Dagblaðið Vísir - DV - 24.06.1996, Blaðsíða 14
14
MÁNUDAGUR 24. JÚNÍ1996
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaöur og útgáfustjóri: SVEINN R. EVJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjóri: JÓNAS KRISTJÁNSSON
Aöstoöarritstjóri: EUAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL STEFÁNSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI11,
blaðaafgreiösla, áskrift: ÞVERHOLTI14,105 RVÍK, SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aörar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 6272. Áskrift: 800 6270
Stafræn útgáfa: Heimasíöa: http://www.skyrr.is/dv/
Ritstjórn: dvritst@centrum.is - Auglýsingar: dvaugl@centrum.is. - Dreifing: dvdreif@centrum.is
AKUREYRI: Strandgata 25, slmi: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerð: ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverö á mánuði 1700 kr. m. vsk. Lausasöluverð 150 kr. m. vsk., helgarblað 200 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Rýntískoðanakönnun
Athyglisvert er að greina nánar skoðanakönnun
Stöðvar 2 og DV sem birt var á fóstudagskvöld og laug-
ardag. Þetta er fyrsta skoðanakönnunin sem tekin er eft-
ir að Guðrún Pétursdóttir dró sig í hlé í síðustu viku.
Fylgi Guðrúnar Pétursdóttur var rúmlega 10 prósent í
síðustu könnun Stöðvar 2 og DV 8. júní sl. Fylgi hennar
dalaði nokkuð miðað við kannanir sem birtust eftir þá
könnun.
Guðrún Pétursdóttir mat stöðu sína þannig að engin
von væri á sigri. Fyrirfram var ekki unnt að segja
hvemig fylgi hennar dreifðist enda segir enginn kjósend-
um fyrir verkum í þeim efnum. Niðurstaða könnunar-
innar bendir hins vegar til þess að fylgi Guðrúnar Pét-
ursdóttur dreifist nokkuð jafnt á milli Guðrúnar Agnars-
dóttur og Péturs Hafstein.
Guðrún Agnarsdóttir bætir mest við sig milli kann-
ana. Fylgi hennar fyrr í mánuðinum mældist 12,3 pró-
sent en er nú komið í tæplega 20 prósent. Hún bætir við
sig yfir 7 prósentustigum og hlutfallsleg aukning á fylgi
milli kannana er mjög mikil eða nær 60 prósent.
Pétur Hafstein bætir einnig umtalsvert við sig frá síð-
ustu könnun. Hann fer úr rúmlega 25 prósenta fylgi í
tæplega 31 prósent í hinni nýju könnun. Fylgi Ástþórs
Magnússonar er svipað og áður eða 3 prósent.
Staða Ólafs Ragnars Grímssonar er sterk þótt hann
tapi nokkru fylgi milli kannana. Könnunin var tekin
þegar rúm vika var til kjördags. Fylgi Ólafs Ragnars
mælist nú 46,8 prósent og hefur lækkað úr 49,4 prósent-
um frá fyrri könnun. Ólafur Ragnar hefur því 16 pró-
sentustiga forskot á Pétur Hafstein þegar mjög styttist til
forsetakosninganna.
Fylgi fer talsvert eftir kynferði. Þannig hafa karlamir
þrír meirihlutafylgi kynbræðra sinna en Guðrún Agn-
arsdóttir, eina konan í hópi frambjóðenda, hefur yfir-
gnæfandi fylgi kynsystra sinna. Þá sker Ólafur Ragnar
sig nokkuð frá öðrum vegna mikils fylgis á landsbyggð-
inni. Athygli vekur að óákveðnir kjósendur eru mun
fleiri á höfuðborgarsvæðinu en landsbyggðinni.
Það er fleira vert skoðunar í könnuninni en beinar
fylgistölur. Tæpur ftórðungur kjósenda kveðst tilbúinn
til þess að skipta um skoðun ef þeirra frambjóðandi er
ekki annar tveggja í efstu sætum síðustu daga fyrir
kosningar, miðað við kannanir. Athyglisvert er að
stuðningsmenn Ólafs Ragnars, Péturs og Ástþórs nefna
langflestir Guðrúnu Agnarsdóttur sem annan valkost.
Þeir i hópi Guðrúnar, sem sögðust myndu kjósa annan
ef kannanir sýndu að hún væri ekki í tveimur efstu sæt-
um, skiptust jafnt á Ólaf Ragnar og Pétur.
Ólafur Ragnar og Pétur koma út sem andstæðir pólar.
Það sannast enn betur í könnun sem DV birti á laugar-
dag. Þar sést að sjö af hverjum tíu stuðningsmönnum
Péturs Hafstein vilja síst sjá Ólaf Ragnar sem forseta en
tæplega sex af hverjum tíu fylgismanna Ólafs vilja Pét-
ur síst á Bessastöðum.
Fram kemur að fylgismenn þeirra eru jákvæðari í
garð Guðrúnar Agnarsdóttur. Hún virðist ekki eiga eins
harða andstæðinga og Ólafur Ragnar og Pétur. Meðal
stuðningmanna hennar má þó sjá ugg um að kjósendur
horfi til einvígis þeirra tveggja á lokasprettinum og tefli
með atkvæði sitt, eins og það er orðað, nýti það fremur
til að kjósa gegn ákveðnum frambjóðanda en kjósa þann
sem til dæmis er í stöðu Guðrúnar. Kannanir sýna hana
í þriðja sæti. Þó hún hafi bætt stöðu sína verulega er enn
talsverður munur á henni og Pétri og sérstaklega Ólafi.
Jónas Haraldsson
„Leigan á einu kg er á bilinu 90-100 kr. þegar aðeins fást 120-140 kr. fyrir það á fiskmarkaði," segir Kristján m.a.
í greininni.
Þrákjálkar
veiðileyfagjalds
alltaf jafn undarleg.
Helstu rök þeirra fyrir
veiðileyfagjaldi nú er
að þegar þessu erfiða
tímabili er að ljúka og
uppsveifla i nánd með
auknum þorskveiðum
sé svo mikil hætta á
þenslu í þjóðarbúinu.
Að skattleggja sjávar-
útveginn eftir þetta
samdráttarskeið með
veiðileyfagjaldi er að
mínu viti ekki aðeins
mjög ósanngjamt,
heldur mjög varhuga-
vert í ljósi stöðu sjáv-
arútvegsfyrirtækja yf-
irleitt. Það er ljóst öll-
um þeim sem það vilja
vita, að sterk staða
sjávarútvegsfyrirtækja á hluta-
bréfamarkaði er ofur háu verði á
„Helstu rök þeirra fyrir veiði-
leyfagjaldi nú er að þegar þessu
erfíða tímabili er að Ijúka og
uppsveifía í nánd með auknum
þorskveiðum sé svo mikil hætta
á þenslu í þjóðarbúinu.“
Kjallarinn
Kristján Pálsson
alþingismaður
Sjávarútvegurinn
er nú að ná sér á
strik að nýju eftir
mikla lægð síðustu
ára. Þorskaflinn fór
eins og flestum er
kunnugt niður um
tæplega 60% á tíu
árum en fer nú vax-
andi aftur. Þennan
griðarlega samdrátt
hefur atvinnugrein-
in borið sjálf með
hagræðingu, sam-
runa fyrirtækja og
bættri markaðs-
sókn. Sjávarútveg-
urinn hefur þrátt
fyrir þetta staðið eft-
ir sem áður undir
stærstum hluta af
gjaldeyrisöflun þjóðarinnar og vel-
ferð um leið, á meðan aðrar þjóðir
styrkja sinn sjáv-
arútveg í vaxandi
mæli.
Veiðileyfagjald
mun auka
þenslu
í ljósi þess hve ís-
lenskur sjávarút-
vegur hefur skilað
okkur langt á braut
velmegunar þrátt
fyrir ailt í hinum alþjóðlega sam-
anburði, þá er þrákjálkaumræða
þeirra veiðileyfagjaldsmanna
eignarkvóta að þakka en ekki
sterkri eiginfjárstöðu fyrirtækj-
anna. Ofurverð eignarkvótans hef-
ur legið i miklum samdrætti í afla-
heimildum. Það er þvi full ástæða
til að álykta sem svo að með vax-
andi þorskaflaheimildum myndi
verð á eignarkvóta lækka en hag-
ur fyrirtækjanna batna og eigin-
fjárstaðan um leið. Veiðileyfagjald
mun raska þessari þróun og við-
halda verðþenslu á kvótamörkuð-
um um ófyrirsjáanlega framtíð.
Veiðileyfagjald
mun hækka verð
á leigukvóta
Það hefur verið mörgum mikið
áhyggjuefni hversu hátt verð er á
leigukvóta á þorski. Leigan á einu
kg er á bilinu 90-100 kr. þegar að-
eins fást 120-140 kr. fyrir það á
fiskmarkaði. Það er öllum ljóst að
þetta verð er allt of hátt og þeir
sem neyðast til að kaupa á því
verði fá ekkert fyrir sinn snúð.
Með auknum veiðiheimildum
og framboði á þorski á leigumark-
aðinn má búast við lækkun á
leigukvótanum. Þær útgerðir sem
nú selja verulegan hluta síns
kvóta munu vart fara út í meiri
þorskveiðar enda þær margar
hveijar að hasla sér vöO í úthaf-
inu. VeiðOeyfagjald sem sérstak-
ur skattur á útgerðina mun hins
vegar halda uppi háu verði á
leigukvóta og jafnvel hækka það.
Hver græðir á því?
Kristján Pálsson
Skoðanir annarra
Þjóðin í
tvær fylkingar
„Þegar Guðrún Pétursdóttir kynnti fréttamönnum
ákvörðun sína i fyrradag lét hún svo um mælt að
þjóðin hafi þegar skipað sér í tvær fylkingar. Þá
sagði Guðrún að fjölmargir hefðu haft áhyggjur af
því að atkvæði greitt henni myndi ekki hafa bein
áhrif á hver verður mæsti forseti íslands. Guðrún
Agnarsdóttir hefur verið í svipaðri stöðu, þótt fylgi
hennar virðist nú á uppleið, og margoft mátt svara
því hvort atkvæði henni greidd faOi ekki dauð.“
Úr forystugrein Alþýðublaðsins 21. júní.
Loddarar
til forystu
„En þá sem nú höfðu íslendingar kosið sér lodd-
ara til forystu. Að hætti slíkra manna vildu þeir
ólmir slá sig til riddara og töldu því þjóðinni trú um,
að meðan sambandslögin væru i gildi gæti ísland
ekki talist að fuOu sjálfstætt, sem er svona ámóta
gáfulegt og að fullyrða að Kanada sé ekki sjálfstætt
ríki vegna veru sinnar í breska samveldinu. Það
voru þessir menn sem æstu þjóðina tO að rjúfa gerð-
an samning.“
Pjetur Hafstein Lárusson f Tlmanum 21. júní.
Getur ómögulega
talist valdalaus
„Forseti íslands hefur bæði aðgang að heOum
landsmanna á hefðbundnum ávarpsdögum og við
tækifæri, sem hann skapar sér sjálfur. Sá sem á jafn-
greiðan aðgang að fjölmiðlum og forseti íslands, get-
ur því ómögulega talist valdalaus, heldur þvert á
móti valdamikill. En eitt er að hafa vald og annað að
nota það. Vissulega er undir hverjum foseta komið
hvernig hann notar það vald sitt, en í nútímaþjóðfé-
lagi er hann ekki valdalaus."
Sigrún Davíðsdóttir í Morgunblaðinu 21. júní.