Dagblaðið Vísir - DV - 09.02.1999, Blaðsíða 13
ÞRIÐJUDAGUR 9. FEBRÚAR 1999
13
Lenda - hafna
hljóta - ná...
„Þeir sem stunda íþróttir gera það fyrst og fremst fyrir sjálfa sig,“ segir
Gunnhildur m.a. í grein sinni.
um hlotnaðist, hann náði næst-
besta árangri á mótinu o.s.frv.
Mikil vinna
Ég hef metnað fyrir hönd ís-
lensks íþróttafólks, hvort sem er
heima eða á erlendri grundu. Mér
er ljóst að mikil vinna, timi og erf-
iði liggur á bak við árangur í
íþróttagreinum. Það er dýrt að
stunda íþróttir. Fatnaður, golfsett,
spaðar, skíði og skautar kosta sitt.
Að maður nefni ekki fyrirhöfnina
við að koma sér á æfingastað. Oft
eru íþróttahús svo umsetin að
ekki er hægt að fá æfingatíma fyrr
en seint á kvöldin eða efdsnemma
á laugardags- eða sunnudags-
morgnum. Á þeim tímum liggja al-
menningssamgöngur niðri eða eru
í lágmarki.
Þeir sem stunda íþróttir gera
það fyrst og fremst fyrir sjálfa sig.
Þeir bestu taka þátt í keppni er-
lendis og er alltaf gaman fyrir okk-
ur sem heima sitjum að fá fréttir
af árangri þeirra. Gengi þeira er
mismikið, en ég hef alltaf litið svo
á að markmið íþrótta væri heil-
brigð sál í hraustum líkama og
mest um vert væri að taka þátt.
Sýnum íþróttafólkinu okkar virð-
ingu og tungunni líka.
Gunnhildur Hrólfsdóttir
Við íslendingar erum
framarlega á mörgum
sviðum og eigum, mið-
að við fólksfjölda,
marga framúrskarandi
einstaklinga sem geta
sér gott orð á ýmsum
vettvangi. í hverjum
fréttatima fáum við
fregnir af einhverri
íþróttagrein og leikjum
er lýst í beinni útsend-
ingu bæði í sjónvarpi
og útvarpi. En oft vek-
ur málnotkun frétta-
manna athygli mina
þegar þeir segja frá
gengi okkar ágæta
íþróttafólks.
Okkar menn eru að
sigra, segir þulurinn
gjarnan þegar drengj-
unum okkar gengur vel. Hins veg-
ar eru það oft íslendingar sem
tapa leikjum. Þá eru þeir ekki
lengur drengirnir okkar.
í mörg ár voru öll mörk sem
skoruð vor glæææsileg, sóknar-
leikur var glæææsilegur, einstak-
lingar voru glæææsilegir. Þetta
var orðið dálítið þreytandi. í dag
berjast menn til síðasta blóðdropa,
þeir sýna tennurnar og meistara-
takta, hún ver eins og berserkur.
Að ekki sé nú talað um hraðaupp-
hlaup og dauðafæri af línu og stór-
leik í marki. Svo má lesa um það
að íslenskir knatt-
spyrnumenn séu
meiri markahrókar
en sparkbræður
þeirra í Englandi og
Ítalíu og oft eiga fs-
lendingar stórkost-
legan leik.
Fræknir íþrótta-
menn og
auðugt mál
Ekki verður um
villst að við eigum
marga frækna
iþróttamenn af báð-
um kynjum. Við
eigum einnig auð-
ugt mál. Því rak
mig í rogastans þeg-
ar ég las þær fréttir
að Björgvin Björg-
vinsson, skíðamaðurinn efnilegi
frá Dalvík, hefði „hafnað“ í öðru
sæti á alþjóðlegu stórsvigsmóti.
Takið eftir; þetta var alþjóðlegt
mót og hann hafnaði í öðru sæti.
Því er ekki sagt að hann hafi náð
öðru sæti eða
hreppt annað
sæti? Maðurinn
er 19 ára og var í
4. sæti heimslista
í stórsvigi í sín-
um aldursflokki
um áramót. í
Orðastað, . bók
um íslenska mál-
notkun segir um
sögnina að hafna
(lenda): hann varð sekur um ým-
iss konar afbrot og hafnaði að lok-
um í fangelsi; bréfið hefur hafnað
ofan í skúffu.
Eftir margra ára æflngar og bar-
áttu „hafnaði" Björgvin sem sagt í
öðru sæti. Svo frábær árangur
kallar á jákvæðara lýsingarorð og
tungan okkar á nóg af þeim. Hon-
Kjallarinn
Gunnhildur
Hrólfsdóttir
rithöfundur
„Okkar menn eru að sigra, segir
þulurinn gjarnan þegar drengjun-
um okkar gengur vel. Hins vegar
eru það oft íslendingar sem tapa
leikjum. Þá eru þeir ekki lengur
drengirnir okkar.“
Þegar fólkið kýs
með fótunum
Hægt er að líkja búferlaflutning-
um við það að fólk kjósi með fót-
unum og velji á milli byggðarlaga.
Það sem ræður því kjöri eru al-
menn lífskjör á hverjum stað en
fólk vill búa þar sem það telur að
sér vegni best. Árangursríkar
byggðaaðgerðir verða að taka fullt
tillit til þessara persónulegu sjón-
armiða en þótt einstökum byggð-
um sé hjálpað með sértækum að-
gerðum breytist heildarmyndin
ekki. Þess vegna þarf almennar
aðgerðir sem ná beint til fólksins
sjálfs, án milligöngu stofnana,
nefnda og ráða.
Við þurfum lífskjarastefnu
Leiðin að þessu markmiði getur
legið í gegnum skattkerfið. Nú eru
háir skattar á bifreiðar og bensin
og ríkið hagnast um 27 milljarða á
ári af þessum gjöldum, að mati
FÍB. Lækkun á þessum sköttum
myndi koma öllum landsmönnum
vel en landsbyggðarmönnum mun
betur því þeir eyða að meðaltali
40% meira í rekstrarkostnað bif-
reiða sinna vegna lengri fjar-
lægða. Að sama skapi mun lækk-
un virðisaukaskatts verða til bóta
því hann leggst ofan á flutnings-
kostnað og eyk-
ur verðmun á
milli stórra þétt-
býlissvæða og
smærri staða.
Þetta myndi því
skapa meiri
kaupmátt úti á
landi og styrkja
samkeppnis-
stöðu lands-
byggðarfyrir- 1
tækja. Þá ber að
íhuga aðrar leið-
ir, svo sem að
lækka önnur gjöld til ríkisins sem
landsbyggðarfyrirtæki þurfa að
bera.
... og betri samkeppnisstöðu
Mikilvægt er að skapa nýja val-
kosti í atvinnulífi með því að
styrkja nýjar hugmyndir á hverj-
um stað. En það kemur fyrir lítið
ef háir skattar á samgöngur og
flutninga hamla ný-
sköpun og koma í veg
fyrir uppbyggingu iðn-
aðar og þjónustu.
Óhagræði vegna fjar-
lægða og flutnings-
kostnaðar er hreinlega
of mikið á landsbyggð-
inni og raunveruleg
nýsköpun getur því
ekki orðið fyrr en sam-
keppnisstaða atvinnu-
lífsins batnar úti á
landi.
Lægri skattar á að-
fong og rekstur myndu
á sama tíma styrkja
grundvöll höfuð-
atvinnuveganna, land-
búnaðar og sjávarút-
vegs, sem áfram verða
burðarásar byggðar i
landinu.
Það þarf einnig að
tryggja jafnt aðgengi
fólks til menntunar
hvar sem er á landinu en það er
bæði erfiðara og kostnaðarsamara
fyrir foreldra á landsbyggðinni
mennta börn sín. í öðru lagi verð-
ur að efla menntunarstofhanir úti
á landi og ekki hvað síst hvað
varðar starfs- og tæknimenntun.
Fólk sem menntast í sinni heima-
byggð er líklegra til þess að festa
rætur þar, auk þess sem starfs-
fólki og verkefhum
námsstofhana fylgir
kraftur.
Enn fremur er
mikil þörf á því að
fá menntað fólk út á
land til þess að
sinna lykilþjónustu,
s.s. í heilbrigðis-og
fræðslumálum. For-
dæmi eru fyrir því
erlendis að gefa sér-
menntuðu fólki, sem
mikil samkeppni er
um, eftir hluta af
námsskuldum eða
veita skattaivilnan-
ir svo það fáist
þangað sem brýn
þörf er á þjónustu
þeirra.
Ekkert bruðl
Ekkert af því sem
að ofan er nefnt get-
ur talist fjáraustur
eða ósanngimi. í raun mismunar
skattkerfið þeim sem búa úti á
landi og eru háðir landflutningum
og samgöngum og það er réttlætis-
mál að lífskjör séu sem jöfhust á
milli þegnánna. Og fjármagn sem
varið er til nýsköpunar og styrkir
nýtingu auðlinda landsins kemur
allri þjóðinni til góða.
Jón Bjamason
„Mikilvægt er að skapa nýja val-
kosti í atvinnulífi með því að
styrkja nýjar hugmyndir á hverjum
stað. En það kemur fyrir lítið ef
háir skattar á samgöngur og flutn-
inga hamla nýsköpun og koma í
veg fyrir uppbyggingu iðnaðar og
þjónustu.“
Kjallarinn
Jón Bjarnason
skólastjóri Hólaskóla á
Hólum í Hjaltadal, býður
sig fram í 1. sæti
Samfylkingar á
Norðurlandi vestra í
prófkjöri 13. febrúar.
Með og
á móti
Eiga samkynhneigðir að fá
að ættleiða börn?
Sjálfsögð
mannréttindi
Ossur Skarphéöins-
son alþingismaöur.
„Eg er eindregið þeirrar skoð-
unar að sömu lög og reglur eigi að
gilda um samkynhneigða og aðra,
hvort sem það er varðandi ætt
leiðingar eða eitthvað annað.
dag eru reglur
varðandi ætt-
leiðingar
þannig að þegar
fólk vill ætt-
leiða böm þarf
það að ganga í
gegnum mjög
nákvæmt mat
af hálfu yfir-
valda. Þetta
mat leiðir svo í
ljós hvort sá
sem sækir um ættleiðinguna sé
hæfur til að ala upp börn. Ég tel
að samkynhneigðir eigi að ganga í
gegnum þetta sama ferli og ef nið-
urstaðan verður sú að viðkom-
andi einstaklingar séú hæfir til að
verða kjörforeldrar þá eigi þeir aö
sjálfsögðu að fá að verða þaö. í
mínum huga á það ekki að skipta
neinu hvað þetta varðar hvort við-
komandi em samkynhneigðir eða
ekki. Svo fremi sem þeir eru tald-
ir hæfir foreldrar, eins og við hin
sem höfum ættleitt, þá eiga þeir
að sjálfsögðu að njótá þeirra
mannréttinda. Hvað varöar
stjúpættleiðingar er ekki spurn-
ing að samkynhneigðir eigi að fá
að ættleiða börn sambýlisfólks
síns. Þar er nefnilega ekki síður
um að ræða mannréttindi viðkom-
andi bárna þvi stjúpbörn innan
staðfestrar samvistar njóta ekki
nákvæmlega sömu réttinda, t.d. til
erfða, og önnur börn.“
Ekki til góðs
„Böm em eftirsótt í lífskeðj-
una, annars slitnar hún auðvitað.
Öllum ber saman um mikilvægi
þeirra til að skapa heimili enda á
það að vera griðastaður barn-
anna. Sorgar-
sagan er aftur á
móti sú að
bömum er sýnd
versta hlið
mannlífsins.
Þau hafa engan
rétt í hjóna-
skilnuðum og
móðurlífið er
ekki lengur hið Snorri Oskars-
örugga skjól son 1 Betel-
Deirra. En það
hryggilegasta er að nú á enn að
bæta ofan á þrengingar barna
með því að opna þeim leið i upp-
eldi samkynhneigðra þar sem
lífsmátinn er í hæsta máta
áhættusamur. Sambúð samkyn-
hneigðra er ótraust og staðfest
samvist haldlítil stofnun. Öllum
ber saman um gildi fyrirmyndar-
innar í kynhlutverki fyrir böm.
Það getur ekki verið til góðs þeg-
ar samfélagíð er samofið lífsmáta
sem leiðir til tætings. Hommar
viðurkenna sjálfir að hommar séu
allt annað en skírlífir. Sá vett-
vangur er því mannskemmandi í
uppeldi. Getur Alþingi ekki fund-
ið öruggara skjól fyrir framtíðar-
œgna þessa lands? Ég get fagnað
dví ef ættleiðing bams bjargar því
frá fóstureyðingu en ég hryggist
yfir hinu að menn velji barninu
iann kost að búa við uppeldi þar
sem lífsmátinn er áhættusamur í
meira lagi og jafnvel eyðnivald-
andi þegar verst gegnir.“ -KJA
Kjallarahöfundar
Athygli kjallarahöfunda er
vakin á því að ekki er tekið við
greinum í blaðið nema þær ber-
ist á stafrænu formi, þ.e. á tölvu-
diski eða á Netinu.
Netfang ritstjórnar er:
dvritst@ff.is