Dagblaðið Vísir - DV - 30.10.1995, Qupperneq 26

38
MÁNUDAGUR 30. OKTÓBER 1995
Fréttir
Gífurleg eyðilegging á Norðurlandi og Vestfjörðum í óveðri síðustu viku:
Tjón á raf línum nemur
um hálf um milljarði
- um átta hundruð staurar og stæður ýmist ónýtar eða þarfnast lagfæringa
Samkvæmt upplýsingum tals-
manna RARIK, Orkubús Vestfjaröa
og Landsvirkjunar má búast við að
tjón á raflínum í óveðrinu á landinu
í síðustu viku nemi allt að hálfum
milljarði króna. Yfir 500 staurar og
stæður eru brotnar og 200-300 liggja
á hliðinni eða þarfnast lagfæringa.
Eiríkur Briem, framkvæmdastjóri
hjá RARIK, sagði í samtali við DV í
gærkvöldi að á Norðurlandi eystra
væru 275 staurar brotnir en 100-200
hafi lagst á hliðina. „Tjón af þessum
völdum eru alla vega 200 milljónir
króna,“ sagði Eiríkur. Á Noröurlandi
vestra eru 47 staurar brotnir og fjöldi
hefur lagst á hliðina. „Þar er um
a.m.k. 50 milljóna króna tjón,“ sagði
Eiríkur. Heildartjón á þessum um-
dæmissvæðum RARIK nema því
250-300 miiljónum króna, að sögn
Eiríks - yfir 300 brotnir staurar og
200-250 á hlið sem einnig þarfnast
lagfæringa.
Kristján Haraldsson, hjá Orkubúi
Vestfjarða, sagði að um 200 staurar
væru brotnir á Vestfjörðum eftir
óveðrið en óljóst væri hve margir
þörfnuðust lagfæringa. Kristján
sagðist ekki vilja nefna tölur í þessu
sambandi. Stauramir á Vesfjörðum
séu þó heldur viðameiri en þeir sem
eru í umdæmum RARIK. Samkvæmt
þessu má áætla að tjónið á Vestfjörð-
um nemi 100-200 milljónum króna.
Á hinn_bóginn benti Kristján á að
einnig mætti reikna inn það tjón sem
hlýst af framleiðslu dísilorku á með-
an á bilunum stendur. Aðspurður
hvort ekki borgaði sig tii lengri tíma
að leggja línur í jörð sagði Kristján
slíkt áhtamál því lagnir lína með
hærri spennu væru fjórfalt kostnaö-
arsamari en það sem nú gerðist.
Jón Aðils, yfirmaður háspennulina
hjá Landsvirkjun, sagði í samtali við
DV í gærkvöldi að 10-15 milljóna
króna tjón hefði orðið hjá stofnun-
inni í síðustu viku. Mikið tjón hefði
orðið á raflínum Vesturlínu frá
Geiradal vestur í Mjólká. Sex stæður
hefðu skemmst við Kamb í Reyk-
hólasveit og 13 stæður í Vattarfirði.
Auk þess hefði ein þverslá brotnað í
Djúpadal. Línurnar væru 25 millí-
metrar að sverieika og 17-25 sentí-
metra ísing hefði hlaöist á þær. Við-
gerð hefst á morgun.
-Ótt
Snjóflóðið um 200 þúsund rúmmetrar:
Á við rúmmál
átta þúsund
einbýlishúsa
Starfsmenn Rafmagnsveitna rikisins unnu alla helgina að viðgerðum á
rafmagnslínum á Norðausturlandi og sjást nokkrir þeirra hér að störfum í
utanverðum Eyjafirði í gær. DV-mynd gk
Allgóð síldveiði síðustu daga
„Við mældum stærsta brotsárið og
það hefur verið fjórir metrar þar sem
það var hæst en að jafnaði hefur það
verið um tveggja metra hátt og 90
metra breitt. Við teljum að þetta hafi
verið um hundraö þúsund rúmmetr-
ar sem hafi farið af staö og síðan
hefur bæst við snjór sem ómögulegt
er að áætla," segir Oddur Pétursson,
eftirhtsmaður með snjóflóðum á
ísafirði, en hann fór ásamt starfs-
mönnum Veðurstofu upp í Skolla-
hvilft fyrir ofan Flateyri á laugardag
til mælinga en þaðan féll snjóflóðið
á fimmtudagsmorgun.
Samkvæmt tölum sem sérfræðing-
ar nefndu á borgarafundi á Flateyri
má ætla að yfir 200 þúsund rúmmetr-
ar af Snjó hafi skollið á byggðinni á
fimmtudagsmorgun. Er þá reiknað
með þeim snjó sem flóðið, sem skreið
úr Skollahvilft, bætti við sig á leið-
inni áður en það skall á byggðinni.
Ef reiknað er með að eitt einbýlishús
sé um 500 rúmetrar að stærð má því
ætla aö snjór sem samsvarar 8000
einbýlishúsum hafi hvelfst yfir
byggðina á yfir hundrað kílómetra
„Þaö eru blikur á lofti hvað varðar
byggð á Vestfjörðum. Þær hafa
magnast í seinni tíð, ekki eingöngu
vegna snjóflóða heldur einnig út af
nálægð við auðugustu fiskimið
landsins. Sú aðstaða hefur verið að
versna með hverju árinu vegna fisk-
veiðistefnunnar. Menn eru því ekki
lengur fijálsir að því að veiða sinn
flsk með þeim hætti sem gefur þeim
sjálfum og þjóðarbúinu mestan arð,“
sagði Sighvatur Björgvinsson, þing-
maður á Vestfjörðum, við DV.
Sighvatur sagði að snjóflóöið á
Flateyri væri gríðarlegt áfaU fyrir
hraða þennan afdrifaríka morgun í
seinustu viku.
Skriðhalh flóðsins var um 45 til 50
gráöur og aðstæður eins slæmar og
hægt var. Snjóað hafði mikið ofan á
íshellu og skafið í gihð sem flóðið
féh úr.
Oddur, sem verið hefur snjóflóða-
eftirlitsmaður í mörg ár, segir að
umfang flóðsins nú sé ekki ósvipað
því sem gerðist árið 1994 þegar snjó-
flóð skall á sumarbústaðabyggð ís-
firöinga í Tungudal. Það flóö rann
að vísu lengri leið og aðstæður nú
voru á margan hátt ólíkar en snjó-
magnið sem skreið af stað sé mjög
svipað. Nú hafi þröngt ghið aukið
hraðann á flóðinu og það því ekki
tekið að dreifa sér fyrr en það var
komið að byggðinni.
Snjóflóðavamir Flateyringa sam-
anstanda af kehum eða vamargörð-
um fyrir ofan byggðina og hafa
heimamenn rætt um að hugsanlega
hafi þær varnir orðið th þess að
dreifa úr flóðinu þegar það kom að
byggðinni.
aha Vestfirðinga og ekki síður ætt-
ingja og vandamenn þeirra.
„Þegar ég var veöurtepptur á Pat-
reksfirði í vikunni varð ég var við
hræðslu fólks sem býr í öðmm lands-
hlutum þegar það hringdi th síns
fólks. Það er hins vegar engin thvilj-
un að búseta er á þessum fjörðum.
Þeir væra í miklum uppgangi ef ekki
hefðu komið th afleiðingar fiskveiði-
stjórnunar. Þetta er því áfall því th
viöbótar.
Það sem leggja þarf höfuðkapp á
er að koma atvinnulífinu í gang á
ný. Mér finnst th fyrirmyndar hvem-
Jóhann Jóhannsson, DV, Seyðisfirði:
Eftir nokkurt hlé á síldveiðum
vegna rysjótts veðurfars hefur verið
ailgóð veiði síðustu daga. Nú er shd-
in miklu blandaðri en hún var fyrr
í haust en sjómenn eiga von á að
þegar lengra líður á haustið muni
smærri síldin skilja sig frá þeirri
stærri. Sú mun vera reynslan frá
undanförnum vertíðum hér eystra.
ig staðið er að hreinsunarstarfi. Þar
er einn gámur fyrir hvert hús sem
fór í flóðinu og einn fulltrúi hvers
eiganda starfar með björgunar-
mönnunum í hreinsunarstarfinu.
Gámamir verða læstir og merktir
hverju húsi fyrir sig. Það verður því
ekki farin sama leiðin og í Súðavík
- að hreinsa ailt í burtu án þess að
gefa íbúunum tækifæri á að ná sín-
um persónuiegu munurn."
Sighvatur sagði aö hvað varðaði
uppbyggingu væri umfangsmikið og
öraggt byggingarland í Holti - tals-
verðan spöl frá Flateyri.
SR-Mjöl hefur tekið á móti tæpum
16.000 tonnum á haustvertíðinni. Hjá
Fiskiðjunni Dvergasteini er búið að
frysta um 250 tonn fyrir Japans-
markað. Hjá Strandarshd hefur verið
saltað í 5.300 tunnur og búið er að
frysta 40 tonn fyrir sama markað.
Veiðiskipum hefur heldur fækkað
á miðunum og mun skortur á veiði-
heimhdum vera orsök þess.
„Það þarf mjög mikið átak til að
flytja byggð þangað. Þeir sem eru
fæddir og uppaldir á Flateyri vhja
búa þar áfram að því tilskhdu að það
sé hægt í öryggi. Menn verða því að
fara hægt í sakimar með að hugsa
um að rýma hehu byggðarlögin,"
sagði Sighvatur.
Hann benti jafnframt á að íslend-
ingar væra í raun hvergi óhultir og
benti á að íbúar á Suöurlandi og suð-
vesturhorninu hefðu lengi beðið
mikillar eyðileggingar af völdum
jarðhræringa á borð við Suðurlands-
skjálfta. -Ótt
Reykjarfjörður:
- tvær konur búa einar
Tvær konur á sjötugsaldri, þær
Guðfmna Guðmundsdóttir og
Herdís Magnúsdóttir, á bænum
Reykjarfirði á Ströndum hafa
verið símasambandslausar frá
því á fimmtudag, eða í fjóra sólar-
hringa. Sambandið fór í óveðrinu
um leið og rafinagnið en þaö
komst á eftir rúman sólarhring.
Þær eru einu ábúendumir i sam-
nefndum firði en heimilisfólkið á
Djúpavík er fiarverandi.
Ehsabet Pálsdóttir, dóttir Guö-
finnu, sagði í samtali við DV að
ekkert amaði að þeim Herdísi Það
varö þeim í rauninni th happs að
sonur Guðfinnu og annar maður
voi-u staddir á bænum þegar
óveðrið skah á á fimmtudag. Þeir
gátu neglt niður fjárhúsþak sem
fór af stað í látunum, auk þess sem
þeim tókst að festa aftur stórar
hlöðudyi' sem höfðu losnað af
hjörunum. Elísabet sagði að iha
hefði farið ef þeir hefðu ekki verið
staddir á bænum.
Guðfinna og Herdís halda 60-70
kindur og vora með nokkrar kýr
þar th í haust. Elísabet sagði að
vissulega væri óþæghegt að vita
af þeim afskekktum í óveðrum
því raímagn og símasamband
væri oft að fara yfir veturna. Hún
sagði þær við þokkalega hehsu.
-bjb
Húnaþing:
Fjöldi fjár fórst
í óveðrinu
Magnós Ólaígson, DV, Húnaþingi:
Undanfarna daga hafa bændur
og hjálparsveitarmenn i Húna-
þingi verið í miklum önnum við
að bjarga fé úr fónn en kindur
vora víða úti þegar áhlaupið
geröi í síöustu viku.
Ekki er fullljóst hve miklir
fjárskaðar hafa orðið en vitaö er
um að á nokkrum bæjum hafa
tuttugu th firamtíu kindur drep-
ist, m.a. hrakiö í ár og læki. Ekki
er ólíklegt að í heild hafi nokkur
hundrað flár drepist og dæmi era
um að hross og geldneyti hafi
fennt.
Menn hér um slóðir muna ekki
að svo hart veður og mikih spjór
hafi komið í einni hríðargusu á
auöa jörð í október.
Sighvatur Bj örgvinsson, þingmaður á Vestfl örðum:
Hreinsunarstarf ið á
Flateyri til fyrirmyndar