Dagblaðið Vísir - DV - 30.05.1996, Qupperneq 13
FIMMTUDAGUR 30. MAÍ 1996
13
Fiskistefnan - gamansemi
eða tvískinnungur?
Fiskiráðuneytið hefír nú samið
við stjóm Landssamband smábáta-
eigenda (LS) um að þeir megi á
næsta flskveiðiári veiða 13,5% af
úthlutuðum ársafla eða að lág-
marki 31.500 tonn af þorski en
þessu var synjað af Alþingi á sl.
vori. Þetta sýnir að Alþingi er
dúkkuleikhús. Ráðherrar segja því
fyrir verkum. Menn sjá bara ekki
hvert nylonstrengirnir liggja.
Stjórn LÍÚ bregst hart við og
setur á svið nýtt mótmælaleikhús
í fjölmiðlum. Stjórnarformaður og
forstjóri LÍÚ er sendur í Sjónvarp-
ið til að gráta nokkrum krókadíla-
tárum. Fiskiráðherrann hótar af
sýndarmennsku LÍÚ hörðu. Ef
þeir þagni ekki og hlýði réttum
stjórnvöldum skuli þeir hafa verra
af. Nú er rétt að staldra við og
spyrja: Er þetta sem sýnist eða er
þetta bara enn eitt laumuspilið?
Auðvitað er meginefni samn-
ingsins ekki þessi 13,5% tU smá-
bátanna heldur hitt að tryggja LÍÚ
aðgang í fiskilögsögunni að af-
ganginum, þ.e. 86,5% af árlegum
þorskafla. Menn geta kallað sjón-
arspUið gamansemi en að baki
liggur þessi tvískinnungur, bæði
hjá flskiráðuneytinu og LÍÚ.
Stjórn LS er músin í klóm kattar-
ins.
Veiðar í NA-Atlantshafinu
Úthlutun karfaveiðanna suður af
Reykjaneshrygg tókst vel með góðu
samkomulagi aðUdarþjóðanna.
Klókir Norðmenn studdu úthlutun
tU Islands, 45.000 tonn, og Færeyja,
40.000 tonn, í skjóli strandréttar
þessara ríkja á svæðinu. Grænland
mun væntanlega selja sinn rétt,
svo sem þeir hafa gert áður. Þess-
um ákvörðunum verður að fylgja
eftir því að sá sem ekki nýtir sinn
rétt mun glata honum.
Við höfum þegar um 60 vinnslu-
skip til þessara veiða sem er
meira en nóg tU að ná þessum afla.
Þessu til viðbótar kemur síðan afli
úr Smugunni frægu, um 30.000
tonn af þorski. Það má sjá það fyr-
ir að Norðmenn munu nú gera
svipaðar kröfur í Smugunni og
ganga hart fram í nýjum og aukn-
um kröfum þar, kannske í stað
þess að krefjast ffekari útfærslu á
fiskveiðilögsögunni þar sem þeir
hafa haft í hótunum fram til þessa.
Líklegt er að með þessu sam-
komulagi hafi endanlega verið
gengið frá 200 mUna fiskUögsögu
Kjallarinn
Önundur Ásgeirsson
fyrrv. forstjóri Olís
strandríkja en þó viðurkenndur
réttur strandríkja utan slíkrar lög-
sögu. Þannig er fyrirsjáanlegt að
kvótaskipting verður framvegis á
úthafmu til samræmis við rétt
aðliggjandi strandríkja.
Hlutverk fiskiráðuneytisins
Heildarmyndin af veiðunum
umhverfis ísland hefir þannig
skýrst verulega. Hér eftir kemst
fiskiráðuneytið ekki hjá því að
taka stjórn fiskveiðanna fastari
tökum en áður til að komast hjá
glundroða milli útgerðaraðilanna.
Nú verður Alþingi að taka hlut-
verk sitt alvarlega og tryggja að
útgerðarbæir og þorp fái aðgang
að þeim fiskveiðum sem þeim eru
nauðsynlegar.
Þetta kaUar á nýtt skipulag þar
sem stóru skipin verði notuð á út-
hafinu en allur afli af grunnslóð
verði tekinn í land til vinnslu.
Kvótakerfi með erfðarétti til
manna búsettra á Kýpur eða í
Flórída getur ekki verið framtíðar-
lausn hér lengur.
Eftir dóm Hæstaréttar er óhjá-
kvæmilegt að þessi mál verði tek-
in fostum tökum af Alþingi sem á
að vera æðsta stjórn í þessum mál-
um. Við verðum að stöðva það að
fiski sé fleygt. Einu veiðarnar sem
geta fleygt lifandi smáfiski eru
kvótaveiðarnar. - Höldum okkur
að þeim.
Önundur Ásgeirsson
„Auðvitað er meginefni samningsins ekki
þessi 13,5% til smábátanna heldur hitt að
tryggja LÍÚ aðgang í fiskilögsögunni að
afganginum, þ.e. 86,5% af árlegum
þorskafla.“
„Einu veiðarnar sem geta fleygt lifandi smáfiski eru krókaveiðarnar, höldum okkur að
þeim,“ segir í grein Önundar.
Niðurlæging atvinnulausra
Atvinnuleysi á, samkvæmt op-
inberum tölum, að vera á niður-
leið. Það er skrýtið að þessar tölur
skuli ekki breyta neinu fyrir þau
okkar sem eru atvinnulaus. Ég hef
verið atvinnulaus síðan í lok ágúst
og ekki fengið nokkra vinnu við
mitt hæfi síðan. Ég hef leitað mik-
ið án árangurs og nú er svo komið
að von mín um að fá vinnu er að
mestu dauð.
Ég ákvað að skrifa þetta bréf til
að lýsa þeirri vanvirðingu og
þeirri niðurlægingu sem atvinnu-
lausir í Reykjavík verða fyrir í leit
sinni að atvinnu. Ég hyggst nú
greina frá aðeins einu atviki sem
mér þykir lýsandi fyrir þá van-
virðingu sem við hljótum.
Umsóknarstífla
Ég starfaði hjá Eimskipafélagi
íslands (Eimskip) í hálft áttunda
ár en ákvað að segja starfi mínu
upp til að nýta mér nýfengin auk-
in ökuréttindi og hefja akstur hjá
Strætisvögnum Reykjavíkur
(SVR) í sumarafleysingum. Allan
þann tíma er ég starfaði hjá SVR
vonaðist ég eftir fastráðningu og
var allvongóður um að hljóta slíka
ráðningu. Þegar svo kom í ljós að
ég var ekki meðal þeirra sem slíka
ráðningu hlutu ákvað ég að sækj-
ast að nýju eftir starfi mínu hjá
Kjallarinn
Jón Rúnar ípsen
verkamaður
Eimskip.
Ég lagði inn umsókn mína og
tók þar fram að ég hefði aukin
ökuréttindi og svokallað tækjapróf
upp á vasann. Fulltrúi starfs-
mannastjóra tók við umsókn
minni og sá um hana. Margoft
kom ég á skrifstofuna eða hringdi
þangað í von um að fá loks afger-
andi svar. Á þessu svari stóð og á
meðan fékk ég ávallt það svar að
ekkert starf væri laust að svo
stöddu.
Erfitt var að hrekja þetta svar
nema að því tilskildu að hafa vitn-
eskju um annað. Þessa vitneskju
hafði ég og vissi að á meðan um-
sókn mín lá .inni voru sex menn
ráðnir til starfa. Eftir þrjá eða
flóra mánuði fékk ég svo umsókn
mína senda heim með þeim um-
mælum að enga vinnu væri að fá
fyrir mig og ekki væri fyrirsjáan-
legt að nein atvinna skapaðist á
næstunni. Aðeins viku síðar birt-
ist auglýsing í Morgunblaðinu þar
sem Eimskipafélagið óskaði eftir
fólki til starfa. Þetta fók yrði að
vera með jafnt meirapróf sem
vinnuvélaréttindi. Hvort tveggja
hafði ég haft og tilgreint á umsókn
minni.
Eigum annað skilið
Eimskipafélagið er alls ekki
eina fyrirtækið sem dregur að
svara umsóknum á meðan fólk
bíður í voninni. Það er nefnilega
þannig að á meðan maður er at-
vinnulaus er öll von um starf veik
von. Við sem erum atvinnulaus
eigum annað skilið en að mæta
slíku viðmóti.
Það er andlega gríðarlega erfitt
að vera atvinnulaus og það er
ástæðulaust af fyrirtækjum að
gera umsækjendur sína að fiflum
með því að ljúga að þeim, draga þá
á tálar einungis tU þess að segja
þeim svo siðar að enga vinnu sé að
fá. Atvinnulaust fólk er einmitt
það, fólk.
Jón Rúnar ípsen
„Það er andlega gríðarlega erfitt að vera
atvinnulaus og það er ástæðulaust af fyr-
irtækjum að gera umsækjendur sína að
fíflum með því að ljúga að þeim, draga þá
á tálar einungis til þess að segja þeim svo
síðar að enga vinnu sé að fá.“
IVIeð o á mót $
Er golf vesæidarleg íþrótt?
íþrótl hinna karllægu
Það er gjörsamlega og óumdeU-
anlega hafiö yfir aUan vafa, að
það fyrirbæri er ekki tU, sem
kennt er við íþróttir og er vesæld-
arlegra en golf. Sé á annað borð
hægt að kalla golf íþrótt, þá er
hún íþrótt þeirra karlægu. Þegar
Gústaf Svía-
konungur V.,
en hann spil-
aði tennis, var
hálfníræður
var hann
spurður hvort
honum hefði
aldrei komið
tU hugar að
leika golf. usson rithöfundur.
„Nei, svo gam-
aU er ég ekki,“ svaraði kóngur,
vitandi það að golf er langt fyrir
neðan virðingu annarra en
þeirra sem hökta með annan fót-
inn í gröfinni.
En að sama skapi og golf krefst
minni hreysti af iökendum sín-
um en flestar aðrar mannlegar at-
hafnir, fyrir utan kannski að
heUa sér kaffi i boUa, þá útheimt-
ir stafpot þetta viðáttumeira
landrými en nokkuð það sem
með réttu getur kallast íþrótt.
Nýjasta dæmi þessa á sér nú
stað austur í Hveragerði, eða rétt-
ara sagt í Gufudal sem liggur
norður af bænum. Þar telja kúl-
upotarar sig eiga rétt til lands
undir leikvöU, enda hafa þeir
bréf upp á það frá einhverri frí-
merkjasleikju í landbúnaðar-
ráðuneytinu. Sá er þó hængur á
aö búskapur er á landi því sem
stafkarlarnir gera kröfu til. Land
þetta er bújörð i eigu ríkisins
sem hefur leigt það bændum tU
lífsviðurværis allt frá þvi það
komst í eigu þess.
Tæpast svaravert
Skoðun Pjeturs Hafstein Lár-
ussonar lýsir bæði verulegum
fordómum höfundarins og al-
gjörum þekkingarskorti á golf-
íþróttinni. Á honum er helst að
skUja að vegna þess að hægt er
að stunda íþróttina frá unga
aldri til elliára megi ekki flokka
hana með íþróttum. Sérstaklega
bendir hann á í grein sinni í
Tímanum að iðkendur golfiþrótt-
arinnar erflði ekki nóg en það
sjónarhorn segir væntanlega að
sú íþrótt sé göfugust þar sem
iðkendur svitna mest.
Golfiþróttin hefur allt tU að
bera sem prýtt getur eina íþrótt,
það þarf leikni, æfingar og elju
tU að ná árangri. Þá hefur golf-
íþróttin það
fram yfir ilest-
ar aðrar
íþróttagreinar
að hana geta
flestir stundað
frá barnæsku
tU elliára. For-
gjafarfyrir-
komulag golfs-
ins gerir það
að þeirri íþrótt
þar sem mestur jöfnuður ríkir,
byrjandi etur kappi við þann
sem lengra er kominn á jafnrétt-
isgrundveUi. Siðareglur golfi-
þróttarinnar gera hana að ein-
stakri íþrótt og það er þroskandi
fyrir börn að kynnast henni. Þau
læra að umgangast fullorðna
sem jafningja, læra að fara að
reglum og síðast en ekki síst
læra þau að úrskurða sjálf um
hvað má og hvað ekki. Þá læra
börnin Qjótt að umgangast golf-
völlinn og náttúruna af virðingu
og skilja aUtaf við vöUinn á þann
hátt sem þau vilja koma að hon-
um næst.
Deilur um land við Hvera-
gerði þekki ég ekki en fullyrði
þó að golfarar stundi ekki flá-
ræði og undirhyggju til að sýn-
ast sterkari og ná sínu fram.
Golfíþróttin hefur kennt golfur-
um að slíkt er ekki líklegt til ár-
angurs. -HK