Dagblaðið Vísir - DV - 05.05.1999, Qupperneq 4

4
MIÐVIKUDAGUR 5. MAÍ 1999
Fréttir
scmdkorn
Arnarhreiörið sem brennt var:
Búið að kæra athæfið
- örninn enn talinn í útrýmingarhættu - aðeins rúmlega 40 verpandi pör
Viðgangur íslenska arnarstofnsins
— fínlHi nara
1880 1913 1920 1939 1959 1969 1981 1991 1998
i
í hólma þeim við norðanverðan
Breiðafjörðinn, þar sem bóndi
brenndi arnarhreiður síöla síðasta
mánaðar, hefur verið amarhreiður
mjög lengi. Heimildir um amar-
hreiður á þessum stað ná allt aftur
til miðrar siðustu aldar, samkvæmt
upplýsingum sem fengust hjá Nátt-
úrufræðistofnun íslands. DV sagði
frá hreiðurbrennslunni í forsíðu-
frétt í gærmorgun og í gær barst
sýslumanninum á Patreksfirði
kæra vegna athæfisins. Kærandinn
er Fuglavemdarfélag íslands. Öm-
inn er alfriöaður og hefur verið það
síðan á fyrstu áratugum aldarinnar,
enda talinn í útrýmingarhættu.
Bannað er aö stugga við honum um
varptímann og nálgast amarhreið-
ur.
Ólafur Einarsson líífræðingur,
sem sæti á í stjóm Fuglavemdarfé-
lagsins, sagði í samtali við DV að
emir við og á Breiðafirði hafi kom-
ist sæmilega af, en við norðanverð-
an Breiðafjörðinn hefði veriö aðra
sögu að segja undanfarin ár. Þar
virðist hann hafa átt erfiðara upp-
dráttar af einhverjum ástæðum,
þótt ætla mætti að öðm jöfnu að
lífsskilyrði hans væm óvíöa betri
en þar.
Að brenna amarhreiður og yfir-
höfuð að ónáða öminn, ekki síst um
varptímann, hvað þá að fyrirkoma
honum, varðar við lög. Þá varðar
það einnig við lög að brenna sinu,
eins og gert var í þessum tiltekna
hólma. Hægt er að fá undanþágu hjá
yfirvöldum við sinubmnabanni að
uppfylltum ákveönum skilyrðum.
Jafnframt verður bruninn að fara
fram áður en varptími fugla gengur
í garð.
íslenski amarstofninn hefur
staðið mjög höllum fæti alla þessa
öld, eins og sjá má af meðfylgjandi
grafi. Upp úr 1880 var lagt í mikla
herför gegn erninum og m.a. stofn-
að félag til höfuðs honum. Það bar
þann árangur að honum var nær
útrýmt. Þá var hann loks friðaður,
en stofninn hefur langt í frá náð sér
eftir helförina. Ein af ástæðum
þess er sú að lengi vel, eða fram á
áttunda áratuginn, var þeirri að-
ferð beitt til að hafa hemil á við-
komu refs og minks að eitra fyrir
dýrin með strykníni. Örninn komst
í hræin af dýrunum og það eitraða
fóður sem egnt var fyrir refinn og
minkinn og hefti þetta mjög við-
gang arnarstofnsins.
Ekki tókst í gær að ná tali af
bóndanum sem kærður hefur ver-
ið. Hann er æðarbóndi og býr við
norðanverðan Breiðafjörð, í grennd
við Króksfjarðarnes. Hann hefur
samkvæmt heimildum blaðsins gef-
ið þá skýringu að hafa með sinu-
brunanum verið að hreinsa til í
hólmanmn til að undirbúa æðar-
varp og fleiri greinar hlunnindabú-
skapar sem hann stundar. Æðar-
bændur hafa undanfarin ár mark-
aðssett æðardún erlendis sem nátt-
úrulega og vistvæna afurð. Það
þýðir að þessi hlunnindabúskapur
fer fram í náttúrunni á hennar eig-
in forsendum að mestu. Ef ernir
eru í grenndinni þá verður einfald-
lega svo að vera. Æðarbóndi sem
rætt var við í gær kvaðst óttast að
ef það spyrðist út meðal erlendra
kaupenda æðardúns að beitt væri
aðferðum af því tagi sem umrædd-
ur bóndi hefur nú verið kærður
fyrir, þá gæti það haft slæm áhrif á
söluna. -SÁ
Veiðþjófarnir í Vatnsdal:
Mega eiga von á harðri refsingu
DV, Akureyri:
Óvenjumikið hefur verið um
ólöglegar fuglaveiðar að undan-
förnu og þar voru stórtækastir þre-
menningarnir frá Akureyri, sem
skutu tæplega 70 helsingja og heið-
argæsir í Vatnsdal um síðustu
helgi, og voru handteknir við kom-
una til Akureyrar.
Margir hafa velt fyrir sér hvaða
refsing sé við skotveiðum sem þess-
um, þar sem fulgar sem eru friðaðir
eru skotnir í tugatali. Ljóst er að
skotvopn mannanna, í þessu tilfelli
þrjár byssur, skotfæri, gervigæsir
og fuglarnir sem þeir skutu verða
gerð upptæk, en óvíst er hver refs-
ing mannanna verður að öðru leyti.
Eyþór Þorbergsson, fulltrúi sýslu-
manns á Akureyri, segir að
refsiramminn fyrir athæfi sem þetta
geri einungis ráð fyrir fjársektum og
fangelsisdómi, en ekki sé nánari skil-
greining þar á. Hann segir hugsanleg-
an dóm eflaust taka mið af umfangi
brotsins, en segist að öðru leyti ekki
geta tjáð sig um hugsanlega refsingu.
Sé litið á dóma fyrir ólöglega skot-
veiði hjá Héraðsdómi Norðurlands
má t.d. sjá dóm þar sem menn voru á
rjúpnaveiðum á hefðbundnum
rjúpnaveiðitíma, en án skotvopna-
leyfis, og annan dóm þar sem menn
voru að rjúpnaveiðum á heföbundn-
um veiðitíma en höföu ekki leyfi
landeigenda. í báðum þessum tilfell-
um hlutu viðkomandi upptöku skot-
vopna og afla og 25 þúsund króna
sekt, og skyldi varðhald koma í stað
sektarinnar yrði hún ekki greidd
innan tiltekins tima.
Nokkuð ljóst má telja að þremenn-
ingarnir á Akureyri fái mun harðari
dóm, enda brot þeirra mjög alvar-
legt, að sitja fyrir og skjóta tugi fugla
á þeim tíma sem þeir eru friðaðir, og
hafa t.d. talsmenn skotveiðimanna
hér á landi lýst þessum verknaði
sem lúalegum, þar sem siðblinda og
græðgi ráði ferðinni. -gk
Þeir sem stóðu að drápi þessara
fugla munu væntanlega hljóta mak-
leg málagjöld.
Björgum Framsókn
Eina ráðið við þessari hættu
er að Davíð leggi áherslu á það
að þegar hann segist vilja árang-
ur fyrir alla, vilji hann einnig ár-
angur fyrir Framsókn i kosning-
unum. Þeir eiga það líka inni,
greyin, að þeim sé hjálpað, eftir
að Framsókn er búin að hjálpa
Davíð allt þetta kjörtímabil við
að einkavæða og markaðsvæða
og halda vemdarhendinni yfir
kvótanum og hálendinu og ís-
lenskri erfðagreiningu og reka
Sverri úr bankanum og ýmisleg
fleiri vinarbrögð hefur Fram-
sókn sýnt, sem Sjálfstæðisflokk-
urinn á að launa Framsókn. Dav-
íð ætti að bregða sér á fund hjá
framsóknarmönnum og herða þá
upp eða þá að Davíð getur flutt
ræður um gildi Framsóknar og
nauðsyn þess að Halldór og Finn-
ur fari ekki í fýlu, enda þótt allir
vilji ekki kjósa þá.
Davíð Oddssyni ætti ekki að
vera skotaskuld að hlaupa undir
bagga hjá Framsókn, enda vill meirihluti fram-
sóknarmanna hafa Davíð áfram sem forsætisráð-
herra og Davíð vill árangur fyrir alla. Að
minnsta kosti fyrir alla sem styðja hann. Við
verðum aö bjarga Framsókn fyrir allt sem hún
hefur gert. Dagfari
Nú fer að styttast í kosningar
og línur famar að skýrast. Sjálf-
stæðisflokkurinn siglir þöndum
seglum og ekkert virðist geta
komið í veg fyrir stórsigur Dav-
íös, enda er hann búinn að lofa
árangri fyrir alla. Segist sem sagt
ekki lofa neinu í þessum kosning-
um, nema því að ná árangri fyrir
alla, sem er auðvitað ekki kosn-
ingaloforð heldur blákaldur vem-
leiki ef stöðugleikinn helst, ef
flokkurinn fær byr og ef Davíð
verður áfram forsætisráðherra.
Forystu Davíðs mótmælir heldur
enginn og nær 70 prósent kjós-
enda vilja Davið áfram og þessar
kosningar snúast þess vegna ekki
lengur um það hvort Davíð verði
forsætisráöherra eða ekki, held-
ur um hitt, með hverjum hann
starfar.
Framsókn er orðin logandi
hrædd um að missa niður um sig
í þessum kosningum og bæði for-
maðurinn og varaformaðurinn
eru farnir að óttast um að þeir verði skildir eftir
úti í kuldanum ef Framsókn tapar. Helst eru
menn famir að gæla við það að grænir og rauðir
undir forystu Steingríms J. Sigfússonar verði
næsti samstarfsflokkur Davíðs í ríkisstjóm, enda
likar Davíð afskaplega vel við Steingrím, af því
að hann segist vita hvar hann hafi Steingrím.
Best likar þó Davíð við Steingrim af því að Stein-
grímur tekur atkvæði frá öllum nema Sjálfstæð-
isflokknum, en auðvitaö ætlar Davíð ekki að
starfa með Steingrími í ríkisstjórn nema Fram-
sókn tapi svo illa að þeir fáist ekki í stjórn.
Sá mikilvægasti
í darraðardansinum í kringum at-
kvæði landsmanna vill stundum
gleymast að fáir kæmust yfirhöfuð á
þing ef ekki væri einhver til að
henda reiður á öllu
talnaflóðinu, útreikn-
ingum á fylgi, upp-
bótarþingsætum og
fleira. Þar kemur að
Þorkatli Helga-
syniorkumála-
stjóra. Hann mun
vera sá maður á
landinu sem skilur þessi
fræði best og víst sá eini sem hefur
þetta allt á hreinu. Þykir víst að
stefndi í öngþveiti ef hans nyti ekki
við. Þorkell er því einn mikilvægasti
maður þjóðarinnar um þessar mund-
ir - ef frá eru skildir snillingamir á
bak við kosningaspár Vísis.is...
Nágrannakærleikur
Kærunefnd sú sem fjallar um
deiluefhi fólks í fjölbýlishúsum hef-
ur haft ærinn starfa að undanfömu
og meðtekið hverja kæruna af
annarri frá tveimur
mönnum, ritglöðum í
meira lagi. Mennirn-
ir eiga sína íbúðina
hvor í sama húsinu
á Hringbraut 24 í
Reykjavík og em
ósammála um flest
sem viðkemur við-
haldi, útliti hússins og
endurbótum. Þeir hafa undanfarna
mánuði kært hvor annan í gríð og
erg og stinga ekki niður penna fyrir
minna en 30-40 blaðsíður og sjá
nefndinni þannig fyrir nægu lesefni.
Annar maðurinn er Hannes Hólm-
steinn Gissurarson prófessor.
Hann vill gera á húsinu endurbætur
og lagfæringar, m.a. koma upp heit-
um potti í garðinum. Hinn íbúðar-
eigandinn, Birgir Sigurðsson rit-
höfundur, hefur engan áhuga á að
eiga heitan pott með Hannesi. Þá
býr hann heldur ekki í íbúðinni
sinni heldur leigir hana út...
Kvenveldi?
Nú hefur verið myndaður nýr
meirihluti Sjálfstæðisflokks og
Borgarbyggðarlistans í Borgar-
byggð. Þegar gamli meirihlutinn féll
hrundi karlaveldið og
konur tóku að sér
embætti forseta bæj-
arstjórnar og for-
mennsku í bæjar-
ráði. Báðar heita
þær Guðrún. Guð-
rún Fjeldsted,
formaður bæjar-
ráðs, og Guðrún Jóns-
dóttir, forseti bæjarstjórnar. Feður
þeirra voru frændur og miklir vinir,
Jón Magnússon og Kristján Fjeld-
sted. Ömmur beggja kvennanna
hétu Guðrún og bjuggu í Borgar-
nesi, sín hvorum megin við Hótel
Borgames, í gamla daga. Nú er
spurt hvort kona verði ekki ráðin
bæjarstjóri í Borgarbyggð ...
Við fyrstu hentugleika
Davíð Oddsson, formaður Sjálf-
stæðisflokksins, sótti stjórnmálafund
sjálfstæðismanna á Sauðárkróki um
helgina og var frambjóðendum í kjör-
dæminu þar til full-
tingis. Davíð var
hvattur lögeggjan um
að breyta til fyrra
horfs lögum um
þungaskatt af vöru-
bílum sem lítið eru
notaðir. Lagabreyt-
ing á síðasta ári
olli mikilli hækkun skattsins á
um farartækjum, ekki síst gömlum
vörubilum bænda sem notaðir eru í
heyskap að sumrinu en lítið meir en
það. Hjálmar Jónsson alþingismað-
ur tók af Davíð ómakið og svaraði
þannig fyrir hönd hans:
„Ef viú fáum aftur vald,
ekki munum reika,
en fellum niöur fastagjald,
viö fyrstu hentugleika."
Umsjón Haukur L. Hauksson
Netfang: sandkorn @ff. is