun niðurstaða kosninganna
skilji eftir sig sár i flokknum?
„Nei, ég hef ekki trú á því. Raun-
ar held ég að þaö sé sama á hvorn
veginn formannskjörið hefði farið,
ílokkurinn hefði komið ósár út. Við
höfum ferðast mikið saman við
Steingrímur og höfum kynnst mjög
vel á þessu ferðalagi. Við vorum
samstiga í því að reyna að hafa
formannskjörið þannig að það yrði
sómi af því fyrir flokkinn á hvorn
veginn s'em það færi. Okkur var
líka í mun að nýja formið við kjör-
ið tækist vel.“
Stuttir armar
Það varð ekki annað séð, bæði við
formannskjörið og einnig á lands-
fundinum, en að enn takist á armar
i Alþýðubandalaginu. Eru þessi
armaátök orðin náttúrulögmál í
flokknum?
„Eg er þessu ekki sammála.
Hvort heldur við tölum um for-
mannskjörið eða kosningu í önnur
embætti og stjórnir flokksins. Ef
þessir armar sem þú nefnir eru enn
til þá tel ég að þeir séu orðnir ósköp
stuttir."
Þú þurftir nú samt að standa í
því að sætta fylkingar og varafor-
mannskjörinu var frestað um sól-
arhring. Hvað olli þessu?
„Við frestuðum ekki varafor-
mannskjörinu. Það var tekin
ákvörðun um að stjómin og fram-
kvæmdastjórnin yrðu kosin í ein-
um pakka. Það var hægt að ljúka
stjómarkjörinu deginum áður en
okkur þótti skynsamlegt að setja
þetta allt saman. Þú nefndir að ég
hefði veriö mannasættir. Það er nú
svo að það er ekki endilega verið
að samræma sjónarmið milli ólíkra
skoðanahópa í flokknum, heldur
miklu frekar á milli kjördæma. í
það fór mikill tími. En ég endurtek
að ég fann ekki fyrir þessum örm-
um sem oft hafa verið nefndir.“
Verður áherslubreyting í Alþýðu-
bandalaginu við það að kona er
orðin formaður flokksins?
„Já, ég er sannfærð um að það
hefur áhrif. Ég held þó að hitt skipti
meira máli að með nýjum for-
manni, hvort sem hann er karl eða
kona, verða breytingar. Við konur
höfum nokkuð aðrar málefnaá-
herslur. Jafnvel þótt við séum að
ræða sömu málin koma konur að
þeim á annan hátt. Ég mun leggja
meira en gert hefur verið upp úr
öflugu flokksstarfi og valddreif-
ingu. Ég hef rætt það talsvert í
kosningabaráttunni að hinn al-
menni flokksféíagi verði að koma
miklu meira inn í stefnumótun
flokksins en verið hefur. í störfum
flokksins vil ég gjarnan sjá að við
leggjum megin áherslu á fáa mála-
flokka en af þeim mun meiri þunga.
Þar ber langhæst kjara- og atvinnu-
málin og aðrir þá málaflokka sem
snerta afkomu þeirra sem minnst
mega sín og við köllum velferðar-
mál.“
Sameiningarmálin
Sameiningarmál félagshyggju-
aflanna í landinu hafa verið ofar-
lega á baugi frá því R-listinn í
Reykjavík varð til. Áttu von á því
að þú náir meiri árangri þar en
aðrir forystumenn félagshyggju-
flokkanna? Jafnvel að það takist
fyrir næstu þingkosningar?
„Eg skal ekkert um það segja og
það er engin leið að segja til um
hvað sameining félagshyggju-
aflanna tekur langan tíma og hvort
hún yflr höfuð tekst. Það er til að
mynda verulegur munur á utan-
ríkismálastefnu Alþýðubandalags-
ins annars vegar og Alþýðuflokks-
ins hins vegar. Ef hægt er að tala
um arma í þessum flokkum þá held
ég að skiptingin sé hvergi eins skýr
og innan Alþýöuflokksins. Hluti
flokksins er til hægri við Sjálfstæð-
isflokkinn og svo hinn armurirfn
sem er vinstri sinnað fólk. En þrátt
fyrir allt geri ég mér vonir um að
hægt verði að koma hreyfmgu á
sameiningarmálin á næstunni. Góð
byijun gæti verið að efla samvinnu
félagshyggjuflokkanna hér innan
þings. Við þurfum að fmna út hvar
leiðir liggja saman og hvað skilur
að og reyna síöan að nota tímann
til að vinna úr þeim málum. Ég á
varla von á sameiningu sem leiðir
til þess að flokkamir verði lagðir
niður, frekar að um yrði að ræða
framboðssamvinnu. Við gáfum for-
dæmi fyrir því þegar við gengum
til samvinnu við óháða."
Yfirheyrsla
Jón Baldvin segir í samtali við
DV að ekki sé ástæða til að ætla
að sameining flokkanna gangi bet-
ur þótt skipt sé um formann í Al-
þýðubandalaginu. Er hann þar að
tala fyrir hönd hægri armsins sem
þú nefndir?
„Eg er ekkert viss um að það sé
einlægur vilji Jóns Baldvins
Hannibalssonar að vinstri flokk-
amir nái saman. Ef það gerðist
yrði byggt á grundvallarstefnumið-
um jafnaðar og réttlætis og ég er
ekki viss um að Jón Baldvin standi
fyrir þau sjónarmið. Ég hef frekar
trú á því að Guðmundur Árni eða
Rannveig Guömundsdóttir eigi
samleið með okkur.“
Jóhanna Sigurðardóttir segir í
viðtali við DV að hún telji koma til
greina að skilja Alþýðuflokkinn eft-
ir í fyrstu lotu sameiningarmála.
Ertu sammála þvi?
„Það liggur auðvitað alveg ljóst
fyrir að þeir sem ekki vilja samein-
ast um vinstri stefnu, hvort sem
það em Alþýðuflokksmenn eða
aðrir, verða útundan."
Getur svona sameining átt sér
stað án þess að Framsóknarflokk-
urinn sé með?
„Já, það tel ég. Hins vegar á ég
von á því að stór hópur félags-
hyggjufólks í Framsóknarflokkn-
um, sem í dag hlýtur að vera mjög
ósáttur við flokk sinn og stefnu rík-
isstjómarinnar, komi til samstarfs
viö okkur ef til sameiningar kem-
ur.“
Þú munt væntanlega leiða Al-
þýðubandalagið í næstu þingkosn-
ingum og gætir eftir það verið kom-
in með flokkinn inn í ríkisstjórn.
Eru einhverjir málaflokkar sem þú
munt setja á oddinn sem skilyrði
fyrir ríkisstjórnarþáttöku?
„Eg vil minna á að ég er kosin til
næstu tveggja ára. En ef til þess
kemur mun ég setja það sem skil-
yrði fyrir þátttöku í ríkisstjóm að
tekið yrði á kjara- og atvinnumál-
um. Einnig að ríkisíjármálin yrðu
stokkuð upp. Ný forgangsröðun
verkefna yrði tekin upp þar sem
skilgreint yrði með skýrari hætti
en nú er hver séu hin samfélags-
legu verkefni og að þau fengju auk-
ið vægi. Aftur á móti yrði dregið
verulega úr þeim verkefnum sem
við teljum aö megi bíða eða aðrir
geta unnið."
Forveri þinn Olafur Ragnar úti-
lokaði ekki ríkisstjórnarsamstarf
með Sjálfstæðisflokknum fyrir síð-
ustu Alþingiskosningar. Hvað segir
þú um það?
„Miðað við þá stjómarstefnu sem
Sjálfstæðisflokkurinn stendur fyr-
ir í dag kemur það ekki til greina.
Það færi líka eftir þeim styrkleika
sem við vinstri menn hefðum og
vonandi verður það þannig í fram-
tíðinni að við höfum styrk til að
velja okkur samstarfsflokka en
ekki að Sjálfstæðisflokkurinn ráði
valinu."
I stjórnmálaályktun ykkar er
ekkert talað um Evrópumálin. Þið
nefnið hvorki EES-smaninga né
ESB. Er hægt að gera alvöru stjórn-
málaályktun í dag án þess að nefna
þessi mál?
„Já, það er hægt vegna þess að
það liggur fyrir stefnumörkun af
hálfu Alþýðubandalagsins um þau
mál. Við búum við þann veruleika
að við erum aðilar að EES-samn-
ingnum. Varðandi Evrópusam-
bandið erum við búin að fara í
gegnum þá umræðu í miðstjórn
flokksins og álykta um það mál.
Niðurstaðan varð sú að það væri
ekki ástæða til þess að sækja um
inngöngu í Evrópusambandið. Á
landsfundinum sá enginn ástæðu
til að ræða þessi mál sérstaklega,
sem bendir til þess að sátt sé um
stefnuna. Hins vegar kom fram á
þessum landsfundi mjög sterkur
vilji fyrir því að við stæðum fyrir
málþingi um utanríkismál almennt
og það mun verða gert.“
Island úr NATO og herinn burt,
segir í stjórnmálaályktun ykkar.
Er þetta ekki útbrunnin kalda-
stríðsára plata?
„Nei, aldeilis ekki. Þaö er engin
kaldastríösklisja. ísland á ekkert
erindi í hernaðarbandalag. Þau rök
sem lágu að baki andstöðu Alþýðu-
bandalagsins viö veru okkar í
NATO og veru bandaríska hersins
á Keflavíkurflugvelli hafa ekkert
breyst. Við erum enn á móti því
að hér sé her. Svo ég tali nú ekki
um ósköpin sem komu frá mennta-
málaráðherra á dögunum um að
stofna hér innlendan her. Mennta-
málaráðherra er eini fulltrúi kalda
stríðsins sem eftir er í íslenskri
pólitík. En afstaða Alþýðubanda-
lagsins til hersins og aðildar að
NATO hefur ekkert breyst."