Dagblaðið Vísir - DV - 09.03.1999, Blaðsíða 6
6
ÞRIÐJUDAGUR 9. MARS 1999
Fréttir
Geir H. Haarde fjármálaráðherra 1 yfirheyrslu DV:
Sjálfstæðisflokkur
leiði ríkisstjórn
- Sœkistu eftir varaformannsstööu í
Sjálfstœóisfiokknum til þess aó eiga
sterkari stööu í formannskjöri síöar?
„Nei, það er ekki ástæðan. Það er
engin sjálfvirkni í því að varaformað-
ur Sjálfstæðisflokksins verði formað-
ur. Sumir hafa orðið það, aðrir ekki.
Ég tel hins vegar að ég geti gert gagn
í varaformannsembætti og býð mig
fram af þeim sökum.“
- Hvaöa gagn?
„Ég hef auðvitað mikla reynslu úr
stjómmálum, bæði sem þingmaður og
af öðrum störfum. Ég hef verið mikið í
innanflokksmálum gegnum árin - sem
formaður SUS og miðstjómarmaður til
margra ára. Það em auðvitað vissir
hlutir sem þarf að vinna á þeim vett-
vangi líka og ég er tilbúinn í það. Ég
tel ekki að það sé málefnaágreiningur
milli okkar sem sækjumst eftir þessu
starfi. Málið snúist um það að reyna að
stilla upp öflugri forystusveit og að for-
maður og varaformaður séu menn sem
geta unnið vel saman og varaformaður
geti hlaupið í skarðið fyrir formann-
inn þegar á þarf að halda.“_________
- Séröu sjálfan þig fyrir þér sem
formann. Viltu veröa formaöur?
„Ég hef enga ákvörðun tekið um
það hvort ég sækist eftir því. Mér
fmnst ekki tímabært að velta því fyr-
ir sér. Það er sennilega ábyrgðar-
mesta starf hérlendis að vera formað-
ur Sjálfstæðisflokksins og í rauninni
er ég feginn að þurfa ekki að taka af-
stöðu til þess._____________________
- Nú liggur þaö í eöli varafor-
mannsembættisins aö varaformaöur
geti tekiö fyrirvaralaust viö efformaö-
ur hœttir eöa forfallast skyndilega.
„Hann verður að vera tilbúinn til
þess, fær um það og hafa traust til
þess. Ég tel að ég hafi hvort tveggja og
yrði auðvitað tilbúinn til að gegn
störfum fyrir formann ef á þyrfti að
halda. Og það þarf varaformaður auð-
vitað að gera af og til, t.d. í tengslum
við fri formanns og þess háttar.
- Hvaó er þaö sem gerir þig hœfari
varaformann en Sólveigu Pétursdóttur?
„Ég tel að hún sé mjög hæf mann-
eskja. Við höfum þekkst lengi og ver-
ið ágætir vinir og samstarfsmenn í
langan tíma. Við vorum samtímis í
menntaskóla, en ég vil helst ekki fara
út í samanburð á okkur. Ég bara býð
mig fram með það sem ég hef fram að
færa og legg það fyrir. Síðan verða
menn að velja.“_____________________
- Hvernig sérðu hlutverk Sjálfstœö-
isflokksins á nýrri öld? Hvaö á hann
aó gera?
„Flokkurinn hefúr verið kjölfesta í
stjómmálum í 70 ár. Ég sé fýrir mér að
hann verði það áfram. Auðvitað hefur
margt breyst og er að breytast í þjóðfé-
laginu og flokkurinn hefúr alltaf getað
lagað sig að aðstæðum á breyttum tím-
um. Hann þarf auðvitað að gera það
áfram að því marki sem nauðsynlegt
er. Við verðum að ganga inn í nýja öld
á þeim grunni sem lagður hefúr verið
og gefist vel, ekki síst undanfarin ár í
formennskutíð núverandi formanns.
Starf flokksins hefor borið mjög dijúg-
an ávöxt á þeim tima.“______________
- Flokkurinn hefur sætt gagnrýnifyr-
ir þaöfrá öðrumflokkum aö staöa
kvenna sé ekki góö. Landssamband
sjálfstœðiskvenna hefur einnig lýst því
yfir aö auka þurfi áhrif kvenna innan
flokksins. Veróur ekki erfitt í Ijósi þessa
aó hafna konu sem varaformanni?
„Ég held aö jafnréttisumræðan í
flokknum hafi alltaf snúist um að gefa
fólki jöfn tækifæri og hver einstak-
lingur sé metinn að eigin verðleikum,
fremur en kynferði, og kjörorð sjálf-
stæðiskvenna í gegnum tíðina hefur
verið að einstaklingsfrelsi sé jafnrétti
í reynd. Ég held að menn muni ganga
til þessara kosninga á þeim forsend-
um áfram. Hitt er annað mál að flokk-
urinn hefur verið að styrkja sig gagn-
vart konum á undanfomum árum og
við sjáum fram á mikla fjölgun
kvenna í þingflokknum eftir næstu
kosningar. Það tel ég góða þróun og
mjög eðlilega og auövitað er hún að
hluta til tilkomin vegna áhrifa frá
Landssambandi sjálfstæðiskvenna."
- Teluróu aö konur eigi aö njóta
forgangs vegna þess aö þœr eru kon-
ur?
„Nei, ég tel það nú ekki. Ég hef tals-
vert hugsað um jafnréttismál og verið
í málefnanefnd flokksins um þau. Ég
tel ekki að það eigi að beita neinum
slíkum aðferðum. En við eigum hins
vegar að rækta og hlúa að pólitísku
starfi kvenna innan flokksins og
reyna að laða sem flestar konur til
ábyrgðarstarfa innan hans, en á end-
anum verður að meta hvem einstak-
ling út frá þvi sem hann hefur ffam
að færa og til brunns að bera.“
- Forveri þinn í embœtti fjármála-
ráöherra, Friörik Sophusson, hefur
sagt aö kona veröi ráóherra í nœstu
ríkisstjórn. Ertu sammála honum?
„Þaö veit auðvitað enginn fyrir-
fram, en mér finnst það mjög liklegt.“
- Hvaða konur koma helst til
greina sem ráöherrar?
„Konumar í þingflokknum."
- / drögum aö ályktunum lands-
fundar er m.a. lagt til aö ÁTVR og
Landssíminn veröi seld. Ætlaöu aö
beita þér sérstaklega fyrir því?
„Ég held að það sé mjög rakið mál
með Landssímann að ríkið leysi til
sín eignina sem í honum felst. Það
em gríöarleg verðmæti í Landssíman-
um og harrn er þannig fyrirtæki að
hann er best kominn úti á markaðn-
um í samkeppni við þau fyrirtæki
sem þar em. Viö vitum að á næstu
árum verður umhverfí hans miklu al-
þjóðlegra og hann þarf að keppa við
erlend fyrirtæki í miklu ríkari mæli
en nú er. Hann á því hiklaust heima
úti á markaðnum sem einkafyrirtæki.
Hvað varðar ÁTVR þá er það miklu
flóknara mál. Ég tel að það fyrirkomu-
lag sem við búum við í dag sé að
mörgu leyti úrelt og þjóni ekki kröf-
um tímans. Ég geri mér hins vegar
grein fýrir því aö það er erfitt um vik
að fá þessari skipan breytt. Bæði eru
skoðanir innan flokksins skiptar um
þetta og í samsteypustjómum hefúr
það reynst erfitt að ná fram breyting-
um, en ég vil hiklaust steína í átt að
auknu fijálsræði á þessu sviði.
Ég vil líka undirstrika að auðvitað
skilur maður vel þau heilhrigðissjón-
armið sem koma við sögu. Ég held
líka að það sé ekki hyggilegt aö rasa
um ráð fram í þessu máli. En verslun-
armátinn sem slíkur er úreltur aö
mínum dómi.“________________________
- Hvers konar stjómarsamstarf er
þitt óska stjórnarsamstarf eftir kosn-
ingar?
„Það er eiginlega ekki hægt að
svara þessari spumingu. Samstarfið i
núverandi ríkisstjóm hefur gengið
mjög vel og stjómin auðvitað skilað
miklum árangri, þannig að um margt
væri freistandi að halda því áfram.
En ég held að best sé að svara þessu
eins og allir gera: Flokkamir ganga
óbundnir til kosninga.“_______________
- Ertu jafn ánœgöur meö allt sem
gert hefur verið í stjórnarsamstarf-
inu?
„Nei, nei. Maður er auðvitað misá-
nægður með hlutina og stimdum
finnst manni sem þeir gerist ekki nógu
hratt Ég held samt þegar á heildina er
YFlRHEVRSLft
Hjálmar Blöndal
Stefán Ásgrímsson
litið að ekki sé hægt annað en að vera
ánægður. Árangurinn blasir við hvert
sem litið er og ýmis gömul baráttumál
era að komast í höfn, ekki síst einka-
væðingarmálin sem við i Sjálfstæðis-
flokknum höfúm talað fyrir í, mér ligg-
ur við að segja, áratugi. Einkavæðing-
in hefur gengið mjög hægt þar til núna
alveg síðustu árin.“ ____________
- Nýtt fyrirtœki í eigu ríkisins,
íbúöalánasjóöur. Þar hefur veriö
mánaöarbiö eftir afgreióslu. Er eöli-
legt aö ríkisfyrirtœki starfi á þennan
hátt?
„Eigum við ekki að segja að það
hafi verið töluverðir byrjunarörðug-
leikar hjá íbúðalánasjóði, sem þeir
era nú aö komast yfir. Það er auðvit-
að ekki hægt að segja að það sé til fyr-
irmyndar að það myndist bið í nú-
tíma þjónustustofnun, en ég held að
það horfi nú til betri vegar.“
- En hvers vegna var þetta apparat
stofnaö? Af hverju fór starfsemin ekki
bara inn í bankakerfiö þegar Hús-
nœðisstofnun var lögö nióur. Heföi
þaö ekki veriö eölilegast?
„Ég tel að þetta hafi verið skynsam-
legur millileikur. Ég held að þróunin
sé í þá átt að flytja þessa starfsemi
yfir í banka og fjármálastofnanir sem
era nú sem óðast að verða tilbúnar til
að taka þetta að sér. Það sem t.d.
Landsbankinn og aðrir bankar eru að
gera, bendir tfl þess að þeir vilji hasla
sér völl í langtímalánum, en bankam-
ir hafa til þessa helst veitt skamm-
tímalán. Langtímaskuldbindingar
hafa til þessa ekki passað inn í lána-
kerfi bankanna. Þar er líka að verða
breyting á. Ég held að stóra málið í
sambandi við íbúðalánasjóð sé það
að Húsnæðisstofnun var þrátt fýrir
allt lögð niður og komið er apparat
sem vonandi er miklu skárra en
hún var.“__________________________
- Veröur íbúóalánasjóður kannski
seldur seinna meir?
„Ég held að það sé kannski óvarlegt
aö tala um að hann verði seldur, en
það getur vel verið að hann geti lokið
hlutverki sínu og það verði hægt að
flytja það yfir i bankana.11_______
- En í Ijósi þeirrar samkeppni sem
hann er strax kominn í. Gœti hún
ekki hœglega leitt til þess aö íbúöa-
lánasjóö hreinlega dagi uppi sem
óþarfan, áöur en hann raunverulega
nœr aö komast á legg?
„Meinarðu að hann missi öll viö-
skipti?"___________________________
- Já, og veröi eins konar og enn
einn byggóasjóöurinn, sem lánar til
bygginga á útnesjum.
„Það er ómögulegt að að fullyrða
neitt um það. Ég held að við verðum
að gefa honum tækifæri til að sanna
sig. Ef það kemur í ljós að bankamir
og fjármálastofnanir geta sinnt
þessu, þá má vel vera að það komi á
daginn. En um þetta er ekkert hægt
að fullyrða._______________________
- Nú hafa skattar veriö aö lœkka.
Hvaö meö sérstakan hátekjuskatt og
finnst þér eólilegt aö hér sé fjölþrepa
skattkerfi?
„Nei. Ég vildi gjaman losna við
það. En á bak við þennan skatt er
gamalt pólitískt samkomulag, fyrst
við Alþýðuflokkinn í fyrri ríkisstjóm
og siðan í núverandi ríkisstjóm, og
þess vegna hefúr hann nú setið
áfram. Það er margt sem hægt er að
hugsa sér að breyta í skattkerfmu og
þetta er eitt af því.“__________
- Viltu veröa áfram fjármálaráó
herra eftir kosningar?
„Ég get vel hugsað mér það. Ég hef
haft mikla ánægju af starfinu þetta
tæpa ár sem ég er búinn að vera
héma og er vel til í það að halda
áfram.“____________________________
- Geturöu hugsaö þér eitthvert
annaö ráöherraembœtti?
„Já, já ..______________________
- Forsœtisráðherra?
„Nei, það sæti er vel mannað. Ann-
ars á enginn neitt tilkall eða kröfú til
ákveðinna embætta. Flokkamir
verða að vega það og meta á hveijum
tíma hverjir passa best í hvaða starf
og það verða menn að sætta sig við.
- Kemur til greina aö Framsókn-
arfiokkurinn leiöi nœstu ríkisstjóm
meö Sjálfstœöisflokknum ef af sam-
starfi veröur?
„Mér fyndist eðlilegra fyrst sam-
starfið hefur verið undir handleiðslu
Sjálfstæðisflokks til þessa, að það
héldi áfram.“______________________
- Kunna einhverjir hagsmunaá-
rekstrar aófelast í því aó á sama
heimili búi hugsanlegur varaformaö
ur Sjálfstœðisflokksins og ráöherra
og leiötogi borgarstjórnarfiokks og
hugsanlegur borgarstjóri Reykjavík-
ur?
„Pólitískt held ég ekki að þetta
kalli á sérstök viðbrögð. Við hjónin
gætum þess að gera ekki hvort ann-
að vanhæft ef um það er að ræða. Við
höfum átt okkar sjálfstæða feril
hvort um sig innan Sjálfstæðisflokks-
ins og raunar kynntumst við á þeim
vettvangi. Ég hef aldrei amast við
hennar stjómmálaþátttöku frekar en
hún við minni.“____________________
- Hvaöfinnst þér um hugmyndir
Bjöms Bjamasonar um breytta yfir-
stjóm Sjálfstœðisfiokksins?
„Ég er ekki sammála því að leggja
niður varaformannsembættið. Ég tel
aö það sé hægt að virkja fram-
kvæmdastjóm flokksins án þess að
hún sé kosin beinni kosningu á
landsfundi. Virkni framkvæmda-
sfjómar fer talsvert eftir því hvað
hentar formanni á hverjum tíma,
hvemig hann vill vinna. í gegnum
árin hefúr maður séð allmargar út-
gáfúr af þessu og það má hugsa sér
margs konar fyrirkomulag á þessu.
Ég held að það sé mög mikilvægt fyr-
ir flokkinn að hafa varaformann sem
getur hlaupið beint í skarðið fyrir
formanninn og ég tel að það eigi að
kjósa hann beinni kosningu.".