Dagblaðið Vísir - DV - 28.04.1999, Blaðsíða 15

39'4
Smalahundafélag íslands gengst árlega fyrir móti:
Ahugi á tamn-
ingu smalahunda
fer vaxandi
í desemben 1 992
stofnuöu nokkrin
áhugamenn um
næktun smalahunda
meðal bænda meö
sén félagsskap,
Smalahundafélag
íslands. Félags-
skapun þessi hefun
fanið sístækkandi
eins og aösóknin
að mótunum sem
félagið hefun haldið
ben með sén.
Jóhann Pjetur Jónsson, einn af
félagsmönnunum, segir að i byij-
un hafi félagsskapurinn verið
daufur. „Síðan gerist það að Gunn-
ar Einarsson á Daðastöðum, sem
er formaður félagsins og hálfgerð-
ur guðfaðir í þessu, gengst fyrir
námskeiði í tamningu fjárhunda i
samvinnu við Bændaskólann á
Hvanneyri 1993. Síðan hefur félag-
inu vaxið fiskur mn hrygg og
áhuginn hefur aukist gríðarlega á
tamningu fjárhunda."
Jóhann segir að á þessu nám-
skeiði hafi Gunnar tjáð þátttak-
endum að það væri 20 ára gamail
draumur að halda fjárhunda-
keppni, líkt og gert er í Skotlandi.
Eftir eitt námskeiðið kom félagið
síðan saman og ákvað að halda
slíka keppni. Sú fyrsta fór fram í
október 1994 að Hesti í Borgarfirði.
Þar kepptu fimm og komu um 100
manns að fylgjast með. Keppnin
fer þannig fram að hver hundur
var látinn sækja 4-5 kindur um
200 metra vegalengd og koma með
til smalans. Síðan eru kindurnar
reknar í stóran hring þar sem
kindurnar eru róaðar og þaðan
fara þær inn í rétt.
Aðstæður fyrir þessa keppni
voru hins vegar ekki eins og best
varð á kosið til að byrja með.
„Keppnin fór fram of nálægt hús-
unum og kindumar voru erfiðar.
Við lærðum hins vegar af þessu.“
Siðan þessi fyrsta keppnin fór
fram hefur hún verið haldin ár-
lega og keppendum og áhorfendum
alltaf fjölgað. 1995 voru keppendur
orðnir sjö og hefur fjölgað ár frá
ári. í haust var síðan skoskur
dómari fenginn til að dæma
keppnina og þá stóðu smalarnir
kyrrir allan tíman og hundarnir
sáu alfarið um að reka kindurnar.
Það er því kominn nokkuð skosk-
ur blær yfir þessa keppni. í þeirri
keppni voru átta keppendur og um
400 manns fylgdust með.
Þessi félagsskapur er fyrst og
fremst myndaður af Borgfirðing-
um en áhuginn er víðar fyrir
hendi og m.a. hafa Skagfirðingar
stofnað deild innan félagsins og
héldu meira að segja sina fyrstu
fjárhundakeppni í haust. Einnig
hefur verið stofnuð Vesturlands-
deild.
Jóhann segir að misjafnt sé eftir
hundum hversu langan tíma taki
að temja þá en yfirleitt taki það
stuttan tíma. „Sem dæmi má nefna
að border-collie-hundakynið hefur
það í raun í sér að geta farið fyrir
kindurnar og haldið þeim að smal-
anum. Það er annars yfirleitt tölu-
vert minni vinna að temja hund
en hest.“ Smnir hafa meira að
segja gengið svo langt að flytja inn
hunda gagngert til smalamennsku
og eru border-collie-hundarnir
besta dæmið. Þeir eru fluttir inn
frá Skotlandi.
Jóhann segir að útbreiðslan um
landið haldi áfram og námskeiðin
séu áfram vel sótt og hafi verið
haldin víðar á landinu en á
Hvanneyri. Því þurfi ekki að kvíða
þessum félagsskap í framtíðinni.
„Það hefur verið ríkt í okkur ís-
lendingum að loka hundinn inni
og gera svo verk hundsins. En
þetta er að snúast við núna.“ -HI
Varahlutir í dráttarvélar
Dreifarakeðjur
og hnallar
Heyvinnuvélatindar,
sláttuhnífar
og festingar
Öryggishlífar og
varahlutir í drifsköft
Dráttarvélasæti
Heyvinnuvéladekk
og slöngur
Sími 535 9000
Fax 535 9040
Qrðs k ý r i ngar
í fréttum af landbúnaði eru oft
notuð hugtök sem ekki er víst að
allir skilji til Wítar. Hér verður
gerð tilraun til að skýra út nokkur
þessara orða. Ærgildi: Matsverð á
á.
Greiðslumark: Framleiðslu-
kvóti. Talað er um að kúabændur
séu með x lítra greiðslumark í
mjólk sem þýðir að það er mjólkin
sem þeir mega framleiða á hverju
verðlagsári. Verðlagsár stendur
frá 1. september til 31. ágúst.
Einnig er talað um að sauðfjár-
bændur hafi greiðslumark upp á x
mörg ærgildi. Réttir: Þegar bænd-
ur smala fé af fjalli og koma því
inn á afmarkað svæði sem kallast
rétt. Þar er féð síðan dregið í sund-
ur og hver bóndi nær í sitt fé. Ger-
ist ávallt á haustin.
Gegningar: Fóðrun og hirðing
skepnanna að vetrarlagi. Mjaltir:
Þegar kýrnar eru mjólkaðar. Oft
talað um fyrri og seinni mjaltir
því oftast er mjólkað kvölds og
morgna.
Mjaltabás: Sérstakur bás í lausa-
göngufiósi með búnaði til að
mjólka kýr. Beingreiðslur: Greiðsl-
ur (yfirleitt frá ríkinu) sem renna
til bænda til að styrkja þá í þeirri
búgrein sem þeir stunda.
Kominn á gjöf: Þegar dýrin eru
hætt að næra sig úti í náttúrunni
(á grasi) og er í staðinn gefið fóður
(t.d. hey).
Sauðburður: Sá tími þegar lömb-
in fæðast á vorin. Sæðingar: Þegar
sæði úr karldýri er sett í kvendýr
svo úr verði afkvæmi. Kjötmat:
Það mat sem sérmenntaðir kjöt-
matsmenn leggja á skrokka eftir
slátrun. Þá er tekið tillit til vöðva-
fyllingar, fituinnihalds o.fl.
Lífræn ræktun: Ræktun sem
nýtir eingöngu náttúruna til vaxt-
ar og viðgangs. Enginn tilbúinn
áburður er notaður.
GRÆNA HJÓUÐ
BÚVGLAMIÐLUN
UPPLÝSINGABANKI LANOBÚNAÐARTÆKJA
Óháð miðlun
Minnum á að við erum eina landbúnaðartækjamiðlun
landsins, óháð umboðum og öðrum söluaðilum.
Bændur!
Er ekki einmitt núna rétti tíminn til að skrá notuðu
tækin sem þið hafið ekki lengur þörf fyrir, gangfær
eða biluð? (Oft vantar vélarhluti.)