Dagblaðið Vísir - DV - 01.03.1999, Blaðsíða 15

MÁNUDAGUR 1. MARS 1999
15
Lífeyrissjóðirnir
kaupi Landsbankann
„Það má mikið vera ef evran verður ekki tekin upp hér á landi fyrr en
nokkurn grunar. Okkar króna er að falla með sama áframhaldi og vinnu-
brögðum."
lægra verðs á olíu. Samt verða
Norðmenn að teljast rík þjóð.
Svo getur farið að Norðmenn og
íslendingai- óski eftir viðbót eða
viðauka við EES-samninginn sem
geri þessum tveim löndum, þ.e. ís-
landi og Noregi, fært að taka upp
evruna í stað krónunnar. Því ekki
það?
Lúðvík Gizurarson
Kjallarinn
bankans munu auka
þá miklu þenslu sem
nú er enn frekar.
Krónan okkar mun
falla og verðbólga
aukast aftur ef er-
lendri vöru er dælt
hér inn fyrir erlent
lánsfé og aukið
framboð innlendra
lána hefur sömu
áhrif.
Evran
Þessa dagana eru sjö
lífeyrissjóðir að leggja
fram 2000 milljónir
sem Landsbankinn
mun síðan endurlána
til húsakaupa. Betra
hefði verið ef þessir
sömu lífeyrissjóðir
hefðu sett þessar 2000
miljónir í hlutabréf í
Landsbankanum og
tekið þá stefnu að
verða þar ráðandi
hluthafi.
Innflutningur.
Á árinu 1998 voru
kaup okkar á erlendri
vöru miklu meiri en
það sem við fluttum út.
Þessar 2000 milljónir
sem Landsbankinn
ætlar að lána út munu enn auka á
þenslu í þjóðfélaginu og þá vænt-
anlega líka óhagstæðan viðskipta-
jöfnuð. Þessi nýju lán fara í eyðslu
hjá mörgum og kaup á erlendri
vöru.
Ef þessir sjö lífeyrissjóðir hefðu
á hinn bóginn keypt hlutabréf i
Landsbankanum fyrir 2000 miljón-
ir hefðu þær runnið í ríkissjóð.
Ríkissjóður hefði þá getað greitt
erlendar skuldir sínar enn frekar
niður en ella með þessu fé. Þessar
2000 milljónir hefðu þá dregið úr
þenslu og verðbólgu en lán Lands-
Það má mikið vera
ef evran veröur ekki
tekin upp hér á
landi fyrr en
nokkurn grunar.
Okkar króna er að
falla með sama
áframhaldi og
vinnubrögðum. Það er falskt „góð-
æri“ þegar erlend lán fjármagna
innflutning. Bankar og lánafyrir-
tæki hrósa sér af miklum hagnaði.'
Hann er að hluta fenginn með er-
lendum lánum sem tekin eru á
lægri vöxtum og
síðan endurlán-
uð hér með
margföldu álagi.
Ríkissjóður
lækkar í dag
sínar erlendu
skuldir en það
verður varla til
góðs ef innlend-
ir bankar o.fl.
taka svo bara
enn meiri er-
lend lán til
eyðslu og þenslu hér. Þá fellur
krónan og við stöndum frammi
fyrir gengislækkun.
Noregur
Eins og kunnugt er er Noregur
með okkur í EES. Norðmenn hafa
áhyggjur af sinni norsku krónu en
hún er núna veikari en áður vegna
Lúðvík
Gizurarson
hæstaréttarlögmaður
„Efþessir sjö lífeyríssjóöir hefðu
á hinn bóginn keypt hlutabréf í
Landsbankanum fyrir 2000 millj-
ónir hefðu þær runnið í ríkissjóð.
Ríkissjóður hefði þá getað greitt
erlendar skuldir sínar enn frekar
niður en ella með þessu fé.“
Skálar á Langanesi
- mótvægi viö Akureyri?
Samhljóma kór frambjóðenda
og valdsmanna, já meira að segja
sveitarstjórinn á Seltjarnarnesi,
kyrjar nú söng um bráðnauðsyn-
legt mótvægi við Reykjavík! Af
hverju við eigum að vera á móti
Reykjavík vill enginn útskýra,
hvað þá hvaða vægi hér er verið
að tala um?Ef menn halda að land-
ið gangi á einhverjum öxli þannig
að þungi landsmanna á hverjum
stað ráði því hvort landið sporð-
reisist eða ekki, ja, þá erum við
vondum málum.
Er fallþungi manna svona
mikill á Akureyri?
Sveitarstjórinn á Seltjamarnesi
telur það snilldarlausn að styrkja
og styðja Akureyri sem rambar á
15.000 íbúa markinu sem eitthvert
mótvægi við Reykjavík. Þingmenn
Akureyrar taka undir og Akureyr-
ingar sjálfir em þvi miður orðnir
fullmektugir fulltrúar kjökursins í
grátkór byggðavandans. Akureyri
er yndislegur bær, líklegast sá fal-
legasti á landi hér. Þar er vissu-
lega miðstöð menntunar og þjón-
ustu á Norðurlandi. - Þar er fram-
tíð ferðamennsku.
En Akureyri er engin
Reykjavík.
Og Akureyri verður engin önnur
höfuðborg ríkisins. í fyrsta lagi er
hún of smá til þess, í öðm lagi höf-
um við ekki efni á annarri höfuð-
borg (hin er alltaf svöng) og í þriðja
lagi er Akureyri best ef hún nær að
þroskast eðlilega en kjökrar sig
ekki út í kuldann og styrkina í
skjóli sveitarstjórans á Seltjamar-
nesi og þingmanna Akureyrar eða
annarra falsspá-
manna byggða-
lausnanna.
Akureyringar
vega almennt
ekkert meira an
annað fólk og
þungavigt þeirra
getur því varla
talist innlegg í
byggðamál. Ak-
ureyri er mikil-
væg eins og sér-
hver staður á ís-
landi sem hefur mannauð og mögu-
leika, býr yfir tækifærum.
Mótvægi hvers við hvað?
Með sömu rökum og þingmenn
Akureyrar beita mætti halda því
fram að lausn byggða-
vandans væri að efla
og styrkja Skála á
Lariganesi til mót-
vægis við hina sterku
og voldugu Akureyri.
Þar þyrfti ekki annað
en nokkrar málning-
arrendur á hús og þar
væri komin menning-
arhöllin merkilega.
Alþýðusamfylkingin
gæti sem best klínt á
annan kofa og kallað
það alþýðuhöllina.
Þeir félagar Don
Camillo og Peppone
myndu brosa og allir
yrðu kátir.
Þar væri hægt að
leggja fram yndisleg-
ar áætlanir um rann-
sóknir og hafnarframkvæmdir,
fjölþjóðafyrirtæki og fangelsi,
ferðamennsku og faglega ráðgjöf.
Háskólinn að Skálum yrði mið-
stöð rannsókna í héraðinu og
bandaríski herinn á Gunnólfsvík-
urfjalli gæfi svæðinu alþjóðlegt
yfirbragð.
Og eina vandamálið í öllu
þessu innihaldslausa byggðahjali
er ekki til staðar að Skálum! Þar
er ekkert fólk!
Þetta er eyðibyggð. Draumur
græningjanna. Draumur stjórn-
málamannanna. Draumur
Byggðastofnunar. Hugsið ykkur
öll vandamálin sem eru sjálfleyst
í eyðibyggðinni að
Skálum á Langa-
nesi!
Ræðum byggð
af alvöru
Mikilvægast er að
fólk hafi tækifæri til
að ákveða örlög sín
sjálf. Hafi það
hvorki til þess getu
né burði er niður-
staðan sjálfgefin.
Hlutverk stjórn-
valda getur ekki ver-
ið að ákveða hvar
fólk eigi að búa.
Hlutverk stjórn-
valda er að tryggja
jafnan rétt og sömu
möguleika. Að leik-
reglurnar séu virt-
ar. Annað sér mannfólkið um
sjálft og þau fyrirbæri sem kall-
ast aðlögun og þróun.
Ef einhver hefur áhuga á al-
vöru byggðaumræðu þá ræða
menn um skólamál og heilbrigð-
isþjónustu, sjálfstæði sveitarfé-
laga og sameiningu þeirra. En til-
lögur um ríkisforsjá og lausnir
Byggðastofnunar skulum við
setja í gömlu Mjólkurstöðina við
Laugaveg. Þar er nú þjóðskjala-
safn sem geymir upplýsingar, til
dæmis um hina tvö hundruð íbúa
Skála á Langanesi sem hjuggu
þar fyrrum.
Sigurjón Benediktsson
„Akureyringar vega almennt ekk-
ert meira an annað fólk ogþunga-
vigt þeirra getur því varla talist
innlegg í byggðamál. Akureyri er
mikilvæg eins og sérhver staður á
íslandi sem hefur mannauð og
möguleika, býr yfír tækifærum.“
Kjallarinn
Sigurjón
Benediktsson
tannlæknir
Með og
á móti
Er í lagi að sakfella á
verulegum líkum í
fíkniefnamálum?
Kolbrún Sævars-
dóttir, fulltrúi
ákæruvalds hjá
Lögreglunni í
Reykjavík.
Fólk ber ábyrgð
á eigin farangri
„í ljósi fikniefnamála þar sem
sakborningar hafa til dæmis hor-
ið því við að þeir hafi ekki vitað
um efni sem fundust í fórum
þeirra er af-
staðan skýr -
fólk verður að
bera ábyrgð á
sínum far-
angri. Það
væri lífsins
ómögulegt fyr-
ir lögreglu að
afsanna full-
yrðingu ferða-
manns ef hann
segðist ekki
vita um tilvist
einhvers varnings í farangri sín-
um. Ef það væri alltaf talið nægi-
legt fyrir dómi að menn segi
bara: „Ég vissi ekkert um þetta“
- hvernig ættum við þá að geta
sannað sekt í fikniefnamálum. Á
flugvöllum erlendis er gjarnan
sagt í hátalarakerfi að fólk eigi
að passa upp á farangur sinn,
ekki vikja frá honum. Með þessu
ei*u tollayfirvöld að koma því til
skila að fólk beri ábyrgöina
sjálft. Varðandi mál Bretans í e-
töflumálinu að undanfornu tel ég
það nú þannig komið að sýnt
hafi verið fram á að hans saga sé
ólíkleg. Þess vegna er enn þá
meiri ástæða til að hann sanni
sína sögu, sakleysi sitt, sem ég
tel hann ekki hafa gert. í fikni-
efnamálum eru oft lausir endar,
við náum ekki yfir alla sem mái-
unum tengjast. í seinni tíð hafa
einungis burðardýr gjarnan ver-
ið tekin en þau sjá sér oft hag í
að upplýsa um aðra til að fá
mildari refsingu. Ég tel að Bret-
inn sjái sér ekki hag í því úr sem
komið er að breyta framburði
sínum. Að öðru leyti tel ég að hin
gamla góða regla sé að frekar
megi tiu sekir sleppa en aö einn
saklaus verði dæmdur.“
Dómstólar of
fúsir að sak-
fella án lögfullr-
ar sönnunar
„í sakamálum gildir sú þýð-
ingarmikla grunnregla að sönn-
unarbyrði um sekt sakbornings
hvílir á ákæruvaldinu. Þessi
regla telst vera
mannréttinda-
regla og nýtur
viðurkenning-
ar í stjórnar-
skrá íslands og
einnig í þeim
mannréttinda-
sáttmálum
sem ísland á
aðild að svo
sem Mannrétt-
indasáttmála
Evrópu. í reglunni felst að ekki
skuli refsa mönnum nema refsi-
verð háttsemi sé sönnuð lögfullri
sönnun, vafa lun sekt ber að
túlka sökunaut í hag. Líkur fyr-
ir sekt geta verið svo sterkar að
í þeim teljist felast lögfúllar
sannanir. Hins vegar ber að fara
mjög varlega við sakfellingar
byggðar á líkum. Þessar megin-
reglur gilda í öllum sakamálum,
hvort sem um ræðir fikniefna-
brot eða önnur refsiverð brot.
Það er skoðun min að íslenskir
dómstólar hafi verið of fúsir til
þess að telja sök sannaða í tilvik-
um þar sem sönnun hefur ekki
verið lögfull að mínum dómi. Ég
tel brýnt að þeir taki sig á í
þessu efni og virði hér mannrétt-
indi til fulls.“ -Ótt
Jón Steinar Gunn-
laugsson hæsta-
róttarlögmaöur.