Dagblaðið Vísir - DV - 20.01.1999, Blaðsíða 19
MIÐVIKUDAGUR 20. JANÚAR 1999
*0rikmyndir u
The Brandon Teena Stoiy:
¥
I iðmm Ameríku
Þessi athyglisverða heimildamynd kemur loks
hingað til lands, margverðlaunuð í bak og fyrir.
Skyldi engan undra því hún er vel uppbyggð og
viðfangsefnið ðhugnanlegt, spennandi og heldur
manni hugföngnum.
Hér er kafað í iður Amer-
iku, nánar tiltekið smábæ i
Nebraska. Teena Brandon á
í vandræðum með að
ákveða hvors kyns hún er,
tekur upp nafnið Brandon
Teena og gerist drengur um
tíma. „Hann“ nýtur nokk-
urrar kvenhylli, kann enda
að traktera kvenfólk og
sýna því kurteisi og góða
siði. Um tvitugsaldurinn
dúkkar Brandon upp i bæn-
um Falls City í Nebraska
þar sem hann eignast kær-
ustu og vini. Upp kemst um
raunverulegt kyn Brandons
og tveir „vina“ hans nauðga
honum/henni og berja.
Brandon kærir árásina en
lögreglustjóri staöarins læt-
ur sér fátt um finnast, kipp-
ir „vinunum" inn til mála-
myndayfírheyrslu en slepp-
ir þeim síðan. Viku síðar
gera þeir sér litið fyrir og
myrða Brandon/Teenu með
köldu blóði ásamt vinkonu
hennar og manni sem
staddur var í húsinu.
Frásögninni vindur skýrt en örugglega fram,
byijað er á að fjaila um uppruna Teenu og erfið-
leika hennar við aö vinna úr tilfinningaflækjum
sínum. Hún leggst í flakk sem karlmaður og
smám saman berst leikurinn til Falls City þar
sem hinir örlagaríku atburðir gerast.
Framsetning efnisins er köld og hlutlæg. Hér er
ekki gerð tilraun til að vinna
samúð áhorfandans með ódýr-
um brellum. Höfundamir
ræða við marga sem á vegi
Brandons urðu, þar á meðal
vini, kærustur og hina dæmdu
moröingja. Verður að teljast nokkurt afrek að fá
allt þetta fólk til að tjá sig enda kom fram i spjalli
höfundanna við áhorfendur eftir frumsýningu að
það tók tímann sinn. Hápunktur sögunnar er tví-
mælalaust yfirheyrsla lögreglustjórans í bænrnn
yfir Brandon eftir að hann/hún hefur kært nauðg-
unina. Þar kemur skýrt fram að maðurinn sá
vinnur starf sitt af yfirgripsmikilli vanþekkingu
enda má leiða að þvi rök að með framgöngu sinni
varð hann óbeint valdur að dauða Brandons.
The Brandon Teena Story er óneitanlega eftir-
minnileg saga um harmleik ráðvillts einstaklings
og hið botnlausa mannhatur sem varð honum að
aldurtila.
Höfundar: Gréta Ólafsdóttir
og Susan Muska.
Ásgrímur Sverrisson
Kvikmynda
GAGNRÝNI
The Geneial:
Elskulegur fantur
★★★ Boorman er einn af
sönnum rómantíkerum
hvita tjaldsins og eftir all-
langa eyðimerkurgöngu
dúkkar hann upp á ný meö
ferska og spræka mynd af
hinum sjarmerandi bófafor-
ingja, Martin Cahill, sem
rikti yfir Dublin niunda
áratugarins.
Cahill varð þjóðsagnaper-
sóna i lifanda Ufi og Boorm-
an er hvergi banginn að und-
irstrika þann þáttinn. Hann
gerir úr Cahill nokkurs kon-
ar nútlma Hróa hött sem sér
um sitt fólk og býður valds-
mönnum birginn, hvort sem
þeir tilheyra ríkinu eða
írska lýðveldisherninn.
Brendan Gleeson, sem áhorf-
endur muna kannski eftir
sem hægri hönd Mels Gib-
sons í Braveheart, vefur
manni svo um fingur sér í
hluverki Cahiils að maður er
reiðubúinn að fyrirgefa hon-
um flestar misgjörðir. Hann
er mesta ólikindatól, blíður
og heillandi eina stundina en grimmur og mis-
kunnarlaus þá næstu. Sem betur fer reynir
Boorman ekki að varpa neinu ljósi á þessar mót-
sagnir í persónu hans heldur gefur Gleeson svig-
rúm til að túlka með sínum hætti. Maria Doyle
Kennedy og Angeline Ball úr The Commitments
leika konu hans og mágkonu; þær eru jafnframt
báðar bamsmæður hans og búa með honum 1
mikUli hamingju. Jon Voight er í finu formi sem
lögreglustjóri, sem binst Cahill sterkum böndum
en fyrirlítur sjálfan sig fyrir það. Restin af leikara-
genginu er dásamlega skrautlegur söfnuður af
elskulegum föntum og draumóramönnum með
hreim sem út af fyrir sig er
hin besta skemmtan. Einnig
bregður leikstjóranum, Jim
Sheridan, fyrir í smáhlut-
verki.
Sagan er byggð upp í kring-
um nokkur stórrán CahiHs og félaga og síðan til
raunir yfirvalda (og IRA) til að koma á hann bönd
um. Yfirbragð hennar er gamansamt en harðsoðiC
og greinilegt aö Boorman er hér i essinu sínu
Hann skýtur léttvopnað og keyrir myndina áfram
af fitonskrafti. Myndin er tekin í breiðtjaldsform:
og í svart/hvítu. Eftir nokkrar vangaveltur skilui
maður hvers vegna, þar sem báðir þessir þættir
hafa afskaplega rómantiskar vísanir í kvikmynda
söguna. Maður er kannski ekki viss um siðferðis
lega afstöðu Boormans til Cahills en hitt er ljóst
að hjarta Boormans slær 24 ramma á sekúndu.
Handrit og leikstjórn: John
Boorman. Aðalhlutverk:
Brendan Gleeson, Jon Voight,
Adrian Dunbar.
Ásgrímur Sverrisson
Kvikmynda
_ ________
Regnboginn
Kl. 4:45 Karakter (enskur texti)
Kl. 5 Riding the Rails (enskttal)
Kl. 6:50 The General (enskttal)
Kl. 7 Idioterne (enskur texti)
Kl. 9 The Mighty (enskttal)
Kl. 9 Moment of Innocence (enskur texti)
Kl. 11 The Mighty (enskttal)
Kl. 11 Funny Games (enskur texti)
Bíóborgin
Kl. 4:50 Eve's Bayou (enskt tal)
Kl. 4.50 Butcher Boy (enskttal)
Kl. 6.55 Eve's Bayou (enskt tal)
Kl. 6:55 Butcher Boy (enskttal)
Kl. 9 Eve's Bayou (enskttal)
Kl. 9 Butcher Boy (enskt tal)
Kl. 11:10 Eve's Bayou (enskttal)
Kl. 11:10 Butcher Boy (enskttal)
Háskólabíó
Kl. 5 Welcome to the Dollhouse (ísl. texti)
Kl. 5 Festen (ísl. texti)
Kl. 5 Four Days in September (danskur texti)
Kl. 7 Festen (ísl. texti)
Kl. 7 Welcome to the Dollhouse (ísl. texti)
Kl. 7 Tango Lessons (enskt tal)
Kl. 9 My Son the Fanatic (enskttal)
Kl. 11 Festen (ísl. texti)
Kl. 11 Men With Guns (enskur texti)
i Stjörnubíó i
SL Kl. 7