Dagblaðið Vísir - DV - 11.02.1999, Blaðsíða 6

6
FIMMTUDAGUR 11. FEBRÚAR 1999
Fréttir
DV
Hart barist um varaformannsembættið í Sjálfstæðisflokknum:
Hægri hönd Davíðs
Þróun forystu
Varaformenn
Sjálfstæöisflokksins
(Pétur Magnússon
(Bjarni Benediktsson
1937-1948
1948-196ld
Gunnar Thoroddsen
1961-1965?|
1974-1981
(Jóhann Hafstein 1965-1970}_
(Geir Hallgrímsson 1971-1973)_
(Magnús Jónsson 1973-1974)
1991-1999
I B|
8 111 s
á[Forma6ur 1970)
J Formaður 1973)
(Davíð Oddsson 1989-1991') f Formaður 199l]
'Friðrik Sophusson 1981-1989?
iriT^a
Það stefnir í harða baráttu um
embætti varaformanns Sjálfstæðis-
flokksins. Baráttu sem margir hafa
beðið eftir með mikilli eftirvænt-
ingu allt frá því ljóst var að núver-
andi varafor-
maður, Friðrik
Sophusson,
ákvað að láta af-
skiptum af
stjómmálum
lokið. Þau Sól-
veig Pétursdótt-
ir alþingismað-
ur og Geir H.
Haarde fjár-
málaráðherra hafa þegar tilkynnt
að þau sækist eftir kjöri í embætt-
ið og fleiri íhuga málin. Þeir sem
hafa verið nefndir sem hugsanleg-
ir frambjóðendur em einna hefst
þingmennirnir Sigríður Anna
Þórðardóttir og Sturfa Böðvarsson.
Sólveig og Geir
Ljóst er að Sólveig Pétursdóttir
hefur náð töluverðu flugi í barátt-
unni enda bámst formlegar áskor-
anir frá Landssambandi sjálfstæð-
iskvenna og öðrum um að hún
gæfi kost á sér. Hún gegnir auk
þess áhrifamiklum stöðum innan
Alþingis og Sjálfstæðisflokksins; er
formaður þing-
mannanefndar
NATO og vara-
formaður þing-
flokks Sjálfstæð-
isflokksins. Eig-
inmaður hennar
er Kristinn
Björnsson, for-
stjóri Skeljungs
sem er bróður-
sonur Geirs
Hallgrimssonar.
Sólveig hefur
verið þingmaður frá 1991. Geir
Haarde hefur á tiltölulega skömm-
um tíma komist til æðstu metorða
innan flokksins. Hann gegndi
starfi formanns þingflokks sjálf-
stæðismanna frá árinu 1991 þar til
hann varð fjármálaráðherra á síð-
asta ári. Hann er kvæntur Ingu
Jónu Þórðardóttur borgarfulltrúa.
Undirbúningur Sólveigar og Geirs
er hafinn og þau leggja allt undir
til þess að ná kjöri. Margir telja
Geir hafa töluvert forskot á Sól-
veigu í dag en aðrir segja Sólveigu
komna vel af stað með undirbún-
inginn og það megi alls ekki van-
meta hana.
Aðrir úr leik
í stríðsfyrirsögn á forsíðu dag-
blaðsins Dags er svo Sturla Böðv-
arsson, foringi sjálfstæðismanna á
Vesturlandi, nefndur sem hugsan-
legur kandídat í
varaformanns-
slaginn. Hann
segir i viðtali
við blaðið að
hann sé að hug-
leiða málið og
landsbyggðar-
fólkið þrýsti á
hann. Þó tekur
hann fram að
það geti verið vandamál fyrir lands-
byggðarþingmenn að þeir hafa svo
mikið að gera við að sinna eigin
kjördæmi í sam-
anburði við þing-
menn höfuðborg-
arsvæðisins að
það verði erfitt að
sinna starfi vara-
formanns sam-
hliða. Sturla er
með því að hafa
nafn sitt í um-
ræðunni að láta
almenning líta á
sig sem aðal
landsbyggðarráð-
herraefni flokks-
ins eftir kosningar. Sumir segja
sömuleiðis að hann sækist mjög eft-
ir forsetastól Alþingis enda er
Sturla einn af varaforsetum þings-
ins í dag. Sigríður Anna Þórðardótt-
ir, alþingismaður á Reykjanesi,
virðist sömuleiðis eiga litla mögu-
leika ákveði hún að fara fram. Hún
varð fyrir nokkru áfalli í prófkjöri
sjálfstæðismanna í Reykjanesi á síð-
asta ári þar sem hún lenti í þriðja
sæti en stefndi á fyrsta. Hún hefði
átt raunhæfa
möguleika á
varaformanns-
sæti flokksins
hefði hún unnið
prófkjörið á
Reykjanesi.
Sömuleiðis ligg-
ur styrkur henn-
ar mikið i því að
hún er kona og
þar sem Sólveig
varð á undan að
tilkynna að hún
færi fram situr
Sigríður eftir. En Sigríður gæti
hæglega blandað sér í toppbarátt-
una fengi hún stuðningsyfirlýsingu
einhverra áhrifamikilla aðila innan
flokksins. Fleiri gætu blandað sér í
baráttuna milli Geirs og Sólveigar
en það þarf mjög sterkan kandídat
til að eiga möguleika þar sem Bjöm
Bjamason ákvað að fara ekki fram.
Einhverjir gætu þó gefið kost á sér
til embættisins, vitandi að mögu-
leikar þeirra væru litlir, og þá að-
eins í þeim tilgangi að kynna sig
fyrir síðari tíma. Þar horfa flestir
einkum til ungra manna eða þeirra
sem hafa starfað lengi að sveitar-
stjómarmálum.
Björn leggur til breytingar
Bjöm Bjarnason menntamálaráð-
herra tilkynnti á fundi á Akureyri
að hann hygðist ekki gefa kost á sér
til embættis varaformanns en nafn
hans hafði verið mikið í umræð-
unni. Hann lagði þess í stað til að
embættið yrði lagt niður og fimm
manna framkvæmdastjórn yrði for-
manni til ráðuneytis. Björn er mað-
ur margra sigra. Hann var kjörinn á
þing árið 1991 eftir frækilega próf-
kjörsbaráttu. Næsta prófkjör á eftir,
árið 1995, stefndi hann á þriðja sæt-
ið í prófkjöri fyrir alþingiskosning-
ar eins og Geir H. Haarde. Björn
fékk þriðja sætið en Geir fjórða.
Hann ákvað því að fara ekki fram
en menn hljóta að spyrja sig hvort
Björn ætli að sitja rólegur i ráð-
herrastólnum meðan Geir situr sem
fastast í varaformannssætinu og
undirbýr framboð
til formanns
flokksins. Björn
hefur þó mikla
möguleika á því
að verða arftaki
Davíðs Oddssonar
sem hefur sagt að
hann ætli sér ekki
að verða ellidauð-
ur í pólitík. Sá
slagur er eftir og
Björn þarf að
vinna vel og
vandlega að stuðningi innan flokks-
ins ætli hann sér í þá baráttu,
hvenær sem hún verður. Það er þó
alveg óljóst hvort það verður Björn
eða Geir sem skipar annað sæti
lista Sjálfstæðisflokksins í Reykja-
vík í vor en þeir hafa báðir lýst yfir
áhuga á því.
Varaformaður hefur áhrif
Vcuaformenn Sjálfstæðisflokks-
ins hafa oftast haft mikil áhrif.
Embættið var stofnað árið 1937 þeg-
ar Pétur Magnússon var kjörinn
varaformaður. Allt frá því hefur
varaformaður flokksins verið kos-
inn á landsfundi með þeim undan-
tekningum þegar varaformaður hef-
ur látið skyndilega af embætti og
hann kjörinn á flokksráðsfundi.
Björn Bjarnason segir á heimasíðu
sinni sunnudaginn 31. janúar að síð-
asta aldarfjóröung hafi varafor-
mennska ekki verið öruggur stökk-
pallur í formennsku við kjör á
landsfundi. Kjör Davíðs í formanns-
slag við sendiherrann verðandi,
Þorstein Pálsson, sé undantekning-
in sem sanni regluna. Sömuleiðis sé
Davið eini varaformaðurinn sem
hefur boðið sig fram gegn sitjandi
formanni. En það er engin spurning
að embætti varaformanns mun hafa
áhrif á stöðu
þess sem ákveð-
ur að bjóða sig
fram til for-
manns. Dæmin
sanna að fjórir af
þeim átta vara-
formönnum
Sjálfstæðis-
flokksins sem
setið hafa á þess-
ari öld hafa orðið
formenn flokks-
ins. Tveir af
þeim fjórum sem
hafa ekki orðið formenn létu af
embætti varaformanns án þess að
reyna að ná kjöri til formanns. Það
er því öllum ljóst að fyrir utan það
að hafa forskot þegar að kosningu
formanns kemur hefur varafor-
maður mikið um það að segja
hvernig innri málum flokksins
verður stjómað í upphafi aldarinn-
ar. Þau mál skipta ekki síður máli
þar sem fyrirhugaðar eru breyting-
ar á kjördæmaskipan landsins.
Engan þarf að furða að mikil
skipulagsvinna er fram undan inn-
an stjórnmálaflokkanna vegna
þeirra breytinga. Með breyttri
kjördæmaskipan munu mörg
flokksfélög leggjast af eða samein-
ast öðrum og sú vinna hlýtur að
koma til umsagnar bæði varafor-
manns og formanns flokksins.
Hugmyndir Bjöms um fram-
kvæmdastjóm flokksins munu
hugsanlega ná fram að ganga síðar
- en í dag stefnir allt í að annað
hvort Sólveig Pétursdóttir eða Geir
H. Haarde setjist í stól varafor-
manns. Ekki er þó öll nótt úti enn
og era sjálfstæðismenn þess enn
minnugir þegar núverandi formað-
ur flokksins var kjörinn en hann til-
kynnti það ekki fyrr en nokkrum
dögum fyrir kosningar.
Fréttaljós
Sólveig Péturs-
dóttir: Hefur
stuðning
kvenna.
Sturla Böðvars-
son: Fulltrúi
landsbyggðar-
innar.
Sigríður Anna
Þórðardóttir:
Of sein að
ákveða sig.
Geir H. Haarde:
Sterkur
kandídat.
Frystihúsið á Breiðdalsvík:
Vinnan aftur
á fullt
DV, Breiðdalsvik:
Vinna hefúr hafist aftur í frystihús-
inu á Breiðdalsvík hjá nýstofnuðu fyr-
irtæki sem hlotið hefúr nafhið Útgerð-
arfélag Breiðdælinga h/f en vinna
hafði legið niðri síðan fyrir jól.
Eftir að fjölskyldufyrirtækið Vísir í
Grindavík keypti meirihluta í Bú-
landstindi ákváðu hinir nýju eigendur
að hætta allri starfsemi á Breiðdalsvík
eftir áramót. Við það misstu 47 manns
vinnuna og var fólk uggandi um sinn
hag.
Breiðdalshreppur stóð þá fyrir stofn-
un ÚB h/f og lagði fram 20 milljóna
króna hlutafé. Félagið keypti allar
eignir Búlandstinds á staðnum og tog-
skipið Mánatind að auki en honum
fylgir 600 tonna þorskígildiskvóti sem
dugar ekki til að halda uppi samfelldri
vinnu í frystihúsinu.
Fyrst um sinn mun Rúnar Björg-
vinsson gegna stöðu framkvæmda-
stjóra. Að hans sögn er verið að vinna
að aukningu hlutahár og er stefnan
sett á 100 milljónir. Einnig er verið aö
leita eftir meiri kvóta og er þá litið til
byggðakvóta meðal annars.
Mánatindur kom að landi með 40
tonn og er nú verið að vinna fyrir Am-
eríkumarkað og einnig svokallaðan
flugfisk en hann er fluttur ferskur á
markað erlendis.
Báturinn fer í shpp um miðjan
mánuðinn og á meðan verður unnið
í loðnu og er nú mun léttara yflr
mannskapnum. -HI
Úr frystihúsinu eftir að vinna hófst þar aftur. DV-mynd Hl