Dagblaðið Vísir - DV - 25.06.1996, Blaðsíða 12

12
ÞRIÐJUDAGUR 25. JÚNÍ 1996
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaöur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjóri: JÓNAS KRISTJÁNSSON
Aöstoöarritstjóri: ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL STEFÁNSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI14,105 RVÍK, SlMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 6272. Áskrift: 800 6270
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Ritstjórn: dvritst@centrum.is - Auglýsingar: dvaugl@centrum.is. - Dreifing: dvdreif@centrum.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerð: ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverö á mánuöi 1700 kr. m. vsk. Lausasöluverö 150 kr. m. vsk., helgarblað 200 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til aö birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Ruddalegur skuldakóngur
Bandaríkjastjóm hefur tilkynnt, aö hún muni beita
neitunarvaldi til að koma í veg fyrir endurkjör Boutros
Ghali til annars fimm ára tímabils sem framkvæmda-
stjóri Sameinuðu þjóðanna. Hún hefur gert honum til-
boð um, að hann fái til málamynda eins árs framleng-
ingu.
Fulltrúar Evrópu eru hvumsa yfir þessum yfirgangi
Bandaríkjanna. Þeir eru flestir ánægðir með störf fram-
kvæmdastjórans eins og raunar fulltrúar ríkja úr öðrum
heimshlutum. Þeir telja, að Boutros Ghali hafi staðið sig
með bezta móti og eigi að fá fnnm ár í viðbót.
Flest bendir til, að hann fái eindreginn stuðning
flestra ríkja heims, en verði samt að víkja vegna neitun-
arvalds Bandaríkjanna. Evrópuríkin, sem borga skilvís-
lega gjöld sín, telja brýnna, að Bandaríkin fari að greiða
niður sjötíu milljarða króna skuld sína við samtökin.
Fulltrúar Bandaríkjanna segja hins vegar, að þetta sé
einmitt aðferðin við að greiða niður skuldina. Boutros
Ghali er af ómálefnalegum ástæðum orðinn blóraböggull
meirihluta repúblikana í bandaríska þinginu, sem kenn-
ir honum um ýmislegt, sem aflaga fer í heiminum.
Þingið hefur árum saman sett í íjárlög ríkisins mun
lægri upphæðir en Bandaríkin hafa skuldbundið sig til
að greiða og þannig safnað gífurlegri skuld. Ríkisstjórn-
in telur, að fyrirstaðan gegn fárveitingunum muni
dofna, ef hinn óvinsæli Boutros Ghali verði rekinn.
Merkilegast í öllu þessu er, að Bandaríkjastjórn er sí-
fellt aö hlaða verkefnum á Sameinuðu þjóðirnar, sum-
part gegn ráðum annarra ríkja, en neitar síðan að taka
þátt í að greiða verkefnin, sem hún stofnar sjálf til. Eng-
in rökfræði eða málefni eru í siðleysi hennar.
Ruddalegar aðgerðir Bandaríkjastjórnar væru skiljan-
legri, ef hún hefði á takteinum annan frambjóðanda, sem
líklegur væri til að taka til hendinni í ofvöxnu og gagns-
litlu skrifræði Sameinuðu þjóðanna og nyti víðtæks
trausts. En hún hefur alls engan frambjóðanda.
Boutros Ghali hefur metið stöðuna og komizt að raun
um stuðning alls þorra ríkja heimsins. Hann telur sig
ekki hafa neinu að tapa og ætlar því að bjóða sig fram
til annars kjörtímabils. Þá reynir óþægilega á neitunar-
vald ósvífna skuldakóngsins í Sameinuðu þjóðunum.
Komið hefur í ljós í ýmsum málum, að Clinton Banda-
ríkjaforseti er nánast alveg stefnulaus í utanríkismálum
og skiptir um skoðun á ýmsa vegu eftir því, hvernig
vindurinn blæs í innanríkismálum. Hann rambar fram
og til baka eftir gagnrýni repúblikana hverju sinni.
Af því að kalda stríðinu er lokið, telja ríkisstjómir
heimsins sig ekki þurfa eins mikið á bandarískri forustu
að halda og áður. Þess vegna er vingulsháttur forsetans
ekki eins skaðlegur og hann hefði verið fyrr á árum.
Samt veldur hann óþægindum í samstarfi ríkja heims.
Með neðanbeltisárás sinni á Boutros Ghali hefur
Bandaríkjastjórn aukið einangmn sína á alþjóðlegum
vettvangi og dregið úr líkum á, að tekið verði mark á
henni, þegar hún þarf á því að halda. Hún hefur hagað
sér eins og óknyttaunglingur með neitunarvaldi.
Boutros Ghali er engan veginn gallalaus. Hann hefur
ekki tekið skrifræðið nógu fostum tökum og hefur verið
tregur til aðgerða, til dæmis í Bosníu, sumpart vegna
peningaleysis af völdum skuldseigju Bandaríkjanna. En
auðvelt er að hugsa sér mun lakari framkvæmdastjóra.
Hann er líka áhrifamesti og virtasti framkvæmda-
stjóri Sameinuðu þjóðanna, ef til vill að Dag Hammar-
skjöld frátöldum, og ætti því að sitja áfram.
Jónas Kristjánsson
„Segja má að Kringlumýrarbrúin sé táknræn fyrir þessa þróun og þá viðhorfsbreytingu sem orðið hefur í
Reykjavík," segir Ingibjörg Sólrún m.a. í greininni.
Lýðræðislegri
og betri borg
I mínum huga er
Reykjavíkurborg
þjónustufyrirtæki í
eigu borgarbúa.
Reykvíkingar eiga
rétt á því að þetta
fyrirtæki geri það
sem i þess valdi
stendur til að mæta
sameiginlegum
þörfum þeirra fyrir
þá velferðarþjón-
ustu sem þeir fá
ekki annars staðar.
Þeir eiga líka rétt á
því að stofnanir og
fyrirtæki borgar-
innar séu þjónustu-
vinsamleg og kom-
ið sé fram við borg-
arbúa eins og við-
skiptavini hvort
heldur sem erindi þeirra fá synjun
eða samþykki.
Frá stöðnun til breytinga
Borgarbúar eiga ekki aðeins
rétt á því að þeim
sé þjónað. Þeir
eiga líka rétt á því
að vel sé farið með
sameiginlega fjár-
muni þeirra. Þess
vegna er mikil-
vægt að gæta að-
halds og spamaðar
í borgarrekstr-
inum og skipu-
leggja einstaka
þætti hans með
þeim hætti að auð-
velt sé að fylgjast með því hvernig
fjármunum er varið. í jjeim efnum
hvílir mikil ábyrgð á stjórnendum
borgarinnar, bæði stjómmála-
mönnum og embættismönnum.
Ég dreg enga dul á þá skoðun
mína að stöðnun hafi einkennt
íjölmarga þætti í borgarrekstrin-
um um langt árabil. Ástæðunnar
er fyrst og fremst að
leita í því að borgarkerf-
ið var lokað og helgað
einum flokki. Það skorti
þá ögrun sem felst í því
að hleypa nýju fólki að
með ný sjónarmið. Þetta
á bæði við um pólitíska
kerfið og embættiskerf-
ið. Þetta hefur breyst og
á flestum sviðum borg-
arkerfisins er nú unnið
að því að opna það fyrir
nýjum hugmyndum,
leita nýrra leiða í
stjórnun og rekstri sem
hafa dreifingu á valdi
og ábyrgð að leiðarljósi.
Hjá borginni vinnur
mikið af dugandi fólki
sem vill bera ábyrgð á
sínum störfum i stað
þess að lúta gamaldags miðstjórn-
arvaldi. Þetta er líka stefna núver-
andi borgaryfirvalda og til þess
ætlast að stjórnsýsla Reykjavíkur-
borgar vinni í samræmi við hana.
Umhverfi og útivist
í síðustu grein minni hér í blað-
inu lýsti ég því sem borgaryfirvöld
hafa unnið aö á síðustu tveimur
árum í þágu barna og unglinga.
Auk þeirra mála skipa umhverfis-
og umferðarmálin veglegan sess í
starfi Reykjavíkurlistans. Sérstök
áhersla hefur verið lögð á að bæta
leik- og útivistaraðstöðu í íbúða-
hverfunum og nú er tekið meira
tillti en áður til hjólandi, gangandi
og skokkandi borgarbúa. Segja má
að Kringlumýrarbrúin sé táknræn
fyrir þessa þróun og þá viðhorfs-
breytingu sem orðið hefur í
Reykjavík. í sumar verður gerð
göngubrú yfir Miklubraut á móts
við Rauðagerði sem eykur til
muna öryggi gangandi vegfarenda.
Þá er fyrirhugað að gera göngubrú
á þessu ári yfir Kringluna og á
næsta ári yfir Kringlumýrarbraut-
ina á móts viö Laugarneskirkju.
Framlög til umferðaröryggis
hafa verið nær tvöfólduð og á
næstunni verður birt fram-
kvæmdaáætlun í umferðarmálum
sem hefur það að markmiði að
fækka umferðarslysum í Reykja-
vík um 20% til aldamóta.
Unnið hefur verið að því að
skjóta styrkari stoðum undir al-
menningssamgöngur í borginni og
nýtt leiðakerfi SVR verður tekið í
notkun í haust.
Eftirspurn eftir þjónustu
Þó að fjölmargt hafi verið gert
til að bæta þjónustu við borgarbúa
breytir það ekki þeirri staðreynd
að eftirspumin eftir velferðarþjón-
ustu er ævinlega meiri en hægt er
að mæta með þeim fiármunum
sem borgin hefur til ráðstöfunar.
Borgaryfirvöld eru því í þeirri að-
stöðu að þau verða að velja á milli
verkefna, taka ákveðnar þarfir
fram yfir aðrar. Það er ekki hægt
að gera allt fyrir alla. Reykjavík-
urlistinn hefur ákveðið að hafa
barnafiölskyldur í borginni í fyrir-
rúmi og reyna að búa þeim
þroskavænlegar aðstæður til að
sinna uppeldi, atvinnu, útivist og
tómstundum.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
Kjallarinn
Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir
borgarstjóri í Reykjavik
„Ég dreg enga dul á þá skoöun
mína aö stöðnun hafi einkennt
fjölmarga þætti í borgarrekstr-
inum um langt árabil. Ástæð-
unnar er fyrst og fremst að leita
í því að borgarkerfíð var lokað
og helgað einum fíokki.u
Skoðanir annarra
Sagan í nýju Ijósi
„íslendingar lögðu niður þrælahald vegna þess að
það var of dýrt fyrir þá. Menn báru ábyrgð á þræl-
um sínum og það var of kostnaðarsamt. Þess í stað
var tekið upp vistarband með hjúum, vegna þess að
menn báru enga ábyrgð á hjúunum og gátu hent
þeim út á gaddinn þegar þeim sýndist. íslendingar
hafa lengst af átt erfitt með að stjóma eigin málum.
Flestar réttarfarsbætur íslenskar hafa komið utan
að og yfirleitt verið þröngvað upp á fslendinga. Það
mætti umskrifa íslandssöguna á mörgum sviðum.“
Hrafin Gunnlaugsson í Mbl. 22. júní.
Endurskoðun
kvennabaráttu
„Ef íslenskar konur halda áfram að neita sér um
mat, púla í heilsurækt og liggja í sólbekkjum þrátt
fyrir vitneskju um að slíkt sé karlmönnum síður en
svo þóknanlegt er ljóst að þær eru ekki að halda sér
til fyrir þeim, heldur hver fyrir annarri. Sannist að
þannig sé í pottinn búið væri kannski mál aö fara að
endurskoða kvennabaráttuna."
Guðrún Guðlaugsdóttir í Mbl. 23. júní.
Heilsuleysi dýrara
„Að viðhalda heilbrigði og að lækna sjúka er
meira virði en svo að viðvarandi nudd um sparnað
og hagræðingu sé sæmandi þjóð sem hefur allar að-
stæður til að sanna fyrir sjálfri sér og öðrum að ís-
lenskir læknadómar og heilbrigðiskerfi beri af öðr-
um í hörðum heimi. Og svo eiga menn að venja sig
af að kvarta yfir dýrum spítölum og þjónustunni
sem heilbrigðisstéttirnar veita. Hún á að vera dýr,
jafn dýrmæt sem hún er. Heilsuleysið er margfalt
dýrara.“
Oddur Ólafsson í Tímanum 22. júní.