Dagblaðið Vísir - DV - 21.05.1996, Blaðsíða 4
4
ÞRIÐJUDAGUR 21. MAÍ 1996
Fréttir
i>v
Stór hluti af veiði Silfurlax í Hraunsfirði villtur lax:
Stangaveiðimenn æfir
og vilja stöðvun
- en áform eru um að setja veiðarnar aftur í gang
Umdeildar veiöar fiskeldisstöðvarinnar Silfurlax í Hraunsfiröi hafa farið þannig fram að lögð hefur verið mikil nót
þvert yfir fjörðinn sem er mjög þröngur. í þessari nót lendir síðan allur fiskur sem á annað borð er á ferðinni, hvort
sem hann hefur átt uppruna sinn í hafbeitarstöð Silfurlax eða í ám, svo sem Laxá í Dölum, Staðarhólsá eða Hvolsá
svo fáar séu nefndar. Nú er fyrirhugað að hefja nótaveiðar á ný eftir nokkurt hlé en stangaveiðimenn eru æfir og vilja
stöðvun.
Við drögum í efa niðurstöður
þessarar skýrslu og teljum að það sé
miklu meira sem eftir verður af
náttúrulegum laxi í Hraunsfirði og
nær ekki að ganga upp í Laxá og
fleiri veiðiár," segir Sæmundur
Kristjánsson, formaður veiðifélags
Laxár í Dölum, um skýrslu sem
Veiðimálastofnun hefur gert um
starfsemi Silfurlax í Hraunsfirði á
norðanverðu Snæfellsnesi.
Starfsemi hafbeitarstöðvarinnar
Silfurlax í Hraunsfirði hefur alla tíð
verið mörgum stangaveiðimönnum
og hagsmunaaðilum við Breiðafjörð
þyrnir í augum. Þeir hafa talið að
lax sem kemur utan af hafi og þræð-
ir strendur og firði í leit að sinni
„fæðingará“ lendi í veiðitækjum
Silfurlax í Hraunsfirði sem hafi
hreinlega hirt hann, ásamt sínum
eigin laxi, áður en, hann náði að
ganga lengra og finna eigin heim-
kynni.
Silfurlax er nú gjaldþrota en
stærstu kröfuhafar, þeirra á meðal
Landsbanki íslands, eru nú að und-
irbúa að hefja veiðar í stöðinni á ný
til að freista þess að endurheimta
þann hafbeitarfisk sem enn er í haf-
inu. Þessum fyrirætlunum mót-
mæla hagsmunaaðilar harðlega.
Nót þvert yfir fjörðinn
Veiðar Silfurlax í Hraunsfirði
hafa í stuttu máli farið þannig fram
að lögð hefur verið mikil nót þvert
yfir fjörðinn sem er mjög þröngur. í
þessari nót lendir síðan allur fiskur
sem á annað borð er á ferðinni,
hvort sem hann hefur átt uppruna
sinn í hafbeitarstöð Silfurlax eða í
ám, svo sem Laxá í Dölum, Staðar-
hólsá eða Hvolsá svo fáar séu nefnd-
ar. Stjórnendur Silfurlax hafa alla
tíð haldið því fram að hlutfall nátt-
úrulegs lax í afla stöðvarinnar hafi
verið sáralítið og í hæsta lagi 1-2%.
Þeir hagsmunaaðilar sem telja sig
hafa borið skarðan hlut frá borði
hafa haldið því fram að nótin mikla
í Hraunsfirði taki miklu meira til
sín af náttúrulegum laxi og sé nær
lagi að hlutfall hans í aflanum hafi
verið helmingur eða meira, „Við
höfum alla tíð litið svo á að Silfur-
lax hafi stundað laxveiðar í sjó, sem
eru bannaðar að lögum, en það virð-
ist vera að einhver önnur lög hafi
gilt fyrir þetta fyrirtæki," segir Sæ-
mundur sem segir jafnframt að fyr-
irtækið hafi starfað án starfsleyfis
alla sína tíð, eða frá 1988.
Hagsmunaaðilar hafa haldið því
fram að minnkandi veiði í laxveið-
iám, eins og t.d. Laxá í Dölum, sé af-
leiðing af starfsemi Silfurlax og ef
rannsóknir staðfesti það verði
skaðabótamál íhugað mjög gaum-
gæfilega. Sæmundur kveðst þess
fullviss að starfsemin hafi valdið
Dalaánum og ánum við innanverða
Skógaströnd ómældu tjóni. Því væri
mjög spennandi að sjá í sumar hvað
gerðist ef nótaveiðarnar í Hrauns-
firði lægju niðri.
Árni ísaksson veiðimálastjóri
segir í samtali við DV að engin tví-
mæli séu um þá veiðiaðferð sem
Silfurlax hefur notað. „Þetta er
langt fyrir ofan ósamörk og þarna
er blanda af ferskvatni og sjó,“ seg-
ir hann.
Skýrslan ekki óyggjandi
Sigurður Már Einarsson, deildar-
stjóri Veiðimálastofnunar í Borgar-
nesi, segir við DV að hann hafi unn-
ið að rannsóknarverkefni í því
skyni að kanna hlutfall náttúru-
legra laxa í afla hafbeitarstöðvar-
innar í Hraunsfirði. Sú skýrsla sem
hann hefur nú sent frá sér sé fram-
vinduskýrsla og sýni fyrstu niður-
stöður sem alls ekki séu óyggjandi.
Ótvírætt sé þó að lax sem upprunn-
inn er í ám við Breiðafjörð komi
fram í afla stöðvarinnar í Hrauns-
firði, svo sem úr Laxá á Skógar-
strönd, Laxá í Dölum, Krossá,
Flekkudalsá, Krossá og Staðar-
hólsá/Hvolsá. í niðurstöðu skýrslu
Sigurðar segir að marktækustu nið-
urstöður rannsóknarinnar varði
Laxá í Dölum og bendi til að um
10% af laxastofni árinnar komi
fram í Hraunsfirði en hafa beri í
huga að mjög fáir merktir laxar
standi að baki tölunum. Verkefnið
haldi hins vegar áfram og á næstu
tveimur árum ættu að fást áreiðan-
legri niðurstöður.
-SÁ .
jJj'íJiJlJUfJi'íjj
BREIÐAFJORÐUR
Dagfari
Forsetalaus alþýða
Meðan enginn hörgull er á fram-
bjóðendum til forsetaembættisins í
lýðveldinu stendur verkalýðshreyf-
ingin frammi fyrir þeim vanda að
ýmnist fæst enginn til framboðs
eða þá að enginn hefur stuðning til
kjörs. Við setningu Alþýðusam-
bandsþings liggur ekkert enn þá
fyrir um kosningu forseta ASÍ og
fullkomin upplausn blasir við.
Almennt er sú skoðun uppi inn-
an verkalýðshreyfingarinnar að
hugsanlegir forsetaframbjóðendur
séu ýmist ekki hæfir til starfsins
eða komi úr vitlausum hópi innan
verkalýðshreyfingarinnar. Sem
sýnir auðvitað að það eru gerðar
miklar kröfur til þess einstaklings
sem á að taka við Alþýðusamband-
inu. Það er ekki hægt að kjósa
hvern sem er. Forystuhæfileika er
krafist, sterkra persónulegra eigin-
leika, skeleggrar baráttu og víð-
sýni í málefnum vinnumarkaðar-
ins.
Skýringarnar liggja í augum
uppi. Helmingur launþega er innan
við fátæktarmörk i tekjum. Flótti
vinnuafls tO annarra landa vex
með hverjum mánuðinum, at-
vinnuleysi er enn útbreitt og þetta
gerist þrátt fyrir uppsveiflu í efna-
hagslífi.
Allt öðru máli gegnir um forseta
lýðveldisins. Þar eru engar kröfur
gerðar aðrar en þær að frambjóð-
andinn eigi frambærilegan maka,
haldi sér edrú í gegnum kokkteil-
boðin og kunni hrafl í útlensku.
Enda hefur komið í ljós að hund-
ruð íslendinga hafa ýmist verið
orðuð við forsetaframboð ellegar
talið sig líkleg til að gefa kost á sér.
Og þeir sem ekki eru í framboðs-
hugleiðingum hafa verið á fleygi-
ferö til að þrýsta á hina til að bjóða
sig fram og þannig hefur ekkert lát
verið á forsetaframboðum út og
suður og í flestum fjölskyldum og
stundum margir í hverri fjöl-
skyldu.
Þjóðin þarf ekki á því að halda
að næsti forseti verði annað en
sameiningartákn, eins og það heit-
ir á framboðsmáli, og að vísu eru
sumir að halda því fram að fram-
bjóðandi þurfi að vera vammlaus
en vammleysi er í rauninni heldur
ekki ófrávíkjanleg krafa, eins og
sést af þvi að sá frambjóðandinn
sem hefur það sér til ágætis að
vera vammlaus með öllu hefur lít-
inn sem engan byr í kosningabar-
áttunni.
Nei, forseti lýðveldisins getur
orðið hver sem er og margir kallað-
ir.
En í Alþýðusambandinu er neyð-
arástand vegna þess að þar er eng-
inn nógu góður til að geta orðið
forseti! Einn er búinn að bjóða sig
fram en er sagður fylgislítill fyrir
þá sök að hann stendur ekki undir
kröfum fulltrúanna.
Nú er jafnvel talað um að Bene-
dikt Davíðsson muni sitja áfram af
því að það finnst enginn maður í
hans stað.
Svo er líka spurning hvort Al-
þýðusambandið þurfi yfirleitt á
forseta að halda. Er þetta ekki búið
spil með verkalýðshreyfinguna?
Hún ræður engu hvort sem er og
verkalýðurinn er og verður á von-
arvöl? Dagfari heyrir ekki betur en
að sumir innan ASÍ vilji ekki Bene-
dikt og ekki þennan og ekki hinn
af því að kjörin eru ekki nógu góð!
Alþýðusambandsfulltrúar eru sem
sagt að hefna sín á eigin fólki
vegna þess að vinnuveitendur og
ríkisvald hafa neitað þeim um
betri kjör! En það er ekki viðsemj-
endum verkalýðsins að kenna held-
ur forystusveitinni og forseta ASÍ
og þess vegna er ekki hægt að
kjósa nýjan forseta í Alþýðusam-
bandinu.
Nei, þá er betra að bjóða sig
fram til Bessastaða og þar sem for-
setinn þarf ekki að hafa áhyggjur
af kjörum þjóðarinnar, meðan
hann kann að heilsa á útlensku í
þýðingarmiklum kokkteilboðum.
Dagfari