Dagblaðið Vísir - DV - 30.04.1998, Blaðsíða 12

12
FIMMTUDAGUR 30. APRÍL 1998
Spurningin
Ætlar þú í kröfugöngu
á morgun?
Hafrún Ösp Stefánsdóttir ritari:
Nei, ég held ekki.
Jens Magnússon húsasmíöa-
meistari: Nei, það geri ég sjaldnast.
Gunnlaugur Halldórsson verka-
maöur: Ég verð annars staðar.
Fjóla Guðmannsdóttir verka-
kona: Já, alveg endilega.
Rósberg Ragnar Einarsson nemi:
Já.
Helgi Bjarnason gluggaþvotta-
maður: Nei, ég stunda ekki kröfu-
göngur.
Lesendur
Friður á Norð-
ur-írlandi
Leiötogar Sinn Fein á leiö á samningafund.
Konráð Friðfinnsson skrifar:
Nú hefur dregið til tíðinda i mál-
efnum Norður-írlands. Nýjustu
fregnir þaðan herma að búið sé að
binda endi á áratugagamlar deilur
kaþólikka og mótmælenda. Fregnin
sú hlýtur að gleðja alla.
Merki um breytt hugarfar íbú-
anna má ráða af þvi þegar hefð-
bundin ganga mótmælenda átti sér
stað um götur Belfast. Gangan fór
að öllu leyti friðsamlega fram. Að
vísu vildu kaþólikkar ekki vera
minni menn og þrömmuðu um
hverfi lýðveldissinna. En einnig án
átaka. Síðan bárust fréttir frá þessu
landi um það að „annar hópurinn"
hefði farið að tilmælum lögreglu
sem bað hann um að sneiða hjá
hverfi „hinna“. Og var það gert. En
allt er þetta merki um nýtt hugar-
far fólksins. Sem auðvitað er for-
senda breytinga.
Ríkisstjóm Breta, undir forsæti
Tonys Blairs, hefur haft framkvæð-
ið í málinu og leitt andstæðar fylk-
ingar saman til viðræðna, sem end-
uðu þannig að skrifað var undir
samkomulag. En það gerir ráð fyrir
auknum tengslum við Bretland en á
þó að ryðja brautina fyrir norður-
írsku þingi. Kosið verður um sam-
komulagið 22. maí næstkomandi og
íbúum í landinu sent heim í pósti
efniviðurinn sem kjósa á um.
Vissulega eru hér áhugaverðir
hlutir í deiglunni og ýmislegt sem
bendir til að sáttmálinn nái að festa
rætur. Breyting er samt ekki mögu-
leg, jafnvel ekki undirrituð og
stimpluð, ef fólkið er ekki sammála
henni.
Gerry Adams, leiðtogi Sinn Fein,
hvatti sina menn til að styðja sátt-
málann. „Höfuðandstæðingur
hans“, David Trimble, leiðtogi
stærsta flokks mótmælenda, hefur
fengið stuðning framkvæmdastjórn-
ar flokksins. En þegar höfðingjarn-
ir rétta fram sáttarhönd er það oft
ótvírætt merki um samstarfsvilja.
Maður vonar sannarlega að slíkt
gildi í þessu máli. Fyrir þær sakir
helstar að löngu er orðið tímabært
að friður komist þarna á og að þess-
ar hvimleiðu göngur „trúar-
hópanna" heyri fortíðinni til. En
þær hafa ekki verið til neins ann-
ars en að viðhalda óskiljanlegu
hatri og riQa upp hluti úr fortíðinni
sem fært hafa óhamingju og leitt
sorg og sút inn á heimilin í fjölda-
mörgun tilfellum, t.d. í Belfast.
Sjálfur bind ég talsverðar vonir við
samkomulagið og vona líka að íbú-
ar á Norður-írlandi séu mér sam-
mála.
Skuldasöfnun og
blekking R- listans
Einar Sigurðsson skrifar:
Fyrir siðustu kosningar til borg-
arstjórnar kaus R-listinn að segja
ósatt um það sem til stóð að gera.
Nú bætir hann um betur og gefur
rangar upplýsingar um það sem
gert hefur verið.
Fyrir síðustu kosningar sagði R-
listinn að skattar yrðu ekki hækk-
aðir. Síðan hafa venjuleg heimili í
Reykjavík þurft að taka á sig tug-
þúsunda og sum vel á annað hund-
rað þúsunda króna skattahækkanir
í formi skolpskatts, auk þess sem
margar aðrar álögur hafa verið
hækkaðar. Hinar nýju álögur R-list-
ans hafa samanlagt kostað borg-
arbúa rúmlega tvo millljarða
króna. Og þetta er listinn sem sér-
stáklega lofaði að hækka ekki
skatta.
Nú í lok valdatíðar sinnar segir
R-listinn að böndum hafi verið
komið á fjármál borgarinnar og að
borgarsjóður hafi verið rekinn án
halla. Vitaskuld hefði átt að vera
hægur vandi fyrir R-listann að gera
þetta fyrst hann hækkaði álögur
um tvo milljarða króna, en stað-
reyndin er sú að þetta hefur ekki
verið gert, R- litinn fer hér með
blekkingar. Útgjöld borgarinnar
hafa þanist út og skuldir borgarinn-
ar hækkað um fjóra milljarða
króna þrátt fyrir skattahækkanirn-
ar og almennt góðæri.
Þegar R-listinn segir að borgar-
sjóður hafi ekki verið rekinn með
halla er það ein blekkingin enn, því
að skuldir hafa verið færðar til með
því að stofna fyrirtæki og koma
skuldunum þangað. Skuldir borgar-
innar hafa því stóraukist en ekki
minnkað eins og R-listi reynir að
halda fram.
Heimsókn fastaflota NATO
Þeir ungu voru síst áhugaminni um borö í hinum stóru
skipum en hinir fuliorönu.
H.M.S. skrifar:
Það var ánægjulegt að geta farið
um borð í nokkra hina stóru
vígdreka fastaflota Atlantshafs-
bandalagsins, er staddir voru hér
um sl. helgi. Ekki vantaði áhuga
fólks sem kom í Sundahöfn i þús-
undatali til að skoða skipin. Margir
voru með börnin og strákarnir voru
ein augu þegar þeir komu upp í brú
skipanna. Hinir fullorðnu virtust
ekki áhugaminni. og spurðu sjóliða
eða yflrmenn um hvaðeina sem fyr-
ir augu bar.
Þessi skip eru með ólíkindum
hvað alla byggingu snertir og út-
búnað innanborðs. Þarna virðist
hinn besti skóli fyrir unga menn og
stúlkur, sem voru líka í bland við
áhafnirnar. Aginn er eins og best
gerist og kurteisin í fyrirrúmi.
Gaman var að heyra hve reiprenn-
andi og hiklaust sjóliðarnir svöruðu
spurningum fólksins.
Manni dettur margt i hug i heim-
sókn í svona skip. Eins og t.d. það,
hvers vegna við íslendingar tökum
ekki þátt í að manna skipin, en við
eigum aðild að
NATO eins og
flestir vita. Þótt
við höfum engan
her, þá er hér
kjörið tækifæri
til að skóla ungu
kynslóðina með
skyldudvöl um
borð í þessum
fastaflota. Menn
koma agaðri til
baka og fróðari
um eitt og annað
sem lýtur að
þessari tegund
sjómennsku.
Heimsókn skipa
úr þessum fasta-
flota NATO er
viðburður sem fólk hér á höfuðborg-
arsvæðinu lætur sig varða, og áhug-
inn á skipunum sýnir að íslending-
ar eru líklegir til að taka við aga og
reglu, ef þeim bara býðst rétti far-
vegurinn. En hér er engin skylda
frá vöggu til grafar önnur en barna-
skólinn, og þegnskyldu má ekki
minnast á, þá vöknar foreldrum um
augu fyrir hönd bama sinna. Því
miður.
DV
Ríkisstjórn
tapar málum
Ólafur Stefánsson hringdi:
Það er raun að því að horfa upp
á að ríkisstjórnin er að tapa frá sér
málum algjörlega að ástæðulausu.
Það kynni að verða banabiti henn-
ar að þessi mál eru komin úr
böndum. Ég á hér við þrjú mál:
hvalamálið og frestun veiða hvala
í vísindaskyni, gagnagrunnsmálið,
sem ég sé fyrir mér að sé tapað að
fullu og öllu vegna ofstækis starfs-
fólks í heilbrigðiskerfinu, og loks
svonefnt „hálendismál". Öll eru
málin þess eðlis, að þau mátti af-
greiða fyrir þinghlé. Óafgreidd
vinda þau upp á sig ógæfu fyrir
landsmenn.
Fjölskyldu-
greiðslur
Ingibjörg Einarsd. skrifar:
Ég lýsi ánægju minni með þær
hugmyndir sem D-listinn hefur á
stefnuskrá um fjölskyldugreiðslur
til foreldra. Það er hollt hverju
barni og gott að vera hjá foreldr-
um sínum ákveðinn hluta dagsins
en sú stefna sem núverandi borg-
aryfirvöld hafa mótað er að öll
börn verði vistuð allan daginn á
leikskólum. Slík stefna væri
kannski í lagi ef allir ynnu í verk-
smiðjum frá 8-5. í nútímaþjóðfé-
lagi okkar hafa mjög margir for-
eldrar tök á því aö vinna heima og
líta með fram því starfi eftir börn-
unum. Aörir vilja vera heima með
börnum sínum fyrstu árin og þetta
er leið til að styðja þá.
Fædd „til-
raunadýr"
Sigurður Sigurðsson skrifar:
í prýðilegri grein Alfreðs Árna-
sonar 22. apríl sl. koma fram mörg
athygliverð atriði varðandi fyrir-
tækið fslenska erfðagreiningu.
Vek hér sérstaklega athygli á ein-
um þætti málsins. Vitnaö er í
grein í ritinu Scientific American
(febr. 1998) varðandi tengingu ætt-
artrjáa við sjúkraskýrslur. Grein-
in nefnist „Natural Born Gunea
Pigs“ (eða Fædd sem tilraunadýr).
Fyrirsögn greinarinnar í ameríska
ritinu segir nægilega mikið til
þess að þingmenn og aðrir ættu að
hugsa sinn gang, áöur en einka-
leyfi er veitt fyrirtæki á borð við
íslenska erfðagreiningu.
Gagnaskrár-
frumvarpið
Loftur Loftsson skiifar:
Fengi íslensk erföagreining
tækifæri til að vinna að verkefni
sínu í 12 ár mætti búast viö stór-
kostlegum framfórum I læknageir-
anum og þegar fram liða stundir
stórlækkaði kostnaður við heilsu-
gæslu hér á landi. Auk þess yrðu
öll lyf sem þróuð yrðu úr þessum
rannsóknum okkur að kostnaðar-
lausu. Þótt læknar finni þessu allt
til foráttu má líkja gagnaskrár-
frumvarpinu við ýmis góð og dýr
lyf sem læknar nota gegn mörgum
sjúkdómum hinna almennu neyt-
enda heilbrigðisþjónustunnar.
Afvenjumst
göngulaginu
Hjálmar hringdi:
Ég las frábæra grein í Degi ný-
lega eftir lækni einn sem leiðir að
því líkum að við íslendingar af-
venjumst smám saman hinu við-
tekna göngulagi vegna ofsetu í
bílum. Auk þess sem við flest sitj-
um við vinnu okkar daglangt.
Hann tekur dæmi af unglingi sem
tekm- bílpróf 17 ára og situr eftir
það í bfl er hann þarf að komast
ferða sinna, í stað þess að hreyfa
ganglimina. Ég tel að hér sé
miklu meiri sannleikur að baki
en flesta grunar. Ég hef a.m.k.
upp á síðkastið lagt mínum bíl
alltaf þegar ég sé fram á að geta
komist leiðar minnar á tveimur
jafnfljótum.