Dagblaðið Vísir - DV - 04.02.1999, Blaðsíða 25

FIMMTUDAGUR 4. FEBRÚAR 1999
25
Fréttir
Fósturvísatilraunir á Hólum
Raunhæft ætti að vera að
ná 3-4 fósturvísum á ári
- segir Guörún Stefánsdóttir verkefnisstjóri
A undanfömum árum hafa til-
raunir með fósturvísa og að sæða
hryssur vakið umtal meðal hesta-
manna á íslandi.
Hvort tveggja hefur verið gert í
litlum mæli og er nánast eingöngu á
rannsókna- og tilraunastigi enn þá
en ómögulegt er að geta sér til um
hvert framhaldið verður.
bót undan Fjölni frá Kópavogi. Þrá
frá Hólum er því langamma fóstur-
vísafolaldanna þriggja sem fæddust
vorið 1997.
Sesar frá Vogum er undan Stíg
frá Kjartansstöðum og Gæfu frá
Gröf og Logi er undan Hrafni frá
Holtsmúla og Rembu frá Vindheim-
um.
Þröm frá Hólum, fyrsta raunmóðir fósturvfsafolalds. Knapi er Egill Þórarinsson.
DV-mynd E.J.
Arið 1996 var ákveðið á Hólum að
hefja tveggja ára tilraunaverkefni
með fósturvísa í hryssum. Guðrún
Stefánsdóttir var valin verkefniss-
stjóri.
„Við byrjuðum árið 1997 á fóstur-
vísatilraunum og fæddust fyrstu
þijú folöldin árið 1998,“ segir Guð-
rún.
„Árið 1998 gerðum við hlé á til-
raununum vegna hitasóttarinnar en
ætlum að að taka upp þráðinn þar
sem frá var horfið í vor.
Þröm frá Hólum var fyrsta raun-
móðir fósturvísafolalds á íslandi en
hún átti folaldið með Sesari frá Vog-
um. Þula frá Hólum átti folald með
Loga frá Skarði og Þokkabót frá
Hólum átti folald með Sesari frá
Vogum.
Þröm er dóttir Þrennu frá Hólum
og Viðars frá Viðvík.
Þula og Þokkabót eru báðar und-
an Þóru frá Hólum, Þula undan
Kolfinni frá Kjamholtum og Þokka-
Það sem við gerum er að sam-
stilla hóp af hryssum með hormóna-
gjöf til að þær séu á sama stigi á
gangferlinum.
Hópnum er skipt í tvennt, hryss-
ur sem eiga að gefa fósturvísa
(eggjagjafar) og hinar sem eiga að
ganga með folöldin (eggþegar). Það
þarf að velja heilbrigðar og frjóscim-
ar hryssur í báða hópana. Til dæm-
is þurfa eggþegar að vera á besta
aldri og helst að hafa átt að minnsta
kosti eitt folald. Nauðsynlegt er að
hafa fleiri eggþega en eggjagjafa til
að tryggja megi að á móti hverjum
eggjagjafa sé eggþegi á sama stigi á
gangferlinum.
Vorið 1997 vorum við með 10
eggjagjafa á móti 15 eggþegum.
Hryssur gefa nær alltaf einungis
eitt egg í hverjum gangferli, ekki
mörg eins og tO dæmis kýr.
Hins vegar er mögulegt að fá egg
úr hryssum oft á ári og flytja strax
í aðrar hryssur eða safna og frysta
en það er ekki hægt hér á landi enn.
Raunhæft ætti að vera ná 3-4 fóst-
urvísum á ári úr hverri hryssu ef
miðað erm við lengd náttúrulegs
fengitíma.
Egggjöfúnum er svo haldið undir
stóðhest því við höfum ekki enn þá
farið í að sæða þær. 7-8 dögum eftir
getnað er legið fyllt með ákveðnum
vökva og fósturvisum
skolað út og þeir
fundnir undir víðsjá
þar sem þeir sjást
ekki með berum aug-
um.
Til að setja fóstur-
vísana í eggþegana
þurfum við að svæfa
þær og gera á þeim
skurðaðgerð neðan á
kvið. Við getum ekki
notað sömu aðferð og
þegar hryssur eru
sæddar og koma fóst-
urvísinum fyrir í legi
með því að fara í
gegnum legháls. Það
eru einungis örfáir
menn í heiminum
sem hafa verklega
fæmi í þeirri aðferð.
Hún er mjög vanda-
söm og þarf mikla og
stöðuga æfingu til að
bera ásættanlegan ár-
angur.
Við munum senni-
lega velja ungar og
efnilegar hryssur af
Þráarlínunni, sem
em í þjálfun, sem
eggjagjafa á þessu ári.
Ég veit ekki hvort við
getum nýtt gömlu
hryssumar þar sem
þær kasta frekar
seint. Þá er líka
mögulegt fyrir okkur
að taka fósturvísa úr þriggja vetra
hryssum, eða strax og þær em orðn-
ar kynþroska.
Víkingur Gunnarsson er yfirmað-
ur hrossamála á Hólum og hann vel-
ur stóðhesta á hryssumar.
Við völdum síðast 10 fósturvísa-
gjafa og fengum þijú folöld. Sjö
hryssnanna gáfu fósturvísi sem er
um 70% fanghlutfall. Fósturvísaþeg-
ar voru sónarskoðaðar eftir 2 vikur
þegar fóstrin vom orðin 3ja vikna
og þá vora fimm fóstur á lífi en
tvær hryssnanna höfðu látið fóstri.
Af þessum fimm fæddust fjögur
folöld en eitt þeirra fannst dautt í
haga, hvort sem það var hitasótt-
inni að kenna eður ei.
Við ætlum að byrja tiltölulega
snemma i ár, upp úr hvítasunnu
eða eftir að skólastarfi er að mestu
lokið hér.
Við vitum auðvitað ekkert hvað
framtíðin ber í skauti sér með þess-
ar tilraunir og hvort hrossarækt-
endur vOja nýta sér þessa tækni en og sjá svo hvað gerist," segir Guð-
ætlum fyrst að ljúka við tilraunina rún. -EJ
*
yquem
rafkerti
í bíla
Frábært verð
« * >
i I lil
Heildsala -
Smásala
Austurvegi 69 - 800 Selfossi
Sími 482 2000 - Fax 482 2996
Söluaðili í Reykjavík:
Fjallasport, Malarhöfða 2a, sími 577 4444
góðu verði
Ragnar Björnsson ehf.
Dalslirauni 6, Hafnarfirði, sími 555 0397, fax 565 1740
Sæugla, plastbatur, smiðaar 1978, MMC Colt GL '91, ek.134 þ. km., Renault Mégane Scénic '98, ek. Pajero Turbo disil '97, ek. 43 þ. km. Þ-
með haffærnisskirteini, 2 Volvo geislaspilari, ný tímareim. 12 þ. km, frábær kostur. Verð 2.450 þús. Verð 1.130 þus.
Penta, svefnaðstaða fyrir 5-6. vísa - Euro. Verð 410 þús. Verð 1.580 þús.
Toyota Corolla XLi '96, ek. 31
þ. km, álf., geislaspilari o.fl.
Verð 1.080 þús.

•5/. bIlAsakranesi -5*3»
Bilasala i Mtinm
'V Löggilt bilasala, simi 4312622, 4314262

Econoline 250 XL. Innréttaður, ek.
107 þ., gott eintak. Verð 1.100 þús.