Dagblaðið Vísir - DV - 31.03.1999, Blaðsíða 15

MIÐVIKUDAGUR 31. MARS 1999
15
Byggðaþróun
— í jafnvægi eöa byggöaröskun
„Meingallað kvótakerfi hefur valdið gífurlegu óöryggi íbúa í sjávarbyggð-
um og er vissulega undirrót búferlaflutninga þó fleira komi til.“
Fyrir nokkru stóð Há-
skóli íslands fyrir mál-
þingi um framtíð búsetu
á íslandi og var hægt að
fylgjast með gegnum
fjarfundabúnað víða um
land og koma með fyrir-
spurnir. í ávarpi Páls
Skúlasonar rektors kom
fram að innan skamms
ætti að opna hjá Há-
skóla íslands miðstöð
um fjarkennslu og
landsbyggðartengsl,
sem meðal annars ætti
að vinna að stofnun
fleiri útibúa frá skólan-
um utan Reykjavíkur og
efla þau sem fyrir er.
Allt sem styrkir og eyk-
ur menntunarmögu-
leika á landsbyggðinni
og stuðlar að atvinnu-
þróun er jákvætt og
skref fram á við.
Fólkið veit betur
Miklar upplýsingar liggja fyrir
um orsök og afleiðingar búferla-
flutninga og sitt sýnist hverjum.
Ummæli dósents við Háskóla Is-
lands á málþinginu vöktu athygli
mína en þau voru efnislega á þá
leið að fjárfesting í samgöngubót-
um víða um land
væru augljóslega
röng fjárfesting og
frekar ætti að
greiða fólki ein-
hverjar bein-
greiðslm- sem vildi
búa á þessum stöð-
um. Önnur um-
mæli voru líka at-
hyglisverð. Þau
komu frá hagfræð-
ingi Þjóðhagsstofn-
unar og voru á þá
leið að kvótakerfið
væri ekki meginá-
stæða byggðarösk-
unar. Þessi skiln-
ingur málsmetandi
manna á vanda
landsbyggðarinnar
veldur áhyggjum
en er því miður allt
of útbreiddur.
Það fólk sem býr úti á landi veit
betur. Meingallað kvótakerfi hefur
valdið gífurlegu óöryggi íbúa í sjáv-
arbyggðum og er vissulega undirrót
búferlaflutninga þó fleira komi til.
Fólk úti á landi gerir sömu kröfur
um samgöngubæt-
ur og uppbygg-
ingu í málaflokk-
um eins og heil-
brigðis-, mennta-,
menningar- og at-
vinnumálum. Sú
umræða sem
snýst um bein-
greiðslur til fólks
úti á landi i stað
sjáifsagðra fram-
fara og uppbygg-
ingar er á villigöt-
um, ef við viljum byggja landið allt.
Misheppnuð byggðastefna
Byggðastefnan undanfarin ár
hefur misheppnast algjörlega og
ríkisstjóminni hefur ekki tekist
að framfylgja eigin tillögum, s.s.
að fjölgun starfa á vegum ríkisins
verði úti á landi. Það er lítið gagn
í tillögum sem ekki er fylgt eftir í
verki og nýjustu tillögur ríkis-
stjórnarinnar í byggðamálum era
gagnslausar ef raunverulegur vilji
og fjármagn fylgir ekki i kjölfarið.
Hugarfar og skilningur máls-
metandi manna gagnvart búsetu í
landinu skiptir miklu meira máli
og sem betur fer eigum við víða
góða að, svo sem við Háskóla ís-
lands og við Háskólann á Akur-
eyri, sem vilja nýta þekkingu og
vísindi til að efla byggð í landinu.
En þeir eru alltof margir sem tala
úr filabeinsturni niður til lands-
byggðarinnar og auka togstreitu
dreifbýlis og þéttbýlis.
Jákvæða byggðaþróun
Vinstrihreyfmgin - grænt fram-
boð mun beita sér fyrir róttækum
aðgerðum til að stöðva bú-
seturöskun og liggja fyrir tillögur
sem koma inn á þætti eins og
byggðakvóta, samgöngubætur og
jöfnun á aðstöðu fólks óháð bú-
setu. Vinstrihreyfmgin - grænt
framboð mun halda á lofti réttlátri
byggðastefnu, hvort sem flokkur-
inn verður í stjóm eða stjómar-
andstöðu. Eflum því flokkinn til
góðra verka. Við viljum uppbygg-
ingu og jákvæða byggðaþróun í
landinu öllu.
Lilja Rafney Magnúsdóttir
Kjallarinn
Lilja Rafney
Magnúsdóttir
varaþingmaður, skipar
1. sæti á U-lista Vinstri-
hreyfingar - græns
framboðs á Vestfjörðum
„ Vinstríhreyfingin - grænt framboð
mun beita sér fyrir róttækum að-
gerðum til að stöðva búseturösk-
un og liggja fyrir tillögur sem koma
inn á þætti eins og byggðakvóta,
samgöngubætur og jöfnun á að-
stöðu fólks óháð búsetu
Skrumskæling
af lýðræðinu
Eftir prófkjör Fylkingarinnar
benti talsmaður hennar, Margrét
Frímannsdóttir, formaður Al-
þýðubandalagsins, á að þau væru
„skrumskæling af lýðræðinu". Nú
hefur komið enn betur í ljós en
áður að Margrét hafði hárrétt fyr-
ir sér.
Það var vitað fyrirfram að próf-
kjörin yrðu ekki lýðræðisleg með
því að ákveðið var að atkvæða-
magn skyldi ekki ráða röð fram-
bjóðenda á lista. Kaus fylkingin
þess í stað að fara eftir því hvar
menn standa í flokki, enda gátu
„sameinaðir" vinstri menn ekki
látið af áratuga klofningi og sund-
urlyndi.
Fólk haft að fíflum?
Eftir hvert prófkjör hafa komið
upp vangaveltur um hvort breyta
skuli þeirri niðurstöðu sem þó
hafði fengist út úr hinum lítt lýð-
ræðislega gjörningi. Eftir próf-
kjörið i Reykjavík var til að
mynda mikið rætt um hvort ekki
væri nauðsynlegt að grípa inn í.
Þótti ýmsum, ekki síst Guðnýju
Guðbjömsdóttur, afar óheppilegt
að Guðný Guðbjömsdóttir skyldi
verða númer tvö í hólfi Kvenna-
listans og lenda í áttunda sæti list-
ans og detta þar með út af þingi.
Öðrum þótti hlutur Þjóðvaka
helst til mikill
en sem kunnugt
er hirti Þjóðvaki
svo til allan list-
ann. í spjallþætti
eftir þetta próf-
kjör var Össur
Skarphéðinsson
spurðm- út í það
hvort hugsanlegt
væri að breyt-
ingar yrðu gerð-
ar á lista Fylk-
ingarinnar í
Reykjavík. Öss-
ur taldi það af og
frá og nefndi að
þá hefði bara fólk verið haft að
fíflum og dregið á asnaeyrunum
með þvi að fá það til að taka þátt
í prófkjörinu.
Trúnaðarbresturinn
Þetta sjónarmið Össurar og fyrr-
nefnd orð Margrétar um skrum-
skælingu lýðræðisins í prófkjör-
um Fylkingarinnar
komu óhjákvæmilega
upp í hugann á dögun-
um. Sigbjörn Gunn-
arsson, fyrrverandi al-
þingismaður Alþýðu-
flokksins og sigurveg-
ari í prófkjöri Fylking-
arinnar á Norðurlandi
eystra mætti í sjón-
varpssal og greindi frá
því að vegna „trúnað-
arbrests" hefði hann
ákveðið að taka ekki
sætið sem hann hafði
unnið.
Allt frá því niður-
staða prófkjörsins var
ljós hafði Sigbjörn þó
fagnað sætinu og al-
veg fram að þessari
furðulegu yfirlýsingu
hafði hann haldið því fram að vita-
skuld tæki hann sætið og m.a. sagt
að það heyrði gamla Sovétinu til
„að ýta réttkjömum fulltrúa til
hliðar". Nú hafði það hins vegar
gerst að félagar hans höfðu neytt
hann til að víkja af listanum en sú
skýring að trúnaðarbrestur heföi
valdið ákvörðun Sigbjöms er afar
ótrúverðug því trúnaður er ekki
endilega það orð sem notað er til
að lýsa samskiptum Sigbjöms og
annarra frambjóðenda í þessu
prófkjöri.
Eru allir sáttir?
Það em nýstárleg og óvenjuleg
vinnubrögð, svo ekki
sé fastar að orði
kveðið, sem Fylking-
in hefur beitt við að
koma Sigbirni af list-
anum og sýna þau
ágætlega lýðræðisást
þessa framboðs.
Talsmaður Fylking-
arinnar fagnar af-
sögninni væntan-
lega, enda gat hún
ekki leynt óánægju
sinni með sigur Sig-
björns. En hvað með
aðra og minni spá-
menn þar á bæ? Er
Össur til að mynda
enn þeirrar skoðun-
ar að niðurstaða
prófkjörs eigi að
standa og að atburð-
irnir á Norðurlandi eystra séu því
óheppilegir? Telur Sighvatur
Björgvinsson, formaður Alþýðu-
flokksins, ásættanlegt að alþýðu-
flokksmenn séu hraktir úr sætum
sínum á listum Fylkingarinnar?
Og hvað með Jóhönnu Sigurðar-
dóttur, sjálfskipaðan talsmann
fólksins og þá væntanlega líka
þess fólks sem kaus í prófkjöri
Fylkingarinnar á Norðurlandi
eystra? Er hún sátt við að sá sem
hreppir fyrsta sæti á lista hjá
þessu framboði neyðist til að gefa
það eftir vegna skipulagðra árása
„samherja" sinna?
Haraldur Johannessen
„Allt frá því niðurstaða prófkjörs-
ins var Ijós hafði Sigbjörn þó
fagnað sætinu og alveg fram að
þessari furðulegu yfirlýsingu
hafði hann haldið þvi fram að vita-
skuld tæki hann sætið og m.a.
sagt að það heyrði gamla Sovét-
inu til „að ýta réttkjörnum full-
trúa til hiiðaru.
Kjallarinn
Haraldur
Johannessen
háskólanemi
Með og
á móti
117% hækkun sumarvistun-
argjalda barna á Akureyri
Siguröur J. Sig-
urösson, forseti
bæjarstjórnar Akur-
eyrar.
Pólitísk afstaða
„Þessi þjónusta er nýtilkomin.
Við höfum verið að fíkra okkur
áfram en gerðum okkur e.t.v.
ekki fulla grein fyrir því fyrir
fram hvað þetta myndi kosta. Nú
liggur það fyrir og þá er það póli-
tísk afstaða
hvort nota á
sameiginlega
sjóði bæjarhúa
til að greiða
niður þessa
sumarþjónustu
eða hvort hún
er greidd af
þeim sem hana
nota.
Ákvörðunin
nú kemur ein-
vörðungu til af því að það hefur
verið farið ofan í það hver kostn-
aður við þessa þjónustu er og til
þess að sú þjónusta standi undir
sér þarf gjaldskráin einfaldlega
að vera þetta há. Hugmyndin er
því sú að þjónustan að súmrinu
sé ekki niðurgreidd. Ég er ekki
með þær tölur handbærar hvað
þessi þjónusta hefur kostað bæ-
inn, ég veit ekki hvort ég get tal-
að um margar milljónir í þvi
sambandi en kostnaðurinn nem-
ur örugglega hundruöum þúsund-
um króna.
Það var ekkert í fjárhagsáætl-
un bæjarins sem sagði að þessi
þjónusta yrði óbreytt og þau sjón-
armið vom sett fram að það væri
ekkert sem réttlætti það að dvöl
barna í þessari vistun yfir sumar-
ið væri niðurgreidd úr bæjar-
sjóði. Þetta er hrein viðbótarþjón-
usta sem boðið er upp á og teng-
ist ekki skólavistun yfir vetrar-
tímann á nokkurn hátt. Bærinn
væri sjálfsagt fús til þess að hús-
næði skólann væri nýtt til þess ef
einhverjir vildu taka þetta aö sér
fyrir lægri upphæð. Það að verið
sé að koma aftan að fólki í þessu
sambandi er ekki rétt, nú er ekki
kominn apríl, en það er skiljan-
legt að fólk bregðist við þegar
hækkun eins og þessi kemur til.“
Ber of brátt að
„Ég sat hjá við afgreiðslu þessa
máls í bæjarráði vegna þess að
það er mín skoðun að Akureyrar-
bær eigi ekki að greiða niður
skólavistun að sumri til þótt það
hafi verið gert. Hins vegar finnst
mér það ekki
góð vinnubrögð
að skólanefnd
skuli hafa af-
greitt það á
fundi seint í
mars að þessi
hækkun gjald-
anna komi til.
Það hefðu verið
hetri vinnu-
brögð að mínu
mati að taka
ákvörðun í þessu máli og láta
hækkunina koma til fram-
kvæmda á næsta ári, þannig að
fólk hefði tíma til að bregðast við.
Nú er staðan hins vegar þannig
að margt fólk hefur reiknað með
þessari þjónustu í sumar og gert
sinar ráöstafanir út frá því.
Mér finnst það aftur á móti
heimskulegt að bærinn skuli vera
með skólavistun yfir sumarmán-
uðina og enn heimskulegra að
hún skuli hafa verið niðurgreidd.
Það sem ég er því á móti við
þessa afgreiðslu í bæjarráði er
hversu brátt hún ber að.
Ég væri mun hlynntari því að
bærinn styrkti á einhvem hátt
frjáls félagasamtök sem vildu
veita þessa þjónustu á skikkan-
legu verði, t.d. íþróttafélögin eða
skátana. íþróttafélögin eru t.d.
með íþróttabúðir fyrir börn á
sumrin og þar væri hugsanlega
hægt að hafa eitthvert samstarf í
þessu máli.“ -gk
Oddur Helgi Hall-
dórsson bæjarfull-
trúi, Akureyri.