Dagblaðið Vísir - DV - 03.03.1999, Side 1
MIÐVIKUDAGUR 3. MARS 1999
33
Aðvelja
og kaupa bíl
Það er ekki einfalt mál að velja og
kaupa nýjan bíl. Það þarf að taka tillit
til fjölmargra atriða, til hvers á að
nota bílinn, fjölskyldustærðar, hvað
hann má kosta og síðast en ekki síst
til stærðar og útlits.
í þessum sérstaka blaðauka hefur
verið leitast við að safna saman upp-
lýsingum um flesta þá fólksbíla sem
eru á markaðnum á íslandi í dag.
Þessar upplýsingar eru í töfluformi
svo auðveldara sé að bera saman hin-
ar ýmsu gerðir og búnað þeirra. Sum-
um kann að virðast torvelt að lesa úr
þessum töflum og bera saman hvaða
upplýsingar þær hafa fram að færa.
Hér á eftir verður hlaupið yflr þess-
ar töflur, dálk fyrir dálk, og leitast við
að skýra betur út hvaða upplýsingar
felast í viðkomandi dálki.
Byggingarlag
Hér eru skammstafanir fyrir þau
helstu form sem eru á útliti bíla í dag.
„Hb“ stendur fyrir hlaðbak, bíl með
stórum hlera að aftan en þessir bílar
sameina vel kosti hefðbundinna fólks-
bOa og langbaks eða stationbíla. „Sb“
stendur fyrir stallbak, eða hefðbund-
inn fólksbíl með skotti, „lb“ er lang-
bakur eða station, „sk“ stendur fyrir
skúffubíl sem í daglegu tali er kallaður
pikkupp, „hk“ stendur fyrir það sem
við höfum kosið að kalla hálfkassa í
anda gömlu góðu mjólkurbílanna eða
skúffubíl með tvöfóldu húsi sem eru al-
mennt kallaðir „doublecab“-bOar. Loks
er „fb“ sem stendur fyrir nýjustu bO-
ana á markaðnum, fjölnotabflana sem
eru óðum að ryðja sér tfl rúms hjá öll-
um bffreiðaframleiðendum.
Næsti dálkur er beint framhald, því
þar er getið fjölda hurða: tveggja, fjög-
urra eða fimm, þegar stór afturhleri
er tfl staðar.
Vélbúnaður
Næstu fjórir dálkar eru tengdir vél-
búnaði. Fyrsti dálkurinn gefur yfirlit
um Sölda strokka og fjölda ventla á
hverjum strokki. Með tilkomu
fjölventlatækninnar hefur afl véla
aukist og sparneytnin samtímis.
Fleiri ventlar á hverjum strokki þýðir
einfaldlega aflmeiri vél og um leið
þýðgengari og sparneytnari.
Næsti dálkur er slagrými i rúm-
sentímetrum. Meira slagrými þýðir að
vélin getur afkastað meiru, það er
meira loft sem hægt er að þjappa sam-
an sem gefur meiri kraft þegar elds-
neytið brennur. Slagrými er reiknað í
rúmsentímetrum en er oft einfaldað í
daglegu tali og það gefið upp í lítrum.
1595cc vél er einfaldlega köUuð 1,6
litra vél í daglegu tali.
Næstu tveir dálkar eru þeir sem
segja í raun tfl um afl vélarinnar.
Flestir eru vanir að tala um afl
bflvéla í hestöflum en mæling afls
í kflówöttum hefur einnig verið
að ryðja sér tfl rúms, enda í beinu
samhengi við aðra aflútreikninga
í daglegu lífi en við mælum raf-
orku og hitaorku einnig I
kflówöttum. Eitt kflówatt er
1,34102 hestafl. TO gamans má
geta þess að Frakkar mæla afl bfl-
véla hjá sér f sínum eigin hestöfl-
um sem eru aðeins minni en þau
hestöfl sem við notum daglega.
Aftasta talan í dálkinum sýnir
við hvaða snúningshraða vélin
nær viðkomandi hámarksafli.
Seinni dálkurinn sýnir há-
markssnúningsvægi vélarinnar í
svonefndum Newton-metrum og
á hvaða snúningshraða vélarinn-
ar hún nær þessu hámarkstogi.
Kosturinn er að hafa sem mest
snúningsvægi á sem lægstum
snúningshraða því þá nýtist vélaraflið
betur í öflum daglegum akstri.
Drifrás
Næstu dálkar gefa upplýsingar um
drffrás bflsins, eða hvernig aflið er
flutt frá vél tfl hjólanna. í dag er fram-
hjóladrff algengast á fólksbflum, tákn-
að með „f‘ en enn eru nokkrir bflar
enn með drff á afturhjólunum sem hér
á árum áður var algengsti valkostur-
inn, táknað með „a“. 4x4 er merki um
að bfllinn sé með möguleika á aldrifi
eða drifi á öUum hjólum. Hér getur
bæði verið um að ræða sídrff eða drff-
búnað þar sem öU hjól eru stöðugt
tengd aflrásinni, eða skiptanlegt drff
þar sem ökumaðurinn velur sjálfur
hvort hann notar drff á 2 hjólum eða
fjórum, yfirleitt með þvi að skipta á
mflli drffa á mfllikassa.
Loks er dálkur sem sýnir fjölda gíra
og hvort bfll er með handskiptingu eða
sjálfskiptingu. Talan fyrir ffaman ská-
strikið sýnir fjölda gíra í handskiptum
girkassa en fyrir aftan skáskrikið er
fjöldi skiptiþrepa í sjáffskiptingu. Sé
mínusmerki fyrir ffaman eða aftan
skástrikið merkir það að viðkomandi
girkassi er ekki fáanlegur.
Fjöðrun og hemlar
Næstu fjórir dálkar sýna fjöðrun og
gerð hemla. Hér er aðeins reynt að
tæpa á því helsta sem er að finna
varðandi fjöðrunarbúnað bfla í dag.
Oft er þessum atriðum blandað sam-
an, til dæmis gormafjöðrun og
eltiörmum. Algengasta gormafjöðrun-
in er hin svonefnda McPherson-fjöðr-
un en það er gormafjöðrun með inn-
byggðum höggdeyfi. Þessi fjöðrun er
mjög algeng í bílum með sjálfstæða
fjöðrun á hverju hjóli, táknuð með
„MP“. Blaðfjaðrir upp á gamla mát-
ann eru táknaðar með „bff“, eltiarmar
með „ea“ og fjölliöa fjöðrun, þar sem
margir armar vinna saman í fjöðrun-
arbúnaði, er táknuð með „fl.“ Ef um
er að ræða ótilgreinda gormafjöðrun
er táknið „G“, hefll ás er „há“, jafn-
vægisstöng sem sér um að jafna út
ójöfnur og titring í akstri er táknuð
með ,js“ og svonefndar klofaspyrnur
með „ks“. Loks má geta snerilijöðrun-
ar þar sem fjöðrunin byggist á því að
í stað blaðfjaðra eða gorma vinnur
fjöðrunin þannig að snúið er upp á
járnstöng eða stangir þegar hjólin
fjaðra. Þetta er táknað með „sf‘.
Læsivörn hemla, yfirleitt köfluð
ABS, hefur rutt sér mjög tfl rúms á
síðustu árum og hér er tekið fram
kvort slíkur búnaður sé staðalbúnað-
ur, táknað með „s“ eða aukabúnaður,
táknað með „a“.
Loks er dálkur sem sýnir hvemig
hemlar em uppbyggðir, diskahemlar
eða skálar, táknað með „d“ og „s“, sitt
hvorum megin við skástrik. Diska-
hemlar eru nánast orðnir staðalbún-
aður á framhjólum en margir bflar
era enn með skálhemla á afturás, hér
táknaðir með „d/s“. „d/d“ þýðir að
diskahemlar era á öflum hjólum, séu
bílar með læsivarða hemla era þeir
yfirleitt með diskahemla á öUum hjól-
um sem staðalbúnað.
Heistu mál
og búnaður
í næstu dálkum má lesa upplýsing-
ar um helstu mál eins og hefldar-
lengd, breidd og hæð viðkomandi bíls,
næsti dálkur sýnir hjólahaf eða bilið á
mOli fram og afturáss. Meginreglan er
að því lengra sem þetta bil er því
stöðugri og betri er bíflinn í akstri.
Öryggisloftpúðar eða líknarbelgir
era staðalbúnaður í mörgum bílum í
dag og einnig eru hliðarloftpúðar að
ryðja sér tU rúms. Hér þýðir „s“ að
viðkomandi búnaður er staðalbúnað-
ur, „a“ að um sé að ræða aukabúnað
sem hægt sé að fá gegn aukagjaldi og
loks „e“ ef ekki er hægt að fá viðkom-
andi bíl með þessum búnaði.
Hjólbarðar
og þyngd
Næstu tveir dálkar skýra sig alveg
sjálflr. í fremri dálknum er gefin upp
staðalstærð hjólbarða sem viðkom-
andi bfll kemur á og í næsta dálki er
gefin upp eigin þyngd bilsins.
Næstu dálkar þar á eftir skýra sig
að mestu sjálfir líka en farangursrými
bOa er oftast mælt í lítrum. Fyrri tal-
an er sá fjöldi lítra sem farangursrým-
ið sjálft rúmar, ýmist undir hefð-
bundnu skottloki eða aftan við sætis-
bakið upprétt í hlaðbak og stationbO-
um. Seinni talan sýnir mesta farang-
ursrými þegar búið er að leggja fram
bak á aftursæti og nýta flutningsgetu
bflsins fram að framsætum, oftast upp
að hliðargluggum.
Vlðbragð
og eyðsla
Tölur um viðbragð gefa tU kynna
hversu „sprækur" viðkomandi bíU er
í daglegum akstri. Þetta viðbragð er
oftast gefið upp í þeim flölda sek-
úndna sem tekur að koma bílnum úr
kyrrstöðu á eitt hrmdrað kOómetra
hraða á klukkustund við bestu að-
stæður. Hér væri í raun mun mark-
tækara að gefa upp hve lengi bUl er að
komast frá kyrrstöðu á 50 eða 60 kfló-
metra hraða, vegna akstursaðstæðna
og reglna um hámarkshraða hér á
landi, en hröðunin 0-100 er yf-
irleitt sú eina sem framleið-
endur gefa upp. í þessari töflu
er um að ræða þá tölu sem
framleiðendur og innflytjend-
ur hafa gefið upp og við höfum
ekki aðstöðu til að sannreyna
þessar tölur. í örfáum tilvik-
um hefúr þó verið gripið tU
þess að nota fremur tölur frá
óháðum aðUum eins og
Autokatalog eða AutomobUe
Revue.
Sama á við um eldsneyt-
iseyðslu. Við höfum látið
nægja að gefa upp eina tölu
um áætlaða meðaleyðslu í lítr-
um á hundrað kílómetra. Hér
er einnig um að ræða tölur frá
viðkomandi framleiðanda og
kann að skeika einhverju á
mUli bUa í raunsamanburði
því framleiðendur nota ekki
aUir sömu aðferð til að flnna út þessa
eyðslu. í flestum tiffeUum er þessi
meðaleyðsla gefin upp eftir svonefnd-
um Evrópustaðli sem felst i því að aka
bílnum tUtekna vegalengd við mis-
munandi aðstæður, brekkur, innan-
bæjar og á hraðbraut og eyðslan mæld
út frá þvi.
Verð
Síðasti dálkurinn og sennilega sá
mikUvægasti í hugum margra sýnir
verð viðkomandi bUs. Hér er gengið
út frá grannverði eins og innflytjandi
gefur það upp með þeim staðalbúnaði
sem viðkomandi bUl er í boði með.
Með grunnverði er átt við lægsta verð
viðkomandi gerðar og er ástæða tU að
benda á að allmiklu getur munað á
grunnverði og verði þeirrar gerðar
sem lesandinn kann að hafa áhuga á.
í sumum tUvikum eru bflar t.d. fáan-
legir ýmist með venjulegum drifbún-
aði á einum ás, á framhjólum eða aft-
urhjólum, eða sem aldrffsbOar, þó
tæknUýsing sé að öðru leyti mest hin
sama. En augljóslega er þama nokkur
verðmunur á.
Vera má að þessi tafla hefði átt að
gefa meiri og fyllri upplýsingar, eins
og tU dæmis um innanrými, rými fyr-
ir höfuð og fætur, en þá hefði taflan
þurft að vera mun stærri og ítarlegri.
Við uppsetningu hennar og val á
þeim þáttum sem hún nær tfl höfum
við einkum litið til erlendra fyrir-
mynda, enda eru DV-bílar eini ís-
lenski miðiflinn sem gerir tilraun tU
að færa lesendum sínum samanburð-
artöflu af þessu taki. Við vonum að
hún gefi nokkra mynd af þeim bílum
sem eru í boði á íslandi í dag og geti
hjálpað lesendum okkar að velja sér
bU við hæfi. -JR/SHH
-yfirínýjabílinn
Frelsið - Lágu mánaðargreiðslurnar - Engir ábyrgðarmenn
Glitnirhf
Það sem sagt er stendur
Glitnir hf., Kirkjúsandi, 155 Reykjavík. Sími 560 88 00. Myndsendir 560 88 10. Netfang: http://www.glitnir.is