Dagblaðið Vísir - DV - 11.02.1999, Blaðsíða 14

14
FIMMTUDAGUR 11. FEBRÚAR 1999
Frjálst, óháð dagblað
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaöur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSÖN
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ÓLI BJÖRN KÁRASON
Aöstoöarritstjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL ÞORSTEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI11, 105 RVÍK,
SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Vísir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiölunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerð: ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverö á mánuði 1900 kr. m. vsk. Lausasöluverð 170 kr. m. vsk., Helgarblað 230 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Marklaust þjark um heitt vatn
Erfitt er aö sjá, að það komi Hafnarfjarðarbæ neitt við,
hvað Orkuveita Reykjavíkur gerir við tekjur sínar af
heitavatnssölu í Hafnarfirði, hvort hún greiðir eiganda
sínum meiri eða minni arð, hvort hún reisir Perlur fyr-
ir þær eða hvort yfirmennirnir drekka þær bara út.
Samningurinn frá 1973 um heitt vatn í Hafnaríirði frá
þáverandi Hitaveitu Reykjavíkur var gerður að frum-
kvæði Hafnarfjarðar, sem vildi fá ódýrara heitt vatn og
spara sér að leggja heitavatnsæðar í bæinn. Samið var
um að fá þetta allt á silfurfati frá Reykjavík.
Gáfulegra hefði verið fyrir Hafnarfjörð að kaupa heita
vatnið í heildsölu frá Reykjavík og eiga lagnirnar sjálfur,
svo að auðveldara væri að slíta viðskiptunum, ef mál
þróuðust á þann veg, að samningurinn yrði talinn óhag-
stæður við nýjar aðstæður aldarfjórðungi síðar.
Skynsamlegt væri fyrir Hafnarfjörð að semja við
Orkuveitu Reykjavíkur um að kaupa af henni lagnirnar
í Hafnarfirði og öðlast þannig betri stöðu til að bjóða út
heitavatnsviðskipti, annaðhvort frá Reykjavík eða
Svartsengi eða frá nýjum borholum í Hafnaríirði.
Gagnvart Hafnarfirði kom þáverandi Hitaveita
Reykjavíkur fram sem fyrirtæki, er tók að sér ákveðna
fjárfestingu og rekstur gegn gjaldi, sem átti að vera sama
og hjá gamalgrónum viðskiptamönnum hitaveitunnar í
Reykjavík. Þetta var vel boðið hjá hitaveitunni.
Hitaveitan og síðan Orkuveitan hafa staðið við þennan
samning í aldarflórðung. Þessum fyrirtækjum er, eins og
öðrum fyrirtækjum í landinu, heimilt að ákveða sjálf,
hvemig þau ráðstafa tekjum sínum. Þau eru Qárhagslega
ábyrg gagnvart eigendum, ekki viðskiptamönnum.
Ábyrgð gagnvart viðskiptamönnum er af allt öðrum
toga. í samkeppnisástandi ræður markaðurinn verði og
gæðum þjónustunnar. í einokunarástandi er oft samið
um að miða við verð og gæði þjónustu á öðrum vett-
vangi, í þessu tilviki á heimavellinum í Reykjavík.
Þjónustukaupi hefur engan rétt umfram aðra til af-
skipta af innri málum þjónustusala. Honum kemur við,
hvort þjónustan er samkeppnishæf í verði og gæðum, en
ekki, hvort sukkað er með tekjumar af þjónustunni eða
þær notaðar til að greiða eigendunum arð.
Á sama hátt á það ekki að koma heilbrigðisráðuneyt-
inu við, hvort heilsustofnanir, sem það gerir þjónustu-
samning við, nota tekjumar til að borga læknum eða
hjúkrunarfólki meira eða til að borga eigendunum meiri
arð. Verð og gæði eiga hins vegar að skipta máli.
Ráðamenn Hafnarfjarðar virðast haldnir sömu efna-
hagslega skaðlegu áráttunni og ráðamenn heilbrigðis-
ráðuneytisins. Þeir telja sig eiga að hafa afskipti af
innviðum fyrirtækja, sem þeir skipta við, fremur en að
einbeita sér að samanburði í útkomunni.
Reykjavíkurborg hefur svarað Hafnarflarðarbæ í
sömu mynt með útreikningum um, að hitaveituverð í
Hafnarfirði hefði þurft að vera 80% hærra en það er og
að tekjurnar frá Hafnarfirði hefðu þurft að vera meira en
milljarði króna hærri til að standa undir kostnaði.
Þessir útreikningar Reykjavíkur em eins marklausir
og útreikningar Hafnarfjarðar. Hvor aðili getur enda-
laust framleitt tölur upp úr eigin poka. Meintur fram-
kvæmda- og rekstrarkostnaður þjónustusala er ekkert
innlegg í umræðu um söluverð þjónustunnar.
Það eru ekki innviðir dæmisins, sem skipta máli, held-
ur útkoman; hvort markaðurinn eða eitthvert markaðs-
ígildi ráða verði og gæðum þjónustunnar.
Jónas Kristjánsson
■
Nokkur kunn andlit úr röðum samfylkingarmanna á góðri stundu. - „ Við vitum þó að þau munu ekki feta í fót-
spor Jóns Baldvins Hannibalssonar. Því eins og einn ungur krati sagði: Það vantar aiit frjálslyndi á þennan
lista,“ segir Árni f lok greinar sinnar.
Quo vadis?
ópusambandinu, var
líka hafnað af ný-
kjörnum leiðtoga
samfylkingarinnar i
Reykjavík, Jóhönnu
Sigurðardóttur, í síð-
ustu viku. Einnig hef-
ur öllum hugmyndum
um tekjutengingu í
tryggingakerfinu ver-
ið hafnað en Sighvat-
ur Björgvinsson, for-
maður Alþýðuflokks-
ins, var helsti arki-
tekt slíkra tenginga
þegar hann var heil-
brigðisráðherra.
Liðið
Það er einnig at-
hyglisvert að athuga
„Fjórír af sjö efstu mönnum
listans hafa veríö í fleirí en ein-
um stjórnmálaflokki. fímm
hafa verið í Alþýðubandalaginu
og þrír hafa verið ritstjórar
Þjóöviljans. Ef viö vitum hvaö-
an þau koma, vitum viö þá
hvert þau stefna?“
Kjallarinn
Árni M.
Mathiesen
alþingismaður
Eftir að niðurstöð-
ur í prófkjörum sam-
fylkingarinnar í
Reykjavík og Reykja-
nesi liggja fyrir má
segja að fylkingin sé
farin að taka á sig
mynd. Héðan í frá er
hægt að bera saman
bæði stefnu og full-
trúa þessarar fylking-
ar við önnur framboð
bæði í nútíð og fortíð.
Þannig má bæði bera
saman þá valkosti
sem kjósendur munu
standa frammi fyrir í
alþingiskosningum í
vor og eins sjá hvern-
ig valkostirnir á
vinstri væng stjórn-
málanna hafa þróast
síðustu árin og ára-
tugina.
Stefnan
Á síðasta ári skrif-
aði ég grein í þetta
sama blað um stefnu-
skrá samfylkingar-
innar sem þá hafði
nýlega verið kynnt.
Komst ég að þeirri
niðurstöðu að lítið ef
nokkuð væri eftir af
stefnu þess Alþýðuflokks sem Jón
Baldvin Hannibalsson var leiðtogi
fyrir. Þessi niðurstaða hefur síðan
margsinnis verið staðfest, m.a.
með því að einn af helstu leiðtog-
um samfylkingarinnar fagnaði ný-
lega á Alþingi tillögu Steingríms
J. Sigfússonar um brottför vamar-
liðsins og úrsögn úr NATO.
Helsta baráttumáli Alþýðu-
flokksins og Jóns Baldvins í síð-
ustu kosningum, aðildinni að Evr-
hverjir það eru sem skipa munu
lið samfylkingarinnar í Reykja-
vík. Leiðtoginn er auðvitað Jó-
hanna Sigurðardóttir sem klauf
Alþýðuflokkinn með framboði
Þjóðvaka fyrir síðustu kosningar
og kom þannig í veg fyrir áfram-
haldandi stjórnarsetu Alþýðu-
flokksins. í öðru sæti er fyrrver-
andi ritstjóri Þjóðviljans og fyrr-
verandi frambjóðandi Alþýðu-
bandalagsins, Össur Skarphéðins-
son. Þriðja sætið skipar fulltrúi
Alþýðubandalagsins, Bryndís
Hlöðversdóttir, en Guðrún Helga-
dóttir vék fyrir henni af lista Al-
þýðubandalagsins fyrir síðustu
kosningar. Guðrún Ögmundsdótt-
ir skipar fjóröa sætið en allir
frambjóðendur Alþýðuflokksins í
prófkjörinu fengu fleiri atkvæði
heldur en hún. Þá kemur Ásta
Ragnheiður Jóhannesdóttir í
fimmta sæti en hún hefur verið i
framboði fyrir Þjóðvaka, Fram-
sóknarflokkinn, Kvennaframboð-
ið og Alþýðubandalagið. Enda
gekk Ástu Ragnheiði mjög vel í
prófkjörinu þrátt fyrir að hafna
einungis í flmmta sæti. Fyrrver-
andi ritstjóri ÞjóðvOjans og fram-
bjóðandi Þjóðvaka, Mörður Áma-
son, skipar svo sjötta sætið. Sjö-
unda sætið skipar svo enn einn
fyrrverandi ritstjóri Þjóðvflj-
ans, Ámi Þór Sigurðsson, en
hann er arftaki Svavars Gests-
sonar og handhafi arfleiföar
gamla Sósíalistaflokksins. Átt-
unda sætið hefur verið að taka
breytingum og því best að segja
sem minnst um það ef endanleg
niðurstaða er ekki fengin.
Hvaðan og hvert?
Fjórir af sjö efstu mönnum
listans hafa verið í fleiri en ein-
um stjómmálaflokki. Fimm hafa
verið í Alþýðubandalaginu og þrír
hafa verið ritstjórar ÞjóðvOjans.
Ef við vitum hvaðan þau koma,
vitum við þá hvert þau stefna?
Kannski, kannski ekki. Við vitum
þó að þau munu ekki feta í fótspor
Jóns Baldvins Hannibalssonar.
Þvi eins og einn ungur krati sagði:
Það vantar aOt frjálslyndi á þenn-
an lista.
Ámi M. Mathiesen
Skoðaiúr annarra
Islenski hótelhlekkurinn
„Markaðssetning á stöðluðum og þrauthugsuðum
þjónustuhugtökum er lykOlinn að velgengni alþjóð-
legra hótelkeðja og það er ögrandi verkefni að standa
þannig að málum að íslenski hlekkurinni valdi eng-
um vonbrigðum. Við ættum að hafa burði tO þess að
ná samkeppnisforskoti með því að bæta íslenskum
sérkennum og reynslu við viðurkennt alþjóðlegt þjón-
ustustig. Fyrir viðskiptafólk, ráðstefnur og fundagesti
og aðra ferðalanga."
Hrönn Greipsdóttir í Mbl. 10. febr.
Miðstýring skólakerfisins
„Hér á landi er líklegt að vandi skólakerflsins sé
miðstýring þess og skortur á samkeppni. Samkeppni
virðist raunar lengi vel hafa verið bannorð í skóla-
kerfinu. Viðhorf jafnaðarrmennskunnar hafa ráðið
mestu og öOum nemendum hefur verið boðið upp á
sama námsefnið í eins skólum í eigu sama aðOans -
ríkisins. Nýlega hafa verið stigin varfærin skref sem
kunna á endanum að breyta þessu, þótt enn sé of
snemmt að spá fyrir um þaö. Hins vegar er auðvelt að
spá því hvers kyns menntun nemendum verður boð-
ið upp á í framtíðinni verði engu breytt og hið opin-
bera áfram látið reka skólana og miðstýra öOu
menntakerfínu."
Úr Vef-Þjóöviljanum 9. febr.
Dreifbýlishugsjón
„Sveitafólk og nesjamenn, sem sjá sér þess vænst-
an kost að flytja tO Reykjavíkur, telja ekkert eðlOegra
en að flytja dreifbýlið með sér í borgina... Það er mik-
ið framtak að stöðva byggingu bamaspítala og rífast
um hvort byggja eigi Geldinganesið og fyOa upp í
Skerjafjörðinn. Akureyringar tvístíga og deOa um
hvort flytja eigi fótboltavöO eða fólk út fyrir bæinn. í
Kópavogi er hrúgað upp háhýsum og enginn spurður
hvort nágrönnum líka betur eða ver, enda lenda íbú-
arnir að lokum á sjúkrahúsum og í kirkjugörðum í
Reykjavík, þar sem dreifbýlishugsjónin býr.“
Oddur Ólafsson í Degi 10. febr.