Dagblaðið Vísir - DV - 06.05.1999, Blaðsíða 13
FIMMTUDAGUR 6. MAÍ 1999
13
Kosningaringl
„Fólk nennir ekki að horfa upp á aðra kjósa án þess að gera nákvæmlega
það sama.“
sér stelpunni með svipuðum hætti
og miklir karlar i stjómmálum
viðhalda í sér stráknum með
strákalæti sín.
Fyrir bragðið munu kjósendur
eflaust flykkjast að hinu eina
trausti og haldi, hinu svokallaða
íhaldi. Að minnsta kosti er ein-
hver kjölfesta í því. Fólk kýs ekki
alltaf Sjálfstæðisflokkinn vegna
þess að það fylgi stefnu hans held-
ur sökum kjölfestunnar sem fylgir
honum í ríkisstjóm.
Aðeins á skjánum
Líklega mun vinstriheyfingin
koma illa út nema sú sem kallar
sig vinstraframboð og leifamar af
Alþýðubandalaginu og dreggjar
sósíalismans styðja. En það er
með það eins og aðrar vinstristefh-
ur hér á landi, án skálda á sínum
snærum eru þau með litlum ljóma.
Þótt skáld hafi yfírleitt lítið vit á
stjórnmálum gefa þau litleysi
þeirra lit.
En sá er gallinn við íslensk
skáld að þau em fremur höll und-
ir áróður i þágu vægast sagt allt of
mikilla stórmenna en stuðning við
sannleikann og hafa því glatað
trúverðugleikanum. Kosningamar
verða því litlausar, en með athygli
fjölmiðla eins og verið væri að
breyta heiminum daglega. En það
verður aðeins á skjánum, þar sem
engu er breytt. Vegna þess að fjöl-
miðlarnir eru ekki einu sinni
skugginn af þjóðfélaginu þótt þeir
haldi að þeir séu meira að segja
samfélagið í nærmynd.
Guðbergur Bergsson
Líklega hafa kjósend-
ur aldrei verið jafn
ringlaðir og nú, ef ekki
kolruglaðir, áður en
þeir ganga að kjörborðf
í vor, kjósi þá nokkur
heilvita maður. Margir
eru meira eflns en áður
í hvort þeir eigi að
gegna þeirri sjálfsögðu
skyldu, þótt við séum
kosningaglöð þjóð en
kjósum kannski ekki
vegna áhuga eða vits á
stjórnmálum heldur af
hvetjandi leiða, til að
gera eitthvað í
letideyfð kosningadags-
ins. - Hann ber upp á
laugardag.
Fólk nennir ekki að
horfa upp á aðra kjósa
án þess að gera nákvæmlega það
sama. Áður fóru menn í sparifotin
og fengu ókeypis far í kosningabíl-
um flokkanna sem voru allan dag-
inn að smala á kjörstað. Við vor-
um þá rolluþjóð sem fannst gam-
an að fara í smalið en ekki síður
að láta mikla karla smala okkur í
rétt sem hét kjörstaður. Hann var
oftast í bamaskólanum. Þar höfð-
um við lært áð stafa rétt í æsku,
síðan að krossa við
og kjósa réttan bók-
staf.
Eftir hentugleik
merkiskarla
Auðveldast var að
kjósa á tímum kalda
stríðsins. Línurnar
voru skýrar og ein-
falt að vera með eða
á móti, til hægri eða
vinstri, því engin
miðja var til, heldur
flokkar sem sköruð-
ust eftir hentugleik
merkiskarla með
von um setu í ráð-
herrastólum.
Nú er öldin önnur
og margt hefur liðið
undir lok á stuttum
tíma. Hér eru ekki bara aldarlok
heldur stjórnmálalok, flokkalok
og hugsjónalok. Allt hefur ein-
hvern veginn bragðist, ekki bara
til vinstri heldur einnig til hægri
og líka hjá
körlunum sem
voru engir sér-
stakir skörungar
í þeim skörunar-
flokkum sem nú
heita miðjuflokk-
ar og telja sig
vera eins konar
sjálfkjörna nafla
á leifimum af lík-
ama íslenskra
stjórnmála.
Annað skal at-
huga, að ekki
bara karlapólitík-
in hefur brugðist heldur líka
skammlífa kvennapólitíkin. Hún
varð aldrei að stjómmálakenn-
ingu heldur háværar raddir úr
horni nokkurra stelpna sem köll-
uðu sig Konur en vildu viðhalda í
Kjallarinn
Guðbergur
Bergsson
rithöfundur
„Margir eru meira efíns en áður í
hvort þeir eigi að gegna þeirri
sjálfsögðu skyldUf þótt við séum
kosningaglöð þjóð en kjósum
kannski ekki vegna áhuga eða
vits á stjórnmálum heldur af
hvetjandi leiða, til að gera eitt-
hvað í letideyfð kosningadags-
ins.u
Votlendissjóður fyrir
hagnað af kísilgúr
Kjallarinn Kjallarinn
Einar
Lúðvíksson
fiskiræktarmaður
Lúðvík
Gizurarson
hrl.
Eins og kunnugt er hefur kísil-
gúr verið unninn úr botnleðju Mý-
vatns um nokkurt árabil. Þama
hafa margir haft atvinnu og ríkis-
sjóður tekjur.
Votlendissjóður
Rikissjóður hefði í upphafi átt
að hafa þá víðsýni og forsjálni að
láta allar tekjur eða gróða af kísil-
gúrnum fara í Votlendissjóð. Slík-
ur sjóður hefði haft næg verkefni.
Hann hefði keypt upp vötn og vot-
lendi víða um land. Þar hefðu orð-
ið til fuglafriðlönd. Þau er hægt að
hafa opin fyrir fuglaskoðara sam-
kvæmt reglum sem eru i samræmi
við þá friðun sem fuglar þurfa t.d.
um varptíma. Tekjur af áhugasöm-
um ferðamönnum um fuglaskoðun
myndu líklega gefa fljótt meira af
sér með heimsóknum í þessi frið-
lönd, en í þau væri eytt í upphafi.
Rannsóknir
Undanfarin ár hefur miklu fé
verið varið í að rannsaka Mývatn.
Þessar rannsóknir eru lofsverðar,
en þær geta ekki svarað einu eða
neinu til hlitar um Mývatn. Til
þess er náttúra og eðli Mývatns of
margþætt og flókið dæmi. Oft er
sagt að slíkar rannsóknir kalli
fram fleiri spumingar sem er
ósvarað heldur en svarað.
Nýtt jafnvægi
Frá náttúrunnar hendi er lífríki
í Mývatni í ákveðnu jafnvægi. Ef
þetta jafnvægi er rofið t.d. með of-
veiði á silungi þá fjölgar hugsan-
lega homsílum um of. Þau leggjast
mikið á mýlirfur
við slíkar að-
stæður. Þá lenda
endur og ungar
þeirra í fæðu-
skorti, þar sem
mýið bregst.
Friðun á silungi
í 5-10 ár er því
ágæt tilraun. Ár-
angurinn kæmi í
ljós. Nefna má
dæmi. Ef netin
fara upp fjölgar
sumum andateg-
imdum. Hætta er á að endur drep-
ist í nælonnetum, en þau eru
ósýnileg í vatninu. Þetta á sér-
stakalega við um Flórgoða. Bænd-
ur geta einnig hjálpað til að
vernda Mývatn enn frekar. í dag
eru mjög einfaldar og virkar gildr-
ur til að veiða í mink, t.d. norskar
gildrur. Greiða mætti bændum
fyrir að halda Mývatni með öllu
minklausu og hefur allt slíkt já-
kvæð áhrif. Svo mætti greiða fyrir
upptöku neta sem tekin væru upp
tímabundið.
Kísilgúrinn
Með þessari grein er hafnað
þeim mótmælum sem höfð era
uppi gegn stækkun námusvæða á
botni Mývatns. Þau verða að fá að
stækka. Á móti kæmi að Votlend-
issjóður myndi þegar á heildina er
litið stórauka friðlönd fugla um
land allt. Ferðamenn hefðu því
margfalt fleiri fallega hluti að
skoða í sambandi við fugla heldur
en þeir hafa í dag. Einnig má sam-
eina fuglaskoðun og fuglavemd
við Mývatn vinnslu á kisilgúr.
Menn mega ekki
taka einungis nei-
kvæða afstöðu og
kalla það náttúru-
vemd. Það gengur
bara ekki.
Neikvæð afstaða
Oft er talað þannig
að ætla mætti að öll
mannvirki skemmi
fyrir fiskum og fugl-
um. Þetta er stund-
um öfugt. Blöndu-
lónið hefur gert
Blöndu tæra og nú
er þar vaxandi lax-
veiði á stöng ár frá
ári. Fuglar nota
uppistöðulón eins
og önnur stöðuvötn.
Landsvirkjun dreif-
ir áburði þama á heiðamar og
hjálpar þannig heiðagæs með beit.
Lengi lifði grágæs vor og haust á
nýrækt og á túnum bænda um allt
land. Nú seinast hafa bændur haf-
ið kornrækt. í hana kemur öll gæs
vor og haust í stað nýræktar túna.
Velja verður
Menn mega ekki mótmæla öll-
um framkvæmdum í nafni nátt-
úruverndar. Skoða þarf hlutina í
samhengi og velja síðan og hafna,
því ekki eru aflar framkvæmdir
slæmar.
Höfúndar eru áhugamenn um
náttúru og náttúravernd.
Einar Lúðvíksson
Lúðvík Gizurarson
„Með þessari grein er hafnað
þeim mótmælum sem höfð eru
uppi gegn stækkun námusvæða á
botni Mývatns. Þau verða að fá að
stækka. Á móti kæmi að Votlend-
issjóður myndi þegar á heildina er
litið stórauka friðlönd fugla um
iandaiit.u
1 Með og á móti
Fyrirtæki greiði í kosninga- sjóði stjórnmálaflokkanna
Þeir gefa
sem eiga
„Mér finnst alveg sjálfsagt að
fyrirtæki greiði í kosningasjóði
stjórnmálaflokkanna ef þau hafa
til þess peninga, það er í mínum
huga alveg jafnsjálfsagður hlutur
og að fyrirtæki
styrkja íþrótta-
félög og önnur
félagasamtök.
Þetta er hluti af
lýðræðinu að
mínu mati.
Ég hef reynd-
ar grun um að í
mörgum tilfell-
um séu það sum-
ir flokkar frekar
en aðrir sem
njóti þessa og á
þar að sjálfsögðu við Sjálfstæðis-
flokkinn og það er e.t.v. það ósann-
gjarna í þessu þótt í sjálfu sér eigi
mönnum að vera í sjálfsvald sett
hvernig þeir ráðstafa peningiun
sínum. Ætli Frattisóknarflokkur-
inn hafi t.d. ekki notið þess vel á
sínum tíma þegar Sambandið var
og hét? Sumir telja hættu á því að
með fjárframlögum kunni eigend-
ur fyrirtækja að vera að kaupa sér
velvild stjómmálamannanna sem
geti verið óeðlilegt en ég held þó að
íslendingar séu þannig gerðir upp
Ragnar Sverrísson,
verslunarmaður og
formaöur Kaup-
mannafólags Akur-
eyrar.
til hópa að þeir láti ekki kaupa sig
né heldur að stjómmálamennirnir
séu þannig gerðir.
Að öllu samanlögðu sé ég ekkert
athugavert við þessi íjárframlög í
hvaða formi sem þau eru, í formi
auglýsinga eða styrkja. Mitt fyrir-
tæki hefúr greitt í kosningasjóði
stjórnmálaflokka, aldrei stórar
upphæðir og til fleiri en eins
flokks og jafnvel til þeirra allra. Ég
segi stundum að þeir gefa sem eiga
og ég hef styrkt alla flokka."
Alfarið á móti
„Ég er alfarið á móti því að fyr-
irtæki styrki pólitísk samtök með
fjárframlögum. Ástæðan er einfóld
í mínum huga, það er alltaf sú
hætta fyrir hendi að menn séu að
kaupa sér frið
og velvild stjóm-
málamannanna
með slíkum
greiðslum og
niðurstaðan get-
ur orðið sú að að
þeir telji sig eiga
hönk upp í bak-
ið á Stjórnmála- sverrir Leósson,
mönnunum. framkvænHlastjóri
vi8siéTt.d. í>«rr2r
hvað gerist þeg- 0yri.
ar verið er að
skipa í nefndir og ráð á vegum
sveitarfélaga. Þá skiptir reynsla
og þekking oft engu máli, heldur
það hvort menn hafi verið og eru
þægir flokksgemlingar. Þá skul-
um við líta á hvemig stórum
hluta ijármagns stjórnmálaflokk-
anna er varið. Áróðurs- og auglýs-
ingaherferðirnar eru orðnar svo
yfirgengilegar að það jaðrar við
geggjun. Ég held að menn ættu að
setjast yfir þáð hvert þessi mál
eru komin. Allar þessar auglýs-
ingar, sem gleypa tugi eða hund-
ruð milljónir króna, skipta að
mínu mati mjög litlu máli og al-
menningur er orðinn yfir sig
þreyttur á þessu öllu saman,
nema örfáir einstaklingar sem eru
eymamerktir flokkunum." -gk
Kjallarahöfundar
Athygli kjallarahöfunda er
vakin á því að ekki er tekið við
greinum í blaðið nema þær ber-
ist á stafrænu formi, þ.e. á tölvu-
diski eða á Netinu. DV áskilur
sér rétt til að birta aðsent efni á
stafrænu formi og i gagnabönk-
um.
Netfang ritstjómar er:
dvritst@ff.is