Dagblaðið Vísir - DV - 15.03.1997, Blaðsíða 28
28
LAUGARDAGUR 15. MARS 1997 JjV
sérstæð sakamál
Snemma beygist krókurinn
Salza-dalurinn í Austurrlki er
einn sá fallegasti í landinu, enda er
hann að mestu ósnortinn. Þar má
enn sjá emi svífa þöndum vængj-
um, og bimir veiða í Salza-ánni
sem fellur eftir endiiöngum daln-
um. í hlíðunum stökkva fótvissar
gemsur klett af kletti, og sé haldið
að efstu tindum má stundum sjá
steingeitur, en biðin eftir þeim get-
ur orðið löng og krafist mikillar
þolinmæöi.
Þolinmæði og mikill áhugi á nátt-
úrunni vom meðal eiginleika Wolf-
gangs Ott kvikmyndatökumanns, en
sérgrein hans var náttúrulífsmynd-
ir. Hann var þrjátíu og átta ára er
hér var komið sögu, og Salza-dalur-
inn aðalvettvangur hans. Klukku-
Karin Muller.
stundum saman læddist hann með
myndavélar um dalinn, og hann
uppskar ríkulega. Myndir hans
þóttu einstakar og jafnvel nálgast
fullkomnun, og sumarið 1995 var
frægð hans orðin mikil. Þegar aust-
urríska sjónvarpið sýndi þær sátu
milljónir áhorfenda við tæki sín, og
erlendar sjónvarpsstöðvar keyptu
þær óséðar. Nóg var að nafnið Wolf-
gang Ott kæmi fram.
Efnaður
í byrjun þessa áratugar átti Ott
allverulega fjárhæð í banka, og
hafði sest að i vel búnu einbýlishúsi
í Liesing, einu úthverfa Vínarborg-
ar. Á neðri hæðinni var íbúð, en á
þeirri efri vel búin vinnustofa þar
sem hann gat unnið að klippingu og
hljóðsetningu mynda sinna.
Ott vann alltaf einn, og oft var
hann dögum saman í Salza-dal. Þá
bjó hann í hvítum húsvagni, sem
hann lagði yfirleitt langt frá alfara-
leið, og var ljóst að hann gerði sér
far um að verða ekki fyrir ónæði.
Það voru þó ekki bara fáséð dýr og
fallegt umhverfið sem vöktu áihuga
hans. Stúlkur voru ofarlega á lista
yfir áhugamál hans. En þær fóru
aldrei sjálfviljugar með honum í
dalinn.
Engum var ljóst hvaöa hneigðir
leyndust með Ott fyrr en sumarið
1995, þegar margt fór úrskeiðis, svo
að segja samtímis. Það byrjaði með
því að hann kom að húsvagninum
sínum eftir að hafa verið að taka
myndir í nokkra tíma. Hann bjóst
við að finna síðasta fómardýr sitt,
hina tuttugu og þriggja ára Gerdu,
bundna í honum, en svo var ekki.
Henni hafði tekist að losa sig og var
á bak og burt. Honum var brugðið.
Sagði sögu sína
Eftir því sem Ott sagði siðar hélt
hann þó ró sinni. Hann sagðist hafa
gert sér ljóst að konur sem væri
nauðgað færu sjaldan til lögreglunn-
ar, af því að þær skömmuðust sín.
En kærðu þær væru frásagnir
þeirra venjulega svo ruglingslegar
að lítið væri á þeim að byggja. Færi
hins vegar nú svo að Gerda segði
skipulega frá kæmi fullyrðing á
móti fullyrðingu, og hvom yrði þá
trúað, henni eða honum, frægum
náttúrulífskvikmyndatökumanni?
Gerda fór til lögreglunnar, og frá-
sögn hennar af nítján klukkustunda
misþyrmingum og nauðgunum var
hvorki ruglingsleg né sundurlaus.
Hún skýrði nákvæmlega frá hvern-
ig allt hafði gengið til, og sagði að á
húsvagninum stæði skrifað
„AUSTRO-TV“.
Þegar Ott sneri heim úr Salza-
dalnum og kom að húsi sínu við
Hochstrasse 7 beið lögreglan hans.
Og lögregluþjónarnir tveir sem
handtóku hann virtust annaðhvort
ekki þekkja þennan fræga þátta-
gerðarmann eða þeim stóð alveg á
sama um hvem þeir vom að færa á
lögreglustöðina. Nafnið Wolfgang
Ott hafði ekki nein áhrif á fram-
göngu þeirra.
Röð hvarfa
Með aðstoð duglegs lögmanns
kynni Ott að hafa getað fengið sýkn-
un fyrir rétti, eða þá í versta lagi
vægan dóm. En hann hafði ekki
heppnina með sér. Tveim dögum
eftir handtöku hans fann göngu-
maður nakið konulík í Salza-daln-
um. Það reyndist vera af Sonju
Svec, tuttugu og þriggja ára banka-
starfsmanni, sem hafði verið saknað
um hríð. Líkið bar með sér að það
hafði borist með ánni og skollið á
klettum, en hávaðar em á kaflanum
nokkru fyrir ofan þann stað sem
það fannst á.
Hefðu hendumar ekki verið
bundnar á bak aftur og fætiuriir
reyrðir saman hefði mátt halda að
unga konan hefði dottið í ána, en
ekki verið myrt.
Lögreglan spurði Ott nú hvort
hann hefði þekkt Sonju Svec. Hann
neitaði að hafa þekkt til hennar eða
geta gefið nokkra skýringu á örlög-
um hennar. Líkskoðun leiddi í ljós
aö hinni látnu hafði verið kynferðis-
lega misboðið skömmu áður en hún
lést, og að auki greindust á hálsin-
um för sem sýndu að fléttuðu reipi
hafði verið brugðið um háls hennar
og hún kæfð.
Ólíklegt þótti að tveir kynferðisaf-
brotamenn hefðu verið á ferð í hin-
um ósnortna Salza-dal með svo
skömmu millibili. Var ákveðið að
gera húsleit hjá Ott og kom þá í Ijós
kyrkingartæki, reipi með tveimur
handfóngum. Kom mynstur reipis-
ins heim og saman við fórin á hálsi
líksins.
Þáttur kattarins
Við rannsókn þessa máls sannað-
ist enn einu sinni að sjaldan er ein
báran stök. Á heimili Otts fannst
rauðleitur persneskur köttur.
Nokkru eftir hvarf Sonju Svec
höföu foreldrar hennar tilkynnt að
úr íbúð hennar hefði horfið allnokk-
urt fé og persneskur köttur. Mynd
af Sonju meö kisuna varð til þess að
foreldrar Sonju voru boðaðir á lög-
reglustöðina, og kom þá í ljós að um
sama kött var að ræða.
Er hér var komið varð Ott að við-
urkenna sekt
sína, og kom þá í
ljós hver afstaða
hans var til hug-
takanna lífs og
dauða. Maðurinn
sem bar svo litla
virðingu fyrir
mannslífum var
náttúruunnandi
og dýravinur.
Haföi hann tekið
köttinn með sér af
heimili Sonju til
þess að koma í
veg fyrir að hann
yrði þar hungri og
þorsta að bráð.
Þegar þessi
játning lá fyrir
vaknaði þegar
grunur um að Ott
væri sekur um
fleiri morð. Árin á
undan höfðu
nokkrar stúlkur
horfið í eða við
Salza-dal. Ein af
þeim var Karin
Múller, nítján ára.
Hún var ljóshærð,
og hvarf spor-
laust. Vitni hafa
greint frá því að
nokkrum dögmn
áður en hún hvarf
hafi hún sést með
Ott. Liggur lík
hennar einhvers
staðar á botni Salza-árinnar? Rann-
sóknarlögreglan telur að svo geti
verið, þvi hún er þeirrar skoöunar
að Ott hafi myrt hana.
Annar líkfundur
Haustið 1995 fannst lík Helgu
Vasold, þrjátíu og fjögurra ára, í
Salza-ánni. Réttarlæknum hefur
ekki tekist að sýna fram á að hún
hafi verið myrt og henni kastað í
ána, svo sá möguleiki er fyrir hendi
að hún hafi framið sjálfsvíg. Það
þykir þó heldur ótrúlegt, og þykir
það benda til að Ott hafi átt hlut að
máli að löggæslu-
maður setti sekt-
armiða á hús-
vagn sem lagt
hafði verið ólög-
lega nærri þeim
stað sem lík
Helgu fannst á
um svipað leyti
og hún hvarf.
Minnist maður-
inn þess sérstak-
lega að á vagnin-
um stóð
„AUSTRO-TV".
Þá er þess að
geta að beðið er
með nokkurri eft-
irvæntingu nið-
urstöðu rann-
sóknar á því hvort Ott kunni að
tengjast nauðgun og morði á Hann-
elore Fuhrmann, en lík hennar
fannst nærri því svæði sem Ott
lagði leið sína á. Ransóknin er hins
vegar flókin, og kann aö taka
nokkum tíma.
Þegar fyrir lá að Ott hafði gerst
sekur um nauðganir og morð var
farið að kanna hvað gæti hafa vald-
ið þessari afbrigðilegu hegðun hans.
Var nú farið að kanna fortíð hans og
kom þá ýmislegt í ljós sem heföi get-
að orðið mönnum víti til vamaðar.
Löng afbrotaskrá
Tíu ára gamall var Ott staðinn að
röð kynferðislegra árása á skóla-
systur sínar. Um jólin 1971, þegar
hann var 14 ára, réðst hann svo á
stúlku á sama aldri og hugðist
neyða hana til samræðis, en tókst
það ekki. Kom hann þá fyrir dóm-
ara í annað sinn, en slapp viö refs-
ingu vegna „andlegs vanþroska
ákærða", eins og það var orðað. For-
eldrar hans komu honum þó í skóla
Helda Vasold.
fyrir böm með hegöunarvaldamál.
En tveimm ámm síðar var Ott á
ný leiddur fyrir dómara. Þá var
honum gefið að sök að hafa ætlað að
beita að minnsta kosti tíu stúlkur
kynferðislegu ofbeldi. Talið var rétt
að leita umsagnar réttargeðlæknis,
og komst hann, Otto Schiller, að
ákveðinni niðurstöðu um Ott.
„Wolfgang Ott er of veiklundaður
og feiminn til að geta umgengist
stúlkur á eðlilegan hátt,“ sagði
Schiller læknir. „Hann getur aðeins
komist í tengsl við þær með þvf að
ráðast á þær og beita valdi. Árásim-
ar sem hann hefur gert eiga ekkert
skylt við andlegan vanþroska, held-
ur afbrigðilega þróun kynhvatar.“
Dómurinn
Schiller réttarlæknir sagði enn
fremur: „Mín skoðun er sú að þessi
afbrigðilega þróun kynhvatar
(hans) muni einkenna hegðun hans
þegar hann verður fullorðinn. Mér
þykir því ljóst að við höfum hér
mann sem fremja muni kynferðis-
glæpi verði honum ekki þegar kom-
ið í meðferð." Síðan bætti Schiller
því við að á annan hátt yrði ekki
komist hjá verri afbrotum.
Af einhverjum ástæðum sá dóm-
arinn ekki ástæðu til að taka mark
á þessari aðvörun réttarlæknisins.
Ott var dæmdur í fimmtán mánaða
fangelsi, og fylgdi dóminum kvöð
um sálgæslu.
Eftir að Ott fékk frelsi hlýddi
hann um hríð fyrirmælum dómar-
ans um sálgæslu, en hætti svo að
leita eftir henni, án þess að nokkur
skipti sér af því. Sú vanræksla er
nú talin hafa getað kostað allmargar
stúlkur lífið því fleiri stúlknahvörf í
eða við Salza- dal á undanfornum
árum eru óupplýst.
Morðmálið kom fyrir rétt í fyrra-
haust. Þar var sekt Otts metin svo
að hann skyldi fá ævilangt fangelsi.
Jafnframt er haldið áfram rannsókn
á því hvort og þá hve mörg manns-
hvörf hinn sakfelldi kunni að hafa á
samviskunni.
Wolfgang Ott.
Sonja Svec.
Kyrkingartækiö.