Alþýðublaðið - 28.10.1921, Blaðsíða 1

O-efiO ikt af ^Utl^ýdufioteioinxn.
1921
Föstudaginn 28. október.
249 tölnbí.
W*~ H. I. S
""•¦
Það tilkynaist hérmeð, að fyrir öli öleyfi'eg afnot af hinum skrásettu vörumerkjum
vorum: .S 6 1 a r I j é s", ,0 ð i n n", „Þ ó r", .A I f a"
o. fl., - mun verða hegnt eftir lögum.
Hið íslenzka steinolíuhlutafélag
„ÍTtg-erðin ver ð ur að bera sig\"
Vitanlega .verður útgerðin að
feara sig." Eagum hefir dottið í
hug að halda öðru fram, necna ef
•ti! vill útgerð&rmönnum, ien? tewað
efoir annað seenja fjirhagsáætlanir,
'sem sýna tap, Bæði Moggi og
Vfsfir fara villur vegar, dégar þeir
halda, að Alþýðublaðið vilji Váta
reka útgerðina. taeð tapl Alþbi.
hefir etomítt haldið því fratn, að
sá atvinnuvegur, sem á engan
hátt getur borið sig, sé dauða
dcemdur, En það gengur hins ekki
dtiíið, að hvernig sem reiknað er
tap á utgerðinni, þá ber hún sig,
þegar 'óllu er á botninn hvotft
Það er gersamlega. rangt, að
tafca dý-ustu togarana Og verst
stæðu félögin og reikna út frá
þeim, að útgerðin geti ekki borið
sig sieð því kaupi aem hásetar
íiara fram á. Það er seanilega
œ|ög Iétt fytir togaraeigendur að
sýaa, að þeir mundu ekki bera
sig, þó allir kásetar ynnu kaup-
laust En fram á alíka fjarstæðu
dettur auðvitað ekki einu siani
.Vísi" í hug að fara, og varla
Mogga,
Geti útgerðin ekki greitt háset
um það káup sem þeir þutfa tll
heimiiisþarfa, verður rikið að
htaupa. undir bagga, segir .Vísir."
Þetta er auðvitað góð og blessnð
uppástunga, ea flestum hugsandi
mönnum mua veitast erfitt að
kyngja henni bókstaflega. Laadið
hefir þegar hlaupið allsæmilega
undir bagga tneð togaraeigendum,
er þsð gekk í ábyrgð fyrir 200
þús kr. á hvern togara, þeirra er
verst voru stæðir. Og þáð skal
jitað, að þ&ð gæti hlaupið betur
undir bagga með útgerðinni, ers
saeð útgerðarmöstnum á það að
svo stöddu varla samleið Út-
gerðarmenn og títgerðin er sitt
hvað Og þó nokkrir útgerðar
menn yltu nú um, þarf það ekki
að vera stór hnekkir fytir út
gerðina.
Vér vitum ofurvel, að aadstæð-
ingar vorir viðurkenna þetta aldrei,
þó þeir sjái að það sé rétt. En
svo almenmngur skylji hvað hér
er átt við skal þetta skyrt nánar.
Sumir togararnir munu hafa
kostað eigendurna á S. hundrað
þúsund kr Segjum að eitt féiag
eigi tvo slíka gripi og það sé
hlutafélag. Skipin bæði hafa þá
kostað um i1/* miljón króna.
Eftir útreikningi sjálfra útgerðar-
manaa mundl þetta félag alárei
bera sig hvernig sem veiddist.
Það er ofurselt hruni hve cær
sem er, og getur að eins dregið
fram lííið á lánum, sem aðeins
s.tækka skuldirnar. Segjum uú að
félag þetta verði gjaldþrota. Tog-
ararnir verða seldir á nauðungar
uppboði og nýtt félag kaupir þá
fyrir hæfi'egt togaraverð (segjuœ
250000 kr). Aliir sjá, að ódýrar
er að gera 250,000 kr. togaraaa
út og útgerðin þyrfti þarna ekkeft
tjón að bíða, þó hluthafarair misteí
hlutafé sitt.
Dxssi hcísm vér fyrir ókkurt
sem sanna þetta. Hversu mikffl
hnekkir var það fyrir átgerðina
þé Miijónafélttgið /æri wm? Héidu
skipin sem það hafði yfir að ráðs
ekki áfram veiðum? Og var
Hilmir ekki gerður út sfðastliðinn
vetur?
Það þarf enga óvarkárni, ekkert
gáieysi, enga ósanngirni eða ill-
girní og enga spádómsgáfu tíl
þess að halda því fram, að aá-
verandi fjárkreppa endi með stór-
kostlegu hruni. Eítt af höfuðein
kennum núveraadi þjóðskipulags
er einmitt ijárkreppurnar og sá
óhjákvæmilega aSeiðihg þeirra,
semheitir g}a!dþrot í stómm stfí.
Og þetta er esigin kenning, það,
er miskunarlans staðrejnd, seoi
aiiir verzlunarfróðir mehn kannast
við. Og fjárkreppnrnar stafa af
kuanáttuleysi manaa, fégirad og
illri fjármálastjórn,
Oft má draga úr hruninu þegar
um tiitölulega Htta kreppn er að
ræða, en þegar kreppan er ems
stórkostleg og nú, þá verður
hrunið aðeins því ægilegra, sem
iengra Hður og ðeiri dragast i»«-
í hringiðuna.
Kaaaagir rállyrða að ómðgulegt
sé að bjarga við sumum útgerðar-