Dagblaðið Vísir - DV - 12.02.1998, Blaðsíða 12
12
FIMMTUDAGUR 12. FEBRÚAR 1998
Spurningin
Ferðu oft í bíó?
Guðni Einarsson og Eyvindur
Einar Guðnason: Nei, ekki oft.
Björn Oddgeirsson sjómaður: Ég
reyni alltaf að fara þegar ég er í
landi.
María Dögg Kristinsdóttir nemi:
Ég fer svona einu sinni í mánuði.
Sunneva Edith Ragnarsdóttir
nemi: Ég fer einu sinni í viku.
Magnús Hannesson atvinnurek-
andi: Nei, mjög sjaldan.
Ingólfur Gíslason, sendill og sím-
svari: Já, ég fer mjög oft.
Lesendur
Afleiðing bráða-
birgðalaga 1976
Ráðherrar og alþingismenn hafa kveikt í púðurtunnu, segir m.a. í bréfi Árna.
Árni Jón Konráðsson skrifar:
Fimmtudaginn 29. janúar 1998
voru á Alþingi utandagskrárum-
ræöur um yfirvofandi sjómanna-
verkfall. Þeir sem tóku þátt í þeirri
umræðu sögöu að það væri í hönd-
um samninganefndar sjómanna og
útvegsmanna að leysa þessar deilur
áður en til verkfalls kæmi. Þessi
deila í dag er eingöngu ráðhemnn
og alþingismönnum að kenna.
íslenskir útvegsmenn þrýstu á
einn af bestu sonum þjóðarinnar til
þess að setja bráöabirgðalög sem
voru sett 6. september 1976 um kaup
og kjör sjómanna. í þeim er ákvæði
um að lækka skiptaprósentu til sjó-
manna um 22% til hlutaskipta, svo
og aflaverðlaun. Þetta ver gert til að
þurfa ekki að borga hlut af sölu-
verði til hlutaskipta og aflaverðs
launa og aukaverölaun til sjómanna
úr 4 milljörðum króna sem koma úr
sjóðakerh sjávarútvegsins til hækk-
unar á fiskveröi árið 1976.
Útvegsmenn fengu hækkun á
fiskverði árið 1976 en hún kom ekki
til sjómanna vegna lækkunar á
skiptaprósentu úr 0,78% í 0,63% á
stærri togurunum og verkar þannig
að fiskverðshækkun árið 1976 kom
ekki til hlutaskipta eða aflaverð-
launa og aukaaflaverölauna árið
1976 af fiskverðshækkun vegna
bráðabirgðalaga sem sett voru á sjó-
menn um kaup og kjör það ár, eða
203 dögum áður en bráðabirgðalög-
in voru sett.
Voru ólög frá 16. febrúar 1976 til
5. september 1976? Bráðabirgðalög
frá 6. september 1976 voru í gildi 460
daga. Þau féllu að fullu úr gildi 15.
maí 1977 og kjarasamningur sjó-
manna, sem var í gildi 15. febrúar
1976 og átti að taka gildi aftur 15.
maí 1977, gerði það ekki.
Vegna bráðabirgðalaga frá 6. sept-
ember 1976 fá sjómenn ekki hlut úr
4 milljarða króna hækkun sem varð
á fiskverði til útgerðarmanna árið
1976 - en ekki til sjómanna. Síðast-
liðin 22 ár kom ekki til hlutaskipta
og aflaverðlauna og aukaaflaverð-
launa til sjómanna af 88 milljörðum
króna og er það afleiðing af bráða-
birgðalögum frá 6. september 1976.
Þetta er skattur sem sjómenn hafa
þurft að greiða umfram aðra lands-
menn. Ekkjur sjómanna, böm
þeirra og munaðarlaus böm sjó-
manna fá þar af leiðandi lægri
greiðslur í formi ekknabóta og
barnalífeyris. - Ráðherrar og al-
þingismenn hafa kveikt í púður-
tunnu sem íslenskir útvegsmenn
stuðla að í dag.
Skatturinn og fólkið gæfa
Eysteinn skrifar:
Það er slæmt þegar fólk er ekki
einfært um aö fylla út eigin skatt-
skýrslu. Maður skilur fólk sem rek-
ur fyrirtæki eða stendur í viðamikl-
um framkvæmdum, eða húsbyggj-
endur sem era fastir í kerfinu með
allt sitt.
Menn skyldu þó lesa vandlega
leiðbeiningabæklinginn sem fylgir
skattframtalinu. Þar era allgreinar-
góðar upplýsingar fyrir hinn venju-
lega borgara.
Ég rak mig hins vegar á eitt sem
ekki allir átta sig á. Það er svokall-
að „afgjaldskvaðarverðmæti" lóðar-
leigu samkvæmt fasteignagjalda-
seðli 1997, sem draga má 15-falt frá
matsverði viðkomandi eignar. - En
hængur er á. Á skattframtalsblaði
er engin lína eða skýring sem segir
hvar eigi að fylla út þennan frá-
drátt. Skatturinn reiknar kannski
ekki með að menn nýti sér þetta
smáræði. Fólkiö sé svo gæft aö það
láti þetta þá bara niður falla! En
margt smátt gerir eitt stórt og ekki
veitir af þar sem frádráttarliðir
finnast, löglegir, að nota þá. Þetta er
kannski nokkuð seint að upplýsa
nú. En fólk getur nú fengið þetta
leiðrétt hafi því yfirsést.
Staðreyndir um Grafarvog
íbúi í Grafarvogi skrifar:
Samgöngumál Grafarvogshverfis
hafa veriö mikið í umræðunni enda
í miklum ólestri. R- listamenn segja
að slæmt sé þegar reynt er að gera
pólitík úr málinu en reyna samt að
vísa ábyrgðinni á samgönguráð-
herra sem lýsir náttúrlega pólitísku
ábyrgðarleysi. Staðreyndin er að
málið er pólitískt og í því kristallast
mismunandi stefnur og vinnubrögð.
R-listinn hefur reynt aö slá ryki í
augu fólks til að breiða yfir vanmátt
sinn. Gullinbrú er þjóðvegur og
kemur því inn á vegaáætlun rikis-
ins.
Sveitarstjómir og þ.a.l. borgaryf-
irvöld forgangsraða verkeinum inn
á vegaáætlun og eftir þeirri for-
gangsröðun var af borgaryfirvalda
hálfu aðeins gert ráð fyrir 5 milljón-
um í breikkun Gullinbrúar árið
1977. R- listinn hafnaði jafnframt til-
Gullinbrú er þjóövegur og kemur því inn á vegaáætlun ríkisins.
lögu sjálfstæðismanna á síðasta
vori um að lána ríkinu fé til þessa
verks. Sýnir það hug R-listans til
Grafarvogsbúa.
Nú er tillagan hins vegar tekin
upp rétt fyrir kosningar og látið
eins og hún sé framkvæði R-listans,
en ekki úlfakreppa sem R-listinn er
búinn aö koma sér í meö athafna-
leysi sínu og skammsýni. Sjálfstæð-
isflokkurinn hét breikkun Gullin-
brúar fyrir síðustu kosningar og
hefði án efa komið því í verk. Nú er
bara öldin önnur hvað varðar
vinnubrögö í Reykjavík. Sú stefna
sem kristallast í málinu er sú árátta
R-listans, með forseta borgarstjóm-
ar í broddi fylkingar, að spoma við
einkabílnum og lýsir sér m.a. í
þessu máli.
Stefna þessi og sinnuleysi R-list-
ans kemur niður á öllum þeim sem
út í umferðina þurfa í Reykjavík og
þá sérstaklega niöur á Grafarvogs-
búum. Þetta er staðreynd málsins
þegar hið pólitíska ryk R-listans
hefur verið blásið burt. - Sýnir það
hug R-listans til Grafarvogsbúa.
Gott borgar-
stjórapar
Hildur Bjömsdóttir hringdi:
Ég sá eina skemmtilegustu
mynd sem ég hef lengi séð á for-
síðu DV sl. mánudag. Hún var af
núverandi borgarstjóra, Ingi-
björgu Sólrúnu Gísladóttur, og
Áma Sigfússyni, fyrrv. borgar-
stjóra og kandidat þeirra sjálf-
stæðismanna sem næsta borgar-
stjóra. Ég er viss um að þau tvö
yrðu besta borgarstjórapar sem
hugsast getur. Ég á við að þau
tækju nú höndum saman, ryfu
hefðina og byðust til að stjóma
borginni næsta kjörtímabil. Án
'tillits til undangenginna próf-
kjöra. Við þurfum sterka og
ábyrga borgarstjórn og þau gætu
leitt hana saman.
Er veiðikvótinn
orðinn kvöð?
281043-2859 skrifar:
Útgerðarmenn eru að bjóða
meiri veiðiskyldu á hvert skip
eins og það sé einhver kvöð að
veiöa þann afla sem úthlutað er
á skipið. Veiðiskyldan er 1/4 ár-
lega, að mér skilst. Ég hélt að
þessi veiðiskylda og það hlutfall
sem á að veiða væra lög og lög
væru sett af stjórnvöldum. Því
spyr ég: Er það þeirra að breyta
lögum um sjálfa sig? Eða sýnir
þetta kannski hver er við stjóm-
völinn? Einnig gleymist í um-
ræðunni að ef einhver kaupir
kvóta, t,d, á Suðurnesjum, kem-
ur sá kvóti einhvers staðar frá
og óveiddur afli. Það þýðir; eng-
in vinna, nema þá í gegnum bók-
hald handhafa kvótans, og þaðan
t,d, í verslunarrými héma fyrir
sunnan eins og við vitum að
okkur bráðvantar. Era leiguliðar
og moll það sem koma skal?
Höfnin á
Stokkseyri
Steindór Einarsson skrifar:
Margar hafa milijónirnar far-
ið í að gera vamargarða fyrir
þorpið. Fjaran þama er ein fal-
legasta á íslandi og þarna er gott
frystihús. Þegar ég var þarna um
10 ára aldur komust þama að
allt að 7 bátar. Núna ekki einn
einasti. Getur ríkið ekki fiár-
magnað framkvæmdir þama,
m.a. dýpkun hafnarinnar og aðr-
ar lagfæringar, svo bátar komist
þarna inn? Vilja ekki einhverjir
tengdir málinu taka undir þessa
hugmynd?
Tímabær
leiðari í DV
Þórir Sigurðsson hringdi:
í DV sl. mánudag mátti lesa
mjög timabær skrif í leiðara
blaðsins um þær ávirðingar sem
lögregluembættið hefur fengið
undanfarið, m.a. vegna óbirtrar
skýrslu sem sérstakur rannsókn-
arlögreglustjóri geröi, en liggur
nú hjá ríkissaksóknara, um
fíkniefhamál og ef til vill fleira
þeim tengt. Úr því sem komið er
verður ekki annað sagt en að
nauðsyn beri til að birta skýrsl-
una. Það er ágætt að ábyrgur
fiölmiðill tekur af skarið líkt og
gert var í leiðara DV. Torti-yggni
og vantrú á lögreglunni á ekki
að vera ofarlega í hug borgar-
anna. En tvö týnd mál í kerfinu
auðvelda ekki málin.
Þjóðin er ekki
öll sjómenn
Margeir skrifar:
Ég vitna í prýðilegt lesendabréf
í DV fóstud. 6. febrúar sl. undir
fyrirsögninni „Mikilvægi sjáv-
arútvegs þarf að minnka“. Marg-
ir era fylliega sammála því aö
sjávarútvegur er ekki það sem
við treystum á í framtíðinni. Og
þjóðin er heldur ekki öll sjó-
menn. Það fer aö verða erfitt að
sitja og standa eins og þrýstihóp-
ur sjómanna krefst. Þjóöin skilur
alls ekki sjómenn nú á dögum.