Dagblaðið Vísir - DV - 04.06.1996, Blaðsíða 16

i6 tUveran
ÞRIÐJUDAGUR 4. JÚNÍ 1996
Ökumaðurinn:
Persónan
skiptir máli
í bókinni Umferðin og ég,
námsefni ökunemans, eftir Arn-
ald Árnason er fjallað um þá per-
sónueiginleika sem öllum öku-
mönnum eru nauðsynlegir til að
verða þátttakendur i því að
byggja upp góða og ábyrga um-
ferð. Þar segir að hver ökumaður
þurfi að vera...
...agaður
Hann láti þaö aldrei eftir sér að
gera viljandi eitthvað rangt. Geri
hann það minnkar dag frá degi
viröing hans fyrir lögum og regl-
um umferðarinnar og áður en
hann veit af er hann farinn að
telja það sjálfsagðan hlut - að
brjóta umferöarreglur.
Bíllinn gerir ekki mikið einn
og sér. Það er ekki fyrr en ein-
hver sest við stjórntækin að eitt-
hvað fer að gerast. Hér er þá kom-
inn mergur málsins; bíllinn ekur
ekki sjálfur. Bíllinn gerir í raun
og veru ekki annað en það sem
ökumaðurinn skipar honum að
gera. Þess vegna er það ökumað-
urinn en ekki bíllinn sem er
sökudólgurinn ef eitthvað fer úr-
skeiöis.
hljómsveit
Umferöin er ekki einleikur
allra þeirra einstaklinga sem
hana mynda. Hún er samspil
allra þeirra sem til hennar teljast
í hvert eitt sinn; líkt og stór
hljómsveit þar sem öll hljóðfæri
verða að hljóma saman til að tón-
verkið fái notið sín. Einn falskur
hljóðfæraleikari í sveitinni setur
; allt úr skorðum; menn grípa fyrir
eyrun og fussa og sveia. Einn
svartur sauður í stórum hópi
góðra ökumanna spillir yfir-
bragði umferðarinnar á svip-
stundu, líkt og hljóðfæraleikar-
inn með falska hljóðfærið sitt.
-sv
Hann hafi skilning á því að
hann sjálfur er ekki stóra númer-
ið í umferðinni. Þar eru allir jafn-
ir og allir hjálpast að við að
mynda þar jákvætt viðmót, brosa
hver til annars, jafnvel þó svo að
einhverjum hafi orðið á mistök
að reyna þá, ef unnt er, að gera
gott úr öUu saman. Hollt er aö
vera kurteis, jákvæður og við-
mótsþýður í garð annarra vegfar-
enda.
...ábyrgur
Þannig að aörfr geti treyst því
að hann taki réttar ákvarðanir
sem byggðar eru á réttu mati á
aðstæðum og I fullu samræmi viö
lög og reglur hverju sinni.
Maðurinn að
baki stýrinu
Laga þarf viðhorfið sem ríkir til ökuprófsins:
Mestu réttindi sem fólk fær
■ ■ A
- segir formaður Okukennarafélags Islands
Guðbrandur Bogason, formaður Ökukennarafélags Islands, hefur áhyggjur
af því viöhorfi sem ríkir til ökuprófsins.
„Ég hef haldiö því fram að öku-
réttindín séu einhver mestu réttindi
sem fólk fær. Þú færð hvergi annars
staðar réttindi til þess að fara út og
leika þér innan um almenning með
slíkt morðtæki eins og bíllinn er.
Sagt er að hann hafi tekið stærri
toll af mannkyninu en allar heims-
styrjaldir og það segir sína sögu.
Þetta er mikið alvörumál," segir
Guðbrandur Bogason, ökukennari
og formaður Ökukennarafélags ís-
lands.
Guðbrandur segist að sumu leyti
vera ósáttur við framkvæmd öku-
prófsins eins og hún er í dag. Hann
spyr t.d. hvemig standi á því að ís-
lendingar þurfi mun styttri tíma en
fólk í nágrannalöndunum til þess að
læra á bíl og segist stundum velta
því fyrir sér hvort íslendingar séu
þroskaðri en nágrannar okkar því
víðast hvar í kringum okkur fái fólk
ekki bílpróf fyrr en við átján ára
aldurinn.
„Við þurfum að fylgja ökuprófinu
betur eftir með einhverjum hætti.
Við megum ekki útskrifa ungling-
ana sem fullgilda bílstjóra og stóla
svo á guð og lukkuna að þeir kom-
ist klakklaust í gegnum fyrstu árin
meðan þeir eru að öðlast þá reynslu
sem til þarf. Það þarf að fylgjast
meira með þessu fólki og jafnvel að
kalla það inn í tékk eða próf áður en
fyrstu tvö árin eru liðin. Viðhorfið
gagnvart ökuprófinu er ekki rétt og
það er slæmt,“ segir Guðbrandur.
Guðbrandur segir að í raun séu
nokku'ð stifar kröfur fyrir hendi og
að ef menn komist hjá þvi að upp-
fylla þær sé verið að ganga á snið
við hlutina. Hann segir að algengast
sé að nemendur taki þetta 15 til 20
verklega tíma og ef farið sé mikið
niður fyrir það sé ekki verið að
vanda til verka. Hann segir að-
spurður varðandi námskeið að al-
gengt sé að nemendur fari á tólf
tíma fræðileg námskeið og vill að
þeir verði skyldaðir til að taka þau,
það sé því miður ekki gert i dag.
„Við þurfum auðvitað að reyna
að finna einhvern flöt á þessu
vandamáli varðandi háa slysatíðni
ungra ökumanna. Maður getur
vissulega spurt sig hvort leiknin í
því að taka skriflegt eða verklegt
ökupróf hafi eitthvað með það að
gera að koma í veg fyrir þessi slys.
Umferðarráð, ökukennarar og lög-
regla hafa vissulega rætt þessa hluti
en betur má ef duga skal,“ segir
Guðbrandur. -sv
Ökukennari á Mercedes Benz 1994: '
Mörg koma
vegna bílsins
- segir Vagn Gunnarsson ökukennari
„Eg kenni miklu fleiri stelpum en
strákum og hef í sjálfu sér enga
skýringu á því. Það er í þéssu eins
og öðru að maður þekkir mann og
vinahóparnir sækja kannski á sama
stað. Þetta er harður bransi og öku-
kennararnir eru orðnir geysimarg-
ir,“ segir Vagn Gunnarsson öku-
kennari en hann auglýsir að hann
kenni á Mercedes Benz 1994.
Það liggur því eiginlega beinast
við að spyrja hvort bíllinn trekki
að, hvort ungt fólk sjái þarna tæki-
færi í fyrsta og kannski síðasta
sinn, til þess að aka um á eðalvagni.
„Það er ekkert hægt að segja fyr
ir víst en mörg hver koma áreiðan
lega bara til þess að geta keyrt Benz
Ég hef enga aðra skýringu og þessi
er ágæt,“ segir Vagn. Hann segir
starfið geta verið mjög skemmtilegt,
ber krökkunum vel söguna og segir
þá upp til hópa nákvæma og heiðar-
lega.
„Vissulega finnst sumum þeir
vera færir í flestan sjó þrátt fyrir að
vera það alls ekki og ég geri ekki
annað en að leyfa þeim að rekast á,
þó ekki í orðsins fyllstu merkingu. í
sumum tilvikum vaða krakkarnir
bara í þetta og átta sig ekki á hrað-
anum í umferðinni en það er okkar
að beisla þá.“
Aðspurður hvort hækka ætti bíl-
prófsaldurinn í 18 ár segir Vagn það
hafa verið óheillaspor þegar hann
hafi verið lækkaður á sínum tíma.
Hann bendir á að miklu geti munað
á þroska á þessu eina ári en segist
þó ekki vilja mæla með hækkun.
Vagn segir ökukennslu foreldra
alls ekki í nógu góðum farvegi. Það
sé náttúrlega út í hött að hver sem
er geti farið út og kennt á bíl, jafn-
vel þótt hann sé sjálfur óhæfur bU-
stjóri. Þarna þurfi að koma upp ein-
hverju eftirliti og menn þurfi að
sækja um formlegt leyfi.
„Ég hef eins nokkrar áhyggjur af
því hversu mikill munur er, eðli
málsins samkvæmt, á bílprófi sem
tekið er á Djúpavogi, þar sem er að-
eins eitt umferðarskilti, og í Reykja-
vík. Færeyingar hafa farið þá leið
að skylda alla til þess að taka fjóra
ökutíma og próf í Þórshöfn, jafnvel
þótt þeir læri annars staðar. Fólk
utan að landi keyrir í mörgum tU-
vikum alls ekki hér i umferðinni í
bænum,“ segir Vagn Gunnarsson.
-sv
Kostnaður við ökupróf
Bóklegt námskeiö
Læknisvottorö
Myndir
Prófgjald
Bráðab. ökuskírt.
Námsbók
Æfingaverkefni
20 ökutímar
Samtals
5000 kr.
1200 kr.
1200 kr.
4500 kr.
1500 kr.
2.500 kr.
300 kr.
51820 kr.
68020 kr.
Hvað kostar ökutíminn?
Laun 949,27 kr. 36,64%
Lífeyrissjóður 56,96 kr. 2%
Tryggingagjald 65,78 kr. 2,54%
Slysa-, velkinda- og líftr. 24,04 kr. 0,93%
Sími 19,05 kr. 0,93%
Bílasími 38,10 kr. 1,47%
Ritföng 11,11 kr. 0,43%
Auglýsingar 142,86 kr. 5,51%
Rekstur bifreiöar 1172,50 kr. 45,28%
Annar kostn. 111,11 kr. 4,29%
Taxtagrunnurinn 2591 kr. 100%
Miöaö viö þetta er ijóst aö lágmarksgjald fyrir hverja
kennslustund hjá ökukennara þarf aö kosta 2591 kr. til
þess aö ökukennari fái eölilegt gjald fyrir sína þjónustu
og upþ í útlagöan kostnaö.
Vagn Gunnarsson segir marga krakka sækjast eftir því að læra hjá honum vegna bílsins. Það er svo sem ágætt að
fá, þó ekki væri nema einu sinni um dagana, að aka um götur bæjarins á Benz.
DV-mynd ÞÖK