Dagblaðið Vísir - DV - 27.01.1999, Blaðsíða 8

26
III
Skattar ogfjártnál
MIÐVIKUDAGUR 27. JANÚAR 1999
Hagstæðari en annar sparnaður
- segir Guðlaugur Þór Pórðarson hjá Frjálsa lífeyrissjóðnum
Mitt í allri umræðu um nýja lífeyrisspam-
aðinn hafa heyrst raddir um að hann skerði
tekjutryggingu ellilífeyris. Guðlaugur Þór
Þórðarson hjá Frjálsa lífeyrissjóðnum kann-
ast við þessar fullyrðingar:
„Þama er mikill misskilningur á ferðinni.
2% sparnaðinn er hægt að taka út frá 60 ára
aldri og það er hægt að taka hann allan út fyr-
ir 67 ára aldur. Ellilifeyrir úr Tryggingastofn-
un greiðist ekki út fyrr en eftir 67 ára aldur
þannig að allir ættu að geta tekið út þennan
sparnað án þess að skerða þær greiðslur ef
fólk á annað borð á rétt á þeim þegar til kem-
ur,“ segir hann. Guðlaugur segir jafhframt að
þessi spamaður sé hagstæðari en nokkur ann-
ar sem býðst.
„í fyrsta lagi fær fólk mótframlag frá ríkis-
valdinu, 10% af viðkomandi greiðslu launþeg-
ans ef þessi leið er farin, vegna skattfrestun-
ar. Það er umtalsvert framlag, sérstaklega
þegar til langs tíma er litið.
í öðra lagi er þessi spamaður í sama skatta-
lega umhverfi og lífeyrissjóðir. Það þýðir að
spamaðurinn er hagstæðari heldur en nokkur
annar spamaður sem íslendingum býðst. Fólk
borgar hvorki fjármagnstekjuskatt né eignar-
skatt af þessum spamaði.
„Fólk þarfað spyrja sig: Hvaða
annan spamað á égfyrir? Hve
langan tima hefég? Sakist ég eftir
meiri ávöxtun og þá meiri sveiflum
eða vil ég lagri ogjafnari ávöxtun. “
í þriðja lagi benda kannanir til þess að mik-
ið vanti upp á að Islendingar eigi nægjanleg
lífeyrisréttindi. Því er þessi leið kærkomin til
að bæta úr því. í því sambandi vil ég hvetja
fólk til að skoða sín mál, fá uppgefín hjá þeim
lífeyrissjóðum sem það hefur greitt í sín rétt-
indi og meta stöðuna út frá þeim upplýsing-
rnn. Við hjá Frjálsa lífeyrissjóðmnn veitum
fólki aðstoð því að kostnaðarlausu við að
skoða þessi mál og gera áætlanir," segir hann.
- En er þetta ekki mikil binding fyrir fólk
að geta ekki tekið út spamaðinn fyrr en eftir
60 ára aldur?
„Fyrst skal á það bent að einstaklingar sem
velja þessa leiö eru ekki að binda sig til að
greiða til 60 ára aldurs. Samningamir sem
fólk gerir binda það einungis í 6 mánuði. Út-
greiðslan hefst hins vegar ekki fyrr en eftir 60
ára aldur.“
Bjóðum fólki að færa sig milli
ávöxtunarleiða
Nú eru margir aðilar sem bjóða þessa leið -
eftir hverju ætti fólk að fara þegar það tekur
ákvörðim?
„Fólk þarf að spyrja sig: Hvaða annan
árangri í framtíðinni en það er vísbending.
Við hjá Frjálsa lífeyrissjóðnum bendum stolt-
ir á að raunávöxtunin síðustu 15 árin hefur
verið 10%. Ég myndi einnig ráðleggja fólki að
fá upplýsingar um raunávöxtun þegar það
skoðar fjárfestingarkosti. Ef gefnar eru upp-
lýsingar sem einungis innihalda ávöxtun eða
nafnávöxtun á oftar en ekki eftir að draga frá
kostnað og verðbólguþátt en allt slíkt hefúr
verið dregið frá þegar að rætt er um rauná-
vöxtun," segir Guðlaugur Þór.
Fjölbreyttir fjárfestingarkostir
„Þessi sparnaður er ekki bundinn neinni
fjárfestingarstefnu eins og til dæmis lifeyris-
sjóðimir sem eru bundnir af ákveðinni fjár-
festingarstefnu að lögum. Það gerir það að
verkum að mikið val er fyrir fólk og þeir aðil-
ar sem taka á móti þessum spamaði, eins og
til dæmis Frjálsi lífeyrissjóðurinn, bjóða fólki
fjölbreytta fjárfestingarkosti, t.d. í gegnum
Lífis-lífeyristryggingu, svo fremi sem fólk hef-
ur áhuga á því. Einnig getur fólk keypt trygg-
ingar í gegnum þennan spamað eins og til
dæmis líftryggingu og örorkutryggingu en
það er góður kostur. Sérstaklega í ljósi þess að
mikið af fólki er vantryggt, eins og við vitum.
Ný lög um lífeyrissjóði
- Hvað þýða þessi nýju lög um lifeyrissjóði,
sem mikið er rætt um þessa dagana, fyrir
venjulegt fólk?
„Lögunum fylgja miklar breytingar: í fyrsta
lagi verða núna allir að greiða í lífeyrissjóð af
öllum sínum launum. Þetta er mikil breyting
fyrir þá sem greiddu ekkert áður og tók þessi
breyting gildi 1. júlí á síðasta ári. Það á að
greiða að lágmarki 10% af öllum launum
hvort sem það er eftirvinna, næturvinna,
neftidarstörf eða atvinnuleysisbætur en ýms-
ar aukagreiðslur, eins og dagpeningar og bíla-
styrkur, era undanþegnar þessari reglu. í
öðra lagi þurfa allir að uppfylla ákveðna lág-
marksvemd sem tilgreind er í lögunum og er
það mikil breyting fyrir þá sem greitt hafa í
séreignasjóði án þess að tryggja sig. Innifalin
í þeirri lágmarkstryggingavemd er ævitrygg-
ing sem felur það í sér að viðkomandi fær
ailtaf ákveðna greiðslu úr lífeyrissjóði, sama
hve gamall hann verður. Sú upphæð á að vera
56% af ævitekjum og er fundin út eftir
ákveðnum forsendmn. Örorkutrygging, sem
veitir viðkomandi sambærilegan lífeyri til 70
ára aldurs ef hann verður fyrir örorku, er
einnig innan lágmarksvemdarinnar. Iðgjalda-
trygging, sem gerir það að verkum að iðgjöld
era greidd í sjóðinn fyrir þann aðila sem verð-
ur öryrki er einnig í vemdinni, og sömuleiðis
barna- og makalífeyrir. í þriðja lagi felst í
nýju lögunum skref í átt til aukins valfrelsis
og nú geta allir valið sér lífeyrissjóð svo fremi
sem kjarasamningar eða ráðningarsamningar
þeirra skylda þá ekki til að greiða í ákveðinn
sjóð.
Guðlaugur Þór Þórðarson hjá Frjálsa lífeyrissjóðnum.
spamað á ég fyrir? Hve langan tíma hef ég?
Sækist ég eftir meiri ávöxtun og þá meiri
sveiflum eða vil ég lægri og jafnari ávöxtun.
T.d. gefa hlutabréf almennt talað hærri ávöxt-
im en skuldabréf ef til lengri tíma er litið, en
geta þó sveiflast miklu meira. Þannig getur
ávöxtun hlutabréfa verið mjög há eitt árið en
mjög lág annað ár. Við bjóðum fólki að færast
á milli ávöxtunarleiða eftir því sem það verð-
ur eldra. Þannig minnkum við áhættuna eftir
því sem fólk eldist. Þessi aðferð sameinar
kosti þess að geta fengið háa ávöxtun, en jafn-
framt njóta öryggis. Þeir aöilar sem með
spamaðinn fara geta fjárfest eftir mjög fjöl-
breyttum leiðum. Gott er að skoða hvemig
gengið hefúr hjá viðkomandi aðilum á undan-
fömum áram og áratugum. Góður árangur
fyrr á tímum er engin trygging fyrir góðum
Lífís lífeyrissöfnun:
Tvöfalt öryggi
Með Lífís lífeyrissöfhuninni er hægt að
tvinna saman á hagkvæman hátt 2,2% lífeyr-
isspamað og tryggingar tengdar lifi og heilsu.
Lífeyrissöfnun
Lífís lífeyrissöfhun er sérstaklega ætluð til
varðveislu og ávöxtunar viðbótarlífeyris-
spamaðar. Af spamaðinum er hvorki greidd-
ur fjármagnstekjuskattur né eignaskattur.
Hér gefst nýtt tækifæri til hagkvæms spamað-
ar þar sem framlag þitt er dregið frá tekju-
skattstofni og þú nýtur skattfríðinda.
Þú velur þá fjárfestingarstefnu sem þér
hentar og Lífís sér um að fjárfesta fyrir mán-
aðarlegt iðgjald í samræmi við það. Mögulegt
er að velja úr mismunandi erlendum og inn-
lendum fjáfestingarleiðum. Innlendir sjóðir
era undir stjóm Fjávangs og Landsbréfa og í
erlendum sjóðum er fjárfest í samstarfi við
Fidelity Investments og Alliance Capital
Management (ACM), sem bæði era þekkt al-
þjóðleg fyrirtæki á sviöi fjárfestinga og sjóða-
stjómunar.
Þrjár meginleiðir eru í boði
Líflínan
Líflínan er fyrirhafnarlaus og þægileg leið.
Hún felst í því að flytja fjárfestingu viðskiptavin-
ar sjálfvirkt á milii fyrhfram skilgreindra söfn-
unarleiða sem henta mismunandi æviskeiðum.
Söfnunarleiðir
Söfnunarleiðimar era fjórar. Hver leið
hentar tilteknu æviskeiði, en með þeim er
stefnt að hámarksávöxtun við lágmarksá-
hættu með hliðsjón af aldri þínum og tíma-
lengd fjárfestingar.
Eigin samsetning
Hver og einn velur eigin samsetningu úr
fjölmörgum innlendum og erlendum Lífís
sjóðum og verðbréfasöfnum. Lifís - Norður
Ameríka fjárfestir í hlutabréfum í Norður-
Ameríku og samanstendur af sjóðum Fidelity.
Lífís - Evrópa fjárfestir í hlutabréfum í Evr-
ópu og samanstendur af sjóðum Fidelity.
Áhersla er lögð á að dreifa fjárfestingum á
helstu hlutabréfamarkaði Evrópu. Lífís - Asía
fjárfestir í hlutabréfúm í Asíu og samanstend-
ur af sjóðum Fidelity. Lögð er meiri áhersla á
þróaöri markaði Asíu. Lifís - Nýir markaðir
fjárfestir í hlutabréfum á nýjum mörkuðum
og í nýjum tækifæram. Sjóðurinn sam-
anstendur af sjóðum Fidelity og ACM. Lífís -
Hátækni, heilsa og aðrar vaxtagreinar fjár-
festir í hlutabréfasjóðum ACM. Fjárfest er í
fyrirtækjum í hátækni og svokölluðum
„heilsugeira" ásamt fyrirtækjum í ýmsum
vaxtagreinum. Lífís - íslensk skuldabréf, lang-
tíma fjárfestir í traustum innlendum skulda-
bréfum, ríkistryggðum skuldabréfum auk
annarra traustra skuldabréfa. Lífís - íslensk
skuldabréf, skammtíma ftárfestir í skuldabréf-
um til skemmri tíma, svo sem ríkisvíxlum og
ríkistryggðum skuldabréfúm. Lifís - íslensk
hlutabréf fjárfestir í innlendum hlutabréfum
sem era skráð á Verðbréfaþingi íslands og
miðar fjárfestingarstefhu sjóðsins að því að
ávöxtun fylgi í meginatriðum Úrvalsvísitölu
hlutabréfa. Lífís - Alþjóða skuldabréf fjárfest-
ir í skuldabréfasjóðum Fidelity og ACM, eink-
um ríkisskuldabréfum. Lífís - Alþjóða hluta-
bréf fjárfestir í hlutabréfasjóðum Fidelity og
ACM á þann veg að stærsti hluti safiisins fylg-
ir alþjóðavísitölum.
Tryggingar
I Lífís lífeyrissöfhun er hægt að tvinna sam-
an líftryggingar eða lif- og örorkutryggingar.
Það er góður kostur fyrir þá sem vilja vera vel
tryggðir. Tryggingamar era valkostur sem
hægt er að bæta við lífeyrissöfnunina.
Líftrygging
Allir sem hafa fyrir öðum að sjá eða hafa
tekið á sig fjárskuldbindingar hafa þörf fyrir
liftryggingu. Velja má um þrjá flokka líftrygg-
ingarfjárhæða: eina, tvær eða þijár miiljónir
króna. Iðgjald líftryggingarinnar er hagstætt
og er greitt mánaðarlega. Ef dæmi er tekið af
27 ára karlmanni sem hefur 150.000 kr. í laun
hefur hann alls 3.300 krónur í viðbótarlífeyr-
irsspamað. Hann velur Lífís líftryggingu í
flokki fí, þar sem dánarbætur eru 2 milljónir.
Iðgjald líffryggingarinnar, 230 kr., dregst frá
3.300 kr. og mismunurinn fer í hverjum mán-
uði til ávöxtunar í Lífís lífeyrissöfnun. Líf-
tryggingarfjárhæðin er greidd út í einu lagi ef
hinn líftryggði deyr á tryggingartímanum.
Engu skiptir hvort dánarorsök er slys eða
sjúkdómur.
Örorkutrygging
Hægt er að semja um örorkutryggingu sam-
hliða vörslu lífeyrisspamaðar, þar sem bætur
era greiddar ef slys eða sjúkdómm’ leiðir til
varanlegrar örorku sem er 40% eða meiri.
Valið er um fjórar fjárhæðir örorkubóta: eina,
tvær, þrjár eða fjórar milljónir króna.