Dagblaðið Vísir - DV - 28.04.1999, Blaðsíða 11

Guðjón Birgisson ræktar grænmeti á Flúðum:
því sem
neytandinn
með
vill
Guðjón Birgisson ásamt tveimur af börnum sinum, Sigrúnu og Guðrúnu.
DV-mynd Hl
Á Flúðum er tolu-
verður fjöldi af
garðyrkjustöðvum
sem nækta alls
kyns grænmeti,
svo sem papniku,
gúnkun og tómata,
ásamt hinum lands-
fnægu Flúðasvepp-
um.
Meðal garðyrkjubændanna er
Guðjón Birgisson sem rekur garð-
yrkjustöðina Mela vestast í vestur-
bæ Flúðahverfis ásamt eiginkonu
sinni, Sigríði Helgu Karlsdóttur.
Þau búa einnig að Melmn ásamt
fjórum börnum sínum; Sigrúnu,
Guðrúnu, Birgi og Rúnari.
Aö Melum eru nú framleidd ár-
lega um 90-100 tonn af tómötum á
ári. Þessi garðyrkjustöð er þar að
auki sú eina sem framleiðir tómata
allan ársins hring hér á landi. Yfir
sumartimann er einnig ræktað
blómkál, kinakál, sellerí, kúrbítur
og rófur.
Guðjón er uppalinn í Kópavogi og
vildi ungur komast í sveit. Hann réð
sig þá til sumardvalar á garðyrkju-
býli sem heitir Garður 1971. Þar
fékk hann áhuga á garðyrkju og
málin æxluðust svo þannig að hann
var þar í flmm sumur. Haustið 1976
hóf Guðjón síðan nám við Garð-
yrkjuskóla ríkisins að Reykjum í
Ölfúsi og útskrifaðist þaðan 1978.
Hann vann síðan til skamms tima
bæði í Svíþjóð og Noregi við garð-
yrkjubú áður en hann setti á stofn
þessa garðyrkjustöð ásamt konu
sinni 1981.
Guðjón segir að þegar hann hafi
byrjað að byggja upp gróðrarstöðina
hafi ekkert verið á svæðinu nema
tún. Síðan þá hefur smátt og smátt
verið byggt upp og nú er stöðin
rúmlega 3000 fermetrar. Þar eru
ræktaðir tómatar allt árið. Byrjað
er að sá í október og svo er plantað
út i lok nóvember og fram í desem-
ber. Fyrstu tómatarnir koma síðan
á markaðinn um miðjan janúar.
Einnig má geta þess að tómatar eru
vatnsfrekar plöntur og fara um
10-12 tonn af vatni á sólarhring í að
vökva plöntumar.
Þegar tómatar eru ræktaðir hér á
landi allt árið krefst það töluverðr-
ar raflýsingar í gróðurhúsunum á
vetuma. Á þeim tíma eru plönturn-
ar lýstar í 17 tíma á sólarhring hjá
Guðjóni. „Það er gríöarleg fjárfest-
ing fólgin í þessari lýsingu. Ég nota
um 400 kílóvött sem er mjög mikið
og við notum um 500-600 lampa sem
era 600 vött hver. Kostnaðurinn við
alla uppsetningu á lýsingunni var
því geysilega mikill. Við erum að
borga um 800-900 þús. krónur í raf-
magn á mánuði þegar mest er.“
Guðjón lenti ásamt öðram garð-
yrkjubændum í því á síðasta ári að
endurgreiðsla, króna á hverja
kílóvattstund, sem hafði verið við
lýöi, var tekin af þeim. Þetta þýddi
hækkun á rafmagni um allt að 25%.
Þrátt fyrir þetta var verðið á tómöt-
unum ekki hækkað. „Öll fjögur árin
sem ég hef verið með lýsingu hefur
verðið ekkert breyst. Þær hækkanir
sem við höfum orðið fyrir höfum
viö tekið á okkur. Við höfum líka
hægt og rólega getað aukið fram-
leiðsluna með þessu svo þessar fjár-
festingar hafa borgað sig að lokum,“
segir hann.
Að sögn Guðjóns hefur neysla ís-
lendinga á tómötum aukist töluvert
frá því hann hóf reksturinn. „Þetta
helst i hendur viö þær miklu breyt-
ingar sem orðið hafa á neysluvenj-
um fólks í gegnum tíðina. Fólk er
farið að neyta mun meira grænmet-
is og annarrar hollrar fæðu. Þar
með hefur þörfín fyrir framleiðslu á
tómötum aukist.“
Annað sem Guðjón telur að hafi
breyst er að fólk hugsar mun meira
um það nú en áður hvort varan sé
íslensk eða ekki. „Þetta finnst mér
mjög jákvæð þróun. Nú vill fólk fá
íslenska vöra frekar en þá erlendu
ef sú íslenska er boðleg að þess
mati.“ Og Guðjón segir samkeppn-
ina við innflutninginn ganga vel en
flytja má ótakmarkað magn af
tómötum hingað til lands frá 1. nóv-
ember til 1. apríl ár hvert. „Eftir-
spumin er töluverð og við önnum
henni tæplega þrátt fyrir að mínir
tómatar séu töluvert dýrari en þeir
innfluttu,“ segir hann. Garðyrkju-
bændur fá ekki mikla styrki frá ís-
lenska ríkinu líkt og margar aðrar
búgreinar. Þeir fá reyndar rafmagn-
ið á lægra verði en gengur og gerist
en aðrir styrkir era ekki fyrir
hendi. „Við notum umhverfisvæna
orku í framleiðslu okkar, svo sem
jarðhita og raforku. Svo notum við
kolsýra sem er einnig umhverfis-
væn. Við notum engin eiturefni í
okkar framleiðslu. Við störfum þvi í
mjög góðu umhverfi miðað við
margar aörar þjóðir sem margar
hverjar nota olíu og gas í sinni
framleiðslu." Samtök garðyrkju-
bænda era nú að berjast fyrir því að
raforkuverð til þeirra verði lækkað
til samræmis við það verð sem
kollegar þeirra í nágrannalöndun-
um þurfa að borga, en það er um
50% lægra t.d. í Noregi en hér.
Guðjón er ekki í vafa um að
grænmetisframleiðsla eigi vel
heima hér á landi. „Það eru um 1500
störf hér á landi sem tengjast garð-
yrkjunni og í minni garðyrkjustöð
eru unnin um 8 ársverk. Ég hef sjö
manns í vinnu allt árið og 10-12 á
sumrin. Þessi grein er því mjög at-
vinnuskapandi. Þar að auki viljum
við meina að við séum að framleiða
betri vöru en þá innfluttu,“ segir
hann.
Guðjón er mjög bjartsýnn á fram-
tíð íslenskrar garðyrkju ef íslensk
framleiðsla situr við sama borð og
sú innflutta. „Það er vitað mál að öll
garðyrkja erlendis er niðurgreidd
stórlega beint eða óbeint. Það er
ekki hægt að segja það um okkar
framleiðslu. Við stöndum og follum
með því hvað neytandinn vill. Þess
vegna verðum við að hafa okkar
vöra mjög góða og helst betri en þá
innfluttu. Öðravísi verður varan
ekki keypt af okkur,“ segir hann að
lokum. -HI
Blakom
alhliða áburður
Blákornið er áhrifaríkt við plöntun á litlum
trjám og gott fyrir sumarblóm og skrautrunna.
Fáðu upplýsingabœkling
á nœsta sölustað.

ABURÐARVERKSMIÐJAN HF.
Kveikjuhlutir
BQSCH
Bflavarahlutir
TRIDONtit___________
Bílavarahlutir
-Jaftn______________
Bílaperur
pPBOmetall__________
^ Hlllukerfi
Verklæri, efnavara og rekstrarvörur Rafmagnsvörur
SiSiw~
Vatnshosur Hosuklemmur
Tímareimar Kúplingsbarkar og
og strekkjarar undirvagnsgormar.
Bensíndælur Topa vökvafleygar
Bensínlok vigtabúnaður
Bensínslöngur Þurrkublöð
Álbarkar Rafmagnsvarahlutir
Olíusíur
Vinnuvelar
varahlutir
...# miklu úrvali
Þjónustumiðstöð í hjarta borgarlnnar
BOSCH verkstæðið aðkeyrsla frá Háaleitisbraut
V