Alþýðublaðið - 28.10.1921, Blaðsíða 1
1921
Föstudaginn 28. október,
tölnbi.
H. I. S.
Það tilkynnist hértned, að fyrir öli éleyfileg afnot af hinutn skrásettu vörumerkjum
vorum: „S ó I a r I j é s", „ö ð i n n", ,Þ ór*, „A I f a*
o. fl., mun verða hegnt eftir iögum.
Hið íslenzka steinolí uhlutafélag
„Útg-erðin ver ð ur að bera sig\“
Vitanlega „verður útgerðin að
b::ra sig." Eugmn hefir dottið í
hug að halda öðru fram, nema ef
ti! vHI útgerðarmönnmn, sem hvsð
eftir annað semja fjárhagsáætlanir,
sem sýna tap. Bæði Moggi og
Vfsir fara v llur vegar, degar þeir
h?.!da, að Alþýðublaðið viljt láta
reka útgerðina með tapi Alþbi.
hefir eínmitt haldið því frará, að
sá atvinnuvegur, sem á engan
hátt getur borið sig, sé dauða
dcemdur. En það gengur hins ekki
dufið, að hvernig sem reiknað er
tap Á ótgerðinni, þá ber hún slg,
þrgar 'óllu er á botninn hvolft
Það er gersamiega rangt, að
taka dý ustu togaraua Og verst
stæðu félögin og reikna út frá
fJeim, að útgerðin geti ekki borið
síg naeð því kaupi aem hásetar
'fa.ru fram á. Það er seanilega
mjög létt fyiir tGgaraeigendur að
sýna, að þeir mundu ekki bera
sig, þó allir kásetar ynnu kaup-
laust En fram á slíka fjarstæðu
dettur auðvitað ekki einu oinni
„Visi* í hug að fara, og varla
Mogga,
Geti útgerðin ekki greitt háset
um það iraup sem þeir þurfa tll
heimilisþarfa, verður ríkið að
hiaupa undlr bagga, segir „Vísir.*1
Þetta er auðvitað góð og blessuð
uppástunga, en fiestum hugsandi
mönnum mun veitast erfitt að
kyngja henni bókstafiega. Landið
hefir þegar hlaupið ailsæmiiega
undir bagga tneð tðgaraeigendum,
er þr.ð gekk í ábyrgð fyrir 200
þús kr. á hvern togara, þeirra er
verst voru stæðir. Og það skai
jitað, að það gætl hlaupið betur
undir bagga með útgerðlnni, en
með útgerðarmöanum á það að
svo stöddu varla samlelð Út-
gerðarmenn og ótgerðin er sift
hvað Og þó nokkrir útgerðar
menn yltu nú um, þarf það ekki
að vera stór hnekkir fyrir út>
gerðina.
Vér vitum ofurvei, að andstæð-
ingar vorir viðurkenna þetta aldrei,
þó þeir sjái að það sé rétt. En
svo aimenningur skylji hvað hér
er átt víð skai þetta skýrt nánar.
Sumir togararnir munu hafa
kostað eigendurna á S. hundrað
þúsund kr Segjum að eitt félag
eigi tvo tiíka gripi og það sé
hlutafélag. Skipin bæði hafa þá
ko3tað um i1/* miljón króna.
Eftir útreikningi sjálfra útgerðar-
inanna mundi þetta íélag aldrei
bera sig hvernig sem veiddist.
Það er ofurselt hruni hve nær
sem er, og getur að eins dregið
fram iffið á iánum, sem aðeins
stækka skuldirnar. Segjum nú að
/élag þetta verði gjaldþrota. Tog-
ararnir verða seldir á nauðungar
uppboði og nýtt félag kaupir þá
fyrir hæfilegt togaraverð (segjum
250000 kr) Aliir sjá, að ódýrar
er að gera 250,000 kr. togararas,
út og útgerðin þyrfti þarna ekkert
tjón að bfða, þó hiuthafarnir mistn
hlutafé sitt.
Dæsi höfum vér fyrir okkurt
sem sanna þetta. Hversu mikili
hnekkir var það fyrir átgerðiraa
þó Miljónaféiagið færi nmf Héldu
skipfn sem það hafði yfir að ráða
ekki áfram veiðum? Og var
Hilmir ekki gerður út sfðastliðinc
vetur?
Það þarf enga óvarkárni, ebker.
gáleysi, enga ósanngirni eða ili-
girni og enga spádómsgáfu til
þess að halda því fram, að m-
verandi fjárkreppa endi með stóz-
kostlegu hruni. Eitfe af höfnðein
kennum núverandi þjóðskipulags
er einmitt fjárkreppurnar og sú
óhjákvæmilega afleiðihg þeirra,
sem heitir gjaldþrot £ stórum stfl.
Og þetta er engin kenning, þa?J
er miskunarlaus staðreymi, sens
allir verzlunarfróðir menn kannast
við. Og fjárkreppurnar stafa af
kunnáttuieysi manna, fégirnd og
illri fjármálastjórn
Oft má draga úr hruninu þegar
um tiltölulega iitla kreppu er að
ræða, en þegar kreppara er eiras
stórkostleg og nú, þá verður
hrunið aðeiras því ægilegra, sem
iengra líður og fieiri dragast inc.
I hringiðuna.
Kunnugir fuliyrða að ómögulegt
sé að bjarga við sumum útgerðar-