Dagblaðið Vísir - DV - 01.04.1999, Blaðsíða 18
is Jieygarðshornið
FIMMTUDAGUR 1. APRÍL 1999 13 "V
Föstudagurinn laaaaaaaannnnngi
Þetta er minning um algjört
uppnám tilverunnar og enda-
lok tímans. Maður sat í stól og
dinglaði löppum og tvær mín-
útur tóku þrjátíu ár. í útvarp-
inu var hægt og bítandi verið
að myrða Krist, harma Krist
og þakka fyrir Krist - allt í
senn í langvinnu barokktón-
verki sem silaðist í allar áttir
aðrar en áfram. Seigdrepandi
leiðindi grúfðu yfir öllu. Mað-
ur fór kannski í hús til vinar
síns og hann var ekki sjálfum
sér líkur fremur en maður
sjálfur: hann var i hvítri
nælonskyrtu með vatnsgreitt
hárið og ráðvilltan svip á and-
litinu og einhvem veginn viss-
um við að við gætum ekki svo
mikið sem hugleitt að fara i
tindátaleik, hvað þá út að
leika. Öllum var brugðið. Eng-
inn virtist með sjálfum sér
vegna þess að þennan dag
þurftu allir að vera með sjálf-
um sér, það var ekki um ann-
að að ræða. Þetta var dagur
eintals sálarinnar.
Eina hreyfingin þennan dag
var í kólfum kirkjuklukkna,
einu umhverfishljóðin þeirra
válega dúmm. Það var búið að
loka þjóðfélaginu. Loka búðum,
veitingastöðum, sjoppum, bens-
ínstöðvum - á sumum heimil-
um var búið að loka ísskápn-
um. Slökkt var á umferðarljós-
um. Bílar stóðu óhreyfðir. Þjófar
sátu heima með kúbein í skauti,
rónar drukku bara malt. Fröken
klukka ansaði ekki í núll-íjórum.
Það rikti dauðaþögn, og börn sátu á
óþægilegum stólum og dingluðu fót-
um með hendur í skauti og skeifu á
vör en fullorðnir liðu um eins og
framliðnir svipir ...
En það var samt ekki út af þessari
mögnuðu sýningu á ægivaldi þjóð-
kirkjunnar yfír lífi og sálum lands-
manna þennan dag sem öllum var
brugðið heldur var ástæðan miklu
fremur sú að allir landsmenn hörm-
uðu Krist þennan dag, þökkuðu fyr-
ir Krist þennan dag, gengust við því
þennan dag að þeir væru hugsanlega
meðsekir í því að hafa myrt Krist -
einmitt þennan dag.
******
Mín sök, mín sök, mín mikla
sök. Þetta var dagur sektarinnar.
Þótt maður væri að vísu sögulega
séð ekki einn af múgnum sem
heimtaði Barrabam lausan af
krossinum í stað Krists þá vissu
allir sem rannsökuðu sál sína að
þar bjó brot af þeim múgi, og vissu
að sérhvert okkar gat hafa steytt
hnefann og afneitað Frelsaranum
á úrslitastundinni. Samt var það
ekki sökin mikla, heldur einungis
hluti hennar. Sökin mikla sem sér-
hver þegn landsins skynjaði með
sér þennan dag var sú að hafa með
breytni sinni, hugsunum og lífs-
háttum reynst óverðugur. Kristur
fórnaði lífi sínu fyrir okkur. Hann
dó á krossi til þess að hver og einn
sem á hann trúði mætti öðlast ei-
líft líf. Ekkert dugði að segja við
svo yfirþyrmandi gjöf: Nei, ómögu-
lega takk, þetta er nú allt of mikið;
maður stóð í ægilegri þakkar-
skuld, maður fæddist skuldugur og
óverðugur og sekur. Kristur lét líf-
ið á krossinum svo að við mættum
lifa. Hvernig var nokkru sinni
hægt að verðskulda slíkt? Hvemig
gat maður nokkru sinni verðskuld-
að það að sjálfur Mannssonurinn
hefði látið lífið fyrir mann? Fyrir
mann?
Hvernig var hægt að greiða
slíka skuld? Með því að gera sér
grein fyrir henni. Með þvi að bera
það ljúfa ok, þá léttu byrði.
******
Það er alveg ný hugmynd að það
eigi alltaf að vera gaman. Aldrei
áður í íslandssögunni hefur það
verið almenn krafa að þeir dagar
sem ekki er varið til framleiðsl-
unnar skuli vera skemmtilegir
fremur en uppbyggilegir. Enn er
það jafnvel ankannaleg og óvið-
felldin tilhugsun mörgu grandvöm
fólki að hinn almenni þegn eigi
heimtingu á því að gera það sem
Guðmundur Andri Thorsson
honum finnst skemmtilegt á frí-
dögum. Það er af mörgum talið
beinlínis ósæmilegt að fólk ætli að
hafa það huggulegt, hvað þá að það
eigi heimtingu á því að verja slík-
um dögum eins og því sjálfu sýn-
ist. En þeim fer fækkandi sem svo
hugsa. íslenskt samfélag er nú
fyrst á allra síðustu ámm að verða
veraldlegt, sem helst í hendur við
það að kapítalismi hefur smám
saman verið að nema hér land. Við
höfum numið það á brott úr píslar-
sögunni sem er óþægilegt og erfitt
og haldið eftir því á páskunum
sem er gleðilegt og til þess fallið að
auka neysluna. Það er kannski
ágætt - en því miður hefur sjálf
sagan fyrir vikið misst merkingu
sína.
Og fóstudagurinn langi er ekki
lengur langur. Hann lenti í dægra-
styttingu.
dagur i lífí
Keikódagur í lífi Þóreyjar Vilhjálmsdóttur hjá Eskimo Models:
Fordstúlkur og krúttið Keikó
Fordstúlkurnar 10 fóru í heimsókn til Keikós á laugardaginn var. Benedikt Gestsson var með þeim í ferðalaginu
og tók myndir af þeim með Keikó. Á innfelldu myndinni er Þórey Vilhjálmsdóttir.
Við hittumst klukkan hálftólf í
brottfararsal íslandsflugs. Stúlkurn-
ar voru svolítið feimnar, enda má
segja að þær hafi verið að hittast í
fyrsta skipti. Með okkur í fór var
Dúi Landmark frá 19>20.
Eftir stutt og mjög þægilegt flug
var lent í Eyjum og teknar nokkrar
hópmyndir af stúlkunum. Á móti
okkur tók Palli rútubílstjóri og leið-
sögumaður hjá PH Tours og er hann
örugglega einn sá allra skemmtileg-
asti í bransanum. Hann fór með okk-
ur í smá útsýnisferð inn í Herjólfs-
dal og kynnti okkur allar helstu
hefðir í kringum Þjóðhátíðina og
sögu hennar. Að því loknu héldum
við niður að höfn þar sem Benedikt
Gestsson frá DV og Peter Noah frá
Free Willy-Keiko Foundation biðu
okkar. Peter er vægast sagt mjög
ákveðinn maður og las yfir okkur
þær reglur sem við urðum að fylgja
til þess að sjá Keikó.
Sönn kvikmyndastjarna
Eftir örskoðunarferð um eyjamar
renndum við svo upp að kvínni. Þar
tóku umsjónarmenn Keikós á móti
okkur. Peter gat ekki setið á sér að
endurtaka reglumar fyrir okkur
enda ekki æskilegt að neinn dytti
ofan í til Keikós, þó að honum veitti
nú ekki af félagsskapnum.
Keikó var í essinu sínu og heillaði
okkur upp úr skónum; hann lék á
als oddi og var greinilega ánægður
með athyglina sem hann fékk. Hann
fetti sig og bretti fyrir framan
myndavélamar eins og sannri kvik-
myndastjömu sæmir. Keikó-fólkið
var óspart á upplýsingarnar og svar-
aði ótal fyrirspurnum frá stelpun-
um. Við komumst meðal annars að
því að Keikó er 20 ára gamall, en
deilt er um hvort þessi tegund hvala
verði 40 eða 80 ára og svari betur
karlkynsþjálfurum en kvenkyns.
Eftir um klukkustundardvöl á
kvínni fannst Peter umsjónarmanni
nóg komið þar sem Keikó væri bú-
inn að fá dagskammt sinn af athygli.
Við yfirgáfum krúttið Keikó fullar af
fróðleik.
Skvettumst bara til
Palli rútubílstjóri tók aftur á
móti okkur klukkan 14Í0 og hélt
sem leið lá upp að Spröngu þar sem
við ákváðum að reyna þessa þjóðar-
íþrótt Vestmannaeyinga. Palli byrj-
aði að spranga til að sýna okkur
amatörunum réttu handtökin. Eitt-
hvað gekk það nú brösulega hjá
okkur að líkja eftir honum, þar sem
sprangið er töluvert erfiðara en það
lítur út fyrir að vera. Kristín hjá
Eskimo var valin hetja dagsins þar
sem hún fór hæst upp og var sú
eina með einhvem stíl. Við hinar
skvettumst bara til og frá og
snerumst í óteljandi hringi.
Rúgbrauð í hrauninu
Palli fór með okkur í skoðunar-
ferð upp á hraun og sagði okkur
allt um gosið, bæði satt og logið.
Hann var svo sætur að vera búinn
að baka fyrir okkur rúgbrauð í
hrauninu sem var vægast sagt
gómsætt. Okkur þótti mjög merki-
legt hversu heitur jarðvegurinn
var þótt svo langt væri liðið frá
gosinu. Eftir smáferð um eyjuna
og frábærar sögur frá Palla feng-
um við okkur kakóbolla á Café
María og héldum svo út á flugvöll
eftir vel heppnaða ferð.