Dagblaðið Vísir - DV - 14.04.1999, Blaðsíða 2
Brúðkaup
'/e&dœt/i'
Vilt þú með guós hjálp vera maka þinum trúr, elska
hann og virða? Hátíðleikinn er fullkominn, og er
brúðhjónin hafa játað þessum orðum frammi fyrir
altarinu er hægt að lýsa þau rétt hjón fyrir guði og mönn-
um. Brúðhjónin takast svo í hendur fyrir framan altarið.
Þau eru bœði aó takast í hendur því þau hafa gert gagn-
kvæman lagalegan samning sem presturinn sem embœttis-
maður annast og eru svaramenn vottar þess.
En það sem meira er, hjónin eru
að leggja líf sitt í hendur hvort ann-
ars. Þetta er áhætta ástarinnar og
taka flestir þessa áhættu, að elska án
skilyrða. Bjami Karlsson, sóknar-
prestur í Laugameskirkju, hefur gef-
ið saman fjölda hjóna og segir hann
þá athöfn vera hátið ástarinnar, at-
höfn gleði og endurminninga fyrir
alla viðstadda.
Aukin
yfirborðsmennska ?
Bjami segir að fólk sækist í aukn-
um mæli eftir því að fá blessun kirkj-
unnar yfir hjónabandi sínu. „Ég
vona að það sé ekki satt að yftrborðs-
mennska hafi aukist samfara því að
pör velji kirkjuna tO að sjá um hjóna-
vígsluna. Ég vona öllu heldur að
ástæðan sé sú að vitund fólks sé að
breytast og þvi finnist mikUvægt að
játa ást sína fyrir guði og hljóta bless-
un guðs yfir lífi sinu og heimOi.
Hjónavígslan endurspeglar viðhorf
okkar tO þess sem við erum að ganga
inn í. Um leið og við höfum glæsUega
og myndarlega umgjörð á það að vera
og ég vona að það sé vegna þess að
við eram að tjá þá virðingu sem við
berum fyrir hjónabandinu, þeirri
mikUvægu stöðu sem við gefum
hjónabandinu í lífi okkar.“ Bjami
leggur áherslu á mikOvægi einlægn-
innar í daglegu lífi og ekki síst á há-
tíðarstundum. „Brúðkaup getur
aldrei misheppnast nema einlægnina
vanti. Það er það eina sem getur eyði-
lagt athöfnina, aUt annað má fara úr-
skeiðis. Við berum öU grimur og er
hjónabandssælan einmitt það að
mega feUa þessa grímu í nánu ástar-
sambandi þar sem trúmennska og
virðing ganga fyrir. Þetta er ham-
Séra Bjarni fyrir framan Laugarneskirkju á blíðskapardegi, tilvöldum brúðkaupsdegi.
Bjami. „Á frummáli Nýja testament-
isins, grískunni, nefnast þessar þrár
eros og agape. Eros er gimdin sem
viU eigna sér og sölsa undir sig.
Eros á rætur í óttanum og er i raun
ótti þegar djúpt er skoðað. Agape er
umhyggjan sem tæmir sig sjálf, gef-
ur skOyrðislaust. Agape á rætur í
kærleikanum og táknar kærleika.
Það er boðskapur kristninnar að það
er þessi sjálftæmandi skOyrðislausi
kærleikur sem sigrar heiminn. Yfir
því gleðjumst við á páskunum. Það
má líta á hjónabandið sem skóla
þessarar skOyrðislausu ástar. Skóli
sem er oft erfiður en þroskandi og
maður má ekki vera hræddur við
þann sársauka sem fylgir erfiðleik-
unum. Erfiðleikar hjónabandsins
eru verkefni en ekki vandræði. Við
verðum að vera óhrædd við að
leggja öO egg okkar í þessa einu skál
og taka áhættu ástarinnar. Leggja líf
okkar í hendur makans og treysta
honum. Jesús sannaði að það er
óhætt að elska án skOyrða. Það kost-
aði mann að vísu líflð en maður
finnur líka lífið um leið. Þegar hjón-
in spyrja hvort fyrir sig, hvemig get
ég verið maka mínum sem bestur
maki? þá fara hjól hamingjunnar að
snúast."
Prestar sitja báðum megin borðs-
ins og hitta þeir oft fólk sem ákveð-
ið hefur að slíta samvistum. Bjami
segir að aOt of oft séu ástæður skiln-
aðar augljósar. „Hjónabandið er þá
gjaman upphaflega reist á röngum
granni. Fólk hóf kannski samband
sitt í ótrúmennsku, rauf eitt heit tO
að ganga inn í annað eða nýtti ástar-
sambandið sem leið til sjálfstæðis af
einhverjum toga. Ég tel það mjög al-
geng mistök hjá okkur að við notum
ástarsambönd líkt og kúbein á vera-
leikann til að opna okkur viður-
kennda leið út úr aðstæðum sem við
ráðum ekki við. En sambúð og
hjónaband er samband tveggja ein-
staklinga sem eiga ekki að nota
hvort annað í ótta heldur þjóna
hvort cðru í kærleika. Þegar það
viðhorf rikir milli hjóna er langoft-
ast hægt að finna leið út úr erfiðleik-
unum. Ég tek ofan fyrir hjónum sem
ratað hafa í miklar raunir í sam-
skiptum sínum en síðan náð að auð-
mýkja sig hvort fyrir öðra og upp-
götvað einlægnina og hamingjun á
ný.“
Gleymdi nöfnunum
Helgiathafnir era kjörlendi fyrir
vandræðalegar en þó oftast fyndnar
uppákomur. Bjarni segir að eitt það
versta sem hann hafi lent í var við
hjónavígslu í Vestmannaeyjum þar
sem hann var prestur í sjö ár. „AOt
var tObúið, brúðurin átti bara eftir
að ganga inn kirkjugólfið. En það
leið og beið og ekki birtist nein brúð-
ur. Spennan í loftinu var mikO þeg-
ar brúðurin birtist loksins en þá
hafði brúðarvöndurinn týnst og
þurft að redda öðrum á seinustu
stundu. AOir önduðu léttar og at-
höfnin gat hafist. Ég gekk fyrir altar-
ið og opnaði bók mina og sá þá mér
tO mikidar skelfingar að mig vantaði
nöfn brúðhjónanna. Mér sortnaði
fyrir augum. Minn mesti veikleiki er
einmitt að ég man ekki nöfn. Nú
vora góð ráð dýr og ákvað ég að búa
tO nýjan helgisið. Setti upp mjög
andaktugan svip og gekk mjög virðu-
lega td svaramanns brúðguma, fékk
mér sæti og hvíslaði með samanbitn-
ar varir: hvað heita brúðhjónin? Ég
hripaði það niður og gekk eins og
ekkert hefði ískorist td brúðhjón-
anna og gaf þau saman. Ég tók svo
loforð af svaramanninum að þetta
yrði bara okkar á midi. Taldi ég mig
bara hafa bjargað mér nokkuð vel.
Ég hitti svo brúðhjónin nokkuð síð-
ar og gaf mig á tal við þau, spyr
svona hvemig gangi. Hjónakomin
létu vel af sér en segjast endOega
vOja bjóða mér heim td að horfa á
upptöku af athöfninni. Þá hafði adur
glæpurinn verið festur á filrnu og
svaramaðurinn hafði neyðst td segja
ada sólarsöguna og var þetta atvik
því á vitorði allra.“
Bjarni segir að lokum að hann
hlakki adtaf td að gefa hjón saman
meðan hann kvíði öðram athöfnum.
„Athöfnin er þrangin tilfmningum
og nær hún til allra, pör á ödum
aldri ganga út úr kirkjunni hönd í
hönd glöð og sæl. Gömul heit hafa
verið endumýjuð og efld á þessari
miklu hátíð ástarinnar." SS
ingja hjónabandsins og þessa ein-
lægni verður sjálf athöfnin að endur-
spegla. Ef hún gerir það er hún vel
heppnuð. Öd hjón þurfa svo stöðugt
að varðveita einlægnina í samskipt-
um sínum.“
Tvenns konar ást
„Það er td tvenns konar ástarþrá
í hverju mannlegu hjarta,“ segir
MIÐVIKUDAGUR 14. APRÍL 1999