Dagblaðið Vísir - DV - 24.05.1996, Síða 6
6
FÖSTUDAGUR 24. MAÍ 1996
Neytendur
Svava Jónsdóttir.
Almannatryggingar:
Spurt og
svarað
1. Er það rétt að ellilífeyris-
þegi, sem fær 30 þúsund
krónur úr lífeyrssjóði, missi
tekjutrygginguna hjá al-
mannatryggingum? Ef þetta
er rétt, hvers vegna er það
svo?
Ef ellilífeyrisþegi fær 30 þús-
und krónur úr lífeyrissjóði og
hefur engar aðrar tekjur þá
missir hann ekki tekjutrygging-
una. Hún lækkar úr 24.605 kr. í
22.944 kr. Ef lífeyrisþeginn hef-
ur að auki tekjur annars staðar
frá eöa er í sambúð og maki hef-
ur tekjur þá geta þær skert
tekjutrygginguna.
Slysa-
trygging
2. Ungur maður hringdi og
sagðist ætla með vinnufélög-
unum til Benidorm í sumar.
Hann spyr hvort hann þurfi
að kaupa sér slysatryggingu
hjá tryggingafélagi eða hvort
hann sé nægilega tryggður
hjá Tryggingastofnun.
Þú skalt fá þér vottorð Elll
sem fæst hjá sjúkratrygginga-
deild Tryggingastofnunar,
Laugavegi 114. Það veitir þér
sama rétt og þeir hafa sem búa
á Spáni til læknisþjónustu sem
þú þarft að fá án tafar. Þetta
þýðir að ef þú fótbrotnar átt þú
rétt á læknishjálp á sjúkrahús-
um og hjá læknum sem eru með
samning við spænska sjúkra-
tryggingakerfxð. Þar greiðirðu
sama gjald og Spánveijar
greiða almennt. Flestar lækna-
stofur og mörg sjúkrahús á
Spáni eru einkarekin og tekur
Tryggingastofnun ekki þátt í
kostnaði vegna þjónustu þeirra.
Hún greiðir heldur ekki kostn-
að vegna heimferðar ef á þarf
að halda vegna slyss eða sjúk-
dóms. Þess vegna borgar sig
fyrir þig að fá þér tryggingu
sem veitir meiri réttindi en fást
í gegnum almannatrygginga-
kertiö.
Hvað viltu
vita?
Ef þið hafið spumingar um
eitthvað varðandi komugjöld á
sjúkrahús, greiðslu ferðakostn-
aðar vegna ferða til lækna inn-
anlands, ellilífeyri, öryrkjalíf-
eyri, slysabætur eða annað sem
varðar greiðslur Trygginga-
stofnunar þá sendiö þær til
Neytendasíöu DV i síma 550-
5000 og 550-5814 eða í bréfasíma
550-5020. Svala Jónsdóttir eða
Ingibjörg Stefánsdóttir hjá
fræðslu- og upplýsingadeild
Tryggingastofnunar munu síð-
an svara spumingunum hér í
blaðinu. -sv
I>V
^ DV kannar verð á sumarblómum:
Odýrast að kaupa
stjúpurnar í bökkum
- fást 24 í bakka á 432 kr. í Grænu höndinni í Hveragerði
Tími sumarblómanna er genginn
í garð og er fólk þessa dagana farið
að huga að því að koma þeim fyrir í
beðum og svalapottum. DV kannaði
verð á algengum sumarblómum á
nokkrum stöðum í Hveragerði og á
höfuðborgarsvæðinu á miðvikudag-
inn og svo virðist sem hagkvæmast
sé að kaupa stjúpur í bökkum, 20 til
30 stk. Þannig getur munurinn ver-
ið allt að tvöfaldur á dýrasta og
ódýrasta blóminu.
Neytendasíðan fór af stað með
fimm algengar tegundir í huga:
morgunfrúr, stjúpur, hádegisblóm
ljónsmunna og nemesíur. Á flestum
stöðunum voru allar tegundirnar
til, sums staðar var ein ókomin og
annars staðar meira um aðrar teg-
undir. Þar sem öll þessi blóm eru á
sama verði er farin sú leið að flokka
ekki niður eftir tegundum.
Staðirnir, sem teknir voru með í
verðkönnunina á höfuðborgarsvæð-
inu voru Gróðrarstöðin Mörk í
Stjörnugróf, Gróðrarstöðin Skuld,
Lynghvammi í Kópavogi, Gróðrar-
stöðin Birkihlíð, Dalvegi 32, Garða-
mold, Hörgatúni 25, og Blómaval í
Sigtúni. Fréttaritari DV í Hvera-
gerði, Sigrún Lovísa, fór meðcd ann-
ars í Blómaborg, Garðyrkjustöð
Ingibjargar Sigmundsdóttur, Grænu
höndina og Snæfell.
í Mörk kostar stykkið af sumar-
blómunum 38 krónur en stjúpurnar
eru seldar 24 í kassa á 790 kr., 32,90
stykkið. Birkiðhlíð er sömuleiðis
með stykkið á 38 kr. en ekkert
bakkaverð. Garðamold selur stykk-
ið á 35 kr. en 20 stjúpur í bakka fást
á 600 kr., 30 kr. stykkið. í Gróðrar-
stöðinni Skuld kostar stykkið 40 kr.
og þar er ekki bakkaverð. Blómaval
selur stykkið af sumarblómunum á
38 kr. en stjúpurnar fást 20 í bakka
á 699 kr„ 34,95 kr. stk., og 30 í bakka
á 999 kr., 33,33 kr. stk. Snæfell og
Garðyrkjustöð Ingibjargar í Hvera-
gerði eru með stykkið af sumar-
blómunum á 37 kr. en hjá Ingi-
björgu fást stjúpurnar 10 og 20 sam-
an í bökkum á 35 kr. stykkið.
Græna höndin er með ódýrasta
bakkann af stjúpunum en þar fást
þær 24 í bakka á 432 kr. eða 18 kr.
stykkið. í stykkjatali kosta þær 37
kr. Garðyrkjustöðin Borg er með
stykkið á 32 kr. en ekkert bakka-
verð. -sv
Sumarblóm
Ó. Johnson og Kaaber.
Nýjar umbúðir
á afmælisári
í tilefni af 90 ára afmæli Ó. John-
son & Kaaber hefur fyrirtækið feng-
iö helstu sérfræðinga í blöndun,
smökkun og framleiðslu kaffis til
fulltingis við sig til þess að gera við-
eigandi úrbætur. Effir að gæðaátak-
inu í framleiðslunni lauk hefur ver-
ið unnið að því að bæta markaðs-
færsluna. Nokkrar kannanir voru
gerðar á framsetningarhæfi gamla
pakkans og smekk neytenda og niö-
urstaðan varð að hannaður hefur
verið nýr pakki. Hann varð að hafa
samnefnara fyrir allar tegundirnar,
hafa eitthvert einkenni sem var sér-
kenni Kaaber og höfðað hefur til
viðskiptavina þess, pakkinn varð að
sýna að innihaldið væri gæðakaffi,
Nýjar umbúðir voru kynntar á fundi
í vikunni. DV-mynd S
hann varð aö bera af í útstillingu og
vera í sýnilegum ytri umbúðum og
þannig gerðum að auðvelt væri að
pakka þeim. -sv
Tími sumarblómanna er hafinn og voru garðyrkjumenn borgarinnar að
skreyta fyrir sumarið þegar Ijósmyndari DV var á ferð á Austurvelli í vikunni.
Hægt er að fá sumarblómin á mismunandi verði, ódýrast er að kaupa stjúp-
ur, 20 til 30 stykki í bakka, og fást þær þannig á allt niður í 18 krónur stykk-
ið. DV skoðaði verð á sumarblómum í Hveragerði og á höfuðborgarsvæð-
inu. DV-mynd BG
Fimm skammtar af grænmeti og ávöxtum á dag:
Dregur úr hættu á
hjartasjúkdómum
- og mörgum tegundum af krabbameini
„Rannsóknir síðustu ára hafa
meðal annars sýnt að með því að
borða ríflega af grænmeti og ávöxt-
um megi draga úr hættu á hjarta-
sjúkdómum og mörgum tegundum
af krabbameini." Þetta kemur fram
í fréttatilkynningu frá Hjarta-
vernd, Krabbameinsfélaginu og
Manneldisráði sem samein-
ast nú í átaki til að auka
neyslu á grænmeti og
ávöxtum.
íslendingar borða mun
minna af þessum vörum en
æskilegt getur talist, hvort sem
miðað er við ráðleggingar Alþjóða
heilbrigðismálastofnunar eða inn-
lend manneldismarkmið. Hollusta
þessara matvara er óumdeild.
Meðalstór ávöxtur
„Með yfirskrift átaks þ'essa, Borð-
um grænmeti og ávexti - 5 á dag, er
átt við að æskilegt sé að að borða að
minnsta kosti 5 skammta af græn-
meti, ávöxtum og kartöflum á dag.
Hver skammtur er skilgreindur sem
einn meðalstór ávöxtur, 50 g af
grænmeti (1 dl), 2-3 kartöflur eða 1
glas af hreinum ávaxtasafa. Hægt er
að uppfylla skilyrðin um fimm
skammta á dag á marga mismun-
andi vegu, t.d. með því að fá sér glas
af ávaxtasafa með morgunverðin-
um, grænmetissalat með hádegis-
verði, ávöxt síðdegis og soðnar kart-
öflur og gulrætur eða annað
grænmeti með kvöldverðin-
um. Einnig má benda á að
ekki sakar að borða meira af
þessum matvörum og fá sér
t.d. ávexti í eftirrétt.
Bætiefni
Hollusta grænmetis og
ávaxta er meðal annars fólgin i
ríkulegu magni af einstökum
bætiefnum, einkum A-, C- og E-
vítamínum og B-vítamíninu fólasíni,
auk trefjaefna. Þessi efni eru öll tal-
in eiga þátt í verndandi áhrifum
þessara matvara gegn langvinnum
sjúkdómum. Mikilvægi fólasíns fyr-
ir konur á barneignaraldri hefur
auk þess komið skýrar í Ijós hin síð-
ustu ár þar sem rannsóknir hafa
sýnt að rífleg fólasínneysla kvenna
minnkar verulega líkur á alvarleg-
um fósturskaða, hryggrauf eða
heilaleysu. -sv