Dagblaðið Vísir - DV - 18.02.1999, Blaðsíða 12

12
FIMMTUDAGUR 18. FEBRÚAR 1999
Frjálst, óháð dagblað
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ÓLI BJÖRN KÁRASON
Aóstoðarritstjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL ÞORSTEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTi 11,105 RVlK,
SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Vísir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiðlunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerð: ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverð á mánuði 1900 kr. m. vsk. Lausasöluverð 170 kr. m. vsk., Helgarblað 230 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aösent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Bakslag í prófkjörum
Prófkjör Samfylkingar jafnaðarmanna í kjördæmmn
Norðurlands heppnuðust eins illa og prófkjör hennar
heppnuðust vel á suðvesturhorninu. í stað þess að
styrkja Samfylkinguna verða þau til þess að veikja hana.
Þau verða vatn á myllu annarra stjórnmálaflokka.
Sérstaklega er alvarlegt, að samanlögð þátttaka Sigl-
firðinga í prófkjörum Framsóknarflokks og Samfylking-
arinnar skuli vera meiri en sem nemur öllum kjósenda-
flölda í bænum. Sjá má, að margir Siglfirðingar ætla ekki
að kjósa í kosningunum eins og í prófkjörinu.
Siglfirðingar misnotuðu prófkjörsreglur Samfylkingar-
innar til að ná í þingmann á kostnað hennar. Þeir fæla
um leið skagfirzka og húnvetnska kjósendur frá Samfylk-
ingunni og sömuleiðis fæla þeir burt alþýðubandalags-
menn, sem eru fleiri en kratar í kjördæminu.
Þetta er hagsmunastríð Siglfirðinga á kostnað annarra
svæða í kjördæminu og á kostnað fylgis Samfylkingar-
innar í kjördæminu. Þingmaður Sigluflarðar verður eins
konar sníkjudýr á kjördæminu og Samfylkingunni í
skjóli misnotkunar á prófkjörsreglum.
Hvemig sem reynt verður að verja þessa framgöngu,
verður ekki hjá því litið, að óheiðarlegt er að taka þátt í
prófkjöri flokka, sem menn ætla ekki að kjósa í kosning-
unum. Því miður sanna ótal önnur dæmi, að þessi óheið-
arleiki er landlægur víðar en á Siglufirði.
Svipaða sögu er að segja úr hinu kjördæminu, þar sem
smalað var úr íþróttafélögum fólki, sem ekki ætlar að
kjósa Samfylkinguna í kosningunum í vor. Þannig tókst
að fella reyndan þingmann, sem hefur góðan orðstír og
var eitt af ráðherraefnum Samfylkingarinnar.
Augljóst er, að eftir prófkjörið býður Samfylkingin á
Norðurlandi eystra ekki upp á neitt ráðherraefni. Þar á
ofan er ljóst, að prófkjörið styrkir önnur framboð, eink-
um græna vinstrið, skaðar þannig Samfylkinguna og
dregur úr meðbyr hennar á landsvísu.
Enn má nefna, að smölunin í kjördæmum Norður-
lands varð til þess að fefla tvær konur úr fyrstu sætum
væntanlegra framboðslista og einu þingmannssætum
þeirra. Þetta eyðir góðu áhrifunum af velgengni kvenna
í prófkjörum Samfylkingarinnar á suðvesturhorninu.
Stundum takast tilraunir til að fá utanflokksfólk tfl að
taka í prófkjöri þátt í að búa til framboðslista og laða það
þannig til fylgis við listann, en stundum takast þær ekki.
Þær virðast hafa tekizt hjá Samfylkingunni á suðvestur-
hominu en síður en svo á Norðurlandi.
Enn má nefna, að sameiginlega opin prófkjör Alþýðu-
flokks og Alþýðubandalags skekkja hlutföll flokkanna,
þar sem auðveldara er að smala fólki úr öðrum flokkum
til fylgis við framjóðendur úr Alþýðuflokknum en úr Al-
þýðubandalaginu. Þetta skaðar innra samstarf.
Sé miðað við úrslit síðustu kosninga, verða ekki nema
fimm þingmenn úr Alþýðubandalaginu og tveir úr Þjóð-
vaka á vegum Samfylkingarinnar á næsta kjörtímabfli.
Það jafngildir hruni Alþýðubandalagsins og staðfestingu
þess, að Samfylkingin er Alþýðuflokkurinn.
Því er formanni Alþýðuflokksins ekki orðið um sel.
Eftir prófkjör suðvesturhomsins sagði hann, að þau
væm ekki sigur Alþýðuflokksins. Eftir prófkjörin fyrir
norðan sagði hann í sárabætur, að formaður Alþýðu-
bandalagsins yrði talsmaður Samfylkingarinnar.
Eftir bakslagið fyrir norðan er ljóst, að prófkjör, þótt
oft séu góð, em ekki afltaf allra meina bót, því að útbreitt
siðleysi íslendinga lætur ekki að sér hæða.
Jónas Kristjánsson
„Útgerðarmaður á Patreksfirði hefur leyst vandann og tilkynnt að hann sé hættur viðskiptum við Kvótaþing og
muni greiða 10% afla í „veiðigjald“.“ - Svavar S. Guðnason á bryggjunni á Patró.
Flýgur fiskisagan
Sagt er að sagan endurtaki sig.
Árið 1306 er Filippus fríði konung-
ur í Frakklandi og hefur Clement
páfa V sem gísl og lepp í Avignon.
Konungur hefir tapað stríði og
vantar fé sem hann verður að
komast yflr með góðu eða illu.
Hann fær ágirnd á eignum gyð-
inga og fær páfa til að bannfæra
þá sem trúleysingja í Frakklandi.
Þeir sem ekki ná að flýja land
skulu drepnir. „Hvemig eigum
við að þekkja gyðingana úr,“ er
spurt? „Drepið þá alla“ var svarið.
„Guð þekkir sína.“ Síðan voru all-
ar eigur gyðinga í Frakklandi
lagðar undir konung. Ári siðar
fóm miklar eigur Musterisregl-
unnar i Frakklandi sömu leið og
yfirmenn hennar brenndir á báli
fyrir trúvillu.
Og „Guð þekkir sína“
Árið 1983 ákveður Framsókn
að komast yflr fiskveiðamar
við Island og gerir tillögu um
að sett skuli upp kvótakerfi til
að takmarka aðgang að þeim.
Aðeins þeir sem áttu þá veiði-
skip máttu fá kvóta. Aðrir
skyldu kaupa kvóta eða vera
úthýst. Kerfið komst í fram-
kvæmd 1984 og hefur því nú
staðið í 16 ár. Frá 1990 hafa U
kvótar verið framseljanlegir,
sem flýtt hefur fyrir uppkaupum
þeirra af fáum útvöldum. Svarið
hér er þannig hið sama: „Guð
þekkir sína.“ Kvótar em nú í
höndum fárra stórra útgerða, aðr-
ir komast ekki að, nema kaupa
bæði skip, úthald og kvóta til
skamms tíma.
Fjöldi fiskiþorpa er nú orðinn
kvótalaus og eignir fólksins verð-
lausar. Það einfaldlega flosnar
upp, svo sem var á harðstjómarár-
unum áður fyrr. Sumt af þessu
fólki „vagar nú og vagar“ á sv-
horninu eða höfuðborgarsvæðinu,
mesta láglaunasvæði landsins, því
að atvinna þess hefir verið tekin
af því í heima-
byggð.
Kvótalausir róa
Alþingismaður
hefur gert tillögu
til sjávarútvegs-
ráðuneytisins um
að 10.000 tonna
þorskkvóta verði
úthlutað til kvóta-
lausra byggða en
ráðuneytið svarar
að til þess skorti
heimild í lögum.
Lögin eru þó sett
samkvæmt tillög-
um ráðuneytisins.
Um 400 smábátar
era nú kvótalausir
eða kvótalitlir, og
-----------------------------------------
„Nýtt Kvótaþing hefur hækkaö
svo verð á leigukvótum aö eng■
inn hefur efni á aö kaupa þá,
enda mun þaö leiöa til enn meira
útkasts á fiski en nokkru sinni
fyrr. Útgeröarmaöur á Patreks-
firöi hefur leyst vandann..."
Kjallarinn
Önundur
Ásgeirsson
fyrrv. forstjóri Olís
sjómenn á sóknardögum fá aðeins
26 daga atvinnu á árinu. Sjómenn
á Suðurnesjum hóta nú að róa
kvótalausir en ráðuneytið hótar
þeim sektum og hörðum viðurlög-
um samkvæmt lögum settum eftir
tillögum þess. - „Guð þekkir
sína.“
Þetta er þó ekki af því að ekki sé
nægur fiskur í sjónum því að línu-
bátur þríhlóð sama daginn fyrir
vestan. Kvótakerfið var ekki sett
fyrir fólkið í landinu, sem auðvit-
aö á fiskinn í sjónum samkvæmt
1. gr. laganna, heldur var það sett
til að komast yfir þessar eignir
þess á einfaldan og þægilegan hátt.
Það var aldrei meiningin
að það þyrfti að kross-
festa neinn eða brenna á
báli, jafnvel ekki að vísa
neinum úr landi, nema
kvótaeigendum sem hafa
farið sjálfviljugir í sól-
ina. Meirihluti Alþingis
valdi sér að gera gervi-
breytingu á fiskveiðilög-
unum eftir að Hæstirétt-
ur hafði dæmt kerfið
ógilt og þar með framsöl
kvótanna.
Almenn uppreisn
Nýtt Kvótaþing hefir
hækkað svo verð á leigu-
kvótum að enginn hefir
efhi á að kaupa þá, enda
mun það leiða til enn
meira útkasts á fiski
en nokkm sinni fyrr.
Útgerðarmaður á Pat-
reksfirði hefúr leyst
vandann og tilkynnt
að hann sé hættur við-
skiptum við Kvóta-
þing og muni greiða
10% afla í „veiði-
gjald“. Ráðuneytis-
stjóri dómsmálaráðu-
neytisins kom sjálfur í
sjónvarpið til að leggja
áherslu á að við slíku
athæfi lægju mikil viðurlög.
Hver á nú fiskinn í sjónum og
hver má veiða hann? „Guð þekkir
sína.“ Innan fárra daga verður
komin almenn uppreisn gegn
kvótakerfinu sem enginn fær við
ráðið nema Alþingi sem verður að
breyta lögunum á ný. Það er
vandalaust að setja reglur um fisk-
veiðar sem hægt er að ná sam-
stöðu um þegar togskipin hafa ver-
ið flutt út fyrir 50 mílur. Fram til
þess tíma er einfaldast að fylgja
fordæminu frá Patreksfirði sem
verður að gilda fyrir alla, og hætta
brottkastinu.
Önundur Ásgeirsson
Skoðanir annarra
Afall fyrir Austfirðinga
„Augljóst er að Austfiröingar binda miklar vonir
við að álver verði reist á Austurlandi. Þeir líta marg-
ir hverjir svo á að bygging álvers sé eina leiðin til þess
að snúa við þeirri þróun í búsetu sem nú sé í þeim
landshluta ... Það er ekki óeðlilegt að efasemdir vakni.
Menn muna samningana við Atlantsálsfyrirtækin,
sem ekkert varð úr m.a. vegna þróunar álverðs á
heimsmarkaði. Það fer hins vegar ekki á milli mála að
það yrði Austfirðingum mikið áfall ef í ljós kæmi að
lítil alvara fylgdi orðum talsmanna Norsk Hydro og
heldur óskemmtilegt ef pólitískar deilur hefðu staðið
af liflu tilefni."
Úr forystugrein Mbl. 17. febr.
Álfar og sjúkrahús
„Starfsmenn og stjómendur verða að líta á mann-
legu hliðina og leysa sinn ágreining. Það gerist ekki
úti í móa. Það er alþekkt að menn leiti álits álfa á
vegaframkvæmdum, einkum ef talið er að vegarstæði
raski álfabyggð, en vart er hægt að kenna álfum um
þau ágreiningsmál, sem upp hafa komið eystra ...Trú-
in flytur fjöll, og ef menn trúa á að álfar leysi ágrein-
ing, eða hjálpi til við húsbyggingar, þá vil ég ekki úti-
loka að trú þeirra hafi áhrif. Mannleg samskipti em
mér ofar í huga í þessu sambandi þótt ég útiloki ekk-
ert í okkar flóknu tilveru."
Ingibjörg Pálmadóttir í Degi 17. febr.
Reykjavíkurflugvöllur
„Nýlegar ákvarðanir R-listans í skipulagsmálum
staðfesta að Reykjavíkurflugvöllur er ekki á fórum ...
Staðreyndin er sú, að Reykjavíkurflugvöllur er betur
settur en flestir flugvellir við aðrar höfuðborgir vegna
þess að við flugtak og lendingu er aðeins örstutt flug
yfir byggð. Víða annars staðar þurfa flugvélar að fljúga
langa leið yfir byggð svæði við lendingu eða eftir flug-
tak. Það er á hinn bóginn kráfa borgarbúa að dregið
verði úr þeirri hættu sem óhjákvæmilega fylgir flugi
og úr hávaðamengun eins og kostur er. Kennsluflugið
er helsta orsök hávaða og við þeim vanda verða flug-
málayfirvöld að bregðast sem allra fyrst.“
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson í Mbl. 17. febr.