Dagblaðið Vísir - DV - 26.11.1996, Blaðsíða 17

ÞRIÐJUDAGUR 26. NÓVEMBER 1996
17
y Klæðskerasaumuð föt:
Odýrari en merkjavara
- segir Petra Jónsdóttir klæðskeri
Hér í eina tíð var algengt að láta
sérsníða á sig fótin og klæðskerar
voru margir sem höfðu atvinnu af
því. Þróunin hefur verið í átt til þess
að flestir kaupa orðið verksmiðju-
framleiddan fatnað. Afleiðingin er sú
að klæðskerum hefur fækkað mjög
en þeir munu þó sennilega seint
hverfa af markaðnum þvi alltaf er
eitthvað um það að fólk vilji láta sér-
sníða á sig fótin.
Fyrir jól og áramót er yfirleitt mik-
ið að gera hjá klæðskerum því við
það tækifæri fá
Það getur veriö mikið nostur viö aö
ganga frá íburðarmiklum kjól eins
og þessum sem Petra Jónsdóttir
klæöskeri var aö sauma þegar Ijós-
myndari brá sér til hennar.
DV-mynd GVA
veginum í Reykjavík. Hún segir að
þegar hún byrjaði að starfa hafi hún
ekki fengið mörg verkefni og rekstur-
inn staðið í jámum. En núorðið fær
hún næg verkefni og á fullt i fangi
með að anna eftirspum.
Velja efnið sjálfir
„Klæðskerasaumuð föt eru náttúr-
lega eitthvað annað en verksmiðju-
framleidd föt og það er mikil handa-
vinna í klæðskerasaumuðum fótum.
Klæðskeravinnan er margþætt - það
era ekki bara límingar heldur einnig
vinna við miilifóður, frágangur á þráð-
um og annað slíkt. Ég sel engin efhi og
þeir sem láta sníða á sig fótin kom með
efhin sjálfir," segir Petra.
„Það er mjög breytilegt
hvað fólk kostar miklu
tíl. Verðið á jakkafötum
karla fer til dæmis mik-
ið eftir þvi hvort þau eru
einhneppt eða tví-
hneppt. Að láta
klæðskerasníða
fyrir sig jakka-
fót karla er á
bilinu 35-50
þúsund krón-
ur. Það skiptir
máli hve
langt
menn
vilja
ganga
í frá-
gangi
fatnað-
arinsog
miklar
kröfur geta
hleypt tímanum og
kostnaðinum upp.
Inni I verðlaginu er
auðvitað máltakan en oft-
ast nægir að koma tvisvar til
þrisvar sinnum tU að taka mál-
in.
Innifalið í verðinu er allt millifóður
og annað tUlegg, eins og rennUásar,
límfóður og fleira. Vinna við að sér-
sníða jakkafót á karlmann tekur yfir-
leitt um eina viku en þessi tími ársins
er nokkuð annasamur svo það gæti
tekið upp undir hálfan mánuð. Ef mik-
ið liggur við er þó hægt að keyra verk-
ið áfram á einni viku.“
margir sér nýjan klæðnað tU að
skarta yfir hátíðimar. Petra Jóns-
dóttir hefur starfað sem klæðskeri í
nokkur ár og rekur stofú á Grensás-
Kvenmannsföt
„Það era meiri verðsveiflur í kven-
mannsfatnaði sem er að öUu jöfriu
fjölbreyttari en karlmannsfatnaður.
Föt á konur geta verið aUt frá einfóld-
um kjólum eða drögtum upp í
geysiflókna brúðarkjóla.
Ég tók mig tU og saumaði selskaps-
dragt um daghm, sítt pUs með klauf,
vasalausan jakka með sjalkraga og
vesti. Það era föt sem notuð era við
betri tækifæri. Sú vinna kostaði 42
þúsund krónur. Aleinfóldustu kjólar
geta farið niður í 8000 krónur og upp
í 25 þúsund. Brúðarkjólar era að
sjálfsögðu dýrari - geta farið upp í
80.000 krónur.
Ég sauma oft „chanel-dragtir" og
þær era oft á svona 27.000 krónur.
Það verður að taka það fram að
þegar búið er að taka snið af mann-
eskju og sníða föt á hana er töluvert
ódýrara að sauma föt aftur því sum
snið þarf ef tU vUl ekki að taka aftur.
Hafi maður fengið jakkaföt sem kosta
50.000 og vill svo fá eins fót í öðrum
stU myndi hann fá þau á 35.000 krón-
ur ef ekki þyrfti að taka nein snið.
Klæðskerasniðin föt era eðlfiega
eitthvað dýrari en verksmiðjufram-
leidd fót en þegar komið er í þekkta
merkjavöra, sem þó er fjöldafram-
leidd, era klæðskeramir samt ódýr-
ari. Því má heldur ekki gleyma að
þegar keypt er fjöldaframleidd vara
þarf oft að fara með vöruna tU klæð-
skera, láta stytta eða lengja ermar
eða skálmar eða gera aörar tilfæring-
ar.“
Skrýtin viðhorf
„Annars rikja nokkuð skrýtin
viöhorf tU klæðskera og þeir eru
margir sem kvarta við mig um að
þjónustan sé dýr og oft er röflaö yfir
því að þurfa að borga virðisauka-
skatt. Það er svo furðulegt að það
era frekar karlmenn sem kvarta
undan því. Þeim flnnst endUega að
ég eigi að vinna þetta sjálf, senni-
lega af því að ég er kona.
Við erum ekki mörg hér á landi
sem störfum sem klæðskerar. Á
tímabili var hér fyrir nokkrum
árum samkeppni frá TaUandi. Það
var íslendingur sem búsettur var
þar í landi en dvaldi hér á landi
nokkra mánuði á ári og tók af
mönnum snið tU þess að klæðskera-
sauma eftir. En það virðist hafa
dottið upp fyrir og ég held að þeir
séu fáir núorðið sem láta klæðskera
sauma fyrir sig föt erlendis," segir
Petra. -ÍS
Að gefa í skóinn:
Getur valdið metingi
Nú þegar jólahátíðin nálgast taka
margir foreldrar upp þann sið að
gefa bömum sínum í skóinn. Ekki
virðist gUda ákveðin regla um hvort
byijað er að gefa í skóinn fyrsta dag
desembermánaöar eða 13/9 dögum
fyrir jól þegar fýrsti jólasveinninn
kemur tfi byggða. Að gefa i skóinn
er tUtölulega nýr siður hér á landi,
kom upp úr miðri 20. öld.
Eftir miðja öldina breiddist sá sið-
ur hratt út í Reykjavík og síðar í
öðrum kaupstöðum að böm settu
skóinn út í glugga á hveiju kvöldi
nokkru fyrir jól í von um að jóla-
sveinn léti í hann eitthvert góðgæti.
Foreldrar sáu auk þess hag í þess-
um sið því sú von að fá í skóinn
gerði bömin oft þægari að sofna.
Barst með sjómönnum
Svo virðist sem þessi siður hafi
borist frá farmönnum sem sigldu tU
Norðursjávarhafna en heimildir
herma að vitað hafi verið um hann
frá því fyrir 1930. Þar var siður að
iítilræði væri í skónum á hveijum
sunnudagsmorgni í jólaföstu en upp-
haflega átti það einungis við dag
heUags Nikulásar, 6. desember.
Eitthvað virðast íslendingar þó
hafa verið hrifiiari af siðnum þvi
fljótlega var farið að gefa oftar í skó-
inn. Elsta dæmið um þessa venju
sést í kvæði Ragnars Jóhannessonar
Eftir miðja öldina breiddist sá siður
hratt út í Reykjavik og síðar öðrum
kaupstöðum að börn settu skó sinn
út í glugga á hverju kvöldi nokkru
fyrir jól í von um að jólasveinn léti í
hann eitthvert góðgæti.
frá 1938 en þá var ekki farið að iðka
þennan sið á íslandi:
Þeir láta stundum tíeyring
í litla bamaskó
sem liggja frammi á gangi
er sofa menn í ró.
Siðurinn virðist hafa borist mjög
hratt út hér á landi eftir 1950 og haft
jafnvel neikvæðar hliðar. Sumir
byrjuðu strax i upphafi jólaföstu eða
1. desember og stundum vUdu gjaf-
imar vera ansi ríflegar. OUi slíkt
metingi og sárindum þegar bömin
bára sig saman um gjafimar og
einnig leiðindum fyrir afia
uppalendur, eins og nærri má geta.
Ófremdarástand myndaðist og
íjaUað var um málið í Ríkisútvarp-
inu fyrir tUstiUi fóstra. Árangurinn
varð sá að upp úr 1970 tókst smám
saman að koma á þeirri meginreglu
að ekkert kæmi í skóinn fyrr en
fyrsti jólasveinninn kemur til
byggða, annaðhvort 13 eða 9 dögum
fýrir jól. Einnig var út frá þvi geng-
ið að aldrei væri neitt annað en eitt-
hvert smáræði í skónum. Að gefa í
skóinn er skemmtUegur siður sem
bömin kunna vel að meta. Foreldr-
ar ættu hins vegar að hafa það í
huga að hafa gjafirnar einungis
smáræði tU þess að ekki komi upp
metingur miUi bama.
Byggt m.a. á grein Árna
Bjömssonar í Sögu daganna.
-ÍS
ár ífararbroddi
RAGNAR BJÖRNSSON ehf
Dalshrauni 6 220 Hafnarfjörður
Sími 555 0397 565 1740 - Fax 565 1740
sem passar inn á baðherbergi
1000 snúninga vinda, tekur
5 kg. af þvotti.
18 þvottakerfi.
Stiglaus hitastilling.
Stiglaus vinda, 400-1000 sn
Rafmagnsvatnsöryggi.
Sérstakt ullarþvottakerfi.
Topphladin, 2 öxlar vid
vindu sem tryggja
hámarksendingu.
H 85, B 40, D 40 cm.
Verslun fyrir alla
Siöumula 34, Fellsmúlamegin
Sími 588 7332
Opið mánud.-föstud. kl. 9-18, laugad. kl. 10-14
Opiö sunnudaga í nóvember kl. 12-16