Dagblaðið Vísir - DV - 15.03.1997, Blaðsíða 33

JLlV LAUGARDAGUR 1. MARS 1997
Svartar skýrslur um ofbeldi meðal barna í Bandaríkjunum:
utlond 45
n
* k
Á hverjum sólarhring falla sextán
börn fyrir byssukúlum í Bandaríkj-
unum. Tíundu hverja sekúndu er
tilkynnt um misnotkun eða van-
rækslu á hami í Bandaríkjunum og
á hverjum sólarhring deyja þrjú
börn vegna misnotkunar eða van-
rækslu. Þetta kemur fram í skýrslu
sem Barnavemdarsjóður í Washing-
ton birti nú í vikunni.
Árið 1993 lét 5721 bandarískt bam
lífið af völdum skotsára. Tíðni
morða með skotvopnum á börnum
undir 15 ára aldri í Bandaríkjunum
er 12 sinnum hærri en í 25 öðrum
iðnríkjum samanlagt.
Tíðni morðanna er ekki bara
hæst í Bandaríkjunum heldur
hækkar hún geigvænlega.
Eitt af fimm undir
fátæktarmörkum
Niðurstöður skýrslunnar sýna
jafnframt að eitt af hverjum fimm
bömum í Bandaríkjunum lifir und-
ir opinberum fátæktarmörkum.
Nær tíu milljónir bama hafa engar
sjúkratryggingar. Á hverjum degi
fremja sex böm sjálfsmorð.
í könnun bandarískrar stofnunar,
sem hefur eftirlit með sjúkdómum
og forvömum, er sömu niðurstöður
að finna. Þar segir að Bandaríkin
séu efst á blaði yfir 26 ríkustu þjóð-
ir heims þegar um er að ræða morð
á bömum, sjálfsmorð barna og
dauða bama tengdan skotvopnum.
Sjálfsmorðtíðni 14 ára bama og
yngri er tvöfalt hærri í Bandaríkj-
unum en í öðrum iðnríkjum, sam-
kvæmt könnun stofnunarinnar.
Ofbeldisaldan bundin
við Bandaríkin
Niðurstöðumar sýna að ofbeldis-
aldan, sem á undanfomum árum
hefur náö til æ yngri bama, er nær
eingöngu bundin við Bandaríkin.
Þar hefur glæpum meðal unglinga
fjölgað miklu hraðar en meðal full-
orðinna.
Margar
stjómir
þeirra ríkja,
sem þátt tóku
í könnun-
inni, til-
kynntu að
hjá þeim
væri ekki um
nein morð að
ræða meðal
barna undir
15 ára aldri.
Stofnunin
gaf engar
skýringar á
miklu fleiri
morðum
meðal bama
í Bandaríkj-
unum.
Nokkrir af-
brotafræð-
ingar telja að
hin gífurlega
aukning á of-
beldi meðal
ungs fólks sé
meðal annars
vegna aukins
fjölda barna
sem er eftir-
litslaus eða
er á annan hátt í hættu.
Etienne Kmg, faraldursfræðing-
urinn sem stýröi könnuninni, segir
að nokkrir rannsóknaraðilar hafi
gefið i skyn að hin háa tíðni dauðs-
falla af völdum ofbeldis meðal
bandarískra bama kunni að tengj-
ast litlum fjárframlögum til félags-
legrar aðstoðar í Bandaríkjunum.
Aðrir telja að aukinn fjöldi útivinn-
andi kvenna, há skilnaðartíðni og
það hversu þjóðfélagið sættir sig við
ofbeldi eigi þátt í fjölda glæpa með-
al unglinga í Bandaríkjunum.
Eftirlitsmenn með skotvopnum
em þeirrar skoðunar að mikinn
hluta vandamálanna megi rekja til
þess að á bandarískum heimilum
rannsóknar-
stofnunar um
stefnumótun í
byssueign,
geyma margir
skotvopn sín
hlaðin.
Hann getur
þess að al-
mennt sé mik-
ið ofbeldi í
Bandaríkjun-
um. Þegar
skotvopn séu
innan seiling-
ar geti það haft
í för með sér
harmleiki sem
hægt sé að af-
stýra.
Erfitt að
breyta
djúpstæð-
um
ástæðum
Krug segir
að erfitt sé að
breyta djúp-
stæðum ástæð-
um ofbeldis í samfélaginu og nefnir
í því sambandi kynþáttahatur, fá-
tækt og ójöfn tækifæri. „Það er
miklu auðveldara að breyta hönnun
á byssu til að börn geti ekki hleypt
af eða aðgangi að skammbyssum
heldur en að ráðast á stærstu og erf-
iöustu vandamálin í bandarísku
samfélagi.“
í skýrslu Bamavemdarsjóðsins
kemur fram að misnotkun eða van-
ræksla á bömum hafði aukist um 25
prósent árið 1995 miðað við áriö
1990. Höfundar skýrslunnar óttast
að ný lög um breytingar á velferðar-
kerfinu auki fjárhagsáhyggjur fjöi-
skyldna sem hafi í för með sér
aukna hættu fyrir böm.
Eitt af hverjum fimm börnum í Bandaríkjunum iifir undir opinberum fátæktarmörk-
um. Tíu milljónir bandarískra barna hafa engar sjúkratryggingar.
Erlent fréttaljós
á laugardegi
era yfir 200 milljónir skammbyssna.
Sú skoðun kemur einnig fram í
skýrslu Bamavemdarsjóðsins. í
skýrslu hans er bent á að 1993 hafi
dauðsföll meðal bama af völdum
skotvopna verið nær tvöfalt fleiri en
tíu áram áður.
Skotvopn er að finna á nær helm-
ingi allra bandarískra heimila, af
þeim er mikill fjöldi skammbyssna.
Að sögn Stephens Terets, forstjóra
Rannsókn stofnunarinnar, sem
hefur eftirlit með sjúkdómum og
forvömum, var gerð til að kanna
hvort mikil aukning dauðsfalla af
völdum ofbeldis í Bandaríkjunum
frá 1950 væri sambærileg við það
sem átt hefði sér stað annars staðar.
Embættismenn könnuðu tíðni
dauðsfalla bama undir 15 ára aldri
meðal stærstu iðnríkjanna. Þau
vora valin þar sem þau vora talin
hæfust til samanburðar.
Niðurstöður rannsóknarinnar
vora þær að dauðsfóllum meðal
bama af völdum lungnabólgu, inflú-
ensu, krabbameins og annarra sjúk-
dóma fækkaði frá 1950. Morð meðal
bama urðu þrefalt fleiri og sjálfs-
morð fjórfölduðust.
Drengir í meiri
hættu en stúlkur
Árið 1993 létust 2872 böm 14 ára
og yngri af völdum ofbeldis á þeim
stöðum þar sem könnunin var gerð.
í 1994 tilfellanna var um morð að
ræða.
Drengir vora í meiri hættu að
verða myrtir en stúlkur. 1464 morð-
anna, eða 73 prósent, vora framin í
Bandaríkjunum.
Nær 600 ung böm frömdu sjálfs-
morð árið 1994, 54 prósent þeirra
vora bandarísk. Fjöldi þeirra sem
framdi sjálfsmorð á annan hátt en
að skjóta sig var svipaður í Banda-
ríkjunum og í öðram ríkjum.
Auk Bandaríkjanna var könnun-
in gerð í Austurríki, Ástralíu, Belg-
íu, Danmörku, Englandi, Finnlandi,
Frakklandi, Hollandi, Hong Kong,
írlandi, ísrael, Ítalíu, Japan,
Kanada, Kúveit, Nýja Sjálandi,
Norður-írlandi, Noregi, Skotlandi,
Singapore, Spáni, Sviss, Sviþjóð,
Taívan, Wales og Þýsklandi.
Byggt á Reuter og
Herald Tribune
Enskur landsliðsþjálfari missti son sinn úr alsæluneyslu:
Pabbi, ég elska þig
- sagði sonurinn og ók fram af klettabrún
„Pabbi, ég elska þig, og segðu mömmu að
ég elski hana líka mjög mikið,“ sagði Mich-
ael Sexton, 31 árs, við föður sinn, Dave
Sexton, skömmu áður en hann framdi sjálfs-
morð með því að aka bíl sínum fram af Mett-
um við útsýnisstað í Dover. Michael hafði
tekið of stóran skammt af alsælutöflum og
verið illa haldinn af þunglyndi og ímyndun-
arveiki í nokkur ár.
Dave Sexton ætti að vera knattspymuunn-
endum kunnur því hann er fyrrum fram-
kvæmdastjóri Chelsea og nú aðstoðarþjálfari
U-21 landsliðs Englands í knattspymu. Hann
er vitanlega þekktur í Bretlandi enda hefur
þetta mál vakið miUa athygli í þarlendum
fjölmiðlum og spumingar um alsæluneyslu.
Michael stundaði félagsfræði og heim-
speki í skóla þegar vandræðin skullu á um
jólin 1991. Þá innbyrti hann sína fyrstu al-
sælutöflu. Upp frá því varð hann þunglynd-
ur og fékk reglulega æðisköst. Árið 1994
reyndi hann að fremja sjálfsmorð með því að
háma í sig verkjalyf. Litlu munaði að til-
raunin tækist og lá hann átta vikur á spítala
í gjörgæslu.
Falsvonir
Eftir þetta flutti Michael til foreldra sinna.
Vonir stóðu til að hann væri að ná sér en
það reyndust falsvonir. Dag einn í lok síð-
asta árs kom Dave heim að loknu keppnis-
ferðalagi með liði sínu. Michael hafði þá
fengið kast og farið til systur sinnar í Howe
í Sussex. Dave fór þangað og þá var Micheal
mjög langt niðri. Sagði hann föður sínum að
hann vildi fara út í búð og kaupa sér síga-
rettu og kók, aka til Dover og keyra þar fram
af Mettum. Dave fékk son sig á að koma
heim til Kenilworth í Warwick-skíri og ók á
eftir honum þangað.
„Ég leyfði honum að aka þangað sem
hann vildi,“ sagði Dave við vitnaleiðslur því
á leiðinni stoppuðu þeir i Dover, á útsýnis-
staðnum Capel le Feme.
„Ég hélt að við gætum spjallað saman um
stund og haldið síðan áfram heim. Hann
vildi lítið tala og þegar hann fór aftur inn í
bílinn sá ég að hann var staðráðinn í að
drepa sig,“ sagði Dave sem gat ekki stöðvað
son sinn i að aka fram af Mettabrúninni.
Vitni vora að atburðinum sem staöfestu að
Michael hefði farið yfir í sinn bíl, eftir að
hafa kvatt föður sinn, og gefið í fram af bíla-
stæðinu.
Dave Sexton á yngri
árum þegar hann stjórn-
aöi m.a. Chelsea.