Dagblaðið Vísir - DV - 05.05.1999, Blaðsíða 14
14
MIÐVIKUDAGUR 5. MAÍ 1999
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EVJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ÓLI BJÖRN KÁRASON
Aöstoöarritstjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL ÞORSTEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI11,105 RVÍK,
SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Vísir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiðlunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sfmi: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerð: ISAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverö á mánuði 1900 kr. m. vsk. Lausasöluverð 170 kr. m. vsk., Helgarblað 230 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Virkjun mannsins
Ekkert þjóðfélag fær þrifist ef því mistekst að virkja það
afl sem býr í hugum borgaranna. Sá drifkraftur hugmynda-
auðgi, útsjónarsemi, krafts og þors sem mannshugurinn
býr yfir, er forsenda framfara og velmegunar þjóðfélaga.
Mannauðurinn er mesti aflvaki efnahagslegra framfara.
Gífurlegar breytingar hafa orðið á íslensku þjóðfélagi á
undanfórnum árum, þar sem hvert vígi opinberra afskipta
hefur fallið. Á sama tíma hefur ný kynslóð ungra vel
menntaðra karla og kvenna haslað sér völl á flestum svið-
um þjóðlífsins.
Hvergi hafa breytingamar orðið meiri en á fjármála-
markaði, þar sem ungt fólk hefur innleitt ný viðhorf og
vinnubrögð. Þar, eins og svo víða, hefur tekist að virkja
mannshugann - mannauðinn. Forsenda þessarar þróunar
er undanhald ríkisins af flármálamarkaði og sífellt minni
afskipti opinberra aðila. Einkavæðing ríkisbankanna er
hafin, þó hún gangi hægar en vonir stóðu til og enginn viti
hver framtíðin verður í þeim efnum, enda ræðst hún að
nokkru af því hverjir taka við stjórnartaumum að kosn-
ingum loknum. Enn er því langt í land að við íslendingar
stöndum jafnfætis öðrum þjóðum þegar kemur að þroska
fjármálamarkaða. Sú hætta er fyrir hendi að vanþróaður
fj ármálamarkaður muni öðru fremur draga úr samkeppn-
ishæfni íslands á komandi árum.
Einhver mikilvægasta breytingin sem orðið hefur á ís-
lensku þjóðfélagi á siðustu árum er sjálft hugarfar lands-
manna. í stað bölsýni ríkir bjartsýni, í stað uppdráttarsýki
hafa einstaklingar og félög öðlast kjark til efnahagslegra
framkvæmda. Trúin á framtíðina hefur tekið yfir svart-
sýnishjal verðbólguáranna.
Þó hefur þessi hugarfarsbreyting ekki náð að festa ræt-
ur úti um allt land og það öðru fremur er meginskýring á
því hve landsbyggðin stendur höllum fæti gagnvart höfuð-
borgarsvæðinu.
Verkefhi komandi ára verður því ekki síst að tryggja að
bylting hugarfarsins nái út fyrir höfuðborgina og helstu
þéttbýlissvæði. Byggðastefna komandi ára og áratuga get-
ur ekki tekið mið af því að ausa úr opinberum sjóðum.
Slik stefna gerir landsbyggðarmenn, hægt en örugglega, að
einhvers konar ölmusumönnum. Byggðastefna framtíðar-
innar felst í því að blása mönnum í brjóst bjartsýni og
kjark til að takast á við margvísleg verkefni - nýta þau
fjölmörgu tækifæri sem eru og eiga að vera fyrir hendi.
Öruggasta leiðin er að lofa landsbyggðinni að njóta þeirr-
ar uppskeru sem hún hefur sáð til. Virkjun mannshugans
er stærsta verkefni komandi ríkisstjómar.
Eitt ár í samkeppni
Stórt skref í frelsisátt var stigið fyrir ári, þegar farsíma-
félagið Tal hf. tók til starfa með formlegum hætti. Þar með
var einokun Landssímans, áður Pósts og síma, rofin - að
minnsta kosti að hluta. Það er fagnaðarefni í hvert skipti
sem lögvernduð einokunarvigi falla.
Þó enn sé langt í land með að full samkeppni sé í fjar-
skiptaþjónustu hér á landi hefur Tal hf. sýnt það og sann-
að hve mikilvægt það er að einkaaðilum, innlendum sem
erlendum, sé gert kleift að keppa á frjálsum markaði. Sím-
notendur, hvort heldur þeir eru viðskiptavinir Tals hf. eða
ekki, hafa notið þeirrar samkeppni.
Steininn er búið að hola. Næsta skref er að einkavæða
Landssímann hf. Eina spurningin sem vert er að svara áður
er hvort eðlilegt og skynsamlegt sé að brjóta fyrirtækið upp
í tvær einingar, þar sem önnur starfar á samkeppnismark-
aði en hin annist dreifikerfið, sem verður öllum opið.
Óli Björn Kárason
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir borgarstjóri.
stríð á hendur?“ spyr greinarhöfundur.
,Er hún að segja Margréti Frímannsdóttur, talsmanni fylkingarinnar,
Borgarstjóri hef-
ur valdabaráttu
Kjallarinn
Björn Bjarnason
menntamálaráðherra
sýnir, að fylkingunni hef-
ur mistekist að afla sér
trausts hjá kjósendum,
tekur Ingibjörg Sólrún til
við að ræða um aðild ís-
lands að Evrópusamband-
inu! Hvað vakir fyrir
henni? Er hún að skerpa
skilin milli fylkingarinn-
ar og græna framboðsins?
Er hún að segja Margréti
Frímannsdóttur, tals-
manni fylkingarinnar,
strið á hendur?
Enginn áhugi á aðild
Borgarstjórinn getur
ekki gert sér vonir um,
að hún auki fylgi fylking-
arinnar með þessari yfir-
„Uta verður á yfirlýsingu Ingi-
bjargar Sólrúnar um ESB sem inn-
legg í valdabaráttu innan fylking-
arinnar. Borgarstjóri hefur þegar
afskrifað þær Margréti og Jó-
hönnu, fylkingin hafí ekki aðeins
tapað kosningabaráttunni heldur
einnig komandi kosningum.“
Sérkennilegt er
að fylgjast með
framgöngu Ingi-
bjargar Sólrúnar
Gísladóttur, borg-
arstjóra í Reykja-
vík, síðustu daga,
þegar viö blasir,
að fylking vinstri-
sinna er að glata
trausti. Við allar
venjulegar að-
stæður hefði mátt
ætla, að borgar-
stjóri R-listans í
Reykjavík, sem er
fyrirmynd fylk-
ingarinnar, myndi
leggja sig fram um
að etla samstöðu
meðal fylkingar-
fólks og hvetja það
til samstilltra
átaka.
Borgarstjórinn
hefur hvorki blás-
ið til samstöðu né
haft hægt um sig.
Þvert á móti hefur
hún sótt fram með
yfirlýsingar um
utanríkismál á
vörunum. Gengur
það eitt þvert á
þann ásetning
fylkingarinnar að ræða ekki utan-
ríkismál í kosningabaráttunni, af
ótta við, að slíkar umræður
myndu skipta frambjóðendum
hennar í ólíka hópa.
Þegar hver könnunin eftir aðra
lýsingu. Engir áhugamenn um að-
ild að Evrópusambandinu (ESB)
greiða fylkingunni atkvæði, þar
sem frambjóðendur hennar segja
málið ekki koma til álita á næsta
kjörtímabili.
Margrét Frímannsdóttir segir í
DV, að það sé ekki á dagskrá að
sækja um aðild aö ESB á næsta
kjörtímabili, um það sé full sam-
staða. Jóhanna Sigurðardóttir seg-
ir í DV, að íslendingar eigi ekki að
reyna inngöngu í ESB á komandi
kjörtímabili.
Valdabaráttan hafin
Líta verður á yfirlýsingu Ingi-
bjargar Sólrúnar um ESB sem inn-
legg í valdabaráttu innan fylking-
arinnar. Borgarstjóri hefur þegar
afskrifað þær Margréti og Jó-
hönnu, fylkingin hafi ekki aðeins
tapað kosningabaráttunni heldur
einnig komandi kosningum.
Leiðtogaskorturinn háir fylk-
ingunni mikið. Sighvatur Björg-
vinsson ákvað, að Margrét yrði
talsmaður, þegar við blasti, að
fólkið vildi Jóhönnu sem leiðtoga.
Sighvatur telur sig eiga hönk upp
í bakið á Margréti og ætlar að
leiða fylkinguna, ef svo ólíklega
færi, að hún kæmi til álita við
stjórnarmyndun.
Ingibjörg Sólrún vildi ekki fara
í pólitíska forystu fyrir fylkinguna
fýrr í vetur, af því að hún taldi
hana ekki sigurstranglega. Nú
þegar hún telur spádóm sinn vera
að rætast, hefði mátt ætla, að hún
héldi sér að minnsta kosti til hlés
fram yfir kosningar. Hið gagn-
stæða gerist. Borgarstjóri kastar
stríðshanska á rústum fylkingar-
innar á 'viðkvæmasta stigi kosn-
ingabaráttunnar.
Björn Bjarnason
Skoðanir aimarra
Andstaöan við gagnagrunninn
„Það ber að þakka Stöð 2 fyrir að bjóða upp á
klukkutíma langt einvígi um umdefit samfélagsmál,
í þessu tilfeUi miðlægan gagnagrunn á heilbrigðis-
sviði. Vonandi verður framhald á löngum tveggja
manna hólmgönguþáttum ... Eftir stendur að þegar
jafn ágætum manni og fluggreindum, eins og Sig-
mundur Guðbjarnason augljóslega er, mistekst al-
gjörlega að koma fram með haldbær rök gegn ís-
lenskri erfðagreiningu og miðlægum gagnagrunni,
þá fara „leikmenn" endanlega að efast um að slík
rök séu yfirleitt fyrir hendi og álykti sem svo að ein-
hverjar aðrar ástæður liggi að baki andstöðunni við
ÍE, gagnagrunninn og síðast en ekki síst, Kára Stef-
ánsson.“
Jóhannes Sigurjónsson í Degi 4. maí.
Fordómar og fáfræði
„Þeir sem býsnast yfir ungmennunum sem flykkj-
ast á stórmyndimar sem virðast hvorki segja sögu
né miðla heilli hugsun horfa fram hjá því að unga
fólkiö er betur inni í heimi margmiðlunarinnar (fjöl-
miðlanna, myndbandanna, tölvuleikjanna o.s.frv.)
sem þessar myndir era hluti af og þess vegna lík-
legri til að þekkja þann texta, þá frásögn eða þann
táknheim sem tútekin kvikmynd vísar í. Ungmenn-
in era með öðram orðum yfirleitt betur læs á þessar
kvikmyndir en fólkið sem er að gagnrýna þær og því
bæði líklegri til þess að vera virkir þátttakendur í
sköpun þess merkingarheims sem þær móta og til að
vera dómbærari og gagnrýnni á þær. Andúð menn-
ingarvitanna á Hollywoodframleiðslunni er því fyrst
og fremst fordómar sem, eins og endranær byggjast
á fáfræði.“
Þröstur Helgason í Mbl. 4. maí.
Breytt ímynd íslands
„Það má marka áberandi breytingar í umfjöllun
um ísland í erlendum fjölmiðlum ... Breytfru- tónn í
skrifum erlendra dagblaða um ísland (á þennan veg)
er tvímælalaust vísbending um, að landið er að öðl-
ast þann sess í hugum erlendra þjóða, að við njótum
jafnræðis við aðra, þótt þjóðin sé fámenn ... Hin
breytta umfjöllun um ísland og íslendinga endur-
speglar án efa breytta ímynd þjóðarinnar á alþjóða-
vettvangi. Sú nýja ímynd mun koma okkur að gagni
bæði í viðskiptalífinu og á sviði menningar og
stjórnmálalegra samskipta."
Úr forystugreinum Mbl. 4. maí.