Dagblaðið Vísir - DV - 27.06.1996, Blaðsíða 6

FIMMTUDAGUR 27. JÚNÍ 1996
Ólafur Ragnar Grímsson forsetaframbjóöandi á beinni línu:
Embættismenn gangi
ekki að orðu vísri
„Þormóður rammi greiddi ekki
neinn kostnað við ferðir mínar til
Indlands. Síðasta rúma árið eöa
svo hef ég unnið að ýmsum verk-
efnum, meðal annars í Mexíkó fyr-
ir ýmis fyrirtæki sem hafa verið aö
treysta stöðu sina þar. Þormóður
rammi er eitt af þeim. Ég er nú
kannski ekki með það nákvæmlega
hver greiðslan var. Ætli það séu
nema í kringum 200 þúsund krón-
ur sem það fyrirtæki hefur greitt.
Þaö eru rangtúlkanir hjá þér aö
halda að þau viðskipti tengist eitt-
hvað sölu ríkisins á Þormóði
ramma á sínum tima. Þetta er allt
annað mál og byggist á því að fyr-
irtækið er í samstarfi við Granda í
Mexíkó,“ sagði Ólafur Ragnar
Grímsson m.a. á beinni línu DV í
fyrrakvöld þegar einn lesandi
spurði um samskipti ráðgjafarfyr-
irtækis hans og Þormóðs ramma á
síðasta ári í tengslum við verkefni
í Mexíkó.
Fjölmargir hringdu inn með fyr-
irspumir um margvísleg málefni
tengd forsetaembættinu og fram-
boði Ólafs.
„Ég tel að það þurfi að gera
breytingar á veitingu fálkaorðunn-
ar. Mér hefur fundist of áberandi
að ákveðinn hópur manna sem
gegna háum embættum, sýslu-
menn, hæstaréttardómarar, ráðu-
neytisstjórar og bankastjórar, geti
gengið að því nokkurn veginn vísu
að fá fálkaorðuna um eða upp úr
sextugu ef þeir hafa ekki gert neitt
stórt af sér. Ég tel að það eigi að
veita þessa viðurkenningu fyrst og
fremst fyrir ákveðin verk, sérstök
afrek eða dýrmætt framlag á sviði
t.d. atvinnumála, björgunarstarfa,
lista, menningar og vísinda og þá
eigi það ekkert endilega að vera
bundið við aldur,“ sagði Ólafur
Ragnar m.a. við spurningu um
veitingu fálkaorðunnar.
Þeir sem unnu að beínni línu
DV með Ólafí voru blaðamennirn-
ir Bjöm Jóhann Björnsson, Ingi-
björg Bára Sveinsdóttir, Stefán Ás-
grímsson, Gisli Kristjánsson og
Jón Heiðar Þorsteinsson. Jóhann
A. Kristjánsson tók allar myndir.
-bjb
Þjóöaratkvæöagreiösla
Bergur Bergsson, Kópavogi:
Myndir þú halda þjóðarat-
kvæðagreiðslu áður en við göng-
um í Evrópusambandið?
„Það er afdráttarlaust mitt sjón-
armið að íslenska þjóðin eigi að fá
að greiða atkvæði um inngöngu ís-
lands í Evrópusambandið. Það hafa
allar frændþjóðir okkar á Norður-
löndum gert og það er eðlilegt og í
samræmi við okkar stjórnskipan að
mínum dómi að íslenska þjóðin geri
það einnig. Ég hef lýst þeirri skoðun
að mikilvægt sé að allir stjórnmála-
flokkar í landinu hafa gefið það fyr-
irheit að verði samþykkt frumvarp
um aðild íslands að Evrópusam-
bandinu þá eigi þjóðaratkvæða-
greiðsla að fara fram. En ef gengið
yrði á bak þeirra orða er það skil-
yrðislaust afstaða mín að þá eigi
forsetinn að beita málskotsréttará-
kvæði stjórnarskrárinnar til að
tryggja að íslenska þjóðin geti sjálf
fellt dóm í því máli. Aðild að Evr-
ópusambandinu felur í sér slíkar
breytingar á fullveldisrétti þjóðar-
innar, eins og hann er skilgreindur
í stjómarskránni, að það er óhjá-
kvæmilegt að íslenska þjóðin fái,
líkt og frændþjóöir okkar allar, að
greiða á sjálfstæðan hátt atkvæði
um slíka aðild.“
Viöskipti á Indlandi
Jónas Sveinsson, Reykjavík:
Hvernig var aðstoð þinni við
fyrirtæki á Indlandi í sambandi
við fiskveiðisamninga háttað?
„Fiskveiðisamningur er nú ekki
rétta orðið. Það var fyrst og fremst
verið að kynna aðilum á Indlandi
annars vegar kunnáttu Islendinga
við veiðar og vinnslu og hins vegar
framleiðslu okkar á margvislegum
tækjum og tæknibúnaði fyrir fisk-
veiðar. Það hefur nú leitt til þess aö
það hafa komist á samskipti milli
ýmissa fyrirtækja á íslandi og ind-
verskra aðila. Þannig hefur tekist
stig af stigi að hefja innreið íslands
á þennan mikilvæga markað þar
sem 900 milljónir búa.
Það var ekki fyrr en ég lét af for-
mennsku 1 Alþýðubandalaginu sem
ég stofnaði ákveðið ráðgjafarfyrir-
tæki til að geta sinnt þessum verk-
um. En fram að því taldi ég það
bara vera hluta af mínum almennu
störfum.“
Feröir til Mexíkó
Jónas Sveinsson, Reykjavík:
Hefur þú fengið peninga frá
Þormóði ramma, beint eða gegn-
um fyrirtæki þitt, og hversu há
var þá greiðslan?
„Þormóður rammi greiddi ekki
neinn kostnað við ferðir mínar til
Indlands. Síðasta rúma árið eða svo
hef ég unnið að ýmsum verkefnum,
meðal annars í Mexíkó fyrir ýmis
fyrirtæki sem hafa verið að treysta
stöðu sína þar. Þormóður rammi er
eitt af þeim. Ég er nú kannski ekki
með það nákvæmlega hver greiðsl-
an var. Ætli það séu nema í kring-
um 200 þúsund krónur sem það fyr-
irtæki hefur greitt. Það eru rang-
Nú þegar þú verður forseti ís-
lands, hvernig hyggst þú úthluta
fálkaorðum?
„Ég tel reyndar of snemmt að slá
úrslitunum föstum, eins og þú gerir
í þinni spurningu, þótt mér þyki
vænt um hugarfarið. En ég hef lýst
þeirri skoðun að ég telji að það
þurfi að gera breytingar á veitingu
fálkaorðunnar. Mér hefur fundist of
áberandi að ákveðinn hópur manna
sem gegna háum embættum - sýslu-
menn, hæstaréttardómarar, ráðu-
neytisstjórar, bankastjórar - geti
gengið að því nokkurn veginn visu
að fá fálkaorðuna um eða upp úr
sextugu ef þeir hafa ekki gert neitt
stórt af sér. Ég tel að það eigi að
veita þessa viðurkenningu fyrst og
fremst fyrir ákveðin verk, sérstök
afrek eða dýrmætt framlag á sviði
t.d. atvinnumála, björgunarstarfa,
lista, menningar og vísinda og þá
eigi það ekkert endilega að vera
bundið við aldur.“
Sögulegt fordæmi í Ásgeiri
Hrönn Ríkharðsdóttir, Akranesi:
Það er mikið talað um að þú
sért umdeildur stjórnmálamað-
ur. Getur þjóðin sameinast um
slíkan mann?
Ég tel’að við höfum í fyrsta lagi
sögulegt fordæmi í Ásgeiri Ásgeirs-
syni sem sannar það að þótt maður
komi af vettvangi þjóðmála og hafi
verið umdeildur þá getur hann orð-
ið farsæll forseti. En í öðru lagi tel
ég það orðið ljóst að sú stuðnings-
sveit sem á bak við mig er i þessum
kosningum endurspeglar í raun þá
breidd sem þjóðin sjálf hefur. Allar
kannanir undanfarna mánuði hafa
sýnt að mitt framboð er það eina
sem endurspeglar þverskurð af
þjóðinni, hefur öflugan stuðning úr
hverjum einasta stjórnmálaflokki í
landinu, öllum aldurshópum, starfs-
stéttum og landshlutum og ég tel að
sá góði stuðningur og sú mikla
breidd geti verið efniviður í það að
mér takist að ná farsælu sambandi
við þjóðina alla ef mér verður falin
þessi ábyrgð."
„Endanlegar tölur eru nú ekki komnar. Fyrir
nokkrum vikum talaði ég um að baráttan myndi
kosta á biiinu 13-18 miljónir. Mér sýnist að talan
verði eitthvað hærri en það. Þetta stafar aðallega
af meiri þátttöku í auglýsingum undanfarnar vik-
ur. Lokakostnaðurinn er því sennilega um það
bil 20 miljónir,“ sagði Ólafur Ragnar á beinni
iínu DV um kostnað framboðsins.
DV-mynd JAK
Pétursdóttur að
draga framboð sitt
til baka þér á óvart?
„Já, hún kom mér á óvart. Guð-
rún hafði með mjög myndarlegum
hætti flutt sitt mál dagana á undan.
Hún hafði lagt mikið á síg í marga
mánuði í þessari baráttu. Og eins og
ég sagði daginn sem hún tilkynnti
þetta hlaut það að hafa verið mjög
erfið ákvörðun. Ég hafði mikla sam-
úð með henni á þessari stundu og
fannst varla við hæfi að menn færu
eins og gráðugir úlfar að ræða strax
um það hvemig kjósendur ætluðu
Málefni geösjúkra
Sigurður St.
Pálsson, Reykjavík:
Það er verulegra úr-
þörf í málefhum
geðsjúkra. Mig langar
til að spyrja þig hvort þú
Fálkaoröa fyrir aö mæta í
vinnuna
Birgir Sigurðsson, Kópavogi.
Ég óska þér innilega til ham-
ingju með þetta embætti sem þú
ert að hljóta af þvt að ég tel það
orðið alveg ljóst að þú náir því.
J.

sér að skipta hennar atkvæðum.
Enda hefur það nú komið á daginn
að þaö fólk hefur tekið mjög sjálf-
stæðar ákvarðanir um það hvernig
það ætlar að kjósa fyrst hún er ekki
í framboði."
túlkanir hjá þér að halda að þau
viðskipti tengist eitthvað sölu ríkis-
ins á Þormóði ramma á sínum tíma.
Þetta er allt annað mál og byggist á
því að fyrirtækið er í samstárfi við
Granda í Mexíkó."
Guðrún P. kom á óvart
Guðrún Halldórsdóttir,
Reykjavík:
Kom sú ákvörðun Guðrúnar
sért tilbúinn að beita þér
fyrir úrbótum þar eða
beita áhrifum þínum?
„Já, ég er tilbúinn að gera það.
Mér þykir vænt um að þú spyrð mig
þessa því að ég held að það sé þörf á
því að breyta viðhorfum í íslensku
samfélagi gagnvart þessum sjúk-
dómum og ég held að forseti geti
gegnt mikilvægu hlutverki í þeim
efnum, t.d. með því að heimsækja
sjúkrastofnanir fyrir geðsjúka, með
því að eiga fundi með ættingjum
þeirra, með því að ræða við þá sem
hafa orðið fyrir slíkum sjúkdómi og
þannig smátt og smátt efla skilning
með þjóðinni á því að þetta eru
veikindi sem við þurfum að glíma